Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I ACa 977/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Lublinie z 2015-05-21

Sygn. akt I ACa 977/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Walentyna Łukomska-Drzymała (spr.)

Sędzia:

Sędzia:

SA Jerzy Nawrocki

SA Alicja Surdy

Protokolant

sekr. sądowy Agnieszka Pawlikowska

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2015 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa R. S.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w K.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia
29 września 2014 r., sygn. akt I C 669/13

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda R. S. na rzecz pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w K. kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 977/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 września 2014 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił powództwo R. S. o zasądzenie od pozwanej (...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwoty 97.600 zł za jednoczesnym zwrotem przez powoda na rzecz pozwanego urządzenia (...) oraz (...) – stanowiących przedmiot umowy z dnia 26 czerwca 2009 r., a na wypadek nie uwzględnienia żądania postawionego na pierwszym miejscu wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 97.600 zł tytułem odszkodowania z tytułu niewłaściwego wykonania umowy wraz z odsetkami i kosztami procesu (pkt I) oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej Spółki kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II)
i nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa od powoda kwotę 510,40 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (pkt III).

W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał na następujące ustalenia
i motywy swojego rozstrzygnięcia:

Dnia 26.06.2009 r. pomiędzy pozwaną Spółką jako sprzedającym a powodem R. S. jako kupującym została zawarta umowa sprzedaży urządzeń (...) oraz (...) za łączną cenę brutto 97.600 zł. W wykonaniu tej umowy w dniu 17.07.2009 r. do gospodarstwa rolnego powoda dostarczone zostały przez pozwaną Spółkę następujące urządzenia: (...) oraz (...). Ponadto przeszkolono użytkownika z zakresu konserwacji i obsługi dostarczonych maszyn. Powód otrzymał również kartę gwarancyjną na maszyny: (...) i (...). Producent udzielił kupującemu gwarancji na okres 12 miesięcy od daty sprzedaży sprzętu.

W dniu 21.07.2009 r. strona pozwana usunęła awarię w (...) w gospodarstwie powoda. Po dokonanej naprawie urządzenie było sprawne.
W dniu 01.02.2010 r. strona pozwana dokonała wymiany (...) w gospodarstwie powoda. Uszkodzoną wagę zabrano do ekspertyzy w celu ustalenia przyczyn awarii.

W dniu 14.04.2010 r. strona pozwana dokonała wymiany urządzenia (...) w gospodarstwie rolnym powoda. Wymiany tej maszyny na nową dokonano z powodu uszkodzenia maszyny wynikającego z wad konstrukcyjnych
i materiałowych. W dniach 12–13.07.2010 r. strona pozwana dokonała naprawy mieszalnika (...). Zamontowano dodatkowe osłony w narożnikach, co usunęło problem zawieszania się paszy. Natomiast w (...) dokonano wymiany walców. Ponieważ zastosowano niewłaściwy typ walców konieczne było powtórne zamontowanie starych, zużytych walców, konieczna była wymiana tych walców na nowe. W dniu 03.09.2010 r. ponownie strona pozwana dokonała wymiany walców wraz z łożyskami i uszczelniaczem w maszynie (...). Ponadto w urządzeniu zamontowano cztery dodatkowe magnesy. Po dokonanej naprawie urządzenie było sprawne. W dniu 14.04.2011 r strona pozwana dokonała w ramach gwarancji wymiany walców i pasów klinowych w maszynie (...) w gospodarstwie rolnym powoda. Po przeprowadzonym teście kontrolnym stwierdzono, że maszyna działa prawidłowo. Żadna ze stron nie miała uwag do dokonanej naprawy.

Pismem z dnia 24 listopada 2011 r. powód na podstawie art. 577 § 1 kc wezwał pozwaną Spółkę do wymiany urządzeń (...) oraz (...) na rzeczy wolne od wad. W dniu 22.12.2011 r. strona pozwana dokonała w ramach gwarancji wymiany walców w maszynie (...) w gospodarstwie rolnym powoda. Jeden z wymienionych walców był używany ponieważ zostały one założone tymczasowo do czasu wyprodukowania
i przetransportowania nowych walców przez producenta do P.. Po dokonanej naprawie stwierdzono, że urządzenie jest sprawne. W dniu 23.04.2012 r. strona pozwana dokonała wymiany walców w maszynie (...) w gospodarstwie rolnym powoda. Po dokonanej naprawie urządzenie działało prawidłowo. W dniu 28.06.2012 r. pozwana Spółka ponownie dokonała wymiany walców w urządzeniu (...) należącym do powoda. Po dokonanej naprawie urządzenie działało prawidłowo. Użytkownikowi przekazano też instrukcje obsługi w języku polskim.

