Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 1402/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Radomiu z 2016-05-13

Sygn. akt I C 1402/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Radomiu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR del. Rafał Socha

Protokolant: stażysta Tomasz Kupczyk

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2016 w Radomiu

na rozprawie

sprawy z powództwa K. D.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w K.

o uchylenie uchwały

1.  Uchyla uchwałę numer (...) Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej w K. z dnia 27 października 2014 roku w sprawie wykluczenia K. D. z członkostwa w Spółdzielni Mieszkaniowej w K..

2.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

3.  Znosi koszty procesu pomiędzy stronami.

Sygn. akt I C 1402/14

UZASADNIENIE

Powódka K. D. w pozwie z dnia 25 września 2014 roku wniosła o uchylenie uchwały Walnego Zgromadzenia Członków SM K. w prawie wykluczenia K. D. z członkostwa w Spółdzielni, wniosła także o ochronę dóbr osobistych oraz z ostrożności procesowej o ustalenie nieistnienia tej uchwały Walnego Zgromadzenia Członków SM K. w sprawie wykluczenia K. D. z członkostwa w spółdzielni. Wniosła także o zobowiązanie pozwanego do złożenia powódce oficjalnych przeprosin w formie ustnej przed sądem oraz zaprotokołowanie tych przeprosin , a także umieszczenie na stronie internetowej pozwanej tych przeprosin i ich opublikowanie w prasie lokalnej na koszt spółdzielni. Wniosła także o zasądzenie na rzecz powódki 5000 złotych zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych z odsetkami od dnia 17 czerwca 2014 roku. Wniosła także o zasądzenie zwrotu kosztów procesu. Wniosła także o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków i załączonych do pozwu dokumentów , a nadto dokumentów, które według niej zobowiązany był złożyć pozwany. (k.3-11 akt sprawy). W piśmie z dnia 23 grudnia 2012 roku zatytułowanym rozszerzenie (zmiana) powództwa powódka rozszerzyła swoje powództwo w ten sposób, że oprócz uchylenia uchwały z 27 czerwca 2014 roku Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej K. w sprawie wykluczenia K. D. z członkostwa w spółdzielni, z ostrożności procesowej o stwierdzenie nieważności tej uchwały oraz o ochronę dóbr osobistych , wniosła także o uchylenie uchwały (...) Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 27 października 2014 roku wykluczającej powódkę ze Spółdzielni. W uzasadnieniu tego pisma podniosła, że w dniu 11 listopada 2014 roku otrzymała uchwałę numer (...) Rady Nadzorczej SM w K., o wykluczeniu jej z członkostwa. Z treści uchwały wynika, że został podjęta na wniosek walnego zgromadzenia członków odbytego w dniu 27 czerwca 2014 roku. jako powody przemawiające ze wykluczeniem z członkostwa wskazano: 1.rozwiązanie w 2012 roku umowy o obsługę prawną spółdzielni mieszkaniowej w K. i wypłacenie kary umownej z tytułu wypowiedzenia tej umowy, 2. Zawarcie w 2012 roku przez spółdzielnię umowy dotyczącej utrzymania terenów zielonych, 3. Zwolnienie w 2012 roku głównego księgowego. Wszystkie tego rodzaju działania powódka miała podejmować jako członek Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej w K., którą to funkcję pełniła od lipca 2012 roku do czerwca 2013 roku. Powódka podniosła, że żaden ze wskazanych powodów nie polega na prawdzie i nosi znamiona pomówienia powódki. Ponadto przytoczone w uchwale powody nie mają nic wspólnego z wypełnianiem przez powódkę obowiązków członka spółdzielni Mieszkaniowej w K.. Nadto, żaden z domniemanych powodów wykluczenia nie odpowiada przesłankom, o których mowa w art. 24§2 ustawy prawo spółdzielcze (k.26-27).

