Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 3 grudnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Mariola Głowacka

Sędziowie: SA Jan Futro (spr.), SO Marcin Radwan

po rozpoznaniu dnia 3 grudnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa L. H.

przeciwko D. H.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 sierpnia 2014 r.

sygn. akt I C 810/12

1.  odrzuca zażalenie w części dotyczącej odmowy przywrócenia terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem;

2.  oddala zażalenie w pozostałej części.

Marcin Radwan Mariola Głowacka Jan Futro

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd I instancji po oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu (pkt 1) oddalił wniosek pozwanej o doręczenie jej wyroku z uzasadnieniem ( pkt 2).

W uzasadnieniu wskazał, że w sprawie niniejszej wyrok zapadł w dniu 30 grudnia 2013 roku. Wobec niezaskarżenia wyroku uprawomocnił się on dnia 21 stycznia 2014 r.

We wniosku z dnia 26 lutego 2014 r. pełnomocnik pozwanej wniósł o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku z dnia 30 grudnia 2013 roku wraz z uzasadnieniem.

W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik pozwanej wskazał, że od dnia urodzenia dziecka pozwana nie może uczestniczyć w postępowaniu procesowym. Pełnomocnik pozwanej od listopada 2013 r. jest chory, a jego stan zdrowia pociągnął za sobą zawieszenie działalności. Pozwana i pełnomocnik nie mieli możliwości ze względu na okoliczności zdrowotne bezpośredniego udziału w rozprawach i przeglądanie akt w sądzie. Pozwana nie została powiadomiona o kolejnych terminach rozpraw tj. 4 grudnia 2013 r., 18 grudnia 2013 r. i 30 grudnia 2013 r., a także nie doręczono jej odpisu wyroku z dnia 30 grudnia 2013 r., jak również nie poinformowano o wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, którą nadano w dniu 30 grudnia 2013 r. Dopiero z pisma otrzymanego po dniu 17lutego 2014 r. strona pozwana uzyskała informację o wydaniu wyroku i jego treści.

Sąd Okręgowy wskazał, że w myśl art. 168 § 1 k.p.c. przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej może nastąpić tylko w razie, gdy strona nie dokonała czynności procesowej w terminie bez swojej winy. Przez stronę należy przy tym także rozumieć pełnomocnika strony, a jego błąd procesowy obciąża stronę (postanowienie SN z dnia 30 maja 2007 roku II CSK 167/07). To po stronie pozwanej leżał obowiązek wykazania, że bez własnej winy nie dokonała w/w czynności. Wezwany postanowieniem Sądu do złożenia dokumentacji lekarskiej potwierdzającej niemożność wykonywania obowiązków zawodowych, pełnomocnik pozwanej złożył jedynie zaświadczenia lekarskie i to nie potwierdzone przez medyka sądowego, co do tego, że do dnia 31.12.2013 r. był niezdolny do uczestnictwa w rozprawach sądowych. Niewątpliwie tenże pełnomocnik świadczył pracę już w dniu 14.02.2014 r. bowiem skierował do Sądu pismo opatrzone tą datą a dotyczące zmiany siedziby kancelarii. Nic też nie wskazuje na to by nie mógł podjąć działań w okresie od 2 stycznia 2014 r. Jednocześnie należy dodać, iż pełnomocnik miał wiedzę o terminie rozprawy w dniu 4.12.2013 r. bowiem został o nim zawiadomiony. Pełnomocnik pozwanej mając świadomość wyznaczenia terminu na ten dzień a także i tego, że jego wniosek o wyznaczenie innego terminu w miejsce powyższego nie mógł odnieść skutku bowiem został wysłany w dniu 9.12.2013 r. winien zadać sobie trud by ustalić stan sprawy co najmniej na początku stycznia 2014 r. a więc jeszcze w okresie, w którym mógł złożyć wniosek o sporządzenie i doręczenie wyroku z uzasadnieniem. Tego jednak ani pełnomocnik ani sama pozwana nie uczynili. Podniesiona teza o tym, że pełnomocnik zawiesił działalność kancelarii nie została w żaden sposób potwierdzona.

Skoro więc czynność procesowa podjęta przez pozwaną w zakresie złożonego wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku z dnia 26 lutego 2014 roku jest spóźniona, jej wniosek zgodnie art. 328 k.p.c. zasługiwał na odrzucenie.

Na postanowienie to zaskarżając je w całości, zażalenie wniosła pozwana domagając się uchylenia w całości zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania zażaleniowego, jako części kosztów procesu.

W uzasadnieniu wskazała, że stanowisko Sądu I-ej Instancji jest niesłuszne gdyż nastąpiły bezsporne przeszkody losowe uniemożliwiające uczestnictwo w postępowaniu pozwanej z uwagi na stan popołogowy (poród 13.10.2013 r.) i związanej z tym niedyspozycji. Niekorzystnym zbiegiem była choroba pełnomocnika od listopada ubiegłego roku, która spowodowała czasowe zawieszenie działalności. Złożona dokumentacja medyczna wskazuje, że stan zdrowia uniemożliwiał podejmowanie skutecznej działalności.

W związku z tym pozwana i pełnomocnik nie mieli możliwości bezpośredniego udziału w rozprawach i przeglądanie akt w Sądzie. Ponadto pozwana nie została powiadomiona o kolejnych terminach rozpraw tj. 4.12.2013 r., 18.12.2013 r., 30.12.2013 r. i nie doręczono wyroku z dnia 30.12.2013 r., jak również nie poinformowano jej o nadaniu klauzuli wykonalności. Powód też nie powiadomił pozwanej o złożonym wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Dopiero pismem z dnia 12.02.2014 r. (otrzymanym w dniu 17.02.2014 r.) pozwana i pełnomocnik powzięli wiadomość o stanie rzeczy i to spowodowało konieczność złożenia pisma o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowych z art. 168 k.p.c. Utrzymanie w mocy postanowienia z dnia 25.08.2014 r. wyrządza pozwanej niepowetowaną szkodę. Tym bardziej, że postanowienie Sądu zmierza do utrzymania wyroku wydanego przez Sąd, który faktycznie orzeka w sprawie już prawomocnie osądzonej, co do roszczenia powoda i zasądza na rzecz powoda wbrew przepisom. Ponadto Sąd nie wziął pod uwagę przedawnienia z art. 117, art. 554 i 751 k.c. Pozwana uważa, że jest to naruszenie prawa na jej niekorzyść i umożliwia powodowi pozbawienie jej i jej rodziny majątku.

Rozpoznając zażalenie Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest niezasadne.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 11 sierpnia 1999 r I CKN 367/99 (OSNC 2000/3/48) postanowienie sądu pierwszej instancji oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia środka odwoławczego nie jest postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 394 § 1 k.p.c., a zatem nie może być zaskarżone zażaleniem, zwłaszcza, że nie zostało ono wymienione w szczegółowym katalogu wypadków, w których zażalenie jest dopuszczalne (art. 394 § 1 pkt 1-11),

Skoro zatem na postanowienie sądu pierwszej instancji oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia apelacji, jako nie kończące postępowania w sprawie, zażalenie nie przysługuje zażalenie podlega odrzuceniu (art. 370 w związku z art. 397 § 2 k.p.c.).

Z powyższych rozważań nie wynika oczywiście, że postanowienie sądu pierwszej instancji odmawiające przywrócenia terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem wymyka się spod kontroli instancyjnej, Postanowienie to, jako niezaskarżalne, należy bowiem do kategorii postanowień, o których mowa w art. 380 w związku z art. 397 § 2 k.p.c., a więc - na wniosek strony - może być zwalczane w zażaleniu na postanowienie o oddaleniu wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, jeżeli miało wpływ na rozstrzygnięcie w tym postanowieniu zawarte (por. też art. 363 § 2 k.p.c.).

Dokonując oceny zasadności odmowy przywrócenia terminu dla dokonania wskazanej czynności procesowej wskazać jednak trzeba, że stosownie do art. 168 § 1 k.p.c. przywrócenie terminu może nastąpić, jeśli strona nie dokonała czynności procesowych w terminie bez swojej winy.

Nie kwestionując, że stan pozwanej nie pozwalał jej na udział w procesie, zauważyć trzeba, że pozwana miała profesjonalnego pełnomocnika. Konsekwencją tego było, że – jak słusznie wskazał Sąd Okręgowy - sąd miał obowiązek doręczać zawiadomienia tylko temu pełnomocnikowi ( art. 133 § 3 k.p.c.). Wobec powyższego wskazać trzeba, że zaniedbanie pełnomocnika procesowego traktowane jest jak zaniedbanie strony i nie uzasadnia przywrócenia uchybionego terminu (patrz postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1970 r. II CR 184/7 i z dnia 5 sierpnia 1983 r. IV PZ 32/83 - Lex nr 8560). Pełnomocnik pozwanej nie kwestionuje ustaleń Sądu stwierdzającego, że miał możliwość w styczniu 2014 r. przed upływem terminu do złożenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, wniosek taki złożyć. Skoro tego nie uczynił nie ma podstaw do stwierdzenia, że strona nie dokonała tej czynności procesowej w terminie bez swojej winy.

Kwestia merytorycznej zasadności zapadłego wyroku nie może być przedmiotem badania w niniejszym postępowaniu.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w postanowieniu.

Orzekanie o kosztach postępowania było zbędne, skoro pozwana sprawę w postępowaniu zażaleniowym przegrała a powód kosztów nie poniósł.

Marcin Radwan Mariola Głowacka Jan Futro