Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 30 października 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Małgorzata Gulczyńska (spr.)

Sędziowie: SA Elżbieta Fijałkowska

SA Karol Ratajczak

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2012 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) BANK Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko E. Z., J. J., W. N.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 27 maja 2009 r., sygn. akt IX GC 101/09

postanawia:

1.  uchylić zaskarżony wyrok i postępowanie w sprawie umorzyć,

2.  umorzyć wzajemnie koszty poniesione przez strony postępowania.

SSA Elżbieta Fijałkowska SSA Małgorzata Gulczyńska SSA Karol Ratajczak

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank Spółka Akcyjna w W. wniósł o zasądzenie solidarnie od W. N., J. J. i E. Z. kwoty 51.000.000 zł na rzecz Zakładów (...) Spółki Akcyjnej z tytułu odszkodowania za wyrządzoną spółce szkodę. Z roszczeniem tym wystąpił jako akcjonariusz Zakładów (...) Spółki Akcyjnej na podstawie art. 486 § 1 ksh w zw. z art. 485 ksh.

Wyrokiem z dnia 27 maja 2009 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił powództwo i kosztami procesu obciążył powoda. Apelację od tego wyroku wywiódł powód.

Postanowieniem z dnia 9 grudnia 2009 r. Sąd Apelacyjny w Poznaniu zawiesił postępowanie apelacyjne do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego, które prowadzone było przeciwko pozwanym przez Prokuraturę Krajową Biuro do Spraw Przestępczości Zorganizowanej Wydział VII Zamiejscowy w Poznaniu pod sygn. akt PR IV-VII Ds. 1/07, a później toczyło się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu pod. sygn. akt III K 631/08.

W dniu 10 września 2012 r. pozwani wnieśli o umorzenie postępowania apelacyjnego, wyjaśniając że wydanie wyroku przez Sąd drugiej instancji stało się zbędne wobec likwidacji (...) S.A., na którego rzecz wytoczone zostało powództwo o zapłatę. Pozwani wnieśli o zasądzenie od powoda kosztów procesu w wysokości orzeczonej w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 27 maja 2009 r.

Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Poznaniu z dnia 11 kwietnia 2012 r. spółka (...) po przeprowadzonej likwidacji została wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniosek o umorzenie postępowania zasługiwał na uwzględnienie.

Wytoczenie powództwa odszkodowawczego przez akcjonariusza spółki akcyjnej na podstawie art. 486 § 1 ksh w zw. z art. 485 ksh przeciwko członkom jej zarządu, w sytuacji bezczynności organów spółki stanowi czynność przedsiębraną na rzecz spółki, choć podejmowaną w imieniu własnym. W sytuacji zastosowania actio pro socio samo roszczenie odszkodowawcze przysługuje zatem spółce. Akcjonariusz nie realizuje własnych praw lecz działa w charakterze zastępcy spółki.

Słusznie podnieśli pozwani, że spółka (...) na skutek likwidacji i wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego zakończyła swój byt prawny, tracąc też zdolność sądową. Przestał tym samym istnieć beneficjent roszczenia. Nie ma jednocześnie podstaw do przyjęcia, by w stosunki prawne zlikwidowanej spółki mógł wstąpić jakikolwiek następca prawny. Takiej sytuacji nie przewidują bowiem przepisy kodeksu spółek handlowych. Ponieważ nienaprawialna, następcza utrata zdolności sądowej przez stronę uzasadnia umorzenie postępowania na podstawie art. 355 § 1 kpc (vide: post. SN z dnia 15 lutego 2002 roku, sygn. akt: V CKN 1100/00, OSNC 2003/1/11, OSP 2003/7-8/95, Biul.SN 2002/7/11, M. Prawn. 2002/19/904, wyrok SN z dnia 9 grudnia 2011 roku, sygn. akt: II PK 63/11, LEX nr 1129342) również ujawnienie tej przeszkody procesowej w stosunku do podmiotu, na rzecz którego powództwo zostało wytoczone skutkować musi umorzeniem postępowania.

Uzasadnione jest przy tym umorzenie całego postępowania, ponieważ umorzenie postępowania apelacyjnego spowodowałoby uprawomocnienie się zaskarżonego orzeczenia Sądu pierwszej instancji, które powód w apelacji kwestionował.

W tych okolicznościach Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 3 kpc w zw. z art. 183 kpc i art. 391 § 1 kpc, orzekł jak w pkt. 1 postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 182 § 4 kpc, umarzając je wzajemnie między stronami w obu instancjach, ponieważ postępowanie zostało umorzone w całości.

SSA Elżbieta Fijałkowska SSA Małgorzata Gulczyńska SSA Karol Ratajczak