Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 1 sierpnia 2014 roku W. W. wniósł o zasądzenie od Gminy (...) kwoty 43 889, 48 złotych z odsetkami ustawowymi liczonymi w sposób następujący:

- od kwoty 2 798, 25 złotych od dnia 18 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 1 869, 60 złotych od dnia 25 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 6 143, 85 złotych od dnia 2 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 984 złote od dnia 11 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 2 952 złote od dnia 15 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 6 140, 78 złotych od dnia 22 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 7 170, 90 złotych od dnia 29 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 11 420, 55 złotych od dnia 6 października 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 861 złotych od dnia 14 października 2012 rok do dnia zapłaty

- od kwoty 3 548, 55 złotych od dnia 20 października 2012 roku do dnia zapłaty.

Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów sądowych w wysokości faktycznie uiszczonej przez powoda oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dochodzi części przysługującego mu roszczenia z tytułu umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. a W. W.. Powodowi przysługuje wobec (...) spółki z o.o. wierzytelność w wysokości 45 267, 08 złotych wynikająca z wystawionych przez powoda faktur. Wskazana powyżej wierzytelność została stwierdzona prawomocnym nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku w dniu 19 marca 2013 roku w sprawie o sygnaturze akt VIII GNc 688/13.

Powód wskazał następnie, że spółka (...) ustanowiła na jego rzecz zabezpieczenie jego wierzytelności do kwoty 200 000 złotych w postaci przelewu wierzytelności z tytułu umowy numer (...) przysługującej Spółce od Gminy (...). Wskazana umowa została przedłożona do wiadomości pozwanemu w dniu 16 maja 2012 roku, co zostało potwierdzone podpisem przedstawiciela Gminy J. C.. Pismem z dnia 24 października 2012 roku powód jako uprawniony z umowy cesji wezwał pozwaną do zapłaty wierzytelności z tytułu umowy (...). Pismem z dnia 30 października 2012 roku pozwana odpowiedziała, że należności wynikające z faktur składanych przez (...) zostały częściowo wypłacone wykonawcy.

Nakazem zapłaty z dnia 18 czerwca 2014 roku wydanym w postępowaniu upominawczym w sprawie II Nc 956/14 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie uwzględnił powództwo w całości (nakaz zapłaty – k. 27).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym dnia 22 września 2014 roku pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Wyrokiem z dnia 28 października 2015 roku Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie:

I.  oddalił powództwo;

II.  zasądził od W. W. na rzecz Gminy (...) kwotę 2400 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia Sądu Rejonowego:

W dniu 30 maja 2011 roku W. W. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą „PPUH (...)” i (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. zawarli ustną umowę na dostawę mas betonowych przez W. W. na rzecz (...). Zgodnie z tą umową za dostarczony beton zapłaty miała dokonywać Gmina (...) jako dłużnik (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. z tytułu umowy numer (...). Ustna umowa na dostawę mas betonowych przewidywała, że po złożeniu zamówienia nastąpi dostawa betonu, następnie wystawiona zostanie przez powoda faktura na rzecz spółki (...) z odroczonym terminem płatności (21 dni). W dalszej kolejności spółka (...) kopię tak wystawionej faktury miała przedstawić Gminie (...) wraz z kopią faktury na rzecz (...) (za jej roboty), i wtedy Gmina miała dokonać przelewu należności przysługującej W. W., zgodnie z wystawioną przez niego fakturą.

Do końca 2011 roku umowa o dostawę betonu z dnia 30 maja 2011 roku nie była wykonywana. Dopiero w maju 2012 roku do powoda zgłosił się M. S. reprezentujący (...), wręczył mu wówczas umowę cesji z dnia 30 maja 2011 roku opatrzoną podpisem J. C. (zastępcy dyrektora do spraw finansowych w Zarządzie (...)) i wyraził gotowość realizacji umowy na dostawę mas betonowych. Dostawy betonu rozpoczęły się w lipcu 2012 roku, po każdej dostawie wystawiana była faktura. W. W. wystawił następujące faktury: numer (...) z dnia 20 lipca 2012 roku na kwotę 1 377, 60 złotych z terminem płatności do dnia 10 sierpnia 2012 roku, numer (...) z dnia 27 lipca 2012 roku na kwotę 2 798, 25 złotych z terminem płatności do dnia 17 sierpnia 2012 roku, numer (...) z dnia 3 sierpnia 2012 roku na kwotę 1 869, 60 złotych z terminem płatności do dnia 24 sierpnia 2012 roku, numer (...) z dnia 11 sierpnia 2012 roku na kwotę 6 143, 85 złotych z terminem płatności do dnia 1 września 2012 roku, numer (...) z dnia 20 sierpnia 2012 roku na kwotę 984 złote z terminem płatności do dnia 10 września 2012 roku, numer (...) z dnia 24 sierpnia 2012 roku na kwotę 2 952 złote z terminem płatności do dnia 14 września 2012 roku, numer (...) z dnia 31 sierpnia 2012 roku na kwotę 6 140, 78 złotych z terminem płatności do dnia 21 września 2012 roku, numer (...) z dnia 7 września 2012 roku na kwotę 7 170, 90 złotych z terminem płatności do dnia 28 września 2012 roku, numer (...) z dnia 14 września 2012 roku na kwotę 11 420, 55 złotych z terminem płatności do dnia 5 października 2012 roku, numer (...) z dnia 22 września 2012 roku na kwotę 861 złotych z terminem płatności do dnia 13 października 2012 roku i numer (...) z dnia 28 września 2012 roku na kwotę 3 548, 55 złotych z terminem płatności do dnia 19 października 2012 roku. Żadna ze wskazanych faktur nie została przedstawiona przez (...) do zapłaty Gminie (...). Należności ze wskazanych faktur nie zostały również uiszczone przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.. Powód nie otrzymawszy zapłaty przerwał dostawy mas betonowych.

Nakazem zapłaty z dnia 19 marca 2013 roku wydanym w sprawie VIII GNc 688/13 Sąd Rejonowy Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku nakazał (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., aby zapłaciła W. W. kwotę 45 267, 08 złotych z ustawowymi odsetkami liczonymi od następujących kwot:

- od kwoty 1 377, 60 złotych od dnia 11 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 2 798, 25 złotych od dnia 18 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 1 869, 60 złotych od dnia 25 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 6 143, 85 złotych od dnia 2 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 984 złote od dnia 11 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 2 952 złote od dnia 15 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 6 140, 78 złotych od dnia 22 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 7 170, 90 złotych od dnia 29 września 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 11 420, 55 złotych od dnia 6 października 2012 roku do dnia zapłaty

- od kwoty 861 złotych od dnia 14 października 2012 rok do dnia zapłaty

- od kwoty 3 548, 55 złotych od dnia 20 października 2012 roku do dnia zapłaty.

Zasądzona należność wynikała z faktur wystawionych przez W. W. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. z tytułu umowy na dostawy mas betonowych z dnia 30 maja 2011 roku.

Pomiędzy W. W. i (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. doszło do zawarcia również drugiej umowy - umowy cesji wierzytelności. Ze zdania pierwszego tej umowy wynika, że została zawarta w dniu 30 maja 2011 roku. Natomiast w jej punkcie pierwszym strony oświadczyły, że w dniu 30 maja 2012 roku zawarły umowę, na mocy której W. W. jako cesjonariusz zobowiązał się do zwolnienia z przyszłego długu z tytułu dostaw mas betonowych, zgodnie z zamówieniem dnia 30 maja 2012 roku, przy czym wynagrodzenie cesjonariusza za wykonanie zlecenia dostaw mas betonowych ustalone zostało na kwotę netto 200 000 złotych, z zastrzeżeniem, że może ono ulec zmianie w przypadku zmian ilościowych w zamówieniu. Jak wynika dalej z zapisów umowy cesji wierzytelności, w celu zabezpieczenia zapłaty wskazanego wynagrodzenia cesjonariusza (W. W.) (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przelewa na rzecz cesjonariusza wierzytelność przypadającą mu od Gminy (...) z tytułu umowy numer (...) z dnia 31 maja 2011 roku do wysokości wynagrodzenia cesjonariusza określonego według umowy stron. Wskazana umowa cesji wierzytelności została przedłożona przez (...) w Zarządzie (...) Gminy (...) w dniu 16 maja 2012 roku bezpośrednio zastępcy dyrektora do spraw finansowych J. C., który uczynił na przedłożonym dokumencie adnotację: „Przyjąłem do wiadomości 16.05.2012 r.”.

Umowa cesji wierzytelności zawarta pomiędzy powodem i spółką (...) dotyczyła wierzytelności przysługujących (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wobec Gminy (...) z tytułu umowy na roboty budowlane numer (...) z dnia 31 maja 2011 roku. Umowa zawarta z Gminą (...) dotyczyła zaprojektowania i wykonania budowy 16 nowych i przebudowy 15 istniejących zatok autobusowych przy drogach publicznych na terenie L.. Termin realizacji umowy określono na dzień 31 października 2012 roku. Wynagrodzenie ustalone zostało na kwotę 1 845 000 złotych brutto, a rozliczenie za wykonane roboty następować miało sukcesywnie na podstawie faktur częściowych wystawianych przez wykonawcę ( (...)) po wykonaniu oznaczonego etapu robót. Po dniu 16 maja 2012 roku (zawiadomieniu pozwanej o cesji na rzecz powoda) spółka (...) wystawiła i przedłożyła Gminie (...)do zapłaty następujące faktury: numer (...) z dnia 25 czerwca 2012 roku na kwotę 55 350 złotych z terminem płatności 16 lipca 2012 roku, numer (...) z dnia 25 czerwca 2012 roku na kwotę 73 800 złotych z terminem płatności 16 lipca 2012 roku, numer (...) z dnia 25 czerwca 2012 roku na kwotę 73 800 złotych z terminem płatności 16 lipca 2012 roku, numer (...) z dnia 30 lipca 2012 roku na kwotę 61 500 złotych z terminem płatności 20 sierpnia 2012 roku, numer (...) z dnia 22 sierpnia 2012 roku na kwotę 49 200 złotych z terminem płatności 12 września 2012 roku, numer (...) z dnia 22 sierpnia 2012 roku na kwotę 49 200 złotych z terminem płatności 12 września 2012 roku i numer (...) z dnia 16 października 2012 roku na kwotę 73 800 złotych z terminem płatności 6 listopada 2012 roku. Wraz z fakturami o numerach: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. przedłożyła Gminie (...) dyspozycje przelania kwot z tychże faktur na rzecz wskazanych podmiotów, to jest (...) Bank Spółki Akcyjnej (faktury o numerach: (...)), (...) Bank Spółki Akcyjnej (faktury o numerach: (...)) i J. G. – Zakład Produkcji (...) (faktura numer (...)).

Pismem z dnia 21 czerwca 2011 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. zawiadomiła Gminę (...) o dokonaniu przelewu wierzytelności jakie przysługują (...) do Gminy (...) na podstawie umowy na roboty budowlane numer (...) z dnia 31 maja 2011 roku na rzecz (...) Bank S.A. w W. na zabezpieczenie wierzytelności wynikających z umowy kredytowej numer (...) z dnia 21 czerwca 2011 roku i wskazała, aby wszelkie należności przekazywać każdorazowo na rachunek bankowy numer (...) w (...) Bank S.A. w W..

Pismem z dnia 24 października 2012 roku powód wezwał Gminę (...) do zapłaty wierzytelności przysługującej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. z tytułu umowy z dnia 31 maja 2011 roku numer (...) w zakresie kwoty 45 267, 08 złotych wraz z odsetkami ustawowymi. W uzasadnieniu wezwania powód wskazał, że na podstawie umowy cesji z dnia 30 maja 2012 roku (...) sp. z o.o. dokonała przelewu przysługującej jej wierzytelności od Gminy (...) z tytułu umowy z dnia 31 maja 2011 roku numer (...) do kwoty 200 000 złotych na rzecz W. W. i w związku z niedokonaniem przez spółkę (...) zapłaty za dostawy betonu powód dochodzi tej zapłaty od Gminy (...).

W odpowiedzi, pismem z dnia 30 października 2012 roku, Gmina (...) potwierdziła przedłożenie umowy cesji w dniu 16 maja 2012 roku, wskazała jednakże, że w dniu 22 czerwca 2011 roku została powiadomiona o cesji wierzytelności dokonanej przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. na rzecz innego podmiotu. W związku z tym należności wynikające z faktur składanych przez spółkę (...) zostały zapłacone częściowo wykonawcy, a częściowo temu innemu cesjonariuszowi.

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał w oparciu o dowody z dokumentów wskazanych w uzasadnieniu, zeznań świadków: J. C. i J. J. a także zeznania powoda.

Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Jako podstawę rozstrzygnięcia Sąd wskazał art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiłoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie spornym jest, że zbywana przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wierzytelność miała wynikać z umowy na roboty budowlane numer (...) z dnia 31 maja 2011 roku. Zdaniem Sądu wątpliwości budzi jednak charakter tej wierzytelności, którą należy raczej potraktować jako wierzytelność przyszłą. Do przenoszenia takich wierzytelności należy w drodze analogii stosować przepisy art. 509 i n. k.c. W każdym przypadku wierzytelności przyszłej dla realizacji uprawnień jej nabywcy ta wierzytelność musi powstać. W okolicznościach niniejszej sprawy jest to tym bardziej istotne, że umowa przelewu wierzytelności zawarta pomiędzy powodem i (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wskazywała na wierzytelność z tytułu umowy numer (...), natomiast zgodnie z tą ostatnio wymienioną umową spółce (...) przysługuje wynagrodzenie w kwocie 1 845 000 złotych brutto, którego płatność następować miała sukcesywnie na podstawie faktur częściowych wystawionych przez spółkę (...) po wykonaniu oznaczonego etapu robót. W związku z tym dopiero z chwilą wystawienia faktury częściowej można mówić o powstaniu wierzytelności (tak też Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 września 2003 roku, IV CKN 513/01). Ponadto dopiero powstanie wierzytelności powoda wobec (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. z tytułu dostawy mas betonowych mogło inicjować zapłatę tej wierzytelności przez Gminę (...).

Natomiast powód rozpoczął wykonanie umowy o dostawę mas betonowych na rzecz spółki (...) w lipcu 2012 roku, zrealizował dostawy, co do których wystawiał faktury od dnia 20 lipca 2012 roku do dnia 28 września 2012 roku. Z momentem zatem wystawienia pierwszej faktury, i kolejno każdej następnej, powód byłby uprawniony do wystąpienia z żądaniem zapłaty należności wynikającej z tej faktury do Gminy (...), oczywiście pod warunkiem, że w tym momencie istniała wierzytelność (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wobec Gminy (...), i pod warunkiem, że Gmina (...) była zawiadomiona o cesji tej wierzytelności, co wynika z art. 512 k.c. Zawiadomienie Gminy (...) o przelewie wierzytelności na rzecz powoda nastąpiło w dniu 16 maja 2012 roku poprzez przedłożenie umowy w Zarządzie (...) bezpośrednio zastępcy dyrektora do spraw finansowych J. C., co zostało potwierdzone przez niego na tej umowie podpisem i datą. Przyjęcie takiego zawiadomienia przez Gminę (...) potwierdza również treść pisma pozwanej z dnia 30 października 2012 roku – odpowiedzi na wezwanie do zapłaty. Skoro zawiadomienie Gminy (...) o przelewie nastąpiło w dniu 16 maja 2012 roku to dopiero po tej dacie można rozważać odpowiedzialność Gminy wobec powoda jako nabywcy tej wierzytelności.

W ocenie Sądu Rejonowego samo zawiadomienie pozwanej Gminy o przelewie wierzytelności nie było wystarczające dla dokonania przelewu na rzecz powoda, z uwagi na treść tej umowy. Koniecznym było jeszcze przedłożenie faktury wykazującej zobowiązanie spółki (...) wobec powoda. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że Gmina (...) powzięła wiadomość o należnościach spółki (...) względem powoda dopiero z wezwania do zapłaty z dnia 24 października 2012 roku, to jest w dniu 29 października 2012 roku. W tym momencie do zapłaty na rzecz spółki (...) pozostawała faktura numer (...) z dnia 16 października 2012 roku z terminem płatności na dzień 6 listopada 2012 roku. Jak wynika z historii operacji na rachunku pozwanej należność z tej faktury została uiszczona na rzecz Komornika Sądowego Bogusława Popkiewicza przy Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie w sprawie Km 1443/12 (kwota 13 667, 46 złotych) i Km 2061/12 (kwota 36 759, 20 złotych) i na rzecz Komornika Sądowego Adama Obłozy przy Sądzie Rejonowym w Siedlcach w sprawie Km 3208/12 (kwota 23 733, 34 złote).

Przepisy art. 509 i n. k.c. nie różnicują przesłanek skuteczności przelewu wierzytelności względem poszczególnych podmiotów, umowa przelewu wierzytelności wywiera skutek zarówno w stosunku do cedenta i cesjonariusza, jak i dłużnika oraz innych osób trzecich. Zgodnie z art. 510 k.c. wierzytelność istniejąca, objęta umową przelewu, przechodzi z cedenta na cesjonariusza ze skutkiem wobec dłużnika i innych osób trzecich z chwilą zawarcia tej umowy, natomiast wierzytelność przyszła, stanowiąca przedmiot umowy przelewu, może przypaść cesjonariuszowi dopiero z chwilą jej powstania (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 19 września 1997 roku, III CZP 45/97). Jeżeli zatem w chwili powstania omawianej wierzytelności spełnione są wszystkie wymagane przez kodeks cywilny przesłanki skuteczności przelewu wierzytelność ta powinna z tą chwilą przypaść cesjonariuszowi, a wierzyciele cedenta nie będą mogli prowadzić egzekucji z tej wierzytelności na podstawie zajęcia dokonanego po zawarciu umowy przelewu. Cedent nie może też ze względu na to, że już zrealizował swe uprawnienie do rozporządzenia, ponownie skutecznie rozporządzić przelaną z góry wierzytelnością (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 listopada 2003 roku, II CK 16/02).

Sąd Rejonowy wskazał, że o pierwszeństwie cesjonariusza przed wszelkimi innymi osobami do wierzytelności nabytej z chwilą powstania decyduje pierwszeństwo zawartej przez cesjonariusza umowy przelewu (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 października 2007 roku, IV CSK 210/07). Konkluzja ta jest o tyle istotna w okolicznościach niniejszej sprawy, że powód nie wykazał daty zawarcia umowy przelewu wierzytelności z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S., a to na nim spoczywał ciężar tego dowodu (art. 6 k.c.), a zatem nie wykazał pierwszeństwa do zaspokojenia się z przelanej wierzytelności.

Według Sądu Rejonowego sama treść umowy cesji czyni wątpliwym jej zawarcie w dacie 30 maja 2011 roku, już choćby tylko na fakt odwołania się w tej umowie do umowy stron z dnia 30 maja 2012 roku o dostawę mas betonowych, co przyjęło następujący zapis: „1. Strony niniejszej umowy zgodnie oświadczają, że w dniu 30 maja 2012 roku zawarły umowę…”. Ponadto w umowie cesji wskazane są dane umowy na roboty budowlane numer (...) z dnia 31 maja 2011 roku, a więc umowy jeszcze niezawartej i prawdopodobnie nieznanej wówczas (...). W wezwaniu do zapłaty z dnia 24 października 2012 roku powód posługuje się datą cesji jako 30 maja 2012 roku. Ta data nie może być jednak datą zawarcia umowy cesji zważywszy, że umowa cesji istniała już w dacie 16 maja 2012 roku, kiedy została przedłożona w Zarządzie (...) bezpośrednio zastępcy dyrektora do spraw finansowych J. C.. Skoro zatem powód nie wykazał daty zawarcia umowy cesji nie można ocenić pierwszeństwa tej umowy choćby wobec cesji na rzecz (...) Bank S.A. w W. (cesja globalna z dnia 21 czerwca 2011 roku), a także wobec zajęcia wierzytelności z faktury numer (...) w postępowaniach w sprawach Komornika Sądowego Bogusława Popkiewicza przy Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie (Km 1443/12 i Km 2061/12) i Komornika Sądowego Adama Obłozy przy Sądzie Rejonowym w Siedlcach (Km 3208/12).

W rezultacie według Sądu pierwszej instancji brak jest podstaw dla uwzględnienia żądania powoda jako cesjonariusza. Powód nie wykazał bowiem, że zawarta przez niego umowa przelewu z chwilą powstania wierzytelności korzysta z pierwszeństwa w stosunku do innych osób trzecich względem tej wierzytelności. Powyższe czyni koniecznym oddalenie powództwa, czego wyrazem jest rozstrzygnięcie zawarte w punkcie I wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniósł powód W. W., który zaskarżył wyrok w całości i zarzucił:

I. naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

1. art. 6 k.c. poprzez błędne przyjęcie, iż powód nie udowodnił daty zawarcia umowy cesji wierzytelności z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, podczas gdy z treści materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w szczególności z zeznań powoda jednoznacznie wynika, że umowa cesji została zawarta 30 maja 2011 r.,

2. prawa materialnego tj. art. 509 i art. 510 § l k.c. polegające na przyjęciu, że dla dokonania skutecznego zawarcia umowy przelewu wierzytelności pomiędzy powodem, a (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością koniecznym było przedłożenie przez powoda
Gminie (...) faktur vat wskazujących na istnienie zobowiązania spółki (...) wobec powoda, gdyż dopiero powstanie wierzytelności powoda wobec (...) Sp. z o. o. z tytułu dostawy mas betonowych mogło inicjować wypłatę środków przez Gminę (...), na rzecz powoda, podczas gdy już sama wymagalność wierzytelności (...) sp. z o. o. względem pozwanego spowodowało, że Gmina (...) miała obowiązek dokonać wypłaty środków pieniężnych osobie uprawnionej, tj. powodowi bez względu na istnienie wierzytelności powoda względem (...) sp. z o. o.

II. naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 885 w związku z art. 902 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że zajęcie wierzytelności przez Komornika Sądowego Bogusława Popkiewicza przy Sądzie Rejonowym Lublin — Zachód w Lublinie oraz Kornika Sądowego Adama Obłoży przy Sądzie Rejonowym w Siedlcach było skuteczne, podczas gdy w chwili dokonania zajęcia wierzytelności w sprawach prowadzonych przez ww. Komorników (...) sp. z o. o. nie była już wierzycielem świadczeń, wynikających z umowy o roboty budowlane, gdyż wierzycielem tym stał się powód z uwagi na skuteczne przelanie wierzytelności przysługujących spółce względem Gminy (...), zatem wpłat należało dokonać na poczet powoda.

Wskazując na te zarzuty powód wniósł o: zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 43.889,48 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w następujący sposób:

-

od kwoty 2.798,25 zł od dnia 18.08.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty l .869,60 zł, od dnia 25.08.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 6.143,85 zł, od dnia 02.09.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 984,00 zł, od dnia 11.09.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 2.952,00 zł, od dnia 15.09.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 6.140,78 zł, od dnia 22.09.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 7.170,90 zł, od dnia 29.09.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 11.420,55 zł, od dnia 06.10.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 861,00 zł, od dnia 14.10.2012 r. do dnia zapłaty,

-

od kwoty 3.548,55 zł, od dnia 20.10.2012 r. do dnia zapłaty,.

oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego oraz kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych; ewentualnie o: uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania - przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

Na rozprawie odwoławczej pozwana Gmina (...) wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlega oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia Sądu Rejonowego, w tym stanowisko, że umowa cesji wierzytelności, na którą powołuje się strona powodowa, nie została zawarta w dniu 30 maja 2011 roku.

Wbrew zarzutowi apelacji, z materiału dowodowego zebranego w sprawie nie wynika, że umowa ta została zawarta w tej dacie. Wprawdzie data ta widnieje w samym dokumencie umowy cesji (k. 12), ale Sąd Rejonowy trafnie uznał, że zapis ten nie jest miarodajny. Sąd Okręgowy podziela w pełni argumentację Sądu Rejonowego w tej kwestii, w szczególności na tle odwołania się do umowy nr (...) z dnia 31 maja 2011 roku, która w dniu 30 maja 2011 roku nie była jeszcze zawarta i co sygnalizuje, że umowa cesji była zawarta po 31 maja 2011 roku.

Nawet jeśli (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością znała wcześniej treść umowy, która miała być zawarta z Gminą (...), a nawet gdyby przyjąć, że znała też datę jej zawarcia, to brak jest podstaw do przyjęcia, żeby w projekcie umowy widniał już jej przyszły numer. Ponadto zapisy umowy cesji w żaden sposób nie sygnalizują jakoby miała to być dopiero umowa zawarta. Należy zwrócić uwagę także na to, że w czerwcu 2011 roku wierzyciel (...) dokonał cesji tej samej wierzytelności wobec Gminy (...) na rzecz (...) Banku bez jakiegokolwiek ujawnienia poprzedniej cesji, co wskazuje, że wówczas jeszcze nie nastąpiło zawarcie umowy z W. W.. Niezrozumiałe też jest dlaczego powiadomienie dłużnika o przedmiotowej umowie cesji miałoby nastąpić dopiero po prawie roku od jej zawarcia, tym bardziej, że o umowie cesji z Bankiem cedent (...) z ograniczoną wierzytelnością w M. powiadomiła dłużnika Gminę (...) niezwłocznie po jej zawarciu (k.40).

W świetle tych wszystkich okoliczności, które przemawiają przeciwko przyjęciu 30 maja 2011 roku jako daty zawarcia umowy cesji, zeznania powoda, w których podaje datę zawarcie umowy na 30 maja 2011 roku, nie podważają argumentacji Sądu Rejonowego, która jest logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego.

Natomiast biorąc pod uwagę zebrany materiał dowodowy jedyną miarodajną datą, którą można przyjąć jako datę zawarcia przedmiotowej umowy cesji jest data 16 maja 2012 roku, kiedy umowa ta została przedstawiona Zarządowi (...) w L., co oznacza, że w dacie tej przedmiotowa umowa cesji już istniała.

W tych warunkach należy stwierdzić, że w wyniku tej umowy powód W. W. nie nabył wierzytelności wobec Gminy (...) z umowy (...). Wynika to stąd, że w chwili zawierania umowy cesji – 16 maja 2012 roku cedent Spółka (...) nie był już uprawniony do rozporządzania przedmiotową wierzytelnością, gdyż wcześniej - w dniu 21 czerwca 2011 roku - przelał ją na rzecz (...) Banku Spółki Akcyjnej w W. jako zabezpieczenie wierzytelności z umowy kredytowej. Wynika to z zawiadomienia z dnia 21 czerwca 2011 roku skierowanego do dłużnika Gminy (...) (k.40), jak też pisma (...) Banku (k.88). Treść tych dokumentów wskazuje, że przedmiotem przelewu była cała wierzytelność wobec Gminy (...) wynikająca z umowy (...) i jedynym uprawnionym do środków z realizacji tego kontraktu jest Bank.

Oznacza to, że w dniu 21 czerwca 2011 roku wierzytelność wobec Gminy (...) nabył (...) Bank i wierzytelność przestała przysługiwać Spółce (...). Brak jest danych, żeby w dniu 16 maja 2012 roku doszło już do rozliczenia z Bankiem, w tym zwrotnego przeniesienia wierzytelności na pierwotnego wierzyciela, czy rozwiązania umowy. Wręcz przeciwnie, z późniejszego pisma (...) Banku z dnia 8 czerwca 2012 roku wynika, że przelew wierzytelność pozostaje aktualny i wszelkie środki z tytułu umowy (...) winy być przekazywane na poczet spłaty kredytu, a Bank jest ciągle jedynym uprawnionym do tych środków (k.88).

Tym samym zgodnie z zasadą ujętą w rzymską paremię: „nemo plus iuris in alium transferre potest quam ipse habet” (nikt nie może na drugiego przenieść więcej praw niż sam posiada) Spółka (...) nie mogła w maju 2012 roku skutecznie przenieść na powoda W. W. wierzytelności wobec Gminy (...), którą już przelała i nie była do niej uprawniona (por. Jan Mojak Obrót wierzytelnościami podstawowe zagadnienia prawne, Lubelskie Wydawnictwa Prawnicze Lublin 1995 roku, str. 45, 79). Zawierając umowę przelewu wierzytelności z Bankiem zrealizowała swoją kompetencję do rozporządzenia nią i utraciła możliwość ponownego rozporządzenia objętymi tą umową wierzytelnościami. Tego rodzaju rozporządzenie jest pozbawione skutków prawnych (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2003 roku, II Ck 16/02, OSNC 2004, 12/202, Lex 106583).

W konsekwencji powód nie stał się na mocy art. 509 k.c. wierzycielem tej wierzytelności i nie może z tego tytułu domagać się zapłaty od Gminy (...) jako dłużnika. Dlatego też rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego oddalające powództwo jest prawidłowe, zaś apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na mocy art. 385 k.p.c.

Ubocznie należy dodać, że to czy i jak były realizowane przez Gminę (...), jako dłużnika obowiązki wobec (...) Banku, w tym, że dokonywała wypłat zgodnie z dyspozycjami poprzedniego wierzyciela – Spółki (...), nie może mieć wpływu na powstanie ewentualnych uprawnień po stronie powoda.

Z uwagi na to, że powód nie nabył skutecznie wierzytelności pozostałe zarzuty apelacji dotyczące ewentualnych warunków wymagalności tej wierzytelności, czy istnienia wierzytelności (...) w momencie zajęcia są bezprzedmiotowe i nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Na mocy art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od powoda W. W. (jako strony przegrywającej) na rzecz pozwanej Gminy (...) kwotę 1200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję (wynagrodzenia pełnomocnika na mocy § 6 pkt 5 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych).

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.