Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi II Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca Sędzia SR A. S.

Protokolant stażysta P. O.

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2016 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa J. P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę kwoty 20.000 zł

1.  oddala powództwo;

2.  przyznaje adwokatowi M. P. tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu powódce kwotę 2952 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote), którą nakazuje wypłacić z środków Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi;

3.  nie obciąża powódki obowiązkiem uiszczenia tytułem tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa kosztów sądowych;

4.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

Sygn. akt II C 960/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 5 grudnia 2014 r. J. P. wystąpiła przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 20.000 zł, stanowiącej świadczenie odszkodowawcze mające wynikać z zawartej przez powódkę dobrowolnej umowy ubezpieczenia. W uzasadnieniu wyjaśniła, że w dniu 27 grudnia 2010 roku przewróciła się na oblodzonej jezdni przy ul. (...) i doznała obrażeń ciała.

( pozew – k. 4, k. 28; zarządzenie k. 25, protokół rozprawy z 19 stycznia 2016 r. – k. 78)

Postanowieniem z dnia 8 stycznia 2015 r. Sąd zwolnił powódkę od kosztu opłaty od pozwu.

( postanowienie – k. 35)

W odpowiedzi na pozew z dnia 5 lutego 2015 r. (...) Spółka Akcyjna w W., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Podniósł brak legitymacji procesowej biernej oraz zarzut przedawnienia roszczenia. Wyjaśnił, że nie udzielał ochrony ubezpieczeniowej podmiotowi, który jest odpowiedzialny za powstanie uszczerbku na zdrowiu poszkodowanej.

( odpowiedź na pozew – k. 37-39, pełnomocnictwo k. 41, odpis KRS k. 42-48)

Postanowieniem z dnia 19 maja 2015 r. Sąd ustanowił na rzecz powódki pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata.

( postanowienie – k. 62)

Na rozprawie z dnia 19 stycznia 2016 r. pełnomocnik pozwanego wyjaśnił, że pozwany nie zawiera umów dobrowolnego ubezpieczenia.

( protokół rozprawy – k. 78)

Na rozprawie z dnia 12 kwietnia 2016 r. pełnomocnik powódki wnosił o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu, oświadczył, ze nie zostały uiszczone.

( protokół rozprawy – k. 87)

Do końca postępowania strony pozostały przy dotychczasowych, przedstawionych powyżej stanowiskach procesowych.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 grudnia 2010 r. powódka J. P., przechodząc przez ulicę (...) w Ł. na wysokości numeru 4, upadła i doznała obrażeń ciała.

Droga, na której upadła powódka, pozostawała w dacie zdarzenia w zarządzie Gminy Ł.. W związku z doznaną szkodą, pozwem z dnia 6 sierpnia 2013 r. J. P. wystąpiła do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi przeciwko Gminie M. Ł. o zapłatę kwoty 900 zł tytułem odszkodowania oraz kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Wspomniana sprawa z powództwa J. P. toczyła się pod sygnaturą II C 581/13. W toku postępowania sądowego strony zawarły ugodę, mocą której Gmina M. Ł. zobowiązała się do zapłaty na rzecz J. P. kwoty 15.000 zł do dnia 1 lipca 2014 r. z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności tej kwoty. Strony ugody oświadczyły, że zawarta ugoda wyczerpuje wszelkie roszczenia J. P. wobec Gminy M. Ł. wynikające ze zdarzenia z 27 grudnia 2010 r. przy ul. (...) w Ł., objęte sporem o zapłatę w sprawie o sygn. akt II C 581/13 toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi

(okoliczności bezsporne; pozew ze sprawy II C 581/13 – k. 3-6 załączonych akt II C 581/13; ugoda – k. 116 załączonych akt II C 581/13)

Pozwany w niniejszej sprawie (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. nie zawiera w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa umów dobrowolnego ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków. Pozwany nie zawierał z J. P. umowy o numerze polisy (...), nie prowadził także postępowania likwidacyjnego dotyczącego zdarzenia z 27 grudnia 2010 r., w którym poszkodowana została powódka.

( okoliczności bezsporne; oświadczenie pozwanego na rozprawie z 19 stycznia 2016 r. – k. 78, pismo pełnomocnika powódki k. 80)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie bezspornych twierdzeń stron, a także posiłkowo w oparciu o dokumentarne źródła dowodowe w postaci pozwu i ugody sądowej zawartej w sprawie II C 581/13.

Należało oddalić wniosek powódki o zwrócenie się przez sąd do (...) SA we W. o udzielenie informacji, czy przed wymienionym podmiotem toczyła się sprawa ubezpieczonej J. P. numer (...) z polisy (...).

Powyższy wniosek dowodowy był nieistotny dla rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu. Na etapie jego formułowania strona powodowa w dalszym ciągu popierała powództwo przeciwko (...) SA w W., mimo iż pozwany informował, że nie zawierał z powódką umowy ubezpieczenia.