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa w K.. Wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. W złożonej w dniu 20 marca 2014 roku (data wpływu, k. 45-51) odpowiedzi na pozew wskazała na : brak znamion uchwały z dnia 27 czerwca 2012 roku Walnego Zgromadzeni Członków Spółdzielni, uchybienie terminowi określonemu w art. 42§6 prawa spółdzielczego gdyż sześciotygodniowy termin dotyczy jedynie członka nieobecnego na walnym zgromadzeniu, nadto braku legitymacji biernej procesowej w części dotyczącej naruszenia dóbr osobistych powódki, jej przeproszenia i zasądzenia zadośćuczynienia – z uwagi na brak sprawstwa przez jakikolwiek organ spółdzielni i brak przesłanki bezprawności wskazanej w art. 24 kc. Pozwana Spółdzielnia wniosła także o oddalenie powództwa w części dotyczącej uchylenia uchwały Rady Nadzorczej z dnia 7 października 2014 roku wobec spełnienia prze tą uchwałę ustawowych przesłanek z art. 24 §3 ustawy prawo spółdzielcze i niewskazania przez powódkę normy prawnej, którą uchwał ta miałaby naruszać W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana wskazała na to, że powódka została zawiadomiona o terminie i porządku obrad Walnego Zgromadzenia Członków, w którym wzięła udział. Jeden z punktów – XV przewidywał podjęcie uchwały w sprawie wniosków zgodnych z porządkiem i przyjętych przez Walne Zgromadzenia. W toku tego punktu wpłynął wniosek 16 członków spółdzielni o przegłosowanie i zobowiązania Rady Nadzorczej o dokonanie wykluczenia z grona członków powódki za szkodliwą działalność w okresie pełnienia funkcji członka zarządu i doprowadzenia do strat finansowych, poprzez rozwiązanie umowy z radcą prawnym skutkujące wypłatą odszkodowania, popisani niekorzystnej umowy z firmą (...) na utrzymanie terenów zielonych i zwolnienie głównego księgowego i pozostawienia spółdzielni na okres 5 miesięcy bez nadzoru finansowego. Z treści protokołu Komisji wnioskowej wynika, że zaprotokołowano to jako wniosek przekazany do realizacji Radzie Nadzorczej. Tej treści wniosek przegłosowano, jednak w protokole Walnego Zgromadzenia nazwano go jako wniosek w sprawie wykluczenia z grona członków spółdzielnia (...). W istocie treść tej uchwały nie pozbawia powódki członkostwa, a jedynie przekazuje wniosek Radzie Nadzorczej stosownie do §73 pkt 21 Statutu. Powódka złożyła pozew z przekroczeniem terminu 6 tygodniowego liczonego od daty odbycia walnego Zgromadzenia. W dalszej kolejności pozwana podnosiła, że autorem wniosku złożonego w toku obrad było 16 członków , zatem sprawcą ewentualnego naruszenia dóbr osobistych powódki hipotetycznie mogą być te osoby. Brak jest jednak bezprawności takiego działania, co wyłącza ochronę powódki opartą na przepisie art. 24 kc. Pozwana podnosiła wreszcie, że przedmiotem postępowania może być jedynie analiza uchwały Rady Nadzorczej wykluczającej powódkę z członkostwa. Powódka została zaproszona na posiedzenie Rady w dniu 27 czerwca 2014 roku , jednakże nie wzięła w nim udziału. W rezultacie Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o wykluczeniu powódki z członkostwa w spółdzielni, gdyż powódka z jako członek zarządu dopuściła się rażącego niedbalstwa poprzez podjęcie uchwał o rozwiązaniu umowy z kancelarią prawną skutkiem czego spółdzielnia poniosła szkodę w postaci kary umownej w wysokości 13 265 złotych, oraz uchwały o rozwiązaniu umowy z głównym księgowym i pozostawieniu spółdzielni bez nadzoru finansowego , a także podpisaniu umowy o świadczenie usług porządkowych ze spółką (...) bez uprzedniej zgody Rady Nadzorczej. Na zakończenie pozwana wskazała, że wbrew twierdzeniom powódki, za 2012 roku i 2013 rok negatywnie oceniło jej pracę nie udzielając jej absolutorium.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej w K. z dnia 10 kwietnia 1986 r. K. D. przydzielono na zasadzie prawa lokatorskiego lokal mieszkalny oznaczony numerem (...), położony w budynku przy ul. (...). W dniu 24 listopada 1989 roku prawo lokatorskie to zostało przekształcone w prawo własnościowe. W dniu 12 października 2007 roku pomiędzy Spółdzielnią Mieszkaniową w K. a K. D. i jej mężem J. D. zawarto umowę przeniesienia na rzecz K. i J. małżonków D. odrębnej własności lokalu numer (...) przy ulicy (...) w K..

(dowód: akta członkowskie K. D..)

K. D. nie miała w przeszłości, ani nie ma aktualnie zadłużenia z tytułu opłat czynszowych wynikających z eksploatacji lokalu (okoliczność bezsporna , k.313 odwrót). Od czerwca 2012 roku do lipca 2013 roku K. D. pełniła funkcję członka zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej w K.. W tym okresie, w dniu 26 lipca 2012 roku uchwałą numer (...) Zarządu Spółdzielni rozwiązano z dniem 27 lipca 2012 roku umową o obsługę prawną zawarta z kancelarią (...) w dniu 30 sierpnia 2009 roku. Umowa ta zawarta została na czas nieokreślony i przewidywała zapłatę kary umownej przez którąkolwiek ze stron, w przypadku jej wypowiedzenia. Na skutek rozwiązania tej umowy radca prawny J. O. wystąpił z pozwem o zapłatę części kary umownej i wyrokiem z dnia 30 sierpnia 2013 roku Sąd Rejonowy w Radomiu V Wydział Gospodarczy zasądził od Spółdzielni Mieszkaniowej w K. na rzecz J. O. kwotę 5306 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 25 lutego 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu 1467 złotych ( potwierdzone kopie dokumentów k. 215-219 akt sprawy). Sąd Rejonowy w Kozienicach w sprawie I C 377/14 oddalił powództwo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) przeciwko K. D. o zapłatę odszkodowania odpowiadającego wysokości wypłaconej radcy prawnemu J. K. umownej. Wyrok nie jest prawomocny ( akta I C 377/14 dołączone do wglądu w dniu 22 kwietnia 2016 roku k. 319). Uchwałą numer (...) Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej w K. zlecił firmie (...) Sp. Z o.o. w R. realizację zadań statutowych spółdzielni w zakresie usług porządkowych (potwierdzona kopia uchwały k. 226 akt sprawy, kopia umowy z dnia 29.01.2013r. k. 229-231 akt sprawy). Umowa ze spółką (...) nie weszła w życie. W związku z tą sytuacją Spółdzielnia Mieszkaniowa w K. nie poniosła żadnej szkody finansowej (zeznania prezesa Zarządu J. G. (1) k. 314 akt sprawy). W dniu 29 sierpnia 2012 roku Zarząd Spółdzielni w K., wskazując na uchwałę Rady Nadzorczej z 16 sierpnia 2012 roku o zatwierdzeniu struktury organizacyjnej SM w K. wypowiedział J. G. (2) umowę o pracę z dniem 1 grudnia 2012 roku ( potwierdzona kopia pisma k. 222 akt sprawy). Został ogłoszony konkurs na głównego księgowego, w wyniku którego nowy księgowy rozpoczął pracę od kwietnia 2013 roku. Od stycznia 2013 roku sprawami księgowymi zajmowali się pracownicy Spółdzielni Mieszkaniowej w K.. W wyniku błędnego naliczania kosztów za wodę, Spółdzielnia zapłaciła na rzecz dostawcy wodę kwotę 46 złotych odpowiadającą podatkowi VAT, natomiast wpłaty z tego tytułu dokonywane przez członków spółdzielni nie uwzględniały należnego podatku VAT. Od lipca 2013 roku opłaty za wodę uwzględniały także podatek VAT (zeznania Prezesa Zarządu J. G. (1) k. 314). W dniu 27 czerwca 2014 roku odbyło się Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Mieszkaniowej w K.. Uchwałą numer (...) został przyjęty Regulamin Obrad Walnego Zgromadzenia. W punkcie (...) odbyło się sprawozdanie Komisji wniosków oraz podjęcie uchwały w sprawie wniosków zgodnych z porządkiem obrad, zgłoszonych i przyjętych przez Walne Zgromadzenie Członków. W zakresie spraw członkowsko- mieszkaniowych Przewodniczący Zebrania poddał pod głosowanie wniosek członków spółdzielni w sprawie wykluczenia K. D. z grona członków spółdzielni. Za przyjęciem wniosku głosowało 37 członków, przeciw 2 członków, od głosowania wstrzymało się 10 członków. Wniosek został przyjęty 37 głosami i przekazany do realizacji Radzie Nadzorczej. (k. 182 – protokół walnego zgromadzenia SM w K.). Pismem z dnia 6 października 2014 roku , doręczonym w dniu 13 października 2014 roku K. D. została zaproszona na posiedzenie Rady Nadzorczej SM w K. w dniu 27 października 2014 roku o godzinie 17.20 celem złożenia wyjaśnień w związku z rozpatrywaniem wniosku Walnego Zgromadzenia Członków z dnia 27 czerwca 2014 roku dotyczącego wykluczenia jej z członkostwa w spółdzielni. W trakcie posiedzenia Rady Nadzorczej obecny na nim S. S. domagał się informacji o tym , kto podpisał wniosek o wykluczenia K. D., a nadto zwrócił uwagę, że wykluczenie możliwe jest w stosunku do osób nie płacących czynszu, a umowa w firmą (...) nie weszła w życie. Przewodniczący Rady J. T. poddał pod głosowanie uchwałę numer (...) w sprawie wykluczenia K. D. z członkostwa w Spółdzielni. Za przyjęciem uchwały głosowało 5 członków, przeciw uchwale 3 członków. Na podstawie tej uchwały Rada Nadzorcza SM w K. postanowiła wykluczyć K. D. z członków Spółdzielni Mieszkaniowej w K. gdyż z winy członka dalsze pozostawanie jej w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu i zasadami współżycia społecznego wobec naruszenie statutowego obowiązku dbania o dobro i rozwój spółdzielni oraz poszanowania mienia Spółdzielni i o jego zabezpieczenie 1. poprzez podjęcie uchwały o rozwiązaniu umowy o świadczenie obsługi prawnej z dnia 30 sierpnia 2009 roku w trybie natychmiastowym skutkiem czego było wypłacenie Kancelarii (...) kary umownej w kwocie 13 265 złotych. która to kwota stanowi szkodę poniesioną przez Spółdzielnię. 2 poprzez rozwiązania z dniem 1 grudnia 2012 wspólnie z członkiem zarządu M. B. stosunku pracy z głównym księgowym J. G. (2) i pozostawienie Spółdzielni bez nadzoru finansowego 3. Poprzez podpisanie w dniu 29 stycznia 2013 roku wspólnie z członkiem zarządu M. B. umowy o świadczenie usług porządkowych ze Spółka (...) Sp. z o.o. w R. i nie uzyskanie uprzedniej zgody Rady Nadzorczej. Odpis uchwały doręczono K. D. w dniu 10 listopada 2014 roku z pouczeniem o terminie jej zaskarżenia do sadu w terminie 6 tygodni (dowody : kopia zawiadomienia o terminie posiedzenia rady Nadzorczej k. 133, kopia protokołu z posiedzenia Rady Nadzorczej k.134-204, kopia uchwały nr (...) k.205, kopia doręczenia uchwały k. 207)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne o ile dotyczy uchylenia uchwały Rady Nadzorczej numer (...). Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty załączone do akt sprawy, których prawdziwości i wiarygodności strony nie kwestionowały. Uwzględniono także fakty wynikające z przesłuchania stron, w szczególności strony pozwanej, w części w jakiej były one uzupełnieniem informacji wynikających z dokumentów. Powódka opiera swoje żądanie o przepis art. 24 § 6 pkt 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz.U.2016.21 j.t.), zgodnie z postanowieniami którego, jeżeli organem właściwym w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka ze spółdzielni jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza, członek spółdzielni ma prawo zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem; przepisy art. 42 stosuje się odpowiednio. W przedmiotowej sprawie powódka wniosła o uchylenie uchwały Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej w K. z dnia nr (...) podjętej w przedmiocie wykluczenia jej z grona członków Spółdzielni. Jak wskazano w art. 24 przywołanej wyżej ustawy, spółdzielnia może rozwiązać stosunek członkostwa tylko przez wykluczenie albo wykreślenie członka. Przy tym wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami. Przyczyny wykluczenia, każdorazowo określa statut danej spółdzielni. Według §12 statutu pozwanej spółdzielni wykluczenie jej członka może nastąpić w wypadku, gdy z winy członka dalsze pozostawanie jego w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu lub zasadami współżycia społecznego. Wykluczenie może nastąpić w szczególności, gdy członek: 1) świadomie szkodzi Spółdzielni lub działa wbrew jej interesom, 2) wykracza w sposób rażący i uporczywy przeciwko porządkowi domowemu 3) uporczywie narusza postanowienia przepisów prawa, statutu, regulaminów i innych uchwał Spółdzielni, 4) niewłaściwie korzysta z lokalu .dewastuje go, zmienia jego przeznaczenie i dokonuje w nim zmian nie posiadając przewidzianych pozwoleń, 5) świadomie wprowadza w błąd spółdzielnię w celu nabycia określonych uprawnień, 6) uporczywie uchyla się od wykonywania istotnych zobowiązań wobec Spółdzielni, a w szczególności zalega z opłatami związanymi z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na jego lokal, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie Spółdzielni, 7) utracił wkład lub prawo do lokalu w postępowaniu egzekucyjnym (k.71).

Poza zakresem zainteresowania w stanie faktycznym sprawy pozostają te przypadki określone w §13 Statutu, które dotyczą niezawinionego niewykonywania obowiązków statutowych. Na podkreślenie zasługuje przy tym, że Statut pozwanej spółdzielni, odmiennie od przepisu ustawy nie wskazuje na rażące niedbalstwo, jako przesłankę wykluczenia ze Spółdzielni. Zaskarżona uchwała Rady Nadzorczej (...) , zgodnie z literą Statutu posługuje się więc określeniem „winy członka”, polegającej na podjęciu trzech uchwał zarządu. Tymczasem w odpowiedzi na pozew pozwana Spółdzielnia obok zawinionego naruszenie obowiązku statutowego dbania o dobro i rozwój spółdzielni oraz poszanowania mienia i jego zabezpieczenia, wskazuje także na dopuszczenie się rażącego niedbalstwa jako członek zarządu , poprzez podjęcie uchwał, przy czym chodzi o te same uchwały, które zostały wskazane w uchwale Rady Nadzorczej numer (...). Owa niekonsekwencja w stanowisku Spółdzielni, pozostaje jednak bez wpływu na ostateczną ocenę zaskarżonej uchwały. W ocenie Sądu bowiem powódka nie spełniła żadnej z w/w okoliczności uzasadniających jej wykluczenie. Zgodnie z przyjętym w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego stanowiskiem, rola sądu w postępowaniu o wykluczenie członka ze spółdzielni polega nie na ocenie całokształtu zachowania się i działalności członka, lecz jedynie na zbadaniu, czy przyczyny podane w uchwale o wykluczeniu istniały i czy wykluczenie członka Spółdzielni z tych właśnie przyczyn nie naruszało przepisów prawa lub postanowień statutu (zob. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2004 r., V CK 443/03, M.S.. 2004/5/14, Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 maja 2014 r., I ACa 110/14, LEX nr 1489165). Jak już wyżej wskazano przyczyny, na podstawie których spółdzielnia może dokonać wykluczenia jej członka, określa statut. Zważyć przy tym trzeba, że jeśli ustawa - Prawo spółdzielcze odsyła do statutu, nie sposób przyjąć, aby spółdzielnia czy sąd mogły dowolnie rozszerzać katalog przyczyn wykluczenia. W konsekwencji rozwiązanie stosunku członkostwa poprzez wykluczenie może być dokonane jedynie w wypadkach określonych statucie, a jeżeli określone zdarzenie nie jest wymienione w statucie jako podstawa wykluczenia, sąd nie może go wykreować tylko na tej podstawie, że w postanowieniu statutu określającym przyczyny wykluczenia użyto zwrotu "w szczególności" (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 10 lipca 2013 r., I ACa 675/13, LEX nr 1363001). W świetle postanowień statutu pozwanej spółdzielni wykluczenie jej członka może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej dalsze pozostawanie w Spółdzielni nie da się pogodzić z postanowieniami Statutu lub dobrymi obyczajami. Wykluczenie może nastąpić w szczególności, gdy członek świadomie szkodzi Spółdzielni lub działa wbrew jej interesom, rażąco i uporczywie narusza dobre obyczaje, a w szczególności wykracza przeciwko porządkowi domowemu lub swoim postępowaniem uniemożliwia korzystanie z innych lokali lub nieruchomości wspólnej, uporczywie narusza postanowienia Statutu, regulaminów i innych uchwał organów Spółdzielni, uporczywie uchyla się od wykonywania istotnych zobowiązań wobec Spółdzielni, a w szczególności długotrwale zalega z wnoszeniem opłat eksploatacyjnych i innych opłat, o których mowa w art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, świadomie wprowadza Spółdzielnię w błąd w celu nabycia określonych uprawnień. Uwzględniając okoliczności, na podstawie których powódkę wykluczono z rejestru członków spółdzielni, nie sposób uznać by jej działania wypełniały którąkolwiek z przesłanek uzasadniających podjęcie uchwały o jej wykluczeniu. Jak wynikało z zeznań Prezesa Zarządu A. G., działania powódki jako członka zarządu polegająca na zawarciu umowy ze spółką (...) Sp. z o.o. oraz wypowiedzeniu umowy o pracę panu G. nie skutkowały uszczerbkiem na majątku spółdzielni. Umowa ze spółka (...) w zasadzie nigdy nie weszła w życie, zaś prowadzenie spraw księgowych od kwietnia 2013 roku było wykonywane przez wyłonionego w drodze konkursu księgowego. Co się zaś tyczy umowy o obsługę prawną i jej wypowiedzenia, to działania zarządu były zgodne z zapisami tej umowy. Umowa bowiem przewidywała możliwość jej wypowiedzenia. To, że w każdym przypadku wypowiedzenia przewidziana była kara umowna, nie może obciążać zarządu, w którym działała powódka, a poddaje pod zastanowienie rzetelność tego zarządu Spółdzielni, który na takie warunki umowy wyraził zgodę. Mając powyższe na uwadze sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Odnosząc się do zawartego w pozwie żądania uchylenia lub ustalenia nieistnienia uchwały Walnego Zgromadzenia z dnia 27 czerwca 2014 roku o wykluczeniu powódki z członkostwa, stwierdzić należy, że w świetle zaoferowanych przez powódkę dowodów brak było podstaw do przyjęcia, że tego rodzaju uchwała została podjęta. Jak wynika z protokołu Walnego Zgromadzenia, w trakcie jego obrad poddany został głosowaniu wniosek członków spółdzielni o wykluczenia powódki z członkostwa. W wyniku jego przegłosowania wniosek został przedstawiony Radzie Nadzorczej. W tym zakresie powództwo o ile dotyczy uchylenia uchwały Walnego Zgromadzenia o wykluczeniu powódki jest więc bezprzedmiotowe, o ile zaś dotyczy ustalenia nieistnienia tej uchwały – jest bezzasadne jako zmierzające do ustalenia faktu, co nie znajduje oparcia w art. 189 kpc. Podkreślenia wymaga jednak, że pozwana Spółdzielnia przyznaje to, że w tej dacie nie doszło do podjęcia uchwały Walnego Zgromadzenie o wykluczeniu powódki z członkostwa.

Określając ostatecznie w trakcie zeznań w dniu 12 kwietna 2014 roku podstawę faktyczną żądania w zakresie dóbr osobistych, powódka wskazała na naruszenie jej autorytetu człowieka uczciwego poprzez przedstawienie jej jako osoby, która dopuściła się nadużyć materialnych wobec Spółdzielni. Należy przyjąć, że powódka swej ochrony prawnej upatruje w treści art 23 kc w związku z art. 24 kc oraz art. 448 kc dających możliwość w razie naruszenia dóbr osobistych domagania się przeproszenia a także zapłaty stosownego zadośćuczynienia. W myśl art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, między innymi, cześć w rozumieniu zachowania prawa do dobrego imienia oraz prawo do poszanowania pozostają pod ochroną prawa cywilnego, niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach, art 24 § 1 kc stanowi zaś, że ten, czyje dobro osobiste zostało zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego też naruszenia sąd winien każdocześnie poddać ocenie, czy i jakie dobro zostało naruszone, a następnie ocenić, czy istnieje bezprawność działania (zob. wyrok SN z dnia 19.12.2002 r., II CKN 167/01). Bezprawność zachowania pojmowana jest dosyć szeroko, bowiem za działanie lub zaniechanie bezprawne uznaje się takie zachowanie, które pozostaje w sprzeczności nie tylko z obowiązującymi przepisami, ale także z zasadami współżycia społecznego. W związku zaś z treścią art. 24 kc w orzecznictwie wskazuje się, że za bezprawne uważa się każde działanie naruszające dobro osobiste, jeżeli nie zachodzi żadna szczególna okoliczność je usprawiedliwiająca. Do okoliczności wyłączających bezprawność zaś zaliczono m.in. działanie w ramach porządku prawnego, wykonywanie prawa podmiotowego, zgodę pokrzywdzonego i działanie w obronie uzasadnionego interesu (tak np. orzecz. SN z 19 października 1989 r. II CR 419/89, OSP 1990, nr 11-12, poz. 377, wyrok SN z dnia 13 kwietnia 2000 r. III CKN 777/98).).

Odnosząc się zatem do stawianych pozwanej zarzutów, w ocenie Sądu powództwo podległo oddaleniu. Należy w pierwszej kolejności mieć na uwadze, to czy w ogóle na tle procedury wykreślenia członka ze spółdzielni dochodzi do naruszenia dóbr osobistych, skoro w istocie stosunek członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej ma przede wszystkim cel majątkowy w tym znaczeniu, iż podstawowym celem i racją istnienia spółdzielni mieszkaniowej jako takiej jest jeśli nie wyłącznie to przede wszystkim zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych jej członków. Wykreślenie zatem nie tyle godzi w dobra osobiste w razie jego zaistnienia, co w istocie narusza przede wszystkim interes majątkowy. Przynależność do spółdzielni nie jest bowiem łączona z cechami czy kryteriami nawiązującymi do cech i właściwości ściśle osobistych, nawiązujących do wartości przypisanych dobrom osobistym. W innym wypadku należałoby uznać, iż każde wykluczenie czy wykreślenie z członkostwa spółdzielni, które zostało ostatecznie uznane za niezgodne z prawem ( w tym np. z uwagi na przekroczenia proceduralne) stanowiłoby siłą rzeczy bezprawne naruszenie dóbr osobistych co jest z przyczyn nie wymagających szerszego uzasadnienia jest nie do przyjęcia. Powódka, co należy podkreślić, powołując się na fakt przedstawienia jej „w oczach ludzi jako osoba dopuszczająca się nadużyć” nie poparła tego żadnymi dowodami. Nie może ujść uwagi to, że to część członków spółdzielni – przy czym ich liczba jest rozbieżna : 9 lub 16 wystąpiła z wnioskiem na Walnym Zgromadzeniu o poddanie pod głosowanie złożenia wniosku o jej wykluczenie. Ostatecznie, w oparciu o ten wniosek Rada Nadzorcza podjęła uchwałę numer (...) , ale brak jest jakichkolwiek dowodów na to, że treść tej uchwały była rozpowszechniana przez pozwaną spółdzielnię. O ile wiedza o niej dotarła do szerszego grona członków spółdzielni, to stało się to bądź za sprawą konkretnych osób, wchodzących w skład tego organu, bądź za sprawą powódki. W obu jednak przypadkach nie może być mowy o zawinionym działaniu spółdzielni skutkującym naruszeniem dobrego imienia powódki. Tymczasem zgodnie z art. 416 kc, osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. Dla przyjęcia odpowiedzialności osoby prawnej za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym na podstawie tego przepisu wymagane jest między innymi, że organ osoby prawnej wyrządzającej szkodę musi działać w ramach swoich uprawnień, przy czym może tu chodzić w przypadku organu kolegialnego o działanie jednej lub więcej osób. Organ (co najmniej jeden z członków organu, tu zarządu) wyrządzający szkodę musi działać w granicach swoich kompetencji. Jeżeli organ osoby prawnej podejmuje działanie wykraczające poza te granice i wówczas wyrządzi szkodę, to za skutki takiego działania osoba prawna nie odpowiada na podstawie art. 416 kc.

Z tych względów Sąd orzekł jak w punkcie 2 wyroku.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 kpc. Ponieważ żądania oby stron zostały częściowo uwzględnione, spełniona została przesłanka zniesienia kosztów postępowania.

/Na oryginale właściwy podpis/

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Zi�bicka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Radomiu
Osoba, która wytworzyła informację:  Rafał Socha
Data wytworzenia informacji: