Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 października 2017 roku

Sąd Okręgowy w Koninie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariola Klimczak

Protokolant: stażystka Aleksandra Krakowska

po rozpoznaniu w dniu 25-09-2017r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. D.

przeciwko Bankowi (...) S.A. w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 7 200zł ( siedem tysięcy dwieście złoty) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego

3.  nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciąża Skarb Państwa

SSO Mariola Klimczak

Sygn. akt I C 178/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17.09.2015 roku powódka A. D. wystąpiła do Sądu Rejonowego w K. przeciwko pozwanemu Bank (...) S.A. z siedzibą w W. z powództwem o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wystawionego przez pozwanego w dniu 04.07.2007r. bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. W uzasadnieniu podniosła, że nie wyraziła zgody na zawarcie przez męża umowy kredytowej i nie podpisywała umowy, stanowiącej podstawę wystawienia przez pozwanego bankowego tytułu egzekucyjnego; nie podpisywała dalszych aneksów do umowy oraz nie wyrażała zgody na obciążenie hipoteką należącej do niej nieruchomości, a podpis umieszczony pod wnioskiem o ustanowienie hipoteki nie został złożony przez nią. W dalszej części uzasadnienia wyjaśniła, że podstawą wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego była umowa kredytowa z dnia 03.10.2000r., którą zawarł z pozwanym mąż powódki. Pozwany w dniu 04.07.2007r. wystawił przeciwko powódce oraz jej mężowi bankowy tytuł egzekucyjny, któremu Sąd Rejonowy w K. postanowieniem z dnia 17.08.2005r., wydanym w sprawie I Co (...), nadał klauzulę wykonalności. Zdaniem powódki pozwany w sposób bezpodstawny wystawił tytuł egzekucyjny również przeciwko niej i dniu 06.08.2015r na jego podstawie wszczął przeciwko powódce egzekucję, prowadzoną przez Komornika Sądowego - M. W. ponieważ powódka nie jest dłużnikiem z ww. umowy kredytowej. Powódka podniosła również zarzut przedawnienia zobowiązania wynikającego z umowy kredytowej w imieniu jej męża.

Postanowieniem z dnia 21.09.2015 roku Sąd Rejonowy w K. uznał się niewłaściwym do rozpoznania niniejszej sprawy i przekazał ją do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w K. (art. 17 ust. 4 k.p.c).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o obciążenie powódki kosztami postępowania. W uzasadnieniu wyjaśnił, że wbrew twierdzeniom powódki jest ona dłużnikiem osobistym z umowy kredytowej zawartej przez jej męża w dniu 03.10.2000r. ponieważ w dniu 30.09.2002r. przystąpiła do długu. Pozwany podkreślił nadto, że roszczenie wynikające z niespłaconej przez dłużnika umowy kredytowej nie uległo przedawnieniu. Podał, że uznał zadłużenie wnosząc o jego rozłożenie na raty, na okres 4 lat licząc od dnia 31.10.2002 roku. Następnie pismem z dnia 9.01.2004 roku mąż powódki zobowiązał się do spłacenia zadłużenia do października 2004 roku. Wobec braku spłat kredytu pozwany w dniu 07.07.2004r. postawił kredyt w stan natychmiastowej wymagalności. Następnie pozwany w dniu 05.07.2007r. wystąpił do Sądu Rejonowego w K. o nadanie (...) klauzuli wykonalności, a wniosek egzekucyjny złożył u komornika w dniu 16.05.2008r. Stąd roszczenie nie jest przedawnione (k.78-80 i134-136)

Postanowieniem z dnia 28.01.2016 roku Sąd Okręgowy w K. oddalił wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia roszczenia i na podstawie art. 200 § 1 k.p.c. w zw. z art. 843 § 1 k.p.c. sprawę według właściwości miejscowej przekazał do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w (...).

W piśmie procesowym z dnia 04.05.2016r. powódka, reprezentowana już przez pełnomocnika fachowego, doprecyzowała, że niniejsze powództwo dotyczy pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w całości (k.185). Na rozprawie w dniu 08.06.2016r. wyjaśniła, że podnoszony przez nią zarzut przedawnienia związany jest ze zobowiązaniem męża wobec pozwanego, ale „automatycznie” również z jej zobowiązaniem, z uwagi na to, że jest dłużnikiem osobistym (k.192v).

Sąd ustalił, co następuje:

Mąż powódki - C. D. w dniu 03.10.2000r. zaciągnął u pozwanego kredyt obrotowy w rachunku kredytowym w postaci linii kredytowej odnawialnej w kwocie nie przekraczającej 200.000 zł. Kredyt został udzielony na okres do 02.10.2001r. i miał być wykorzystany przez kredytobiorcę na potrzeby finansowania jego bieżącej działalności gospodarczej. Jako zabezpieczenie kredytu strony umowy ustanowiły: przewłaszczenie maszyn i urządzeń pralniczych o łącznej wartości 400.000 zł (zgodnie z umową przewłaszczenia rzeczy), weksel in blanco, pełnomocnictwo do potrącenia kwoty nie spłaconego kredytu z bieżącego rachunku oraz cesję praw z polisy ubezpieczeniowej (k.98-101v).

Powódka A. D., w treści złożonego przez siebie na piśmie oświadczenia z dnia 03.10.2000r., wyraziła zgodę na zaciągnięcie przez swojego męża ww. kredytu (k.102). Nadto w dniu 03.10.2000r. razem z mężem podpisała oświadczenie o poddaniu się egzekucji, w którym wyraziła zgodę na wystawienie przez pozwanego bankowego tytułu egzekucyjnego obejmującego roszczenia wynikające z kredytu obrotowego nr (...) do kwoty 400.000 zł oraz na prowadzenie przeciwko powódce egzekucji wydania rzeczy, tj. maszyn i urządzeń pralniczych o wartości 400.000 zł, przewłaszczonych przez pozwanego na zabezpieczenie umowy kredytu, zgodnie z umową przewłaszczenia z dnia 03.10.2000r. (k.39 akt SR w K. o sygn. I Co (...)).

C. D. nie regulował zadłużenia wynikającego z ww. umowy kredytu w wysokości i terminie wskazanym w umowie. Złożył wniosek o przedłużenie terminu spłaty kredytu wraz z wnioskiem o rozłożeniu zadłużenia na raty. Pozwany ustosunkowując się przychylnie do treści wniosku zawarł z C. D. w dniu 04.10.2001r. aneks nr (...) do umowy kredytu nr (...) z dnia 03.10.2000r., na mocy którego przedłużył termin obowiązywania umowy kredytowej do dnia 02.10.2002r., ustalając jednocześnie ratalny system spłaty zadłużenia (k.97-97v).

Mąż powódki - C. D. miał problem z terminową spłatą zadłużenia wynikającego z treści aneksu nr (...) do umowy kredytowej. Pozwany skłonny być udzielić dalszej prolongaty w spłacie zadłużenia pod warunkiem udzielenia przez kredytobiorcę dodatkowego zabezpieczenia (zeznania świadka C. D. – k.71v). W tym celu odbyło się w dniu 30.09.2002r. spotkanie w siedzibie pozwanego Banku - I Oddziału w K. z udziałem C. D. i powódki, w wyniku którego powódka A. D. przystąpiła do długu wynikającego z umowy kredytu z dnia 03.10.2000r., podpisując umowę o przystąpieniu do długu nr (...). C. D. na tym spotkaniu w dniu 30.09.2002r. sporządził również wniosek o wpis hipoteki na nieruchomości o nr KW (...), stanowiącej własność jego i powódki i zobowiązał się jednocześnie do jego złożenia w Sądzie Rejonowym w (...) (k.95-96, zeznania świadka A. P. k. 192v-193).

W dniu 15.11.2002r. C. D. złożył w Sądzie Rejonowym w (...) wniosek o wpis hipoteki zwykłej na nieruchomości o nr Kw (...) celem zabezpieczenia spłaty kredytu z dnia 03.10.2000r. Przedmiotowy wniosek podpisała również powódka. Postanowieniem z dnia 11.07.2003r. Sąd Rejonowy w (...) dokonał wpisu hipoteki zwykłej w kwocie 200.000 zł na rzecz pozwanego, na zabezpieczenie kwoty głównej wynikającej z umowy przystąpienia do długu z dnia 30.09.2002r., ustanowionej na warunkach określonych w zaświadczeniu pozwanego z dnia 30.09.2002r. Treść ww. postanowienia została doręczona C. i A. D. w dniu 18.07.2003r. (k.53-65v akt (...), zeznania świadka C. D. k. 193-193v).

W między czasie C. D. pismem z dnia 03.10.2002r. zwrócił się do pozwanego z prośbą o rozłożenie spłaty kwoty kapitału na okres 4 lat, zapewniając jednocześnie, że odsetki od kredytu spłaci do 31.10.2002r. (k.94). Z kolei pismem z dnia 09.01.2004r. C. D. zaproponował spłatę zadłużenia w okresie od kwietnia do października 2004r., po 1.000 zł miesięcznie, a od miesiąca października 2004r. - po 2.000 zł miesięcznie (k.92).

W związku z brakiem w terminie spłaty zadłużenia pozwany pismem z dnia 07.07.2004r. wypowiedział umowę kredytu z dnia 03.10.2000 roku wraz z aneksem nr (...), powołując się na § 15 umowy kredytowej. Zadłużenie w chwili wypowiedzenia umowy wynosiło 184.000 zł kapitału oraz 76.505,84 zł tytułem odsetek naliczonych do dnia 06.07.2004r.(k.91).

W dniu 04.07.2007r. pozwany wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) przeciwko C. D. i powódce, w którym ustalono, że zobowiązanie wobec pozwanego wynika z tytułu umowy nr (...) z dnia 03.10.2000r. wraz z aneksem nr (...) z dnia 04.10.2001r. Na dzień wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego wysokość zobowiązania wyniosła 184.000 zł tytułem należności głównej oraz 176.753.68 zł tytułem odsetek umownych. Nadto bankowy tytuł egzekucyjny obejmował obowiązek wydania ruchomości przewłaszczonych na zabezpieczenie. W dniu 05.07.2007r. pozwany złożył do Sądu Rejonowego w K. wniosek o nadanie ww. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Do wniosku pozwany przedłożył m.in. oryginał (...), umowę kredytu z dnia 03.10.2000r. wraz z aneksem nr (...), oświadczenia C. D. i A. D. z dnia 03.10.2000r. o poddaniu się egzekucji oraz umowę przewłaszczenia rzeczy z dnia 03.10.2000r. Postanowieniem z dnia 17.08.2007r. Sąd Rejonowy w K. nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) z dnia 04.07.2007r., zobowiązując solidarnie C. D. i A. D. do zapłaty kwoty wynikającej z (...) oraz do wydania pozwanemu maszyn i urządzeń przewłaszczonych na zabezpieczenie, zgodnie z treścią umowy przewłaszczenia z dnia 03.10.2000r (akta SR w K. o sygn. I Co (...)).

W dniu 15.05.2008r. (data stempla pocztowego) pozwany wniósł do Komornika Sądowego Rewiru II przy Sądzie Rejonowym w K. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko C. i A. D. , na podstawie (...) nr (...) z dnia 04.07.2007r. wraz z nadaną w dniu 17.08.2007r. klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w K., w sprawie o sygn. I Co (...). Przedmiotowy wniosek wpłynął do Komornika w dniu 16.05.2008r. i na jego podstawie wszczęto przeciwko C. D. i A. D. postępowanie egzekucyjne, prowadzone pod sygnaturą akt KM (...). Komornik Sądowy pismem z dnia 16.05.2008r. zawiadomił C. D. o wszczęciu przeciwko niemu egzekucji i przeprowadzał wobec niego poszczególne czynności egzekucyjne. Na skutek monitu pozwanego skierowanego do Komornika w dniu 03.07.2012r., Komornik Sądowy podjął czynności egzekucyjne również przeciwko powódce, wysyłając do niej zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego w sprawie KM (...) pismem z dnia 06.08.2012r (k. 65 akt KM (...)). W tym postępowaniu przeciwko powódce prowadzona jest egzekucja ze świadczenia emerytalno-rentowego (k.85-87 akta KM (...)).

W celu wszczęcia przeciwko C. i A. D. egzekucji z nieruchomości, stanowiącej współwłasność dłużników, a położonej poza rewirem działania Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w K. – M. T., pozwany wystąpił w dniu 01.04.2015r. (data prezentaty) do Sądu Rejonowego w K. o wydanie dalszego tytułu wykonawczego. Postanowieniem z dnia 27.04.2015r. Sądu Rejonowy w K. wydał pozwanemu dalszy tytuł wykonawczy, tj. bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 04.07.2007r., nr (...), zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w K. z dnia 17.08.2007r., w sprawie ICo (...), który tytuł oznaczył numerem „2” oraz wskazał, że tytuł ten zostaje wydany w celu wszczęcia egzekucji z nieruchomości C. D. i A. D., dla której Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą o nr (...) (k.17-19, akta SR w K. o sygn. I Co (...)).

Po uzyskaniu ww. tytułu wykonawczego pozwany wystąpił z wnioskiem do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w K. - M. W. o wszczęcie egzekucji z nieruchomości dłużników. Komornik Sądowy pismem z dnia 06.08.2015r. zawiadomił C. i A. D. o wszczęciu egzekucji prowadzonej pod sygnaturą akt KM (...). Powódka pismem z dnia 15.09.2015r. (data prezentaty) złożyła w Sądzie Rejonowym w K. zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego w K. z dnia 27.04.2015r. W uzasadnieniu swojego zażalenia podkreśliła, że o treści postanowienia Sądu Rejonowego w K. o wydanie dalszego tytułu wykonawczego dowiedziała się przypadkowo w dniu 14.09.2015r., a nadto wskazała, że nigdy nie podpisała umowy kredytowej z dnia 03.10.2000r., nie podpisała wniosku o wpis hipoteki, a o treści powyższych dokumentów dowiedziała się dopiero w chwili zawiadomienia o wszczęciu egzekucji w sprawie KM (...). Postanowieniem z dnia 24.09.2015r. Sąd Rejonowy w K. odrzucił zażalenie powódki, jako niedopuszczalne z mocy ustawy. Postanowieniem z dnia 20.11.2015r. Komornik Sądowy M. W. przystąpił do opisu i oszacowania nieruchomości, posiadającej urządzoną księgę wieczystą nr (...) (k.23-24, k.42-46, k.59, akta SR w K. o sygn. I Co (...)).

Powódka nie składała zawiadomienia do Prokuratury ani do innego organu o sfałszowanie jej podpisu pod wnioskiem o wpis hipoteki, a także nie toczyło i nie toczy się żadne postępowania w tej sprawie (k.63).

Zgodnie z opinią biegłego grafologa P. L. z dnia 19.08.2016r. wraz z opinią uzupełniającą z dnia 29.03.2017r. podpisy o treści (...) widniejące na umowie o przystąpieniu do długu z dnia 30.09.2002r. oraz na oświadczeniu A. D. z dnia 03.10.2000r. wyrażające zgodę na zaciągnięcie kredytu przez jej męża, zostały nakreślone przez tę samą osobę, tj. przez powódkę A. D., która złożyła również swoje podpisy o treści (...), (...) i (...), widniejące na dokumentach znajdujących się na kartach k.17, 23, 25, 28, 31, 33, 38, 42, 43, 49, 54, 60, 63 i 64 akt księgi wieczystej dla nieruchomości o nr (...).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie: dokumentów zgromadzonych w aktach księgi wieczystej dla nieruchomości o nr KW (...), dokumentów zgromadzonych w aktach SR w K. w sprawie o sygn. I Co (...), dokumentów zgromadzonych w aktach egzekucyjnych o sygn. II KM (...), dokumentów zgromadzonych w aktach I Co (...), umowy nr (...) o kredyt obrotowy na rachunku kredytowym zawartej w dniu 03.10.2000r. (k.4-11, k.98-101v), aneksu nr (...) do ww. umowy (k.12-13, k.97-97v), oświadczenia powódki o wyrażeniu zgody na zaciągnięcie przez jej męża kredytu w dniu 03.10.2000t. (k.102, k.211), umowy przystąpienia do długu z dnia 30.09.2002r. (k.96, k.210), wniosku o wpis hipoteki zwykłej z dnia 30.09.2002r. (k.14-15), kserokopii postanowienia SR w K. z dnia 27.04.2015r. w sprawie I Co (...) (k.16), wniosku pozwanego z dnia 27.03.2015r. o wydanie dalszych tytułów wykonawczych (k.17-18), kserokopii bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 04.07.2007r. (k.21-22), zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego przeciwko z dnia 06.08.2015r. w sprawie KM (...) (k.23-24), postanowień i zarządzeń Komornika Sądowego ze sprawy KM (...) w przedmiocie egzekucji z nieruchomości o nr KW (...) (k.43-46, k.59), pisma powódki z dnia 08.01.2016r. (k.63), wniosku pozwanego o wszczęcie egzekucji (k.85-87), postanowienia SR w K. z dnia 17.08.2007r. (k.88), wniosku pozwanego o nadanie (...) klauzuli wykonalności (k.90-90v), zawiadomienia z dnia 07.07.2004r. o postawieniu kredytu w stan natychmiastowej wykonalności (k.91), postanowienia SR w K. z dnia o wpisie hipoteki obciążającej nieruchomość małż. C. i A. D. (k. 93-93v), pisma C. D. z dnia 09.01.2004r. (k.92) i z dnia 03.10.2002r. (k.94), notatki ze spotkania z dnia 30.09.2002r. (k.95), opinii biegłego P. L. (2) z dnia 19.08.2016r. (k.215-230) wraz z opinią uzupełniającą z dnia 29.03.2017r. (k.278-293), zeznań świadka A. P. (k.192v-193), częściowo zeznań świadka C. D. (k.71v, k.193-193v) oraz częściowo zeznań powódki (k.72).

Powódka złożyła twierdzenia tylko na potrzeby postępowania o zabezpieczenie. W toku dalszego postępowania zrezygnowała z wysłuchania jej w charakterze strony, przez co pozbawiła się możliwości wyjaśnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka C. D. i twierdzeniom powódki w tej części, w której świadek i powódka podawali, że wniosek o wpis hipoteki z dnia 30.09.2002r.i umowa o przystąpieniu do długu z dnia 30.09.2002r. nie zostały podpisane przez powódkę, ponieważ powyższe pozostaje w sprzeczności z treścią opinii biegłego grafologa, z której jednoznacznie wynikało, że podpis zarówno na wniosku o wpis hipoteki jak i na oświadczeniu o przystąpieniu do długu, a także na oświadczeniu o wyrażeniu zgody na zaciągnięcie zobowiązania - zostały nakreślone przez powódkę A. D. (k. 230 i k.293).

Za niewiarygodne należało również uznać zeznania świadka C. D. w tej części, w której twierdził, że powódka o wpisie hipoteki dowiedziała się dopiero z chwilą wszczęcia egzekucji z nieruchomości, albowiem z treści dokumentów księgi wieczystej dla przedmiotowej nieruchomości wynikało, że powódka w dniu 18.07.2003r. odebrała osobiście postanowienie Sądu Rejonowego w (...) z dnia 11.07.2003r. o wpisie hipoteki (k.63-64 akt (...)). Wynika to z treści opinii biegłego grafologa – P. L. (2).

Sąd za przydatną do czynionych ustaleń uznał opinię grafologa P. L. (2), albowiem opinia ta jest jasna, spójna i pozbawiona wewnętrznych sprzeczności, a nadto żadna ze stron przedmiotowej opinii nie kwestionowała.

Przy braku dowodów przeciwnych Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić przymiotu wiarygodności zeznaniom świadka A. P..

Pozostały materiał dowodowy nie budził wątpliwości Sądu.

Sąd zważył, co następuje:

Powódka A. D. wniosła o pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...), wystawionego przez pozwanego w dniu 04.07.2007r., dotyczącego zapłaty należności z tytułu umowy kredytowej nr (...) z dnia 03.10.2000r. i wydania rzeczy przewłaszczonych na zabezpieczenie na podstawie umowy przewłaszczenia rzeczy z dnia 03.10.2000r. - któremu Sąd Rejonowy w K., postanowieniem z dnia 17.08.2007r., w sprawie o sygn. I Co (...), nadał klauzulę wykonalności. Żądanie pozwu powódka oparła na twierdzeniach, że pozwany bezpodstawnie wystawił przeciwko niej (...), albowiem nie podpisywała umowy kredytowej, na podstawie której Bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, nie podpisywała wniosku o wpis hipoteki, ustanowionej dla zabezpieczenia spłaty ww. kredytu, nie przystąpiła do umowy kredytowej i „chyba” nie odebrała zawiadomienia o wpisie hipoteki (k. 72). Nadto powódka podniosła zarzut przedawnienia wierzytelności wynikającej z umowy kredytowej z dnia 03.10.2000r. Z powyższego wynika, że powódka powołuje okoliczności właściwe dla art. 840 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c, tj. kwestionuje istnienie wobec niej obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym (pkt. 1), a także podnosi, że zobowiązanie nie może być egzekwowane wskutek jego przedawnienia (pkt. 2). Na powódce ciążył ciężar wykazania prawdziwości podnoszonych przez nią okoliczności powołanych w podstawie faktycznej żądania pozwu.

Zgodnie z art. 840 § 1 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo ograniczenia, jeżeli m.in. :

1)  przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności, gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2)  po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Celem powództwa opartego na podstawie art. 840 § 1 k.p.c. jest uniemożliwienie przeprowadzenie w całości lub w części egzekucji ze wskazanego tytułu wykonawczego, o ile dłużnik wykaże nieistnienie zdarzenia, na którym oparto wydanie klauzuli wykonalności. Dłużnik może przy tym powoływać się na takie okoliczności, z którymi przepisy prawa wiążą wygaśniecie zobowiązania albo które powodują niemożność egzekwowania świadczenia wynikającego z tytułu wykonawczego. Może podnieść wszelkie zarzuty dotyczące wierzytelności banku objętej bankowym tytułem egzekucyjnym, powstałe zarówno przed jak i po wystawieniu tego tytułu, przed nadaniem klauzuli i po jej nadaniu. W grę mogą wchodzić np. zarzuty nieistnienia roszczenia banku lub istnienia roszczenia w mniejszej wysokości niż ujęte w tytule, nienastąpienia wymagalności roszczenia. Z powyższego wynika, że niewątpliwie dłużnik może powoływać się na przedawnienie roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym wobec, którego żąda pozbawienia wykonalności.

Z zebranego materiału dowodowego wynikało jednoznacznie, że powódka jest nie tylko dłużnikiem rzeczowym, lecz również osobistym pozwanego. Odpowiedzialność rzeczowa wynikała z ustanowionej przez właścicieli nieruchomości, tj. powódki i jej męża na rzecz pozwanego hipoteki (k. 53-62v akt (...)), a odpowiedzialność osobista - z treści umowy o przystąpieniu do długu nr (...) z dnia 30.09.2002r. (k.96). Podkreślić należy, że zawarcie takiej umowy nie powoduje zmiany dłużnika, ale wstąpienie do danego stosunku nowego dłużnika, który jest solidarnie odpowiedzialny za dług, do którego się przyłączył. Z treści przedłożonej umowy z dnia 30.09.2002r. wynikało jednoznacznie, że powódka odpowiada za dług wobec Banku jak kredytobiorca, a jej odpowiedzialność jest przy tym solidarna. Bezzasadne okazały się podnoszone przez powódkę zarzuty odnoszące się do braku autentyczności jej podpisów umieszczonych na wniosku o wpis hipoteki, na oświadczeniu o wyrażeniu zgody na zaciągnięcie przez jej męża kredytu w kwocie 200.000 zł w dniu 03.10.2000r., czy na umowie o przystąpieniu do długu z dnia 30.09.2002r. - co jednoznacznie wynikało z treści niekwestionowanej opinii biegłego grafologa P. L. (k.230, k.293). Biegły grafolog ustalił, że wszystkie podpisy złożone na dokumentach wymienionych w tezie dowodowej (k. 198), zostały złożone przez tą samą osobę, która złożyła pod nimi podpis w brzmieniu (...). Z treści opinii biegłego wynikało, że badaniem objęty był również wniosek z dnia 30.09.2002 roku o wpis hipoteki (k. 53-54 akt KW i 14 akt). Powódka nie podważała treści i wniosków opinii biegłego ani nie przedstawiła w tym przedmiocie dowodu przeciwnego. W świetle powyższego nie może budzić wątpliwości, że powódka posiadała wiedzę o zaciągnięciu przez jej męża w dniu 03.10.2000r. kredytu na potrzeby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, albowiem wyraziła w sposób formalny zgodę na kredyt, później przystąpiła do tej umowy o kredyt i ustanowiła wraz z mężem na rzecz pozwanego zabezpieczenie spłaty kredytu w postaci hipoteki na nieruchomości, stanowiącej współwłasność jej i jej męża. Z kolei z dokumentów przedłożonych na potrzeby postępowania klauzulowego w sprawie o sygn. ICo (...) wynikało, że powódka złożyła również oświadczenie z dnia 03.10.2000r. o poddaniu się egzekucji z (...), obejmującego roszczenie z tytułu umowy kredytu z dnia 03.10.2000r. oraz z umowy o przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie z dnia 03.10.2000r. (k.39 akt SR w K. o sygn. I Co (...)). Stąd zarzuty powódki odnoszące się do braku po jej stronie obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym należało uznać za gołosłowne i bezpodstawne.

Bezzasadnym okazał się również podniesiony przez powódkę zarzut przedawnienia roszczenia pozwanego egzekwowanego od niej i jej męża, a wynikającego z umowy kredytowej zawartej w dniu 03.10.2000r. Niewątpliwie roszczenia banków wynikające z czynności bankowych przedawniają się z upływem 3-letniego terminu, jako roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (zob. art. 118 k.c., wyrok SN z 16.07.2003 r., V CK 24/02, OSNC 2004/10/157). Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie staje się wymagalne (zob. art. 120 § 1 zd. 1 k.c.). W niniejszej sprawie o wymagalności roszczenia pozwanego decydowała chwila wypowiedzenia umowy kredytowej zawartej w dniu 03.10.2000r. wraz z aneksem nr (...) do umowy, która zobowiązała C. D., a poprzez przystąpienie przez powódkę do długu w dniu 30.09.2002r. również powódkę, jako dłużnika solidarnego, do niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami za okres korzystania z kredytu, zgodnie z treścią §15 umowy z dnia 03.10.2000r. (k.91 w zw. z k.96-97 i k.98-101v). W myśl § 15 ust. 2 umowy pozwany po upływie okresu wypowiedzenia miał prawo dochodzić zaspokojenia całej należności głównej i odsetek. Skoro umowa o kredyt z dnia 03.10.2000r. została wypowiedziana przez pozwanego pismem z dnia 07.07.2004r., doręczonym w dniu 08.07.2004r. (k.91, okoliczność bezsporna), to tym samym 3-letni termin przedawnienia roszczenia rozpoczął swój bieg po upływie 30-dniowego okresu wypowiedzenia, tj. w dniu 08.08.2004r. (okoliczność bezsporna). W niniejszej sprawie pozwany w dniu 05.07.2007r., tj. przed upływem 3-letniego terminu wystąpił do Sądu Rejonowego w K. z wnioskiem o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 04.07.2007r. nr (...), klauzuli wykonalności przeciwko C. i A. D. - z tytułu niespłaconego zobowiązania kredytowego z dnia 03.10.2000r. i postanowieniem z dnia 17.08.2007r. Sąd Rejonowy w K. nadał klauzulę wykonalności zgodnie z wnioskiem (akta SR w K. I Co (...)). Aktualnie w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że wniosek o nadanie klauzuli tytułowi egzekucyjnemu, w tym także tytułowi pochodzącemu od banku ( (...)), przerywa bieg przedawnienia. W tym miejscu zaznaczyć należy, że w treści ww. postanowienia Sądu Rejonowego w K. widnieje oczywisty błąd pisarski w części odnoszącej się do daty wydania postanowienia. W dalszej części wstępnej postanowienia Sąd Rejonowy w K. wskazał, że posiedzenie niejawne w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności miało miejsce w dniu 17.08.2007r., a Sąd orzekał na podstawie wniosku z 2007 roku, stąd niemożliwym było wydanie przedmiotowego postanowienia w 2005 roku. Powracając do przedmiotu procesu to należy zważyć, że złożenie przez pozwanego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności (...) przerwało bieg terminu przedawnienia (zob. art. 123 § 1 pkt. 1 k.c.). Przerwanie biegu przedawnienia ma ten skutek, iż po zakończeniu postepowania biegnie ono na nowo (zob. art. 124 § 1 k.c.). Z zebranego materiału dowodowego wynikało również, że bieg terminu przedawnienia uległ ponownemu przerwaniu z chwilą wszczęcia przeciwko dłużnikom postępowania egzekucyjnego na podstawie (...) nr (...) z dnia 04.07.2007r. wraz z klauzulą wykonalności nadaną postanowieniem SR w K. z dnia 17.08.2007r. (akta KM (...)). Z treści art. 124 § 2 k.c. wynika z kolei, że w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone. Postępowanie egzekucyjne w ww. sprawie trwa nadal, a nadto pozwany w 2015 roku skierował egzekucję do nieruchomości powódki i jej męża wnioskiem skierowanym do Komornika Sądowego M. W. w sprawie KM (...). Z uwagi na powyższe nie sposób uznać, że w okolicznościach niniejszej sprawy doszło do przedawnienia roszczenia wynikającego z umowy kredytowej zawartej w dniu 03.10.2000r., stwierdzonej bankowym tytułem egzekucyjnym z dnia 04.07.2004r., któremu SR w K., postanowieniem z dnia 17.08.2007r., nadał klauzulę wykonalności ( I Co (...)).

Na tle podniesionego przez powódkę zarzutu przedawnienia ubocznie zaznaczyć należy, że z uwagi na odpowiedzialność „rzeczową” powódki i jej męża z tytułu ustanowionej hipoteki, pozwany może dochodzić zaspokojenia roszczenia z nieruchomości obciążonej hipoteką, nawet w sytuacji ewentualnego przedawnienia wierzytelności kredytowej. Zgodnie bowiem z treścią art. 77 ustawy z dnia 06.07.1982r. o księgach wieczystych i hipotece przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej, przy czym przepisu tego nie stosuje się do roszczeń o świadczenia uboczne. W okolicznościach niniejszej sprawy nie nastąpiło jednak przedawnienie wierzytelności pozwanego wobec powódki i jej męża, wynikającej z umowy kredytowej z dnia 03.10.2000r wraz z aneksem nr (...) do umowy.

Wobec powyższego Sąd oddalił powództwo A. D. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) z dnia 04.07.2007r., któremu Sąd Rejonowy w K. nadał klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 17.08.2007r., wydanym w sprawie o sygn. I Co (...)/(...)– wobec jego bezzasadności (punkt 1 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.. – z uwagi na wynik procesu. Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w kwocie 7.200,00 zł (zgodnie z treścią § 6 pkt. 7 i § 2 ust.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (pkt. 2. wyroku).

Z uwagi na korzystanie przez powódkę ze zwolnienia od kosztów sądowych, nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciążono Skarb Państwa (pkt. 3. wyroku).

SSO Mariola Klimczak