Wymaga nadto podkreślenia, iż zgodnie z ugruntowanym poglądem doktryny wyrażanym w odniesieniu do treści art. 248 § 1 i art. 250 § 1 zd. 2 k.p.c., to strona zainteresowana wynikiem sprawy powinna poszukiwać dowodów, a sąd zażąda ich dopiero wówczas gdy strona nie może uzyskać określonych dokumentów, ale podejmie taką próbę (tak: M. Sieńko w: M. Manowska (red.) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz Lexis Nexis 2013 str. 469 – teza 1. do art. 248 k.p.c. i str. 471 – teza 3. do art. 250 § 1 zd. 2 k.p.c.). W przedmiotowej sprawie strona powodowa nie wykazała, aby podjęła zakończoną niepowodzeniem inicjatywę zmierzającą do uzyskania od (...) SA dokumentów wytworzonych w toku postępowania likwidacyjnego, pomimo tego, że ciężar wykazania powyższej okoliczności spoczywał na powódce (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 zd. 1 k.p.c. w zw. 250 § 1 zd. 2 k.p.c.). Wymaga podkreślenia, iż na etapie formułowania oddalonego wniosku powódka była już reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika będącego adwokatem, a zatem obiektywnie dysponowała możliwością podejmowania niewadliwych, celowych czynności procesowych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne i jako takie podlegało oddaleniu.

Stosownie do art. 805 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Natomiast w myśl art. 829 § 1 pkt 2 k.c., dobrowolne ubezpieczenie osobowe od następstw nieszczęśliwych wypadków może w szczególności dotyczyć uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku.

W niniejszej sprawie, w charakterze strony pozwanej występował (...) SA w W., natomiast zgodnie z twierdzeniami samej powódki – miała ona zawrzeć umowę ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków z (...) SA we W.. Pomimo zbliżonej firmy obu wymienionych zakładów ubezpieczeń, w świetle prawa stanowią one odrębne byty jako dwie różne osoby prawne. Z tego względu, J. P. mogłaby formułować potencjalnie skuteczne roszczenia związane z wypadkiem z 27 grudnia 2010 r. jedynie przeciwko temu ubezpieczycielowi, z którym łączył ją wynikający z umowy ubezpieczenia stosunek prawny. Jednocześnie powódka nie wykazała, aby tego rodzaju umowa wiązała ją z pozwanym w niniejszej sprawie, co musiało skutkować przyjęciem, iż pomiędzy J. P. a (...) SA w W. nie istniał żaden materialny stosunek prawny, mogący stanowić podstawę odpowiedzialności ubezpieczyciela za skutki zdarzenia z 27 grudnia 2010 r.

Powyższe ustalenie musiało doprowadzić do wniosku, iż pozwany (...) SA w W. nie ma w przedmiotowej sprawie legitymacji biernej. Obecnie niekwestionowane jest stanowisko, iż stwierdzenie braku legitymacji procesowej prowadzi do oddalenia powództwa (M. Manowska (red.) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz Lexis Nexis 2013 str. 143 teza 1 do art. 64 k.p.c.).

Wymaga podkreślenia, iż zaistniały w sprawie brak legitymacji po stronie pozwanej nie został usunięty w przewidzianym przepisami trybie, a to stosownie do regulacji zawartej w art. 194 § 1 i 2 k.p.c. Należy wskazać, iż wzmiankowane przekształcenie podmiotowe po stronie pozwanej jest możliwe li tylko na skutek inicjatywy samych stron, sąd zaś nie jest władny działać w tym zakresie z urzędu. W niniejszej sprawie strony nie podjęły stosownych zabiegów w opisanej kwestii, przy czym negatywne konsekwencje procesowe takiego stanu rzeczy obciążyły powódkę, która do końca postępowania popierała powództwo przeciwko niewłaściwemu podmiotowi. Konsekwencją tego, iż (...) SA w W. nie był legitymowany do wystąpienia w przedmiotowym procesie w charakterze pozwanego było oddalenie powództwa wytoczonego przez J. P..

Ze względu na niezamożność powódki, jej podeszły wiek oraz zły stan zdrowia, na podstawie art. 113 ust. 4 w zw. z art. 83 ust. 2 u.k.s.c. sąd odstąpił od obciążenia J. P. obowiązkiem uiszczenia tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa kosztów sądowych. Te same względy zadecydowały o zasadności odstąpienia od obciążenia powódki obowiązkiem zapłaty kosztów procesu na rzecz wygrywającego proces pozwanego (art. 102 k.p.c.).

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze w zw. z § 2 ust. 1 i 3 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 r. poz. 461 j.t.), przyznano ustanowionemu z urzędu pełnomocnikowi powódki będącemu adwokatem wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną powódce w kwocie 2.952 zł (w tym VAT).