Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 12-09-2014 r.

Sąd Okręgowy w Koninie, I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: SSO Jolanta Tembłowska Sędzia Aleksandra Bolczyk – spr. Sędzia Iwona Przyłębska – Grzybowska Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Radziemska

po rozpoznaniu w dniu 12-09-2014 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko (...) SA w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie

z dnia 16 maja 2014r. sygn. akt I C 1445/13

1.Oddala apelację.

2.Zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w instancji odwoławczej

Aleksandra Bolczyk Jolanta Tembłowska Iwona Przyłebska – Grzybowska

Sygn. akt I 1 Ca 294/14

UZASADNIENIE

Powódka D. W. wystąpiła przeciwko (...) S.A. w Ł. o zasądzenie kwoty 50.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 01.02.2011r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, o ustalenie, że pozwana będzie ponosić odpowiedzialność za dalsze skutki wypadku z dnia 12.12.2010r., które ujawnią się w przyszłości na zdrowiu powódki oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wywodziła, że w dniu 12.12.2010r. upadła na pokrytym śniegiem i lodem chodniku przed wejściem do swojej klatki schodowej. W następstwie powyższego powódka doznała złamania trzonu kości piszczelowej prawej ze złamaniem głowy kości strzałkowej. Pozwana nie kwestionowała swojej odpowiedzialności i w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia wypłaciła powódce kwotę 7.000 zł, która zdaniem powódki jest zbyt niska.

Pozwana (...) S.A. w Ł. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

U podstaw rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego legły następujące ustalenia faktyczne i wywody prawne.

W dniu 12.12.2010r. powódka D. W. wracała z garażu do domu, gdy nagle poślizgnęła się przed wejściem do klatki schodowej, które było pokryte lodem. Pierwszej pomocy udzielili powódce sąsiedzi, którzy wezwali pogotowie i karetką pogotowia powódka została przewieziona do szpitala. W szpitalu na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym stwierdzono złamanie trzonu kości piszczelowej ze złamaniem głowy kości strzałkowej i przekazano powódkę na Oddział Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu, gdzie przebywała do 16.12.2010r. W dniu 13.12.2010r. powódka przeszła operację zespolenia śródszpikowego, przy czym zespolenie powódka ma do chwili obecnej i w przyszłości powinna je usunąć. Powódka przez pół roku poruszała się o dwóch kulach, a przez kolejne kilka miesięcy o jednej kuli.

Powódka nadal odczuwa ból nogi i poza szpecącą blizną noga puchnie. Dolegliwości bólowe są odczuwalne zwłaszcza na zmiany pogody.

Na skutek wypadku z dnia 12.12.2010r. powódka doznała 25% trwałego uszczerbku na zdrowiu w zakresie narządu ruchu. Powódka doznała bowiem złamania kości piszczelowej prawej – otwartego ze złamaniem głowy strzałki i ze złamaniem kostki tylnej, a obecnie wystąpiło już u powódki następstwo tego urazu w postaci pourazowego zwyrodnienia stawu skokowego prawego. U powódki wystąpiło znacznego stopnia ograniczenie ruchomości stawu skokowego z praktycznym zniesieniem ruchów rotacyjnych oraz osłabienie siły mięśniowej, co upośledza wydolność chodu poprzez utykanie. Nadto u powódki jest widoczna słabo przesuwalna blizna.

Sąd Rejonowy ustalił ,że po zakończeniu leczenia powódka zgłosiła swoje roszczenia do pozwanej, która wypłaciła jej zadośćuczynienie w kwocie 7.000 zł i 200 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia .

Dokonując oceny zeznań powódki Sąd I instancji uznał je za wiarygodne , albowiem były one rzeczowe, spójne , znalazły potwierdzenie w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Za w pełni wiarygodną Sąd Rejonowy uznał opinię biegłego specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii (...), gdyż została sporządzona profesjonalnie, była jasna i konsekwentna i nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Również dokumenty, na podstawie których ustalono stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał za całkowicie wiarygodne., albowiem ich autentyczności i prawdziwości ich treści nie kwestionowała żadna ze stron.

Przechodząc do rozważań prawnych Sąd I instancji wskazał , iż roszczenie powódki okazało się zasadne. Żądanie powódki znajduje podstawę prawną w art. 822 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

W sprawie kwestia odpowiedzialności pozwanej za skutki wypadku powódki z dnia 12.12.2010r. nie była sporna między stronami, a spór sprowadzał się jedynie do wysokości należnego z tego tytułu zadośćuczynienia i ustalenia ewentualnej odpowiedzialności pozwanej na przyszłość.

Sąd Rejonowy powołał się na art. 444 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. W takiej sytuacji na podstawie art. 445 k.c. sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W ocenie Sądu Rejonowego spełnione zostały przesłanki odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w zakresie zadośćuczynienia za krzywdę, nie ma bowiem wątpliwości w świetle przeprowadzonych dowodów, że powódka w wyniku upadku na oblodzonym chodniku doznała krzywdy.

Powódka na skutek wypadku doznała 25% trwałego uszczerbku na zdrowiu (według poz. 158b rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania). Zdaniem Sądu I instancji dochodzona przez powódkę kwota zadośćuczynienia w dodatkowej wysokości 50.000 zł jest zbyt wysoka, gdyż należne powódce od pozwanej zadośćuczynienie powinno wynieść łącznie 50.000zł. Skoro pozwana wypłaciła już powódce tytułem zadośćuczynienia kwotę 7.000 zł, to do wypłaty pozostała jeszcze kwota 43.000 zł. W ocenie Sądu Rejonowego zadośćuczynienie w łącznej kwocie 50.000 zł wynagrodzi powódce krzywdę, jakiej doznała w wyniku wypadku, w szczególności doznany przez nią ból fizyczny oraz cierpienia psychiczne. Powódka leczyła się praktycznie przez pół roku, przeszła operację, a jeszcze czeka ją zabieg usunięcia zespolenia. Powódka przez kilka miesięcy poruszała się o kulach i w rezultacie doszło już u niej do pourazowego zwyrodnienia stawu skokowego prawego, a nadto występuje słabo przesuwalna blizna. Zatem zadośćuczynienie w łącznej kwocie 50.000 zł jest adekwatne do stopnia uszczerbku na zdrowiu i doznanej przez powódkę krzywdy, spowodowanej zdarzeniem z dnia 12.12.2010r. oraz uwzględnia konieczność usunięcia zespolenia i związanych z tym niedogodności i bólu, a także rekompensuje pourazowe zwyrodnienie stawu skokowego.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 k.c., zasądzając je w wysokości ustawowej od dnia wydania wyroku, gdyż podstawę rozstrzygnięcia stanowił stan zdrowia powódki z chwili zamknięcia rozprawy.

W punkcie 2 wyroku Sąd Rejonowy oddalił powództwo w zakresie roszczenia o zadośćuczynienie w kwocie przekraczającej zasądzone wyrokiem 43.000 zł, uznając roszczenie za wygórowane i niezasadne. Nadto Sąd oddalił powództwo o odsetki za okres od 01.02.2011r. do dnia wyroku, jako przedwczesne. W punkcie 2 wyroku oddalono również roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanej na przyszłość za skutki wypadku, które mogą się ujawnić na zdrowiu powódki. Jak wynika bowiem z treści opinii biegłego ortopedy wszystkie skutki wypadku są już znane na dzień zamknięcia rozprawy. Jest już wiadome, iż powódka będzie musiała przejść zabieg usunięcia zespolenia, który ma zaplanowany na wrzesień 2014r a nadto wystąpiło już powikłanie w postaci pourazowego zwyrodnienia stawu skokowego, a zatem stan zdrowia powódki już nie ulegnie pogorszeniu. Powyższe okoliczności znalazły natomiast wyraz w wysokości przyznanego powódce zadośćuczynienia.

O kosztach procesu w punkcie 3 wyroku Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., rozdzielając je stosunkowo między strony. Na poniesione przez powódkę koszty procesu złożyły się: opłata sądowa – 2.500 zł, koszty zastępstwa procesowego – 2.400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł i zaliczka na opinię biegłego – 455,67 zł, a na koszty procesu poniesione przez pozwanego złożyły się: koszty zastępstwa procesowego – 2.400 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł. Wszystkie koszty procesu – łącznie z wynagrodzeniem biegłego- wyniosły więc 7.789,67 zł, a skoro powódka wygrała proces w 86%, to była obciążona kosztami procesu w 14%, czyli kwotą 1.090,55 zł, co po odjęciu uiszczonych przez nią kosztów w łącznej kwocie 5.372,67 zł, skutkowało zasądzeniem jej od pozwanego kwoty 4.282,12 zł (koszty poniesione przez powódkę 5.372,67 zł – koszty należne od powódki 1.090,55 zł = 4.282,12 zł).

W punkcie 4 wyroku Sąd Rejonowy na podstawie art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał zwrócić powódce nadpłacone koszty sądowe. Powódka uiściła bowiem zaliczkę w kwocie 500 zł, podczas gdy koszt opinii biegłego wyniósł 455,67 zł, a zatem zaistniała nadpłata w kwocie 44,33zł.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiodła pozwana zaskarżając go w części tj. ponad kwotę 33000z ł i zarzucając:

- obrazę prawa materialnego tj. art. 448 kc. w zw. z art. 24§1 kc. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie ,że zasądzona na rzecz powódki kwota 43000 zł tytułem zadośćuczynienia jest adekwatną do cierpień doznanych na skutek wypadku z dnia 12.12.2010r.,

- sprzeczność istotnych ustaleń Sądu ze zgromadzonym materiałem dowodowym poprzez przyjęcie ,że zdarzenie z dnia 12.12.2010r. wywołało u powódki ból fizyczny oraz cierpienie psychiczne , podczas , gdy w toku sprawy przeprowadzono wyłącznie opinię biegłego ortopedy traumatologa,nie przeprowadzono natomiast opinii biegłego psychologa , z której mogłoby wynikać ,że powódka doznała cierpienia psychicznego ,

- obrazę przepisów postępowania tj. art. 233§1 kpc. , która mogła mieć wpływ na treść wyroku poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów , skutkiem czego Sąd dokonał ustaleń faktycznych w sprawie w/w zakresie nieprawidłowo .

W oparciu o powyższe zarzuty pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa ponad kwotę 33000 zł i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje wg. norm przepisanych , ewentualnie o uchylenie przedmiotowego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Koninie pozostawiając temu sądowi rozstrzygniecie o kosztach postępowania za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie i zasadzenie na jej rzecz kosztów z tytułu zastępstwa adwokackiego w instancji apelacyjnej.

Sąd Okręgowy zważył , co następuje :

Apelacja pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie .

Ustalenia faktyczne Sądu I instancji nie budzą żadnych wątpliwości, stąd te ustalenia - jak i wywody prawne poczynione przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, Sąd odwoławczy w pełni podziela i przyjmuje za podstawę własnego rozstrzygnięcia.

Sformułowane w apelacji zarzuty naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego i procesowego ocenić należy jako nieuzasadnione . Przede wszystkim wskazać trzeba ,że podstawy roszenia powódki , a w konsekwencji orzekania sądu I instancji o należnym jej zadośćuczynieniu , nie stanowiły powołane w apelacji przepisy art. 448§1 kc. w zw. z art. 24 kc. Nie sposób zatem przyjąć za trafny zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy tych przepisów.

Uważna analiza akt i sporządzonego przez Sąd I instancji uzasadnienia wskazują na oparcie rozstrzygnięcia o przepisy art. 822§1 kc. , art. 444 kc. i 445 kc.

Kwestionowana przez pozwaną wysokość zadośćuczynienia zawsze może być przedmiotem zarzutów, ale nie można jednak uznać , by w apelacji wykazano, że kryteria wyznaczające wysokość zadośćuczynienia pieniężnego zostały w sposób rażący lub oczywisty naruszone . Sad Rejonowy szeroko uzasadnił z jakich przyczyn zasądzone zadośćuczynienie uznał za adekwatne do rozmiaru doznanej przez powódkę krzywdy powołując się trafnie na : długotrwałość procesu leczenia powódki, konieczność poddania się przez nią zabiegowi operacyjnemu i oczekiwania w bliskiej perspektywie ( 30 września 2014r. ) na kolejny , ograniczenia w aktywności i dotychczasowym trybie życia , stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu , istniejące już powikłanie w postaci zwyrodnienia stawu skokowego ,dolegliwości bólowe .

Błędne jest przy tym twierdzenie ,że aby dokonać ustaleń faktycznych w zakresie towarzyszących powódce dolegliwości bólowych konieczna jest opinia biegłego psychologa , o którą zresztą pozwany nie wnosił. Opracowana w sprawie opinia biegłego ortopedy w zestawieniu z przeciętnym nawet doświadczeniem życiowym stanowi dostateczne źródło wiedzy dla przyjęcia za w pełni uzasadnione ustaleń Sądu Rejonowego w zakresie bólu , jaki był udziałem powódki , na skutek wypadku z dnia 12.12. 2010r.

Podkreślenia ponadto wymaga, że skuteczne kwestionowanie wysokości zadośćuczynienia możliwe jest wówczas, gdy nastąpiło oczywiste naruszenie ogólnych kryteriów jej ustalania. Zarzut zawyżenia lub zaniżenia wysokości zasądzonego zadośćuczynienia może być uwzględniony tylko w razie wykazania oczywistego naruszenia tych kryteriów przez Sąd I instancji, tym bardziej, że w pojęciu „odpowiednia suma zadośćuczynienia” zawarte jest uprawnienie swobodnej oceny Sądu (wyrok SN 15 lutego 2006 roku, sygn. IV CK 384/05, LEX nr 179739 oraz wyrok SN z 5 grudnia 2006 roku, sygn. II PK 102/06, OSNP 2008/1-2/11). Zarzut niewłaściwego określenia kwoty zadośćuczynienia nie może zatem wkraczać w sferę swobodnego uznania sędziowskiego. Stąd korygowanie przez Sąd II instancji zasądzonego zadośćuczynienia może być aktualne tylko wtedy, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, mających wpływ na jego wysokość, jest ono niewspółmiernie nieodpowiednie, tj. albo rażąco wygórowane, albo rażąco niskie (wyrok SN z 18 listopada 2004 roku, sygn. I CK 219/04, LEX nr 146356), co w przedmiotowej sprawie nie występuje. Wysokość należnego powódce zadośćuczynienia określona przez Sąd I instancji nie jest wygórowana, lecz znajduje uzasadnienie w realiach przedmiotowej sprawy. Twierdzenie skarżącej jakoby zadośćuczynienie to było zbyt wysokie stanowi jedynie polemikę z oceną dokonaną przez Sąd Rejonowy.

Tym samym niezasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. sformułowany przez pozwaną w apelacji .

Należy podzielić utrwalony w orzecznictwie pogląd, że do naruszenia ww. przepisu mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżąca wykazała uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów (por. m. in. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2005 roku, sygn. III CK 314/05, Lex nr 172176). Dlatego skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu.

Zdaniem Sądu odwoławczego, dokonana przez Sąd I instancji ocena materiału dowodowego sprawy nie przekracza granicy swobodnej oceny, do jakiej Sąd orzekający jest uprawniony, nie jest to też ocena dowolna lub ocena, w której wnioski nie układałyby się w logiczną całość, nie byłyby zgodne z doświadczeniem życiowym, sprzeczne czy niepowiązane z tym materiałem. W wyniku tej oceny Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, skutkujące w rezultacie uwzględnieniem powództwa w znacznej części.

Wobec powyższego Sąd odwoławczy uznając apelację za nieuzasadnioną oddalił ją po myśli art. 385 kpc.

O kosztach z tytułu zastępstwa adwokackiego orzeczono na podstawie art. 98§1 kpc. w zw. z § 6 pkt. 4 w zw. z § 13 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( tekst jedn. Dz.U. z 2013r. , poz. 461 ) .

Al.Bolczyk J.Tembłowska I.Przyłębska Grzybowska