Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 21 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia SR Ewelina Iwanowicz

Protokolant: Patrycja Łuczak

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2017 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z wniosku Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

z udziałem M. D. (1) i E. Z. (1)

o stwierdzenie nabycia spadku po W. P.

postanawia:

1.  stwierdzić, że spadek po W. P. , synu S. i Z., zmarłym w dniu 18 stycznia 2013 roku w Z., mającym ostanie miejsce zwykłego pobytu w Z., na podstawie ustawy nabyły siostry M. D. (1)
z domu P. i E. Z. (2) z domu P. po 1/2 (jednej drugiej) części każda z nich;

2.  ustalić, iż uczestnicy postępowania ponoszą we własnym zakresie koszty związane
ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 1937/15

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 2 grudnia 2015 r. Bank (...) S.A. z siedzibą
w W. wystąpił o stwierdzenie nabycia spadku po W. P.
oraz o zasądzenie od uczestników postępowania na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania. Jako uczestnika postępowania wnioskodawca wskazał siostrę spadkodawcy M. D. (1). Wnioskodawca wskazał, iż spadkodawca był jego dłużnikiem.

(wniosek – k. 2-4)

Postanowieniem z dnia 5 września 2016 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie
w charakterze uczestnika postępowania E. Z. (1).

(postanowienie z dnia 5 września 2016 r. – k. 68)

Odpis wniosku z załącznikami i odpisy protokołów rozprawy zostały doręczone E. Z. (1) w dniu 13 września 2016 r.

(zwrotne potwierdzenie odbioru – k. 79, protokół rozprawy z dnia 24 kwietnia 2017 r. – k. 98)

Przewodnicząca pouczyła uczestniczkę E. Z. (1) o możliwości złożenia wniosku
o uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku oraz o skutkach jego uwzględnienia.

(protokół rozprawy z dnia 24 kwietnia 2017 r. – k. 98)

Na terminie rozprawy w dniu 24 kwietnia 2017 r. uczestniczka E. Z. (1) wniosła
o oddalenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.

(protokół rozprawy z dnia 24 kwietnia 2017 r. – k. 98)

27 kwietnia 2017 roku wpłynęło pismo uczestniczki E. Z. (1), w którym wniosła
o wykluczenie jej ze sprawy o stwierdzenie nabycia spadku. Dodała, że nie wiedziała, że może odstąpić od nabycia spadku po osobie zadłużonej, w związku z czym chciałaby zrzec się spadku.

(pismo – k. 99)

E. Z. (1) wezwana została do wypowiedzenia się, jaki charakter ma powyższe pismo, a zwłaszcza czy jest to wniosek o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku
po W. P., czy wniosek o uchylenie się od skutków prawnych nie złożenia
w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku, czy też ma inny charakter i jaki.

(zarządzenie z dnia 28 kwietnia 2017 r. – k. 99)

W odpowiedzi uczestniczka wskazała, iż powyższe pismo stanowi wniosek o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku po W. P..

(pismo – k. 102)

Na terminie rozprawy w dniu 21 czerwca 2017 r. E. Z. (1) złożyła oświadczenie
o odrzuceniu spadku po W. P..

(protokół rozprawy z dnia 21 czerwca 2017 r. – k. 114)

Ostatecznie uczestniczki podtrzymały dotychczasowe stanowisko w sprawie.

(protokół rozprawy z dnia 21 czerwca 2017 r. – k. 114)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. P., syn S. i Z., zmarł 18 stycznia 2013 r.
w Z., miał istotne miejsce zwykłego pobytu w Z.. Zmarł jako kawaler. Jako spadkobiercę ustawowego pozostawił córkę P. P., która złożyła oświadczenie
o odrzuceniu spadku w dniu 20 marca 2013 r. Nie miał innych dzieci własnych ani przysposobionych. Jego rodzice zmarli przed nim. Posiadał rodzeństwo M. D. (2) z domu P. i E. Z. (2) z domu P.. Nie sporządził testamentu. Jest to pierwsza sprawa o stwierdzenie nabycia spadku. Nie został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia. Nikt nie zrzekł się dziedziczenia. W skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne.

(odpis skrócony aktu zgonu – k. 15, odpis skrócony aktu małżeństwa – k. 42, odpis skrócony aktu małżeństwa – k. 74, zapewnienie spadkowe – k. 47, wypis aktu notarialnego zawierającego oświadczenie spadkowe – k. 2-2 odw. załączonych akt I Ns 1937/15)

Wobec treści zapewnienia spadkowego złożonego przez M. D. (1), iż córka spadkodawcy ma syna, ale nie zna jego danych, oraz wobec braku informacji w treści aktu notarialnego z oświadczeniem P. P. o odrzuceniu spadku po W. P., iż posiada zstępnych, Sąd wezwał P. P. do wypowiedzenia się, czy posiada dzieci, a jeżeli tak, czy odrzuciły spadek po W. P., a jeżeli posiada dzieci
i nie odrzuciły one spadku po W. P. do wskazania ich danych personalnych
i adresowych. Ponadto, Sąd wystąpił z takim samym zapytaniem do E. Z. (1).
W odpowiedzi E. Z. (1) podniosła, iż nie wie, czy P. P. posiada dzieci.
Na terminie rozprawy w dniu 24 kwietnia 2017 roku E. Z. (1) oświadczyła zaś, iż
od M. D. (1) wie, iż P. P. posiada dwoje dzieci. P. P. nie udzieliła odpowiedzi na wezwanie Sądu.