Pismem z dnia 1 października 2012 r. powód działając na podstawie art. 493 § 1 kc odstąpił od zawartej w dniu 26 czerwca 2009 r. pomiędzy stronami umowy zakupu urządzeń (...) oraz (...). Jednocześnie powód wezwał pozwaną Spółkę do zwrotu zapłaconej przez powoda ceny w wysokości 97.600 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma. Pismem
z dnia 10 października 2012 r. pozwana Spółka oświadczyła, że nie wyraża zgody na odstąpienie przez R. S. od zawartej umowy.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, iż żądanie pozwu nie zasługuje na uwzględnienie .

Poza sporem jest fakt, iż pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy sprzedaży profesjonalnego sprzętu rolniczego, który służy powodowi do prowadzenia jego działalności rolniczej. W ramach zawartej umowy sprzedaży producent udzielił gwarancji na sprzedany sprzęt na okres 12 miesięcy od daty sprzedaży. Ponieważ gwarancja nie zawierała postanowień szczególnych, będą do niej miały zastosowanie przepisy art. 577 kc – 582 kc. Pełnomocnik powoda jako podstawę prawną żądania sformułowanego w pozwie wskazał właśnie art. 581 kc w zw. z art. 577 kc. Uprawnieniami przysługującymi w ramach udzielonej gwarancji jest obowiązek usunięcia wady fizycznej rzeczy lub dostarczenie rzeczy wolnej od wad przez udzielającego gwarancji, jeżeli wady te ujawnią się w ciągu terminu określonego w gwarancji.

Jak wynika z dokumentów dołączonych do akt sprawy powód korzystał
z przysługujących mu uprawnień w ramach udzielonej gwarancji. W przypadku (...) ostatnia naprawa gwarancyjna miała miejsce w dniu 12.07. – 13.07.2010, kiedy to strona pozwana dokonała naprawy (...) poprzez zamontowanie dodatkowych osłon w narożnikach, co usunęło problem zawieszania się paszy. Od tej daty powód nie zgłaszał do pozwanego żadnych usterek związanych z tą maszyną. Termin udzielonej gwarancji na przedmiotowe urządzenie upływał w dniu 17.07.2010 r. Ponieważ w urządzeniu tym dokonano naprawy, zgodnie z treścią art. 581 § 1 kc termin gwarancji tego urządzenia biegnie na nowo od chwili dostarczenia rzeczy wolnej od wad lub zwrócenia rzeczy naprawionej. Tym samym termin gwarancji na to urządzenie upływał w dniu 13.07.2011 r. Jednak jak już wskazano wyżej powód nie zgłaszał więcej usterek w tej maszynie. Przepisy kodeksu cywilnego dotyczące uprawnień wynikających z gwarancji nie przewidują możliwości odstąpienia od umowy
i żądania zwrotu rozwartości zapłaconej ceny. Takie uprawnienie przewidziane jest natomiast w treści art. 560 § 1 kc. Kupujący zgodnie z brzmieniem art. 579 k.c. może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji. Tym samym powód odstępując od umowy sprzedaży z powodu ujawnionych wad zakupionych maszyn korzystał z przysługujących mu uprawnień w ramach rękojmi za wady fizyczne. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy powód złożył w dniu 1 października 2012 r. Realizacja roszczeń z tytułu rękojmi za wady fizyczne jest uzależniona od zachowania przez kupującego aktów staranności pod rygorem utraty uprawnień. Chodzi tu o terminowe powiadomienie sprzedawcy o wadzie. Termin ten wynosi miesiąc od wykrycia wady. W tej sprawie powód nie wykazał, aby po 12.07. – 13.07.2010 r ujawniła się wada (...), o której
w ustawowym terminie został powiadomiony pozwany. Poza tym uprawnienia
z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana (art. 568 § 1 kc). Termin ten nie podlega przedłużeniu w taki sposób jak to określa w swoim brzmieniu art. 581 kc dotyczący uprawnień kupującego wynikających z udzielonej gwarancji. Tym samym uprawnienie powoda do odstąpienia od umowy w ramach rękojmi za wady fizyczne nabytego urządzenia wygasło w dniu 18.07.2010 r. Zatem powód nie mógł skutecznie odstąpić od umowy w zakresie (...), bowiem jego uprawnienie w tym zakresie wygasło. Poza tym Sąd Okręgowy wskazał, iż ww. urządzenie po ostatniej dokonanej przez pozwanego naprawie jest sprawne, nie ujawniły się nowe dalsze usterki, a zatem brak jest podstaw do uznania, iż powodowi w stosunku do tego urządzenia przysługują uprawnienia wynikające z rękojmi za wady fizyczne. W ocenie Sądu Okręgowego powód nie wykazał zasadności swoich roszczeń w zakresie zwrotu ceny nabycia tego urządzenia, a także ewentualnych roszczeń odszkodowawczych wynikających
z rękojmi za wady fizyczne, a dotyczących tej maszyny. W tym zakresie powództwo jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu.

W przypadku drugiego urządzenia zakupionego przez powoda tj. (...) powód wielokrotnie zgłaszał usterki tego urządzenia do pozwanego. Maszyna do gospodarstwa powoda została dostarczona w dniu 17.07.2009 r. Producent udzielił gwarancji na to urządzenie na okres 12 miesięcy. Już w dniu 14.04.2010 r., a więc przed upływem okresu gwarancji strona pozwana dokonała wymiany urządzenia (...) w gospodarstwie rolnym powoda. Wymiany tej maszyny na nową dokonano z powodu uszkodzenia maszyny wynikającego z wad konstrukcyjnych i materiałowych. Tym samym zgodnie
z treścią art. 581 § 1 kc termin gwarancji zaczął biec na nowo od chwili dostarczenia powodowi rzeczy wolnej od wad i upływał w dniu 14.04.2011 r. Już w dniach 12.07. – 13.07.2010 r. strona pozwana dokonała naprawy w (...) poprzez wymianę walców. W dniu 03.09.2010 r ponownie strona pozwana dokonała naprawy urządzenia. Po dokonanej naprawie urządzenie było sprawne. Zatem zgodnie z treścią art. 581 § 1 kc termin gwarancji zaczął biec na nowo od chwili dostarczenia powodowi rzeczy wolnej od wad i upływał w dniu 03.09.2011 r. Przed upływem tego terminu w dniu 14.04.2011 r. strona pozwana ponownie dokonała w ramach gwarancji wymiany walców i pasów klinowych w maszynie (...). Po przeprowadzonym teście kontrolnym twierdzono, że maszyna działa prawidłowo. Żadna ze stron nie miała uwag do dokonanej naprawy. Termin gwarancji na zamontowane urządzenie ponownie został wydłużony do 14.04.2012 r. Pismem z dnia 24 listopada 2011 r. R. S. na podstawie art. 577 § 1 kc, a więc w ramach udzielonej gwarancji, wezwał pozwaną spółkę do wymiany urządzenia (...) na rzecz wolną od wad. W dniu 22.12.2011 r. strona pozwana dokonała w ramach gwarancji wymiany walców w maszynie (...) w gospodarstwie rolnym powoda. Po dokonanej naprawie strony zgodnie stwierdziły, że urządzenie jest sprawne.
W dniu 23.04.2012 r. strona pozwana ponownie dokonała wymiany walców
w maszynie (...). Po dokonanej naprawie urządzenie działało prawidłowo. Kolejna wymiana walców miała miejsce w dniu 28.06.2012 r. ze zgodnych oświadczeń stron wynikało, że po dokonanej naprawie urządzenie działało prawidłowo. Mimo to pismem z dnia 1 października 2012 r. powód R. S. złożył pozwanemu oświadczenie o odstąpieniu od zawartej umowy
w zakresie zakupu ww. urządzenia i zażądał zwrotu zapłaconej ceny. W tym czasie powodowi przysługiwały roszczenia wynikające z udzielonej gwarancji, która
w związku z naprawą dokonaną w dniu 28.06.2012 r. zaczęła od tej daty biec na nowo. Mimo to powód nie zgłosił kolejnej awarii pozwanemu i nie domagał się usunięcia wady fizycznej rzeczy lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad. Nie wystąpił więc ze służącymi mu wówczas uprawnieniami gwarancyjnymi. W tym miejscu wskazać należy, iż powodowi w ramach przepisów gwarancyjnych nie służyło uprawnienie do odstąpienia od umowy i żądania zwrotu zapłaconej za urządzenie ceny. Uprawnienie to powód mógł realizować na podstawie przepisów dotyczących rękojmi za wady fizyczne. Dotyczy to również odpowiedzialności odszkodowawczej w reżimie rękojmi. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy powód złożył w dniu 1 października 2012 r. Również w odniesieniu do tego urządzenia Sąd Okręgowy wskazał, iż uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana (art. 568 § 1 kc). Termin ten nie podlega przedłużeniu w taki sposób jak to określa w swoim brzmieniu art. 581 kc dotyczący uprawnień kupującego wynikających z udzielonej gwarancji. Tym samym uprawnienie powoda do odstąpienia od umowy w ramach rękojmi za wady fizyczne nabytego urządzenia wygasało w dniu 17.07.2010 r. Zatem powód nie mógł skutecznie odstąpić od umowy w zakresie maszyny (...), bowiem jego uprawnienie w tym zakresie wygasło. Sąd Okręgowy wskazał też, iż przepis art. 568 § 3 kc odnosi się do sytuacji, gdy sprzedawca dochodzi od kupującego przysługujących mu roszczeń. Nie ma on zastosowania do wykonywania przez kupującego względem sprzedawcy uprawnień z tytułu rękojmi. Tym samym fakt, iż kupujący zawiadomił sprzedawcę o wadzie przed upływem rocznego terminu nie ma wpływu na wygaśnięcie roszczeń kupującego wynikających z rękojmi za wady fizyczne.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż powodowi nie służy skuteczne uprawnienie żądania zwrotu zapłaconej ceny za jednoczesnym wydaniem pozwanemu urządzenia (...).

Brak jest również w ocenie Sądu Okręgowego podstaw do uwzględnienia roszczeń odszkodowawczych możliwych do dochodzenia w reżimie rękojmi za wady fizyczne, a określonych przez powoda w pozwie. Dochodzenie odpowiedzialności odszkodowawczej w reżimie rękojmi łączy się z równoległą realizacją któregoś z uprawnień z rękojmi, a zatem wymaga dopełnienia warunków, od jakich to zależy (akty staranności) i zachowania terminu przewidzianego w art. 568 kc. Jak już wskazano wyżej termin ten wygasł przed złożeniem przez powoda oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Zatem również roszczenie odszkodowawcze sformułowane przez powoda jako żądanie zasądzenia kwoty odpowiadającej cenie nabycia urządzenia (...) i powiązane bezpośrednio z oświadczeniem o odstąpieniu od zawartej umowy jest nieuzasadnione, a tym samym podlega oddaleniu.

Sąd Okręgowy dokonał również oceny żądania pozwu w oparciu o przepis art. 471 kc i uznał, że w toku postępowania strona powodowa nie wykazała rozmiaru poniesionej przez powoda szkody oraz związku przyczynowego między wadą rzeczy a powstaniem tej szkody. Zwłaszcza, iż wady obydwu urządzeń były usuwane przez pozwanego na każde żądanie powoda. Mieszalnik (...) jest sprawnym urządzeniem po dokonaniu ostatniej naprawy. (...) po dokonaniu ostatniej naprawy przez pozwanego również był urządzeniem całkowicie sprawnym. Brak jest danych kiedy ponownie nastąpiła awaria tego urządzenia, które obecnie jest niesprawne. Z opinii biegłego wynika, iż
w urządzeniu tym zamontowane zostały zbyt miękkie walce, wykonane
z niewłaściwego gatunku stali, co spowodowało niesprawność maszyny. Wg biegłego możliwe jest dokonanie wymiany zepsutych walców, ale nie można jednoznacznie stwierdzić czy wystąpi wówczas pełna sprawność maszyny. Tym samym biegły wskazał, iż zakupiona przez powoda maszyna ma określoną wadę, która uniemożliwia jej prawidłową eksploatację. Jednak powód nie wykazał
w jakim rozmiarze odniósł szkodę na skutek ujawnienia się tej wady. Nie można bowiem automatycznie przyjąć, iż rozmiar tej szkody to całkowita cena zakupu tej maszyny. Pozwany słusznie wskazuje w swoim stanowisku, iż dochował należytej staranności przy dokonywaniu napraw urządzenia za każdym razem, gdy było to zgłaszane przez powoda. Przy czym powód ostatecznie zrezygnował z kolejnego zgłoszenia swojego uprawnienia wynikającego z gwarancji jakości i wystąpił na drogę sądową, nie wykazując, iż pozwany odmówił mu wykonania naprawy urządzenia w ramach przysługującej gwarancji. Powyższe okoliczności mają wpływ na ocenę zasadności roszczenia odszkodowawczego zgłoszonego przez powoda, tak w zakresie rozmiaru szkody jak i w zakresie oceny należytej staranności pozwanego przy wykonywaniu zobowiązania.

Sąd Okręgowy wskazał też, że dopóki strony łączy więź zobowiązaniowa, świadczenie zaś jest możliwe do spełnienia, dopóty wierzycielowi przysługuje przede wszystkim roszczenie o wykonanie w naturze. Dopiero, jeżeli zobowiązanie nie zostanie wykonane, a nie zachodzą zarazem inne prawem określone przyczyny wygaśnięcia stosunku zobowiązaniowego, roszczenie wierzyciela o wykonanie przekształca się - w myśl dyspozycji art. 471 kc – w roszczenie odszkodowawcze. Jak już wskazano wyżej w tej sprawie powód nie zrealizował służących mu wobec pozwanego uprawnień z tytułu gwarancji jakości, a mimo to wystąpił
z roszczeniem odszkodowawczym. Zdaniem Sądu Okręgowego powód nie wykazał przesłanek warunkujących odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego, również w tym zakresie powództwo nie może zostać uwzględnione.

Z przedstawionych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku. Orzeczenie o kosztach uzasadnia przepis art. 98 § 1 i § 3 kpc.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód R. S. zarzucając wyrokowi:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 581 kc w zw. z art. 577 kc poprzez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że powodowi nie służy skuteczne uprawnienie do żądania zwrotu zapłaconej ceny za jednoczesnym wydaniem pozwanemu urządzenia (...), podczas gdy ostatnie usunięcie istotnych wad miało miejsce w dniu 28 czerwca 2012 r., a powód skutecznie odstąpił od umowy działając w trybie art. 560 § 1 kc,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 471 kc przez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że strona nie wykazała rozmiaru poniesionej szkody oraz, że brak jest danych kiedy nastąpiła awaria urządzenia, podczas gdy z opinii biegłego znajdującej się
w aktach postępowania wynika, że w urządzeniu zostały zamontowane zbyt miękkie walce, wykonane z niewłaściwego gatunku stali, a samo urządzenie jest od dłuższego czasu niesprawne,

3.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonej w sprawie, polegające na pominięciu dla jego oceny opinii biegłego sądowego, który wskazał, że urządzenie (...) zostało wykonane ze zbyt miękkich walców
i niewłaściwego gatunku stali,

4.  błędną ocenę stanu faktycznego ustalonego przez sąd I instancji wynikającą ze sprzeczności ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego polegającą na pominięciu, że z opinii biegłego sądowego wprost wynika, że urządzenie (...) zostało wykonane ze zbyt miękkich walców i niewłaściwego gatunku stali, co w konsekwencji doprowadziło do uznania przez sąd, że brak było wykazania rozmiaru poniesionej przez powoda szkody oraz związku przyczynowego między wadą rzeczy a powstaniem szkody.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wnosił o zmianę wyroku
i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obie instancje według norm prawem przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda nie zasługuje na uwzględnienie. Jej uzasadnienie stanowi jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami i wnioskami sądu pierwszej instancji.

W pierwszej kolejności odnieść się należy do zarzutu naruszenia przepisów prawa procesowego, albowiem zarzut naruszenia prawa materialnego może być właściwie oceniony wyłącznie na tle prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sprawy.

Podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art. 233 kpc (a prawidłowo § 1 tego przepisu) jest całkowicie chybiony i gołosłowny. Aby zarzucić skutecznie naruszenie przepisu art. 233 § 1 kpc skarżący powinien wskazać, jaki konkretnie dowód mający istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy sąd uznał za wiarygodny i mający moc dowodową albo za niewiarygodny i niemający mocy dowodowej, i w czym przy tej ocenie przejawia się naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów (por. wyrok SN z 18.01.2002 r. sygn. I CKN 132/01, Lex nr 53144). Kwestionowanie dokonanej przez sąd oceny dowodów nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, korzystnych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego, dokonanych na podstawie własnej, korzystnej dla skarżącego oceny materiału dowodowego (por. postan. SN z 10.01.2002 r. sygn. II CKN 572/99, Lex nr 53136). Stwierdzić także należy, iż jeżeli z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok SN z 27.09.2002 r. sygn. II CKN 817/00, Lex nr 56906). Apelacja tak wymaganych zarzutów nie przedstawia i nie wykazuje, aby ocena dowodów oraz oparte na niej wnioski były dotknięte powyższymi uchybieniami. Sąd Okręgowy wszystkie dowody uznał za wiarygodne i nie zdyskwalifikował mocy dowodowej żadnego z nich. Dotyczy to także opinii biegłego. Sąd Okręgowy podzielił wnioski opinii biegłego dotyczące istnienia wady urządzenia (...). Uzasadnienie apelacji nie zawiera żadnych argumentów, które wskazywałyby na przekroczenie przez sąd pierwszej instancji zasady swobodnej oceny dowodów. W ramach tego zarzutu nie jest możliwe i właściwe kwestionowanie dokonanej przez sąd orzekający oceny prawnej ustalonych okoliczności faktycznych. Z tych względów Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do zakwestionowania dokonanej przez sąd pierwszej instancji oceny dowodów.

Uznając bezzasadność powyższego zarzutu Sąd Apelacyjny uznał, iż ustalenia sądu pierwszej instancji są prawidłowe i nie zostały skutecznie podważone przez apelującego. Oznacza to, iż podniesiony w apelacji zarzut błędnego ustalenia stanu faktycznego sprawy musi być uznany za bezzasadny. Wbrew twierdzeniom apelacji Sąd Okręgowy nie pominął faktu, iż w/w urządzenie ma wady oraz wynikających z opinii biegłego przyczyn tej wadliwości. Wnioski te zostały zawarte w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku (str. 9). Podnieść należy, iż w zasadzie okoliczności faktyczne były pomiędzy stronami niesporne. Nie było kwestionowane, iż urządzenie ulegało awarii i podlegało naprawom. Ustalenia sądu pierwszej instancji dotyczące występujących usterek oraz sposobów i terminów napraw są prawidłowe i nie były przez skarżącego kwestionowane. Podkreślić należy, iż sam fakt istnienia wady w zakupionym urządzeniu nie jest wystarczającym argumentem dla przyjęcia udowodnienia przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej sprzedawcy. W okolicznościach sprawy podstawą oddalenia powództwa, przy ustaleniu wadliwości przedmiotowego urządzenia, był brak udowodnienia pozostałych przesłanek odpowiedzialności opartej na podstawie art. 417 kc, o czym będzie jeszcze mowa w dalszej części uzasadnienia. Skarżący przypisuje w/w faktom nadmierną wagę. Jego argumenty nie dają podstaw do uznania wadliwości poczynionych przez sąd ustaleń faktycznych i nie mogą prowadzić do podważenia trafności zarówno dokonanych ustaleń jak i w konsekwencji ocen prawnych.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych argumentów, które pozwoliłyby zakwestionować ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji. Ustalenia te Sąd Apelacyjny podziela jako prawidłową podstawę faktyczną rozstrzygnięcia.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy nie dopuścił się też naruszenia przepisów prawa materialnego. Przy czym podkreślić należy, iż
w sprawie mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego obowiązujące w dacie zawarcia przez strony umowy sprzedaży.

