Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 14 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Koninie, I Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący Sędzia SO Jolanta Mroczek – spr. Sędzia SO Jolanta Tembłowska Sędzia SO Iwona Przyłębska – Grzybowska Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Radziemska

po rozpoznaniu w dniu 14-03-2014 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa S. W.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kole

z dnia 14 listopada 2013r. sygn. akt I C 637/12

1.Zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.380 zł ( trzy tysiące trzysta osiemdziesiąt złotych) w miejsce kwoty 6.000 zł , w punkcie

III w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 970, 50 zł w miejsce kwoty

1.941 zł oraz w punkcie IV w ten sposób, że nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kole od pozwanego kwotę 474,70 zł w miejsce kwoty 949,35 zł i od powódki

z zasądzonego roszczenia kwotę 474,60 zł .

2. W pozostałym zakresie apelację oddala .

3. Zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 300 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania w instancji apelacyjnej.

Jolanta Tembłowska Jolanta Mroczek Iwona Przyłębska – Grzybowska

Sygn.akt I1Ca 75/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 listopada 2013 r Sąd Rejonowy w (...) zasądził od pozwanego (...) SA z siedzibą w Ł. na rzecz powódki S. W. kwotę 6.000 zl z ustawowymi odsetkami od dnia 26 kwietnia 2012 r, w pozostałym zakresie powództwo oddalił i obciążył pozwanego kosztami procesu.

W uzasadnieniu wyroku ustalił między innymi co następuje:

W dniu 27 grudnia 2011 r doszło do wypadku drogowego, w którym poszkodowana została powódka. Sprawcą wypadku był kierujący ciągnikiem URSUS 914 M. C., który w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych był ubezpieczony u pozwanego.

Na drugi dzień po kolizji powódka udała się do lekarza rodzinnego , gdzie rozpoznano u niej skręcenie kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowym. Lekarz rodzinny skierował ją do poradni chirurgicznej. Do chirurga powódka zgłosiła się 28.12.2011 r . Lekarz zalecił jej przyjmowanie tabletki Zaldiar 2 razy dziennie. Z innych wizyt lekarskich powódka nie korzystała. W lutym i marcu 2012 r korzystała z fizykoterapii i terapii manualnej kręgosłupa.

W styczniu 2012 r powódka podjęła leczenie psychologiczne.

Przebyty uraz nie spowodował u powódki powstania ortopedycznego ani neurologicznego uszczerbku na zdrowiu.

U powódki nastąpiły natomiast zaburzenia adaptacyjne będące następstwem urazów i wypadku, w którym nie doszło do trwałych uszkodzeń OUN. Przebyty wypadek spowodował 5% uszczerbku na zdrowiu psychicznym powódki. Zakres doznanych obrażeń podczas wypadku utrudnia powódce funkcjonowanie w życiu codziennym, gdyż silny lęk i niepokój, które pojawiły się w wyniku wypadku utrudniają jej poruszanie się samochodem. U powódki wystąpiło obniżenie nastroju oraz zaburzenia snu i koszmary nocne.

Powódka odczuwała po wypadku dolegliwości bólowe, ale nie powodowały one konieczności opieki innych osób.

W postępowaniu likwidacyjnym pozwany wypłacił powódce kwotę 1.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 1.280 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, kosztów opieki i kosztów dojazdów. Decyzją z dnia 25.04.2012 r pozwany przyznał powódce dodatkowo kwotę 4.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

W ocenie Sądu Rejonowego roszczenie powódki znajduje podstawę prawną w art. 34 ustawy z dnia 22.05.2003 r o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U z 2003 r Nr 142 poz. 1152) oraz art.444 i 445 kc.

Zdaniem Sądu Rejonowego kwota zadośćuczynienia należna powódce winna być określona na poziomie 12.500 zł. Powódka doznała bowiem trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5%.

Powódka wnosiła o zasądzenie na jej rzecz kwoty 6.000 zł tytułem zadośćuczynienia . Biorąc pod uwagę wypłaconą przez pozwanego z tytułu zadośćuczynienia kwotę 5.000 zł Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powódki dochodzoną przez nią kwotę w całości.

Sąd Rejonowy nie uwzględnił natomiast roszczenia powódki z tytułu zwrotu kosztów opieki osób trzecich . W tym zakresie przyjął iż powódka nie udowodniła, ze takie koszty poniosła a jej zeznania w tej części są sprzeczne z opinią biegłego lekarza ortopedy M. G..

Dlatego w tej części powództwo jako bezzasadne Sąd Rejonowy oddalił.

Jako podstawę orzeczenia o odsetkach Sąd Rejonowy powołał art. 481 § 1 i 2 i art. 817 § 1 kc a o kosztach orzekł na podstawie art. 100 kpc i art. 113 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od powyższego wyroku w zakresie pkt 1 zasądzającego od pozwanego na rzecz powódki kwotę 6.000 zł oraz pkt III i IV orzekającego o kosztach złożył pozwany.

W apelacji zarzucił sprzeczność istotnych ustaleń sądu ze zgromadzonym materiałem dowodowym przez przyjęcie, że powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5 %, podczas gdy z opinii biegłego psychiatry jednoznacznie wynika, że występujące u powódki zaburzenia adaptacyjne i utrwalone nerwice będące następstwem wypadku, stanowią 5 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Nadto zarzucił obrazę przepisów postępowania tj. art. 233 1 kpc, która mogła mieć wpływ na treść wyroku przez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów , skutkiem czego Sąd dokonał ustaleń faktycznych w sprawie w wyżej wymienionym zakresie nieprawidłowo.

Wskazując na powyższe wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I, III i IV przez zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kwoty 1.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14.11.2013 r oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Kole do ponownego rozpoznania.

Pełnomocnik powódki wniósł o oddalenie apelacji i o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego częściowo zasługiwała na uwzględnienie . Zasadny w szczególności jest zarzut sprzeczności istotnych ustaleń sądu ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

Sąd Rejonowy bezzasadnie bowiem ustalił , że na skutek obrażeń doznanych przez powódkę w wypadku doznała ona trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5%. Tymczasem z opinii biegłego sądowego lekarza psychiatry J. O. wynika, że utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo – mózgowym ocenił na 5% długotrwałego ( a nie jak ustalił Sąd Rejonowy trwałego ) uszczerbku na zdrowiu. Nadto z opinii tej wynika, że w przypadku powódki istnieją szanse na całkowity powrót do zdrowia w okresie 2 lat od daty badania pod warunkiem podjęcia przez nią intensywnej psychoterapii.

Trwałość uszczerbku na zdrowiu od długotrwałości uszczerbku różni się zatem okresem trwania uszczerbku. W przypadku stwierdzenia trwałego uszczerbku mamy do czynienia z naruszeniem sprawności organizmu na stałe. Uszczerbek ten będzie zatem trwał do końca życia. Natomiast określenie „ długotrwały uszczerbek ” oznacza , że po upływie określonego czasu następstwa urazu doznanego na skutek wypadku ustępują całkowicie.

Takie też są wnioski wypływające z opinii biegłego lekarza psychiatry . Pod warunkiem podjęcia przez powódkę psychoterapii , która pomoże jej wrócić do pełnej równowagi psychicznej , następstwa urazu doznanego na skutek wypadku ustąpią całkowicie.

Błędne i sprzeczne z opinią biegłego psychiatry ustalenia sądu I instancji , że powódka doznała trwałego a nie długotrwałego uszczerbku na zdrowiu uzasadniały zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc, miały bowiem wpływ na wysokość zasądzonego na rzecz powódki zadośćuczynienia. Stwierdzenie wystąpienia trwałego uszczerbku na zdrowiu istotnie różni się od stwierdzenia długotrwałego uszczerbku . Trwały uszczerbek na zdrowiu uzasadnia bowiem przyznanie wyższego zadośćuczynienia.