(zapewnienie spadkowe – k. 47, postanowienie z dnia 18 kwietnia 2016 r. – k. 47-47 odw., zarządzenie z dnia 29 kwietnia 2016 r. – k. 50, postanowienie z dnia 20 czerwca 2016 r.
– k. 59, pismo – k. 62, protokół rozprawy z dnia 24 kwietnia 2017 r. – k. 98, wypis aktu notarialnego zawierającego oświadczenie spadkowe – k. 2-2 odw. załączonych akt
I Ns 1937/15)

Pomimo dokonanego ogłoszenia o toczącym się postępowaniu nie zgłosili się inni spadkobiercy W. P..

(postanowienie z dnia 5 września 2016 r. – k. 68, potwierdzenia dokonania ogłoszenia – k. 82, k. 83, k. 85, k. 88)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Nabycie praw do spadku może nastąpić bądź na podstawie sporządzonego przez spadkodawcę testamentu bądź – w przypadku gdy testament nie został sporządzony albo został skutecznie zakwestionowany – na podstawie przepisów kodeksu cywilnego.

W sprawie niniejszej podstawą wydanego orzeczenia są przepisy kodeksu cywilnego, albowiem spadkodawca nie sporządził testamentu.

Kodeks cywilny w sposób jednoznaczny określa grupy spadkobierców ustawowych, które kolejno po sobie dochodzą do dziedziczenia po spadkodawcy. Wskazać przy tym należy, iż istnienie w pierwszej grupie spadkobierców choć jednej osoby wyłącza możliwość uwzględnienia przy stwierdzeniu nabycia spadku osób znajdujących się w drugiej czy też kolejnej grupie spadkobierców ustawowych. Jako pierwsi do spadku na podstawie przepisów kodeksu cywilnego pretendują dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek. Stosownie bowiem do treści z art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Spadkodawca zmarł jako kawaler posiadający jedną córkę – P. P.. Jednakże córka spadkodawcy odrzuciła spadek w terminie przewidzianym w art. 1015 § 1 k.c. Skutkiem tego było jej wyłączenie od dziedziczenia, tak jakby nie dożyła otwarcia spadku w myśl art. 1020 k.c.
Na wypadek gdy dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku ustawodawca przewidział, że udział spadkowy który by mu przypadł, przypada jego dzieciom – art. 931 § 2 k.c. Przy czym, w niniejszej sprawie poza twierdzeniami uczestniczek brak było jakiegokolwiek dowodu, że córka spadkodawcy posiada zstępnych i to urodzonych przed otwarciem spadku, bądź w tym czasie już poczętych i które następnie urodziły się żywe
– art. 927 § 2 k.c. Wobec powyższego Sąd przeszedł do kolejnej grupy osób powołanych
do dziedziczenia ustawowego, a mianowicie rodziców – art. 932 § 3 k.c., którzy jednak zmarli przed spadkodawcą, a zatem zastosowanie znalazł art. 932 § 4 k.c. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który
by mu przypadł, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Z uwagi na fakt, iż w dacie otwarcia spadku oboje rodzice spadkodawcy już nie żyli, a miał dwie siostry, zostały one powołane do dziedziczenia do całości spadku w częściach równych.

Uczestniczka M. D. (1) nie składała żadnego oświadczenia spadkowego, a zatem w myśl przepisu art. 1015 § 2 k.c., w brzmieniu obowiązującym
w niniejszej sprawie, doszło do prostego przyjęcia spadku przez nią.

Uczestniczka E. Z. (1) została wezwana do udziału w sprawie w charakterze uczestniczki postanowieniem z dnia 5 września 2016 r. i w dniu 13 września 2016 r. został jej doręczony odpis wniosku o stwierdzenie nabycia spadku z załącznikami wraz z odpisem protokołów rozpraw z 18 kwietnia 2016 r. i 5 września 2016 r., a zatem termin do złożenia oświadczenia spadkowego upłynął dla uczestniczki najpóźniej z dniem 13 marca 2017 r.
W tej sytuacji oświadczenie o odrzuceniu spadku po W. P. złożone przez E. Z. (1) w dniu 21 czerwca 2017 r. zostało złożone po upływie terminu wynikającego
z art. 1015 § 1 k.c. i w ocenie sądu spadku było bezskuteczne.

Mając powyższe na uwadze, Sąd stwierdził, iż spadek po W. P. nabyły jego siostry M. D. (1) i E. Z. (1) po ½ części spadku każda z nich.

Wobec braku okoliczności uzasadniających odstępstwo od reguły Sąd orzekł
o kosztach postępowania na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.