Jak trafnie wskazał w odpowiedzi na apelację pełnomocnik pozwanej Spółki, już samo sformułowanie zarzutu z pkt. 1 apelacji świadczy o jego bezzasadności. Skarżący nie odróżnia reżimu odpowiedzialności z tytułu rękojmi i gwarancji. Przepisy art. 581 kc w zw. z art. 577 kc regulują uprawnienia kupującego
w ramach udzielonej gwarancji jakości. Natomiast przepis art. 560 § 1 kc reguluje uprawnienia kupującego w ramach rękojmi. Uprawnienia te nie mogą być realizowane łącznie lub wymiennie. Skuteczność odstąpienia od umowy na podstawie art. 560 § 1 kc nie podlega ocenie w oparciu o przepisy art. 577 i n. kc. A zatem już samo powiązanie tych przepisów w ramach zarzutu naruszenia prawa materialnego świadczy o jego wadliwości. W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej wykładni w/w przepisów. Sąd Apelacyjny
podziela wywody prawne przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku
i nie zachodzi potrzeba powtarzania tożsamych z nimi argumentów, z tym iż wyraźnie należy wskazać, że wykluczone jest równoczesne dochodzenie uprawnień z rękojmi i gwarancji, co nie wynika w sposób klarowny z uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Co do pozostałych kwestii, stwierdzić należy, iż Sąd Okręgowy prawidłowo wskazał, iż możliwość odstąpienia od umowy przewidziana jest wyłącznie w ramach realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady rzeczy. Uprawnienie takie nie jest przewidziane w przepisach dotyczących gwarancji. Jednocześnie nie może budzić wątpliwości, iż powód po wystąpieniu wad zakupionych urządzeń przystąpił do realizacji uprawnień w ramach gwarancji. Trafnie zatem Sąd Okręgowy przyjął, iż w takiej sytuacji powód nie mógł skutecznie odstąpić od umowy. Jego uprawnienie do odstąpienia od umowy mogło być zrealizowane tylko w ramach uprawnień z rękojmi, co oznacza konieczność zachowania rocznego terminu z art. 568 § 1 kc, liczonego od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Jest też bezsporne, że w/w termin roczny upłynął przed datą oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Termin ten nie podlega przedłużeniu i nie mają do niego zastosowania reguły przedłużania terminu gwarancji. Dlatego błędny jest pogląd skarżącego, iż mógł skutecznie odstąpić od umowy, gdyż ostatnie usunięcie wad miało miejsce w dniu 28 czerwca 2012 r. Zarówno data ostatniej naprawy jak również fakt ponownego wystąpienia wad nie ma znaczenia dla oceny skuteczności odstąpienia od umowy na podstawie art. 560 § 1 kc. Podkreślić bowiem należy, iż – jak już wyżej wskazano – zasadniczo
o bezskuteczności odstąpienia od umowy przesądza fakt wyboru i realizacji przez powoda uprawnień z tytułu gwarancji. W wyroku z dnia 23 lipca 2003 r. (sygn. II CKN 350/01, Lex nr 137515) Sąd Najwyższy stwierdził, że kupujący wybierając uprawnienia gwarancyjne traci uprawnienia z tytułu rękojmi. Przy wyborze uprawnień płynących z rękojmi kupujący traci możliwość realizacji uprawnień wynikających z gwarancji. Obecne brzmienie art. 579 kc, w myśl którego kupujący może wykonywać uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji wskazuje, że ustawodawca zastąpił kumulatywny zbieg roszczeń otwartą konkurencją roszczeń prowadzącą do wyboru roszczeń przez kupującego (wyboru między realizacją uprawnień z tytułu rękojmi a uprawnieniami wynikającymi z gwarancji). Nie może jednak - wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego - raz dokonanego wyboru zmienić ani też konstruować roszczenia mieszanego. Nie do przyjęcia jest zatem interpretacja
art. 579 kc prowadząca do wniosku, że "niezależnie" oznacza "równocześnie" bądź zwolnienie nabywcy od podjęcia decyzji, czy korzystniejsze jest realizowanie uprawnień z gwarancji (włącznie z wymianą rzeczy na wolną od wad), czy też
z rękojmi (aż do odstąpienia od umowy). Powód w niniejszej sprawie wybrał uprawienia z gwarancji, co skutkuje wygaśnięciem uprawnień z rękojmi. Naturalną konsekwencją takiego wyboru jest też upływ terminu z art. 568 § 1 kc.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał, iż Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, iż powód nie odstąpił skutecznie od umowy. Apelacja nie zawiera żadnych uzasadnionych argumentów, które mogłyby prowadzić do odmiennych ocen. Wszystko to czyni omawiany zarzut naruszenia prawa materialnego chybionym. Ubocznie należy też wskazać, iż dokonując odstąpienia od umowy powód powołał się na przepis art. 493 § 1 kc powołując się na niemożliwość świadczenia. Okoliczności te nie były w sprawie wykazywane, co
w sposób oczywisty zwalnia Sąd Apelacyjny od dalszych rozważań w tym zakresie.