Nadto należy zauważyć , iż sąd I instancji ustalając wysokość należnego powódce zadośćuczynienia miał na uwadze wyłącznie procentowy uszczerbek stwierdzony na zdrowiu powódki. Tymczasem z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego (wyrok SN z 16.04.2002 r VCKN 1010/00 z 11.10.2002 r ICKN 1065/00, z 22.06.2005 r IIICK 392/04) oraz poglądów doktryny wynika, że określenie wysokości zadośćuczynienia powinno być dokonane z uwzględnieniem wszystkich zachodzących okoliczności. Zarówno okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia jak i kryteria ich oceny muszą być rozważone indywidualnie w związku z konkretną osobą poszkodowanego . Sąd Najwyższy wielokrotnie w swoich orzeczeniach zwracał uwagę , że nie można akceptować stosowania w przypadku ustalania zadośćuczynienia , jakiegokolwiek taryfikatora według procentowego uszczerbku na zdrowiu , że zdrowie ludzkie jest dobrem o szczególnej wartości i dlatego nietrafne byłoby posługiwanie się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia jedynie określonymi jednostkami przeliczeniowymi.

W rozpoznawanej sprawie następstwem wypadku jest długotrwały uszczerbek na zdrowiu powódki w postaci zaburzenia adaptacyjnego w którym nie doszło do trwałych uszkodzeń OUN: utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo – mózgowym. W wyniku wypadku u powódki pojawił się silny lęk i niepokój utrudniający jej poruszanie się samochodem , obniżenie nastroju , zaburzenia snu i koszmary senne (opinia lekarza psychiatry k.97). Z zeznań powódki (k.32-32v) wynika ,że początkowo leczyła się u psychologa , który stwierdził lęk przed jazdą i była u psychiatry.

Z dokumentacji przytoczonej w opinii biegłego lekarza psychiatry (k.96), wynika, że powódka skorzystała z jednej wizyty diagnostycznej u specjalisty psychiatry oraz z czterech sesji z psychologiem w ramach indywidualnej psychoterapii . W trakcie tej terapii objawy lęku przed jazdą samochodem stopniowo ustępowały.

Po czterech wizytach u psychologa powódka zaprzestała leczenia. Powódka przezwycięża lęk przed jazdą , gdyż w związku z nauką jeździła do szkoły w P. i Ł..

Mając powyższe na uwadze należało uznać, że przyznane powódce zadośćuczynienie , uwzględniające już wypłacone przez pozwanego sumy, w kwocie 6.000 zł jest rażąco wygórowane.

W ocenie sądu odwoławczego uwzględniając , że powódka doznała 5% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz opisane wyżej okoliczności , odpowiednią sumę zadośćuczynienia jest kwota 8.000 zł. W apelacji pozwany podał , że tytułem zadośćuczynienia wypłacił powódce kwotę 4.620 zł a nie jak ustalił Sąd Rejonowy kwotę 5.000 zł (k.123). Należało zatem na rzecz powódki zasądzić dalszą kwotę 3.380 zł ( 8.000 – 4.620 ).

Z tych względów i na podstawie art. 386 § 1 kpc zmieniono zaskarżony wyrok w punkcie I i zasądzono na rzecz powódki od pozwanego kwotę 3.380 zł w miejsce kwoty 6.000 zł. Konsekwencją zmiany wyroku w pkt I była zmiana orzeczenia o kosztach zawarta w pkt III i IV zaskarżonego wyroku. Ponieważ powództwo zostało uwzględnione w 56%, kosztami procesu obciążono strony po połowie na podstawie art. 100 kpc.

W pozostałym zakresie apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 kpc należało oddalić.

Zadośćuczynienie z art. 445 kc ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie adekwatną wartość. Zważywszy, że skutki przebytego urazu na zdrowiu psychicznym powódki będą utrzymywać się przy intensywnej psychoterapii przez okres 2 lat od badania przez biegłego lekarza psychiatrę , proponowana przez skarżącego kwota, nie jest adekwatna do rozmiaru krzywdy doznanej przez powódkę.

O kosztach w instancji apelacyjnej orzeczono na podstawie art. 100 w zw z art. 108 § 1 kpc stosunkowo je rozdzielając zważywszy, że apelacja pozwanego została uwzględniona w około 2/3 części.

Jolanta Tembłowska Jolanta Mroczek Iwona Przyłębska-Grzybowska