Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 19 stycznia 2017 r.

Powód M. G., pozwem z dnia 17.07.2014 r., skierowanym przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. żądał:

1.  zasądzenia zadośćuczynienia w kwocie 150.000,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8.04.2014 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądzenia odszkodowania w kwocie 24.747,94 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8.04.2014 r. do dnia zapłaty;

3.  ustalenia odpowiedzialności na przyszłość pozwanego, za skutki wypadku powoda z dnia 15.07.2013 r.;

4.  zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając powództwo powód wskazał na wypadek komunikacyjny z dnia (...)r., któremu uległ jako kierujący motocyklem, a którego sprawcą był – ubezpieczony z tytułu OC u pozwanego ubezpieczyciela – kierowca samochodu P. (...) nr rej. (...). Powód naprowadził, że zgłoszenie szkody nastąpiło w piśmie z dnia 19.09.2013 r. a pozwany – co do zasady – przyjął odpowiedzialność cywilną i wypłacił powodowi (decyzjami z dnia 6.12.2013 r., 3.01.2014 r. i 7.04.2014 r., z uwzględnieniem przyczynienia powoda w wysokości 30%) następujące świadczenia:

- 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia,

- 842,15 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia,

- 1000 zł tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich.

W uzasadnieniu pozwu powód obszernie opisał uraz wielonarządowy, którego doznał na skutek wypadku, jak też będące jego konsekwencją liczne hospitalizacje i zabiegi medyczne, którym był poddawany. Podkreślił, że ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności oraz, że na skutek wypadku miał indywidualne nauczanie w Zespole Szkół technicznych w L. (w chwili wypadku miał (...) lat). Opisując doznaną na skutek wypadku krzywdę powód wywiódł, iż odpowiednim zadośćuczynieniem powinna być kwota 200.000 zł, co po odjęciu wypłaconego przez pozwanego świadczenia (50.000 zł) skutkowało żądaniem pozwu w wysokości 150.000 zł. Ponieważ ostatecznie stanowisko pozwany wyraził w decyzji z 7.04.2014 r., to odsetek ustawowych za opóźnienie powód żądał od dnia następnego. Na dochodzone w pozwie odszkodowanie złożyły się dwa elementy. Po pierwsze opieka osób trzecich przez 8 miesięcy (lipiec 2013 r. – luty 2014 r.) w wysokości 17.200 zł (215 dni x 8 godzin x 10 zł). Po drugie zwrot kosztów dojazdu wyliczony przy pomocy tzw. „kilometrówki” na kwotę 8.547,94 zł. W sumie jest to kwota 25.747,94 zł, od której powód odjął świadczenie wypłacone (z tytułu opieki osób trzecich) przez pozwanego – 1000 zł i w pozwie dochodził różnicy w wysokości 24.747,94 zł. Z uwagi na rozległy charakter doznanych obrażeń i fakt, że skutki tego wypadku powód będzie odczuwał do końca życia, w pozwie zawarte zostało żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

Pozwany ubezpieczyciel złożył (k. 72) odpowiedź na pozew wnosząc o jego oddalenie i zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Pozwany zarzucił, że powód zrzekł się roszczeń z przedmiotowego wypadku składając w tym zakresie wyraźne oświadczenie woli podczas składania zeznań w toku procesu karnego (sprawa (...)). Zdaniem pozwanego zrzeczenie się roszczeń finansowych wobec sprawcy wypadku przez powoda skutkuje wygaśnięciem roszczenia względem ubezpieczyciela sprawcy wypadku. Pozwany nie kwestionował faktu skazania sprawcy wypadku, ani też wypłaconych powodowi – w toku likwidacji szkody - kwot. Pozwany zarzucił, że żądane w pozwie zadośćuczynienie jest wygórowane i nie odpowiada ani rozmiarowi doznanej przez powoda krzywdy, ani też aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Pozwany podniósł też, że powód w 50% przyczynił się do powstania szkody albowiem jechał motocyklem bez prawa jazdy (miał świadomość braku umiejętności zlekceważył ten obowiązek), a ponadto – najprawdopodobniej – jechał za szybko. Pozwany zarzucił, że dochodzone odszkodowanie nie zostało udowodnione, tak co do zakresu opieki osób trzecich , jak i co do kosztów wykonywanych przejazdów. W ocenie pozwanego nieudowodnione jest również żądanie ustalenia odpowiedzialności na przyszłość, a ewentualne odsetki z tytułu opóźnienia zasądzone mogą być dopiero od daty wyrokowania.

Strony wymieniły, na wstępnym etapie procesu, jeszcze dalsze pisma przygotowawcze (k. 84 – pismo powoda z 6.10.2014 r.; k. 87 – pismo pozwanego z 24.10.2014 r.), w których podtrzymały swoje stanowiska procesowe i argumentację podniesioną na ich poparcie , oraz odniosły się – krytycznie – do argumentacji przeciwnika procesowego.

W tym miejscu uzasadnienia odnotować należy pismo procesowe powoda z dnia 3.11.2015 r. (k. 230) , w którym rozszerzył on żądanie pozwu zawarte w pkt 2 wnosząc o zasądzenie odszkodowania w kwocie 29.572,83 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty:

- 24.747,94 zł od 8.04.2014 r. do dnia zapłaty,

- 4.824,89 zł od złożenia tego pisma procesowego (6.11.2015 r.).

Rozszerzenie pozwu o kwotę 4.824,89 zł dalszego odszkodowania obejmowało kolejne koszty powstałe w toku procesu z tytułu: kosztów dojazdu na łączną kwotę 4.306,97 zł, kosztów konsultacji lekarskiej w Klinice w (...) zł, kosztów związanych z wydatkami na środki medyczne w kwocie 337,92 zł.

Pozwany odniósł się do rozszerzonego żądania pozwu w piśmie procesowym z dnia 24.11.2015 r. (k. 251) wnosząc o jego oddalenie i zarzucając, że roszczenie nim objęte nie zostało udowodnione.

Sąd ustalił co następuje:

D. S. został oskarżony i uznany winnym – wyrokiem Sądu Rejonowego w (...)VII Zamiejscowym Wydział karny z/s w L. (...)– popełnienia przestępstwa (...) polegającego na tym, że w dniu (...)w S. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując samochodem marki P. (...) o nr rej. (...) nie zachował szczególnej ostrożności przy włączaniu się do ruchu i wyjeżdżając z posesji, oraz cofając samochód na drogę, nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu jadącemu prawidłowo drogą główną kierującemu motocyklem (...) o nr rej. (...) M. G. (powodowi), doprowadzając do zderzenia obu pojazdów, na skutek czego M. G. doznał urazu wielonarządowego, wstrząsu hipowolemicznego, ostrej niewydolności oddechowej, odmy i krwiaka opłucnej prawej, odmy opłucnej lewej, stłuczenia płuc, złamania żeber VI-XI po stronie prawej, złamania obydwu łopatek, stłuczenia prawej nerki, złamania prawego uda oraz złamania szyjki kości udowej lewej, czyli obrażeń realnie zagrażających życiu.

Powód podczas składania zeznań w toku procesu karnego jako świadek (jak i podczas zeznań jako strona w niniejszym procesie) wskazał, że przebiegu samego wypadku nie pamięta, powód nie miał prawa jazdy na motocykl, wiedział, że powinien takowe posiadać i mimo to jeździł tym motocyklem, a nawet był wcześniej karany za jazdę bez kasku. W toku procesu karnego powód zeznał, że „…nie ma żadnych roszczeń finansowych do sprawcy tego wypadku. Jedynie co, to będzie dochodził odszkodowania z policy OC sprawcy i w tym celu ma wynajętą kancelarię adwokacką z Rzeszowa”. Powodowi chodziło wtedy o to, że świadczeń finansowych będzie dochodził od ubezpieczyciela, a nie od kierowcy samochodu P., miał przy tym na uwadze, że postępowanie likwidacyjne już się wówczas toczyło.

Kierowca samochodu P. – w toku procesu karnego – przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. D. S. krytycznego dnia wycofywał z prywatnej posesji na drogę publiczną nie miał widoczności (drogę publiczną zasłaniał żywopłot) , stąd nie widział poruszającego się tą drogą, motocyklem, powoda.

(k. 121: zeznania świadka D. S.,

k. 122-124: zeznania powoda,

akta sprawy karnej SR w (...)

k. 104: prawomocny wyrok Sądu Rejonowego(...)

k. 68-69: protokół z przesłuchania podejrzanego D. S.,

k. 52-53 i 60-61: protokół z przesłuchania powoda w charakterze świadka,

k. 5-20: protokół oględzin miejsca wypadku,

k. 21-24: protokoły oględzin pojazdów uczestniczących w wypadku).

Przedmiotowy wypadek miał miejsce w dniu (...)w miejscowości S. na drodze łączącej drogę krajową (...) z drogą stanowiącą przedłużenie ul. (...), na prostym 25 m odcinku drogi jednojezdniowej, dwukierunkowej w terenie zabudowanym, o dozwolonej prędkości do 50 km/h. Przed miejscem wypadku droga biegnie łukiem na długości 80m. Oba pojazdy uczestniczące w wypadku były sprawne technicznie. W momencie rozpoczęcia zatrzymywania motocykl marki (...) kierowany przez powoda poruszał się prawnym pasem jezdni, w odległości 0,4 m od prawej krawędzi jezdni, z prędkością 49km/h, będąc w odległości ok. 14 m przed miejscem wypadku (1,4 sek. przed zdarzeniem). W tym samym czasie samochód marki P. (...), będąc w trakcie wykonywania manewru cofania z prędkością 1 km/h, znajdował się w fazie przekraczania tylnymi kołami prawej krawędzi jezdni. W momencie potrącenia motocykl (...) kierowany przez powoda poruszał się prawym pasem jezdni, skośnie do osi jezdni, z prędkością 24 km/h, w odległości ok. 0,90 m od prawej krawędzi jezdni, będąc w fazie zatrzymywania się oraz manewru skrętu w kierunku osi jezdni. Z kolei samochód P. (...), w tym momencie, poruszał się z prędkością ok. 1 km/ h, skośnie do osi jezdni, po torze krzywoliniowym, będąc w fazie wykonywania manewru cofania z posesji na jezdnię drogi głównej. Podjęta przez kierującego motocyklem (...) powoda reakcja zatrzymania pojazdu została wymuszona wyjazdem samochodu marki P. (...) z posesji na drogę główną, który wykonywał manewr cofania. Kierujący samochodem P. (...) D. S., wykonując manewr cofania i włączania się do ruchu, zobowiązany był do zachowania szczególnej ostrożności poprzez dokonanie właściwej obserwacji i oceny sytuacji na drodze oraz do bezwzględnego ustąpienia pierwszeństwa nadjeżdżającemu motocyklowi (powodowi), tym bardziej, że obecność żywopłotu nie pozwalała mu na właściwą obserwację i ocenę sytuacji ruchowo-drogowej w trakcie wykonywania manewru cofania i włączania się do ruchu z posesji na drogę główną. W sytuacji ruchowo-drogowej jaka wówczas miała miejsce zachowanie kierującego samochodem P. (...) uznać należy za nieprawidłowe, stanowiące zajechanie drogi, stwarzające bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa na drodze i w tym konkretnym przypadku będące bezpośrednia i jedyną przyczyną zaistniałego wypadku. Zachowanie się na jezdni kierującego motocyklem marki (...)powoda, polegające na poruszaniu się prawą stroną jezdni, w odległości ok. 0,40 m od prawej krawędzi jezdni, z prędkością 49 km/h i podjęcie reakcji zatrzymywania praktycznie w momencie powstania zagrożenia bezpieczeństwa na drodze spowodowanego przez kierującego samochodem marki P. (...), uznać należy za prawidłowe i nie mające żadnego związku przyczynowo- skutkowego z zaistniałym wypadkiem. Kierujący motocyklem powód nie posiadał fizycznych możliwości uniknięcia wypadku poprzez zatrzymanie się przed włączającym się do ruchu samochodem marki P., jak również poprzez wykonanie skutecznego manewru jego ominięcia.

(k. 148-181: opinia biegłego ds. rekonstrukcji wypadków drogowych niż. Z. Jabłońskiego z 12.04.2015 r.).

Pełnomocnik powoda zgłosił pozwanemu szkodę pismem z dnia 19.09.2013 r. żądając wypłacenia zadośćuczynienia w kwocie 200.000,00 zł, zaliczki na koszty opieki osób trzecich w kwocie 1000,00 zł oraz zaliczki na koszty leczenia w kwocie 1000,00 zł. Pozwany, decyzją z 6.12.2013 r., przyznał i wypłacił powodowi zadośćuczynienie w bezspornej wysokości 30.000,00 zł, koszty sprawowania opieki osób trzecich w bezspornej wysokości 1000,00 zł oraz zaliczkę na poczet leczenia w wysokości 500,00 zł. Kolejną decyzją z 3.01.2014 r. pozwany przyznał i wypłacił powodowi, tytułem dopłaty do zadośćuczynienia w bezspornej wysokości kwotę 20.000,00 zł. Pełnomocnik powoda, w piśmie z dnia 29.01.2014 r., wystąpił o zorganizowanie dla powoda komisji lekarskiej oraz wniósł o zwrot kosztów leczenia w wysokości 842,15 zł i kosztów dojazdów do placówek medycznych w wysokości 2.502,48 zł dołączając faktury VAT oraz oświadczenia B. G. (1) (matki powoda) o dojazdach w okresie października 2013 – stycznia 2014 r. Pozwany zorganizował komisję lekarską, a powołany przez niego lekarz orzecznik ortopeda-traumatolog, opinią z dnia 4.03.2014 r. ustalił ostatecznie wielkość uszczerbku na zdrowi powoda w wysokości 30%. Ostatecznie pozwany, decyzją z dnia 7.04.2014 r., przyznał i wypłacił powodowi tytułem kosztów związanych z leczeniem świadczenie w kwocie 842,15 zł dopłacając 342,15 zł do wcześniej wypłaconej kwoty 500,00 zł oraz poinformował, że nie znajduje podstaw do zmiany decyzji odnośnie wysokości przyznanego zadośćuczynienia w kwocie 50.000,00 zł, odsyłając powoda na drogę postępowania sądowego.

(k. 10-11: pismo powoda z 19.09.2013 r.,

k. 12-13: pismo pozwanego z 7.04.2014 r.,

k. 14-16: orzeczenie lekarskie lekarza orzecznika pozwanego z 4.03.2014 r.,

k. 17: pismo pozwanego z 6.12.2013 r.,

k. 18: pismo pozwanego z 3.01.2014 r.,

akta likwidacji szkody i zalegające w nich pismo powoda z 29.01.2014 r. wraz z dołączonymi do niego rachunkami i oświadczeniem B. G. (1) o dojazdach).

W konsekwencji przedmiotowego wypadku powód został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy do 30.11.2014 r. oraz zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności (do 30.09.2014 r) z zaznaczeniem, że wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

(k. 43: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia (...)

k. 44: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS O/R. (...))

Na skutek przedmiotowego wypadku komunikacyjnego powód doznał urazu wielonarządowego w postaci wstrząsu hipowolemicznego z niewydolnością oddechową i odmą opłucnową oraz z stłuczeniem płuc, złamaniem żeber od 6 do 11 strony prawej, złamania obu łopatek, złamania prawego uda w obrębie trzonu i szyjki kości udowej lewej. Powód, na skutek tego wypadku utyka na lewą kończynę dolną, ma skrócona prawą kończynę ok. 1 cm ze skośnym ustawieniem miednicy oraz stan po operacji prawego uda: blizny uda i biodra są przebarwione, niebolesne, oś ud prawidłowa, bez wychudzenia mięśni ud i pośladków obustronnie. Występuje ograniczenie ruchu kolana prawego: zgięcie o ok. 20 stopni, ograniczenie ruchów lewego biodra: rotacje po 10 stopni i odwiedzenie o ok. 30 stopni. Stawy barkowe i łopatki bez zmian pourazowych. Stan zdrowia w zakresie urazu i ograniczenia ruchu kolana prawego oraz ruchów lewego biodra jest dobry, a dysfunkcje niewielkie (skrócenie o 1 cm długości uda nie powoduje zaburzeń czynnościowych, blizny są blade i nieprzebarwione, nie ma wychudzenia uda i pośladków, ograniczenia ruchów stawów sąsiednich bez istotności funkcjonalnych). W przypadku urazu w obrębie szyjki kości udowej, z uwagi na ocenę ukrwienia głowy, występuje podejrzenie jej martwicy i potencjalna konieczność zabiegu protezoplastyki.

Powód, bezpośrednio po wypadku był wstępnie zaopatrzony przez Pogotowie Ratunkowe, a następnie został przyjęty na Oddział OJOM Szpitala Rejonowego w L., gdzie przebywał (...)Następnie został skierowany na Oddział Torakochirurgii Szpitala Miejskiego w R., gdzie był leczony operacyjnie w zakresie urazu klatki piersiowej. W trakcie hospitalizacji w Szpitalu w L. zaopatrzono powoda operacyjne w zakresie złamania uda prawego i biodra lewego, - wykonano repozycję złamania i stabilizację złamania uda prawego gwoździem śródszpikowym, a następnie dynamizację zespolenia oraz zespolono złamanie szyjki kości udowej za pomocą implantów (śrub) stabilizujących złamania. W marcu 2014 r., z powodu opóźnionego zrostu kości udowej, podano powodowi czynnik wzrostu GPS oraz usunięto zespolenie z lewego biodra. Powód cały czas pozostaje pod kontrolą ortopedyczną (w planie zabieg alloplastyki stawu biodrowego lewego). Od strony ortopedycznej dolegliwości związane z urazami spowodowały ból w okresie od 2. miesięcy od urazu w nasileniu 5 stopni VAS (skala 10-cio stopniowa), a przez resztę okresu leczenia 3-4 stopnie; obecnie – okresowo 2-3 stopnie VAS. Na skutek wypadku powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, a to: w zakresie uda prawego – 6%, w zakresie urazu szyjki kości udowej lewej – 15%, w zakresie urazu klatki piersiowej i złamania żeber – 10%, - w umie 31%.

(k. 19-42, 237-242: dokumentacja medyczna powoda,

k. 198-200 i 219-120: opinie biegłego ortopedy-traumatologa lek. med. W. Piwka z 13.07.2015 r. i z 6.09.2015 r.).

Od strony pulmonologicznej , na skutek przedmiotowego wypadku, doszło u powoda do : urazu wielonarządowego, wstrząsu hipowolemicznego, ostrej niewydolności oddechowej, odmy i krwiaka opłucnej prawej, odmy opłucnej lewej, stłuczenia płuc, ropnia płuca prawego, ropniaka opłucnej prawej, złamania żebra Vi-Xi po stronie prawej. Na oddziale Torakochirurgii Szpitala Miejskiego w R. powód przebywał od 2.08. do 20.08.2013 r. i od 10.09. do 12.09.2013 r., kiedy to został przewieziony do Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w W., Kliniki Chirurgii (wykonano resekcję odcinkową tchawicy) i przebywał tam od 12.09. do 30.09.2013 r. Kolejny pobyt na Oddziale Torakochirurgii Szpitala Miejskiego w R. miał miejsce w dniu 10.01.2014 r. W okresie od 3.02.2014 r. do 3.03.2014 r. powód przebywał w Sanatorium w I.. Od strony pulmonologicznej powód doznał także uszczerbku na zdrowiu (oprócz złamania żeber – 10%), a to: odma i krwiak opłucnej oraz stłuczenia płuc z ostrą niewydolnością oddechową – 40%, ropień płuca prawego i ropniak opłucnej prawej – 50%.

Podkreślić należy, że w wyniku stłuczenia płuc doszło do rozwoju ropnia płuca prawego oraz ropniaka opłucnej prawej. Ostra niewydolność oddechowa wymagała leczenia w Oddziale OJOM. Odmy opłucnej wymagały drenażu. Ropniak opłucnej prawej wymagał dekortykacji płuca prawego, drenażu i płukania opłucnej prawej. Konsekwencją wielokrotnych intubacji było zwężenie tchawicy wymagające leczenia operacyjnego. W wyniku doznanych urazów występują u powoda obecnie dolegliwości w postaci: duszności przy małym wysiłku fizycznym, kaszel podczas wysiłku fizycznego, bóle po obu stronach klatki piersiowej, pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego, ograniczenia w wykonaniu wysiłku fizycznego, uprawiania sportu, czy też aktywnego wypoczynku. Obecnie leczenie chorób płuc zostało zakończone.

(k. 262-263: opinia biegłej pulmonolog lek. med. A. Zalewskiej-Pastuła z 15.12.2015 r.).

Od strony psychologicznej, na skutek wypadku, u powoda pojawiły się objawy zaburzenia stresowego pourazowego pod postacią: obniżenia nastroju, zaburzenia snu, zaburzenia apetytu, pesymistycznego postrzegania przyszłości, a także rozdrażnienia i izolowania się emocjonalnego. Stan psychologiczny po wypadku był trudny do adaptacji dla powoda z racji jego charakterologicznej niechęci do ujawniania swoich uczuć wprost, a także skłonności do odczuwania wewnętrznego niepokoju i niepewności w relacjach. Pomimo, iż powód realizował zadania życiowe (np. kontynuował edukację, poddał się leczeniu), to jednak komfort jego życia był obniżony z racji przeżywanego napięcia emocjonalnego i niemożności jego wyrażenia. Dodatkowym czynnikiem pogarszającym jakość życia powoda są dyskretne zaburzenia poznawcze na podłożu organicznych uszkodzeń CUN, w obrazie których dominuje zaburzenie koncentracji uwagi, męczliwość procesów myślowych, osłabienie trwałości śladów pamięciowych, wahania w kontroli niepożądanych impulsów. Najprawdopodobniej są to następstwa obciążenia struktur mózgowych w trakcie wielu koniecznych i ratujących życie powoda procedur medycznych (znieczulenie wynikające z urazów po wypadku). Rokowania co do stanu psychologicznego powoda w przyszłości są niepewne. Powód wymaga konsultacji neuropsychologicznych celem monitorowania dynamiki zmian w zakresie CUN, a także podjęcia psychoterapii celem pomocy w radzeniu sobie z psychologicznymi konsekwencjami tego wypadku. Uszczerbek na zdrowi powoda – w aspekcie psychologicznym – wyniósł 10%.

(k. 284-285: opinia psychologa mgr R. Sołkowicz z 17.02.2016 r.).

Na skutek tego wypadku i doznanych obrażeń powód wymagał opieki i wsparcia osób trzecich począwszy od daty wypadku, przez okres leczenia i rekonwalescencji. Podczas hospitalizacji na OJOM-e (...) powód był nieprzytomny, podłączony do monitorów, - wykonywanie jakichkolwiek czynności przy chorym w takiej sytuacji pozostaje poza obrębem działań osób postronnych. Podczas hospitalizacji (...) przez 18 dni udział osób trzecich w opiece nad powodem wyniósł 2 godziny dziennie, co przy stawce 10 zł za godzinę daje 360 zł. Podczas pobytu w domu od 20.08. do 10.09.2013 r., tj. przez 21 dni zakres opieki wynosił 8 godzin dziennie, co przy stawce 10 zł daje 1.680 zł. Kolejny etap to hospitalizacje w okresie 10.09. do 30.09.2013 r. w Klinice w W. (6 x pobyt w W. po 2,5 godz. opieki x 10 zł = 150 zł) i w Szpitalu w R. (3 dni x 1,5 godz. x 10 zł = 45 zł). Podczas pobytu w domu od 30.09.2013 r. do 3.02.2014 r.tj. przez 125 dni powód wymagał 4 godziny dziennie opieki, co przy stawce 10 zł daje 5000 zł. Podczas pobytu w sanatorium (3.02. – 3.03.2014 r.) powód nie wymagał wspierania i opieki osób trzecich. W czasie pobytu w domu od 3.03. do 23.03.2014 r., tj. 20 dni powód wymagał 2 godzin opieki dziennie, co przy stawce10 zł daje kwotę 400 zł. W sumie więc powód wymagał – w okresie leczenia i rekonwalescencji – wsparcia osób trzecich przez 764 godziny, co przy stawce 10 zł daje kwotę 7.640,00 zł. Powód nie odzyskał pełnej sprawności do dnia dzisiejszego i najprawdopodobniej zawsze już będzie odczuwał skutki wypadku i jego następstwa. Powrócił jednak do samodzielności w wykonywaniu czynności dnia codziennego i pozostaje zdolny do zaspokajania własnych potrzeb biopsychospołecznych.

(k. 297-300 i 318-320: opinia biegłej z zakresu pielęgniarstwa mgr J. Fludzińskiej z 21.06.2016 r. i z 13.09.2016 r.)

W dacie wypadku powód miał (...)lat i był uczniem II. klasy Technikum w L. (profil: mechanik samochodowy). Mieszkał z rodzicami i rodzeństwem. Był normalnym (typowym) zdrowym nastolatkiem, chodził na dyskoteki, pływał, grał w siatkówkę, miał grono znajomych. Na skutek wypadku i długotrwałej hospitalizacji oraz rehabilitacji naukę w technikum powód kontynuował w ramach nauczania indywidualnego w okresie od 2.12.2013 r. do 27.06.2014 r., - powód nie stracił roku szkolnego. Po wypadku powód przez ponad trzy miesiące był „unieruchomiony”, w domu opiekowała się nim głównie matka, ona też najczęściej jeździła do niego do każdej z placówek medycznych, w których przebywał. Powód nie gra w siatkówkę, nie pływa, szybko się męczy, ma lęki (zamyka się w sobie), cały czas boli go noga. Nie korzysta z pomocy psychologa. Zrobił natomiast prawo jazdy.

W związku z wypadkiem powód poniósł koszty związane z dojazdem do szpitali, na wizyty kontrolne oraz na rehabilitację. Dojazdy do Szpitala Powiatowego w L. (12 km w jedną stronę):

- w dniach 15.07. – 2.08.2013 r. do powoda codziennie (po 2-3 razy dziennie) przyjeżdżała matka (50 x 24 km x 0,8358 zł = 1.002,96 zł);

- w dniu 23.08.2013 r. wizyta kontrolna u ortopedy (24 km x 0,8358 zł = 20,10 zł);

- w dniach 26.08. -6.09.2013 r. powód był dowożony na rehabilitację do Centrum Rehabilitacji leczniczej w L. (10 x 24 km x 0,8358 zł = 200,60 zł);

- w dniach 4.10.2013 r. powód miał wizytę kontrolną w przychodni przyszpitalnej (24 km x 0,8358 zł = 20,10 zł);

- w dniach 7.10. – 4.11.2013 r. powód był dowożony na rehabilitację do CRL w L. (20 x 24 km x 0,8358 zł = 401,20 zł);

- w dniu 8.11.2013 r. kolejna wizyta kontrolna w Poradni przyszpitalnej (24 km x 0,8358 zł = 20,10 zł);

- w dniu 13.12.2013 r. kolejna wizyta kontrolna w Poradni przyszpitalnej (24 km x 0,8358 zł = 20,10 zł);

- w dniach 16.12.2013 r. i 17.01.2014 r. następna wizyta kontrolna w Poradni przyszpitalnej (24 km x 0,8358 zł = 20,10 zł x 2 = 40,20 zł);

- w dniach 10.03.2014 r. – 9.05.2014 r. powód był dowożony do CRL w L. (36 x 24 km x 0,8358 zł = 722,13 zł);

- w dniach 24.03. -26.03.2014 r. powód przebywał na Oddziale Urazowo-Ortopedycznym i przyjeżdżała do niego matka (3 x 24 km x 0,8358 zł = 60,18 zł);

- w dniu 9.05.2014 r. powód miał wizytę kontrolna w Poradni przyszpitalnej (24 km x 0,8358 zł = 20,10 zł);

Dojazdy do Podkarpackiego Centrum Chorób Płuc w R. – Szpital Miejski (52,5 km w jedną stronę):

- w dniu 1.08.2013 r. konsultacja powoda (105 km x 0,8358 zł = 87,75 zł);

- w dniach 2.08. -20.08.2013 r. do powoda przebywającego na Oddziale Torakochirurgii przyjeżdżała matka (18 x 105 km x 0,8358 zł = 1.579,63 zł);

- w dniu 3.09.2013 r. powód miał wizytę kontrolną w Przychodni Specjalistycznej (105 km x 0,8358 zł = 87,75 zł);

- w dniach 10.05.2013 r. – 11.09.2013 r. do powoda przebywającego na Oddziale Torakochirurgii przyjeżdżała matka ( 2 x 105 km x 0,8358 zł = 175,52 zł);

- w dniach 14.10.2013 r. i 15.10.2013 r. powód miał konsultację w Przychodni Specjalistycznej (2 x 105 km x 0,8358 zł = 175,52 zł);

- w dniu 7.01.2014 r. kolejna wizyta kontrolna w Przychodni Specjalistycznej (105 km x 0,8358 zł = 87,75 zł);

- w dniu 10.01.2014 r. powód miał badania kontrolne na Oddziale Torakochirurgii (105 km x 0,8358 zł = 87,75 zł);

- w dniu 15.04.2014 r. wizyta kontrolna powoda w tym Szpitalu (105 km x 0,8358 zł = 87,75 zł);

Dojazdy do Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w W. (odległość wynosi 300 km w jedną stronę), - w dniach od 14.09. – 30.09.2013 r. do powoda , 6-krotnie – przyjechała matka (6 x 600 km x 0,8358 zł = 3.008,90 zł).

Odległość od miejsca zamieszkania powoda do Szpitala Uzdrowiskowo-Rehabilitacyjnego w I. wynosi 125 km w jedną stronę, - powód przebywał tam w dniach od 3.02 .-3.03.2014 r. i matka przyjechała tam do niego trzykrotnie (3 x 250 km x 0,8358 zł = 626,85 zł).

Dojazdy do Przychodni (...) w N., przy ul. (...) (odległość 3 km w jedną stronę):

- w dniu 9.09.2013 r. wizyta u lekarza rodzinnego (6 km x 0,8358 zł = 5 zł);

- w dniach 9.12.2013 r. i 10.12.2013 r. wizyta kontrolna w tej Przychodni (2 x 6 km x 0,8358 zł = 10 zł).

Łączny koszt w/w dojazdów wyniósł 8.547,94 zł.

W toku niniejszego procesu, z uwagi na przebieg leczenia powoda i konieczność przeprowadzenia kolejnych konsultacji lekarskich oraz zabiegów, po stronie powoda powstały dalsze wydatki z tym związane.

Dojazdy do Szpitala w L. (odległość 12 km w jedną stronę) na wizyty kontrolne, czy też w ramach odwiedzin przez matkę miały miejsce w dniach: 14.11.2014 r., 21.11.2014 r.,16.01.2015 r., 26.01.2015 r., 10.02.2015 r., 11.02.2015 r., 12.02.2015 r., 13.02.2015 r.,14.02.2015 r., 18.02.2015 r., 25.03.2015 r., 29.04.2015 r., 15.05.2015 r., 10.06.2015 r., 11.08.2015 r., 28.08.2015 r., 2.09.2015 r. i 24.09.2015 r. (18 x 24 km x 0,8358 zł = 361,80 zł). w dniach 28.08. -10.09.2015 r. powód był odwożony na rehabilitację do CRL w L. ( 10 x 24 km x 0,8358 zł = 200,60 zł). Podobnie, w dniach 14.09. – 28.09.2015 r. (10 x 24 km x 0,8358 zł = 200,60 zł).

W dniu 7.10.2015r. powód miał wizytę kontrolną w Przychodni Specjalistycznej w O. ( odległość wynosi 230 km w jedną stronę; 560 km x 0,8358 zł= 468,05 zł);

Dojazdy powoda do Kliniki Chirurgii Urazowej Narządu Ruchu i Ortopedii przy Szpitalu Klinicznym im. prof. A. G. w O. ( odległość w jedną stronę wynosi 225 km):

- w dniu 25.05.2015 r. przetransportowania powoda w celu hospitalizacji (550 km x 0,8358 zł= 459,69 zł);

- w dniu 28.05.2015 r. przetransportowanie powoda po hospitalizacji (550 km x 0,8358zł =459,69 zł);

- w dniu 19.07.2015 r. przetransportowanie powoda w celu hospitalizacji ( 550 km x 0,8358 zł= 459,69 zł);

- w dniu 22.07.2015r. powoda odwiedziła matka ( 550 km x 0,8358 zł= 459,69 zł);

- w dniu 28.07.2015r. przetransportowanie powoda po hospitalizacji ( 550 km x 0,8358 zł= 459,69 zł).

Nadto powód był – w dniu 10.03.2015 r. – dowieziony do Szpitala Wojewódzkiego (...) w R. ( odległość 55 km w jedną stronę) na badanie elektromiograficzne ( 110 km x 0,8358 zł= 91,94 zł). W dniach od 13.04.2015 r. do 28.04.2015 r. powód był dowożony do NZOZ Centrum Zdrowia w N. ( odległość 5 km w jedną stronę) na rehabilitację

( 10 x 10 km x 0,8358 zł= 83,58zł).

Łączny koszt w/w kolejnych dojazdów wykonywanych już w toku procesu wyniósł więc 3.705,02 zł, a w sumie razem z tymi, które wykonano przed wszczęciem procesu ( 8.547,94 zł + 3.705,02 zł) jest to kwota 12.252,96 zł.

Powód, w dniu 25.05.2015 r., poniósł koszt konsultacji lekarskiej w Specjalistycznym Centrum Rehabilitacji (...) w O. na kwotę 180zł. Wydał też, w dniach: 14.02.2015 r., 13.04.2015 r., 29.07.2015 r. i 22.08.2015 r., na środki medyczne ( lekarstwa, opatrunki) kwotę 337,92 zł.

(k. 19-42: dokumentacja medyczna powoda;

k. 36-37: decyzja dyrektora ZST w L. z (...);

k. 232-237: oświadczenia matki powoda B. G. (2) w kosztach dojazdu w toku procesu;

k. 237-242: karty zabiegów rehabilitacyjnych powoda;

k.243-248: faktury VAT z wydatków na konsultację lekarską w O. i środki medyczne;

- akta likwidacji szkody i zalegające w nich oświadczenia B. G. (2) o dojazdach w okresie przed złożeniem pozwu;

k. 101-103: zeznania świadka B. G. (2);

k. 103-104: zeznania świadka W. G.;

k. 122-124: zeznania powoda).

Ustaleń faktycznych Sąd dokonał w oparciu o dowody przytoczone przy poszczególnych fragmentach stanu faktycznego. Dowody z przywołanych dokumentów zarówno urzędowych, jak i prywatnych nie były kwestionowane przez strony co do ich autentyczności, a ponieważ nie wzbudziły wątpliwości Sądu, uznane zostały za wiarygodne. Ustalono na ich postawie fakty wynikające z treści tych dokumentów , stosownie do art. 244 i 245 k.p.c., zaś w przypadku prawomocnego wyroku skazującego SR (...) – stosownie do dyspozycji art. 11 k.p.c.

Opracowane w toku procesu opinie biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, pulmonologii oraz psychologii nie były kwestionowanie przez strony, natomiast opinie biegłych z zakresu ortopedii- traumatologii i pielęgniarstwa wymagały ( na skutek zarzutów stron) uzupełnienia, po dokonaniu którego nie były już kwestionowane. Ponieważ opinie te są pełne, jasne , stanowcze we wnioskach i logicznie umotywowane Sąd uznał je za wiarygodne. Za wiarygodne uznał też Sąd dowody z osobowych źródeł dowodowych ustalając na ich podstawie fakty , w zakresie których zeznania wymienionych osób są zgodne nie tylko ze sobą, ale i z treścią dowodów z dokumentów tworząc wraz z nimi spójną i logiczną całość. Ustalając zakres wydatków związanych z kosztami dojazdów Sąd- poprzez art. 322 k.p.c.- posiłkował się tzw. „ kilometrówką” wynikającą z rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25.03.2002 r. w sprawie warunków ustalenia oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. W sprawie nie budzi wątpliwości ( ma to swoje oparcie w dokumentacji medycznej powoda i opiniach biegłych), że z uwagi na rozległy uraz wielonarządowy , którego doznał powód na skutek wypadku, proces leczenia i rehabilitacji powoda był długotrwały, wieloetapowy i odbywał się w szeregu różnych placówek medycznych

( L., N., R., W., O., (...)). Wiązało się to z koniecznością przetransportowania tam ( w obie strony) samego powoda ( któremu towarzyszył rodzic) , jak i odwiedzinami powoda przez osoby najbliższe podczas pobytu w tych placówkach w celu czy to udzielenia mu opieki bądź wsparcia psychicznego swoją obecnością. Długotrwały proces leczenia oraz wielość placówek medycznych powodują, że tych dojazdów było dużo, co nie zmienia jednak faktu, że były one wykonywane, a pozwany nie podjął nawet próby szacunkowego (ryczałtowego) ich zrekompensowania. Zauważyć w tym miejscu należy , iż zgodnym z doświadczeniem życiowym oraz zupełnie naturalnym jest to, że w sytuacji takiej jak ta, objęta niniejszym procesem , osoby najbliższe ( w tym przypadku rodzice) podporządkowują swoje codziennie funkcjonowanie powstałej sytuacji życiowej wymagającej skoncentrowania się na priorytetach

związanych z zapewnieniem opieki poszkodowanej osobie najbliższej ( powód przechodził tu przecież zabiegi ratujące życie). Ścisłe, matematyczne udowodnione wysokości kosztów takich dojazdów jest – jeśli nie niemożliwe – to przynajmniej bardzo utrudnione. Faktury za paliwo nie odzwierciedlają przecież w pełni kosztów związanych z dojazdami, na które składa się też amortyzacja pojazdu, czy też np. czas poświęcony na dojazdy ( abstrahując od faktu, że w takiej sytuacji życiowej trudno pamiętać o tak prozaicznej czynności, jak zbieranie rachunków ze stacji paliw na potrzeby ubezpieczyciela). Stąd też, w ocenie Sądu, dyspozycja art. 322 k.p.c. umożliwia tu posiłkowanie się tzw. „kilometrówką” w celu oszacowania wysokości kosztów tego typu dojazdów. Sąd nie uwzględnił natomiast kosztów dojazdu powoda do i ze szkoły w dniach 17 - 20.02.2015 r. , 23-27.02.2015 r. i 2-31.03.2015 r. ( k. 231: pkt. 27-29 pisma przygotowawczego z 3.11.2015r.) na łączną kwotę 601,95 zł , albowiem powód w żaden sposób nie wykazał, aby w tym okresie był „ ze względu na zalecenie lekarza” zmuszony do korzystania z prywatnego transportu do szkoły.

Sąd zważył co następuje:

I. Podstawą prawną odpowiedzialności pozwanego względem powoda jest art. 444 i 445 § 1 k.c. w zw. z art. 822 § 1 i 4 k.c. Odpowiedzialność ta, co do zasady, nie budzi wątpliwości Sądu i to abstrahując od faktu, że pozwany – wypłacając w toku przedsądowej likwidacji szkody świadczenie na rzecz powoda- uznał, niejako, swoją odpowiedzialność cywilnoprawną za przedmiotowy wypadek.

Wbrew zarzutowi pozwanego powód nie zrzekł się roszczenia objętego żądaniem pozwu. Jak wynika z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, treść oświadczeń woli powoda złożonych w procesie karnym (k. 53 i 61 akt sprawy (...)) jasno wskazuje, iż powód nie zrezygnował z dochodzenia roszczeń od ubezpieczyciela sprawcy szkody. Wykładnia tego oświadczenia woli powoda, dokonywana w myśl dyspozycji art. 65 § 1 k.c. , jednoznacznie wskazuje na to, iż powód zrezygnował jedynie z dochodzenia roszczenia od sprawcy wypadku, a to dlatego, że z roszczeniem tym wystąpił ( postępowanie likwidacyjne było już w toku) przeciwko jego ubezpieczycielowi ( czyli pozwanemu) wynajmując z resztą w tym celu kancelarię adwokacką. O zrzeczeniu się roszczenia nie może więc być tu mowy.

Niezasadny okazał się też zarzut, aby powód przyczynił się ( art. 362 k.c.) do powstania szkody. Faktem jest, że powód prowadził motocykl bez wymaganych ku temu uprawnień. Jednakże, jak wynika z poczynionych w oparciu o opinię biegłego do spraw rekonstrukcji wypadków drogowych ustaleń faktycznych, powyższy fakt, jak i sposób ( prawidłowy co wynika także z treści opisu czynu w wyroku karnym) prowadzenia motocykla przez powoda są bez związku z zaistniałym wypadkiem. Powód prawidłowo, z dopuszczalną prędkością, poruszał się po drodze publicznej, nie miał możliwości uniknięcia wypadku, a wyłączną i bezpośrednią przyczyną wypadku była nieprawidłowa technika jazdy kierowcy samochodu P. (...) ( za którego odpowiedzialność cywilną – art. 822 § 1 i 4 k.c. – ponosi pozwany ubezpieczyciel).

II. Stosownie do art. 445 § 1 k.c. , w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W judykaturze i doktrynie dość powszechnie przyjmuje się, wyłącznie kompensacyjny charakter ochrony majątkowej udzielonej pokrzywdzonemu na podstawie przywołanej wyżej normy prawnej, jak i niedopuszczalność przypisywania jej funkcji represyjnych. Kompensata majątkowa ma na celu przezwyciężenie przykrych doznań. Ustalenie krzywdy ma podstawie znaczenie dla określenia odpowiedniej sumy, która miałaby stanowić jej pieniężną kompensatę. W żadnym razie tylko ustalony stopień ( procent) utraty zdrowia nie jest równoznaczny z rozmiarem krzywdy i wielkością należnego zadośćuczynienia. Przy oznaczeniu zakresu wyrządzonej krzywdy za konieczne uważa się uwzględnienie: rodzaju naruszonego dobra, zakresu (natężenie i czas trwania) naruszenia, trwałość skutków naruszenia i stopnia ich uciążliwości, a także stopnia winy sprawcy i jego zachowania po dokonaniu naruszenia. Z uwagi na niemajątkowy charakter krzywdy nie jest możliwe określenie jej w pieniądzu, jednak z reguły wysokość zadośćuczynienia powinna odpowiadać wielkości ustalonej krzywdy, ponieważ w przybliżeniu świadczenie stanowić ma ekwiwalent utraconych dóbr. Pamiętać też należy, że przesłanka tzw. „ przeciętnej stopy życiowej” społeczeństwa ma charakter jedynie uzupełniający, tj. ogranicza ona wysokość zadośćuczynienia tak, by jego przyznanie nie prowadziło do wzbogacenia osoby uprawnionej, nie może jednak pozbawić zadośćuczynienia jego funkcji kompensacyjnej i eliminować innych ( wymienionych wyżej) czynników kształtujących jego rozmiar. Świadczenie w postaci zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę ma też charakter jednorazowy. Stanowi bowiem rekompensatę za wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne pokrzywdzonego, zarówno te , których już doznał , jak i te , które zapewne w związku z doznanym uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia wystąpią u niego w przyszłości ( zob. szerzej A. O.:

„ Komentarz do art. 445 Kodeksu Cywilnego”, System Informacji Prawnej Lex 33/2015, tezy 14-15, 20-21 i 23 oraz przytoczone tam poglądy doktryny i stanowisko judykatury; SN w wyrokach z dnia 14.01.2011r., I PK 145/10 i z 10.05.2012r., IV CSK 416/11).

W niniejszym procesie powód żąda zadośćuczynienia w kwocie 150.000 zł z ustawowymi odsetkami od 8.04.2014 r., całość roszczenia szacuje na 200.000 zł ( takiej też kwoty dochodził w toku likwidacji szkody ) i odejmuje od tego świadczenie wypłacone przez pozwanego w kwocie 50.000 zł.

W ocenie Sądu, mając na uwadze stan faktyczny sprawy oraz przedstawioną wyżej wykładnię art. 445 § 1 k.c., odpowiednim zadośćuczynieniem dla powoda powinna być kwota 180.000 zł. Przemawia przede wszystkim za tym kompensacyjny charakter zadośćuczynienia wynikający ze znacznego rozmiaru krzywdy doznanej przez powoda. Powód doznał wielonarządowego urazu, którego konsekwencje wystąpiły w postaci trwałych i długotrwałych skutków na płaszczyźnie zarówno ortopedycznej, jak i pulmonologicznej oraz psychologicznej. Od strony ortopedycznej było to złamanie żeber od VI do XI po stronie prawej, złamanie obu łopatek, złamanie prawego uda w obrębie trzonu oraz złamanie szyjki kości udowej lewej. Skutkowało to leczeniem operacyjnym powoda. W konsekwencji powód utyka na lewą kończynę dolną, ma skróconą prawą kończynę o ok. 1 cm ze skośnym ustawieniem miednicy, pozostały mu na udzie i biodrach blizny

( przebarwione i niebolesne). Wprawdzie dysfunkcje ortopedyczne nie są wielkie, to jednak u powoda występują ograniczenia ruchu prawego kolana i lewego biodra. Od strony ortopedycznej uszczerbek na zdrowiu wyniósł 31%, a proces leczenia ortopedycznego nie jest zakończony. Od strony pulmonologicznej doszło u powoda do wstrząsu hipowolemicznego, ostrej niewydolności oddechowej , odmy i krwiaka opłucnej prawej, odmy opłucnej lewej, stłuczenia płuca, ropnia płuca prawego, ropniaka opłucnej prawej oraz - wspomnianego już- złamania żeber po stronie prawej. Powód , z uwagi na ostrą niewydolność oddechową był przez okres 2 tygodni na Oddziale OIOM

( był w śpiączce) , leczenie skutków pulmonologicznych było wieloetapowe , w kilku jednostkach medycznych ( R., W.) , połączone z zabiegami operacyjnymi. Odmy opłucnej wymagały drenażu, ropniak opłucnej prawej wymagał dekortykacji płuca prawego, drenażu i płukania opłucnej prawej, a konsekwencją wielokrotnych intubacji było zwężenie tchawicy wymagające leczenia operacyjnego. Od strony pulmonologicznej uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 40- 50% , przy czym leczenie pulmonologiczne jest już zakończone. Konsekwencje psychologiczne tego wypadku to – ustalone w oparciu o opinię – objawy zaburzenia stresowego pourazowego pogarszające jakość życia powoda wraz z dyskretnymi zaburzeniami poznawczymi na podłożu organicznych uszkodzeń CUN, co skutkuje 10% uszczerbkiem na zdrowiu. Rokowania, co do stanu psychologicznego powoda w przyszłości jest niepewne, powód będzie wymagał konsultacji neuropsychologicznych oraz podjęcia psychoterapii. Oprócz wskazanych wyżej skutków wypadku związanych stricte ze zdrowiem powoda, wskazać należy również na konsekwencje wynikające z wpływu wypadku na sytuację życiową powoda. Otóż sytuacja ta na skutek wypadku uległa diametralnej zmianie. Wypadek dotknął powoda jako młodego, zdrowego, aktywnego nastolatka. Powód wprawdzie nie stracił roku szkolnego, ale musiał poddać się indywidulanemu tokowi nauczania. Przez wiele miesięcy był unieruchomiony, zdany na pomoc i opiekę osób drugich, podlegał długiemu i bolesnemu procesowi leczenia oraz rehabilitacji i rekonwalescencji. Wiadomym przy tym jest ( i powód ma tego świadomość) , że nie wróci już do sprawności fizycznej ( a także psychicznej) sprzed wypadku oraz, że pewne dziedziny aktywności życiowej ( np. sport, aktywny wypoczynek) bezpowrotnie utracił.

Dokonując niejako wyważenia naprowadzonych wyżej okoliczności i argumentów Sąd nie miał wątpliwości , że świadczenie wypłacone przez pozwanego – 50.000 zł- nie jest adekwatne do rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy, a kompensacyjny charakter zadośćuczynienia spełni, jako odpowiednia, kwota 180.000zł. Stąd też po odjęciu świadczenia wypłaconego przez pozwanego zasądzono kwotę 130.000zł zadośćuczynienia, a dalej idące żądanie pozwu oddalano jako wygórowane.

Wyrok zasądzający zadośćuczynienie, jak i odszkodowanie ma charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny. Oznacza to, że zadośćuczynienie ( odszkodowanie) w rozmiarze, w jakim należy się ono wierzycielowi w dniu, w którym dłużnik ma je zapłacić ( art. 455 k.c.), powinno być oprocentowane z tytułu opóźnienia ( art. 481 § 1 k.c.) od tego dnia, a nie dopiero od daty jego zasądzenia ( zob. SN w wyrokach: z 22.02.2007r., I CSK 433/06; z 14.01.2011r. I PK 145/10; z 18.02.2011r., I CSK 243/10; wyrok S.A. we Wrocławiu z 27.04.2012r., I ACa 307/12; wyrok S.A. w Katowicach z 6.08.2013r., I ACa 430/13). W sytuacji, gdy żądanie zadośćuczynienia w kwocie 200.000 zł powód zgłosił pozwanemu w piśmie z dnia 19.09.2013 r., a ten zajął ostateczne stanowisko w dniu 7.04.2014r. (podtrzymując decyzję o przyznanym wcześniej świadczeniu na kwotę 50.000 zł), to żądanie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia następnego tj. 8.04.2014r. było uzasadnione skoro, co do zasady ( art. 817 § 1 k.c.) pozwany powinien spełnić świadczenie w terminie 30 dni od zgłoszenia roszczenia.

III. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 444 § 1 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Pierwotne żądanie pozwu dotyczyło kwoty 24.747,94 zł z ustawowymi odsetkami od 8.04.2014r. Obejmowało: opiekę osób trzecich – 17.200 zł i zwrot kosztów dojazdu – 8.547,94 zł ( suma to 25.747,94 zł, którą pomniejszono o wypłaconą przez pozwanego kwotę 1000 zł). W piśmie procesowym z 3.11.2015 r. ( k. 230) powód rozszerzył żądanie pozwu o kwotę 4.824,89 zł żądając kwoty 29.572,83 zł z ustawowymi odsetkami.

- od kwoty 24.747,94 zł od dnia 8.04.2014r.,

- od kwoty 4.824,89 zł od dnia złożenia tego pisma ( 6.11.2015r.).

Na rozszerzoną żądaniem kwotę 4.824,89 zł składały się:

- kolejne dojazdy ( listopad 2014r.- październik 2015r.)- 4.306,97 zł;

- wydatki na konsultację medyczną w O. – 180 zł;

- wydatki ( z faktur) na środki medyczne – 337,92 zł.

Pozwany konsekwentnie wnosił o oddalenie tego żądania.

Z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych wynika, że w toku przedprocesowej likwidacji szkody, w piśmie z dnia 19.09.2013 r. zgłaszającym szkodę powód żądał kwoty 1000 zł tytułem zaliczki na opiekę osób trzecich oraz 1000 zł tytułem zaliczki na koszty leczenia, - nie precyzował natomiast żądania co do zwrotu kosztów dojazdu. Z kolei w piśmie z dnia 29.01.2014 r. pełnomocnik powoda zgłosił pozwanemu

( dołączając rachunki oraz oświadczenie matki powoda B. G. (2)) żądanie zwrotu kosztów dojazdu- 2.502,48 zł. Pozwany natomiast przyznał powodowi bezsporne koszty opieki osób trzecich- 1000 zł ( decyzja z 6.12.2013 r.) oraz zwrot kosztów leczenia- 842,15 zł ( decyzja z 6.12.2013r. – 500 zł i decyzja z 7.04.2014r. -342,15 zł), odmówił natomiast zwrotu kosztów dojazdu ( z udostępnionych akt likwidacji szkody oraz korespondencji dołączonej do pozwu nie wynika dlaczego odmówiono zwrotu kosztów dojazdu).

A.  Co do zwrotu kosztów opieki. Z poczynionych ustaleń faktycznych wynika, że była ona świadczona przez osoby najbliższe powoda

( głównie matkę) oraz, że była wymagana w wymiarze 764 godziny , co przy stawce 10 zł za godzinę opieki daje kwotę 7.640 zł. Po odjęciu świadczenia wypłaconego przez pozwanego ( 1000 zł) zasądzono kwotę 6.640 zł, oddalając powództwo w pozostałym zakresie jako nieudowodnione. Roszczenie to dopiero w pozwie zostało skonkretyzowane co do wysokości, stąd też pozwany nie mógł być w opóźnieniu z jego spełnieniem w dacie 8.04.2014 r. ( w toku likwidacji wypłacił przecież 1000 zł - tyle ile powód wtedy

„ zaliczkowo” żądał , -a o więcej powód wówczas nie wnosił). Odpis pozwu pozwany dostał (k.96) w dniu 5.09.2014 r., a ponieważ miał 30 dni ( art. 817 § 1 k.c.) na jego spełnienie świadczenia ( termin ten jest zastrzeżony na korzyść dłużnika – czyli pozwanego), to w opóźnieniu co do tej kwoty pozostaje od 6.10.2014r. i dopiero od tej daty powodowi należą się odsetki ustawowe.

B.  Co do zwrotu kosztów dojazdu. Z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych jednoznacznie wynika, że były one wykonywane i poniesiono je w sumie ( 8.547,94 zł- z pierwotnego żądania pozwu oraz 3.705,02 zł – z rozszerzonego żądania pozwu) na kwotę 12.252,96 zł , która podlega zasądzeniu, a dalej idące żądanie pozwu oddalono jako nieudowodnione. Jeśli chodzi o opóźnienie pozwanego, to co do kwoty 2.502,48 zł żądanej przez powoda w toku likwidacji szkody ( pismo z 29.01.2014r.) odsetki ustawowe należą się powodowi – w świetle reguł przedstawionych już wyżej – od dnia 8.04.2014r. ( a więc zgodnie z żądaniem pozwu). Co do różnicy pomiędzy pierwotnym żądaniem pozwu ( 8.547,94 zł) a w/w kwota ( 2.502,48 zł) czyli co do kwoty 6.045,46 zł odsetki ustawowe należą się powodowi od dnia 6.10.2014r. ( 30 dni od doręczenia odpisu pozwu). Co do kwoty 3.705,02 zł ,a więc kwoty z rozszerzonego żądania pozwu, tutaj pozwany miał 30 dni od otrzymania pisma procesowego rozszerzającego żądanie pozwu, co oznacza, że w opóźnieniu jest od 11.12.2015 r.

C.  Co do pozostałych wydatków. Ustalone w sprawie fakty potwierdziły, że w związku z doznanymi urazami powód wydatkował kwotę 180 zł na konsultację lekarską w O. oraz kwotę 337,92 zł na zakup środków medycznych ( lekarstwa i opatrunki), - w sumie kwotę 517,92 zł , którą zasądzono wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11.12.2015r. ,albowiem roszczenie to zgłoszono dopiero w piśmie procesowym rozszerzającym żądanie pozwu.

Reasumując, z tytułu odszkodowania powodowi należy się (6.640+12.252,96+517,92) kwota 19.410,88 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienia od kwoty:

- 2.502,48 zł od dnia 8.04.2014r.,

- 12.685,46 zł ( 6.640+6.045,46) od dnia 6.10.2014r.,

- 4.222,94 zł ( 3.705,026+517,92) od dnia 11.12.2015r.,-

a dalej idące żądanie pozwu należało oddalić.

IV. Zgłoszone w pozwie żądanie ustalenia odpowiedzialności cywilnoprawnej pozwanego za ewentualne przyszłe następstwa tego wypadku na zdrowiu powoda ma swoje oparcie w art. 189 k.p.c. i jest uzasadnione. Stan faktyczny sprawy nie pozostawia – obiektywnie rzecz biorąc- wątpliwości co do tego, że w przyszłości mogą ( i najprawdopodobniej pojawią się ) wystąpić dalsze następstwa tego wypadku. Leczenie ortopedyczne nie jest zakończone ( w toku procesu powód przeszedł zabieg protezoplastyki stawu biodrowego), negatywne są też rokowania psychologiczne na przyszłości. Powód miał więc interes prawny w żądaniu takiego ustalenia.

Z powyższych względów orzeczono jak w pkt I-III wyroku w oparciu o przywołane wyżej przepisy.

V. Koszty procesu zważywszy na relację pomiędzy wartością przedmiotu sporu ( po roszczeniu żądania pozwu) 179.573 zł a wartością uwzględnionego żądania – 149.410,88 zł stwierdzić należy, że powód wygrał proces w 83%.

Opłata sądowa od uwzględnionego roszczenia ( 5% z 149.410,88 zł) wynosi 7.471 zł, co przy uwzględnieniu opłaty uiszczonej przez powoda ( 2000 zł) oznacza, że od pozwanego należało ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa różnicę w kwocie 5.471 zł w oparciu o art. 113 ust. 1 u.k.s.c w zw. z art. 100 k.p.c. ( pkt. V). W pkt. VI wyroku orzeczono natomiast na podstawie art. 113 ust. 4 u.k.s.c z uwagi na charakter tej sprawy oraz sytuację materialną i życiową powoda, która warunkowała częściowe zwolnienie go z kosztów sądowych. W pkt. VII orzeczono w oparciu o art. 84 ust. 1 u.k.s.c zarządzając zwrot powodowi niewykorzystanej ( k. 335- rozliczenie zaliczek i wydatków) części zaliczki w kwocie 410,18 zł. Powód poniósł koszty procesu w kwocie 7.506,82 zł , a złożyły się na nie: opłata od pozwu – 2000,00 zł, „taryfowe” wynagrodzenie pełnomocnika z opłatą od pełnomocnictwa – 3.617 zł, wydatki- 1.889,82 zł ( k. 335- rozliczenie zaliczek i wydatków). Pozwany poniósł koszty procesu w kwocie 5.317 zł, na które złożyły się „ taryfowe” wynagrodzenie pełnomocnika z opłatą od pełnomocnictwa – 3.617 zł oraz wydatki- 1.700 zł. W sumie więc koszty procesu wyniosły 12.823,82 zł. Orzekając ( pkt. IV wyroku) o kosztach procesu pomiędzy stronami Sąd oparł się o art. 100 k.p.c. i miał na uwadze zarówno wynik sporu, jak i ocenny charakter zgłoszonego roszczenia o zadośćuczynienie oraz zasadę słuszności leżącą u podstaw stosowania tego przepisu. Na zasądzoną od pozwanego kwotę 6.846 zł złożyły się: część ( 83% z 2.000zł) opłaty od pozwu 1. 660 zł, część ( 83% z 1.889,82 zł) poniesionych wydatków – 1.569 zł oraz „ taryfowe” wynagrodzenie pełnomocnika z opłatą od pełnomocnictwa- 3.617 zł.