Nie można też podzielić zarzutu naruszenia art. 471 kc. Sąd Okręgowy prawidłowo ocenił, iż powód nie udowodnił przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, a przede wszystkim braku możliwości spełnienia świadczenia w naturze jak również zaistnienia szkody i jej wysokości. Trafnie wskazał Sąd Okręgowy, iż nie jest możliwe uznanie, że szkodą jest całkowita cena zakupu sprzętu. Powód nie twierdził też, że w czasie, gdy urządzenie było w naprawie był zmuszony np. wypożyczać sprzęt, czy też, że jego wadliwość wpłynęła na osiąganą jakość prac. Powód wprawdzie w swoich zeznanych wskazał, że kupił, po pół roku po zakupie poprzedniej, nową maszynę do mielenia zboża /k.142 v/. Nie wskazał jednak jej ceny, jak również nie wykazał, że jest to rzeczywiście sprzęt zastępujący wadliwe urządzenie. Trafnie zatem Sąd Okręgowy uznał, iż powód nie udowodnił przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej Spółki stosownie do art. 471 kc i stanowisko to Sąd Apelacyjny podziela. Sąd Apelacyjny pominął na podstawie art. 381 kc dowód zgłoszony w postępowaniu apelacyjnym w postaci faktury zakupu rozdrabniacza z dnia 15 maja 2013 r. /k.198/. Powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika miał możliwość zgłoszenia tego dowodu przed sądem pierwszej instancji. Nie jest uprawniony pogląd, że
o potrzebie złożenie tego dowodu powód dowiedział się z uzasadnienia zaskarżonego wyroku. W przypadku roszczenia odszkodowawczego to powoda obciążał ciężar dowodu poniesienia szkody, czego powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika musiał mieć świadomość w toku postępowania przed sądem pierwszej instancji. Wskazać ponadto należy, iż treść tej faktury nie jest wystarczającym dowodem do uznania, iż wymienione w niej urządzenie zastępuje przedmiotową maszynę oraz, iż nie jest możliwe wykonanie przez pozwaną Spółkę zobowiązania w naturze przez dostarczenie rzeczy wolnej od wad.

Podnieść dodatkowo należy, iż w sposób nieuprawniony kwestionuje skarżący prawidłowość stanowiska sądu pierwszej instancji, że dochodzenie roszczeń odszkodowawczych w reżimie rękojmi wymaga dopełnienia warunków, od których zależy realizacja uprawnień z tytułu rękojmi, czyli akty staranności oraz zachowanie terminu. Uprawnienia odszkodowawcze przewidziane w art. 566 kc są jednymi z uprawnień z tytułu rękojmi i podlegają jej reżimowi. Pozostaje to jednak bez wpływu na treść rozstrzygnięcia z przyczyn wyżej wskazanych. Oczywiste jest też, że utrata tych uprawnień, nie pozbawia strony dochodzenia roszczeń odszkodowawczych na zasadach ogólnych z art. 471 kc, pod warunkiem oczywiście wykazania przesłanek tej odpowiedzialności. Sąd Okręgowy odróżnił te możliwe podstawy roszczeń odszkodowawczych i prawidłowo je ocenił.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny uznał, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów, zaś zaskarżony wyrok odpowiada prawu. Z tych też względów i na mocy art. 385 kpc Sąd Apelacyjny oddalił apelację jako bezzasadną.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia przepis art. 98 § 1 i § 3 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Hanna Kwiatkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Walentyna Łukomska-Drzymała,  Jerzy Nawrocki ,  Alicja Surdy
Data wytworzenia informacji: