Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 2 stycznia 2015 roku powód (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wniósł w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zasądzenie od pozwanej J. S. kwoty 99.982,40 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, zasądzenie zwrotu kosztów sądowych w wysokości 1.250 zł, zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w wysokości 3.600 oraz zasądzenie zwrotu innych kosztów (opłata manipulacyjna dla dostawcy usług płatności 15,63 zł).

W uzasadnieniu powód wskazał, że nabył wierzytelność dochodzoną pozwem, która powstała w wyniku zawarcia z pozwaną J. S. w dniu 27.09.2007 roku umowy o kredyt ratalny. W związku z niewywiązaniem się przez pozwaną z warunków umowy bank wypowiedział umowę, co doprowadziło do powstania wymagalności całej kwoty niespłaconego przez pozwaną kapitału wraz z odsetkami umownymi oraz odsetkami karnymi. Z wniosku pierwotnego wierzyciela prowadzone było postępowanie egzekucyjne, które nie doprowadziło do wyegzekwowania należności. Strona powodowa wezwała pozwaną do spłaty całości zadłużenia, zobowiązanie nie zostało jednak spełnione. (pozew k. 2-5)

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2015 roku referendarza sądowego przy Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny niniejsza sprawa została przekazana do Sądu Okręgowego w Łodzi z uwagi na brak podstaw do wydania nakazu zapłaty. (postanowienie k. 7)

W piśmie procesowym z dnia 4 maja 2015 r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana podniosła, iż w aktach sprawy brak jest umowy kredytu rzekomo zawartej z pozwaną. Pozwana zgłosiła też zarzut przedawnienia dochodzonego przez powoda roszczenia. Pozwana zakwestionowała ponadto fakt wezwania jej do zapłaty dochodzonej pozwem należności. (pismo –k.69-70)

Na rozprawie w dniu 8 maja 2015 r. pełnomocnik pozwanej podniósł dodatkowo brak dowodu wypowiedzenia pozwanej przedmiotowej umowy kredytu. (protokół –k.75, czas nagrania 00:00:52-00:03:07)

W piśmie procesowym z dnia 18 maja 2015 r. złożonym po zamknięciu rozprawy powód cofnął powództwo o kwotę 1.017,64 zł z uwagi na spłatę przez pozwaną zadłużenia w tej wysokości po wytoczeniu powództwa, podając iż wpłatę pozwanej powód zaliczył na poczet kosztów (105,71 zł) i odsetek (911,93 zł). Powód poparł powództwo w zakresie kwoty 98.964,76 zł, na którą składa się 58.869,64 zł tytułem kapitału i 40.095,12 zł tytułem odsetek. (pismo procesowe –k.78-79)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy o kredyt dostępny zawartej w dniu 27.09.2007 roku pomiędzy (...) SA Oddział w Polsce z siedzibą w W. a pozwaną J. S., bank udzielił pozwanej kredytu gotówkowego w kwocie 85.000 zł na okres kredytowania wynoszący 84 miesiące. (umowa –k.16-17)

Rozwiązanie umowy o kredyt dostępny zawartej w dniu 27.09.2007 r. nastąpiło w dniu 12.08.2010 r. (zaświadczenie –k.18, k. 5 załączonych akt II 1 Co 1610/11)

W dniu 2 lutego 2011 r. (...) SA Oddział w Polsce z siedzibą w W. wystawił przeciwko pozwanej bankowy tytuł egzekucyjny dotyczący zobowiązań pozwanej z tytułu umowy o kredyt dostępny. (bankowy tytuł egzekucyjny –k.19, k.4 załączonych akt II 1 Co 1610/11)

W dniu 15 lutego 2011 r. wierzyciel złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. (wniosek –k.2 załączonych akt II 1 Co 1610/11)

Postanowieniem z dnia 25 lutego 2011 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi nadal klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 2 lutego 2011 roku wystawionemu przez (...) SA Oddział w Polsce z siedzibą w W. przeciwko J. S.. (postanowienie k. 13 załączonych akt II 1 Co 1610/11)

W dniu 13 kwietnia 2011 r. wierzyciel złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko J. S.. Postępowanie egzekucyjne do chwili obecnej się nie zakończyło. (załączone akta KM 30542/11)

W dniu 8 października 2014 r. (...) Bank (...) SA (następca prawny w/w Banku) jako komandytariusz wniósł aportem do spółki (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. wkład niepieniężny – wymagalne wierzytelności z tytułu udzielonych kredytów i pożyczek. Wniesienie aportem wierzytelności odbyło się przez zmianę umowy spółki w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza M. W., rep. A nr (...). Każda z wierzytelności została ujęta w wykazie wierzytelności, stanowiącym załącznik do aktu notarialnego zmiany umowy spółki komandytowej, pod indywidualnie nadanym numerem. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. oraz powodowy fundusz zawarły w dniu 24.10.2014 r. umowę o świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum), na mocy której spółka (...) zwolniła się z zobowiązania względem powodowego funduszu poprzez spełnienie innego świadczenia tj. przelew wierzytelności przysługujących (...) Bank (...) SA, które zostały wniesione aportem do spółki (...) w dniu 8.10.2014 r. W wyniku powyższej transakcji na stronę powodową została przelana wierzytelność wobec pozwanej. (bezsporne, wypis aktu notarialnego –k.34-37 odwrót, umowa o świadczenie w miejsce wykonania –k.33-33 odwrót, informacja z KRS –k.25-26 odwrót, 31-32 odwrót)

Na dzień wytoczenia powództwa należność z tytułu umowy kredytu gotówkowego zawartego przez pozwaną z poprzednikiem strony powodowej wynosiła 99.982,40 zł, w tym 58.869,64 zł stanowił niespłacony kapitał (należność główna), 41.007,05 zł stanowiły skapitalizowane odsetki za opóźnienie obliczone od kwoty należności głównej od dnia następującego po rozwiązaniu umowy kredytu do dnia poprzedzającego złożenie pozwu oraz 105,71 zł koszty. (bezsporne, wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego –k.13)

Po wytoczeniu powództwa pozwana spłaciła zadłużenie w kwocie 1.017,64 zł. Wpłatę pozwanej powód zaliczył na poczet kosztów (105,71 zł) i odsetek (911,93 zł). (bezsporne)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Roszczenie dochodzone w niniejszej sprawie wynika z wierzytelności wobec pozwanej, nabytej przez stronę powodową od (...) Bank SA – następcę prawnego banku, który łączyła z pozwaną umowa kredytowa.

Przejście wierzytelności na powoda, wysokość należności dochodzonych pozwem, ani też sposób ich wyliczenia, nie były kwestionowane przez pozwaną.

Pozwana w odpowiedzi na pozew podniosła następujące zarzuty: brak udowodnienia zawarcia umowy kredytu, zarzut przedawnienia dochodzonego przez powoda roszczenia, zarzut braku wezwania pozwanej do zapłaty dochodzonej pozwem należności. Na rozprawie pozwana podniosła dodatkowy zarzut braku udowodnienia wypowiedzenia umowy kredytowej, który należało uznać za spóźniony w świetle art. 207 par. 6 KPC. Należy wskazać, że rozpoznanie tego zarzutu spowodowałoby zwłokę w rozpoznaniu sprawy, ponieważ wymagałoby przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego na okoliczność wypowiedzenia przedmiotowej umowy kredytowej. W takiej sytuacji, uznając zarzut pozwanej za spóźniony, Sąd oparł się na znajdującym się w aktach sprawy zaświadczeniu, z którego wynika, że rozwiązanie umowy kredytu nastąpiło z dniem 12 sierpnia 2010 r.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego Sąd uznał zarzuty pozwanej za chybione.

Zawarcie umowy kredytu przez pozwaną, wbrew jej twierdzeniom, zostało udowodnione poprzez złożenie do akt sprawy umowy kredytowej. Okoliczność ta znalazła ponadto potwierdzenie w treści bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego w oparciu o treść art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe. Dokumenty te niewątpliwie wskazują, że pozwana zawarła umowę kredytu z pierwotnym wierzycielem oraz poddała się egzekucji w zakresie istniejącego zobowiązania. Należy wskazać, że w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu sąd bada nie tylko przesłanki z art. 786 ² KPC, ale także czy dokument przedłożony przez bank spełnia wynikające z przepisów prawa bankowego przesłanki ważności i skuteczności bankowego tytułu egzekucyjnego, a nadto inne wymogi, które dotyczą każdego tytułu egzekucyjnego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2009 roku sygn. akt III CZP 90/09). Dodać należy, iż pozwana w toku postępowania egzekucyjnego nie podnosiła zarzutów przysługujących jej na mocy art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia w pierwszej kolejności należy wskazać, że do roszczenia o spłatę kredytu wraz z należnościami ubocznymi należy stosować 3 - letni termin przedawnienia. Roszczenie o zwrot udzielonego kredytu wraz z odsetkami, opłatami i kosztami związane jest bowiem z prowadzeniem przez bank działalności gospodarczej, a zgodnie z art. 118 k.c. termin przedawnienia takich roszczeń wynosi 3 lata. Nie ma przy tym przepisów szczególnych w odmienny sposób regulujących terminy przedawnienia roszczeń z umowy kredytu.

Bieg przedawnienia roszczenia rozpoczyna się, w myśl art. 120 § 1 k.c., od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, a jeżeli wymagalność zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Pojęcie wymagalności roszczenia nie zostało zdefiniowane przez żaden przepis kodeksu cywilnego. W orzecznictwie przyjmuje się, że roszczenie staje się wymagalne wówczas, kiedy wierzyciel może skutecznie żądać od dłużnika zadośćuczynienia jego roszczeniu.

Zdaniem Sądu przedmiotowe roszczenie stało się wymagalne w dniu 12 sierpnia 2010 r. – z dniem rozwiązania umowy kredytu.

Z załączonych do akt sprawy dokumentów oraz z załączonych akt spraw: o nadanie klauzuli wykonalności i egzekucyjnej wynika, że bank w dniu 2 lutego 2011 r. wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny, a w dniu 15 lutego 2011 r. złożył wniosek o nadanie mu klauzuli wykonalności. W dniu 25 lutego 2011 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi nadał mu klauzulę wykonalności. W dniu 13 kwietnia 2011 r. wierzyciel złożył wniosek o wszczęcie egzekucji.

W myśl art. 123 § 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Zgodnie natomiast z art. 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

W ocenie Sądu wniosek o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności stanowi czynność przerywającą bieg przedawnienia roszczenia (tak też uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16.01.2004 r., III CZP 101/03 i ostatnio wydany wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.01.2012 r. II CSK 203/11). Złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, po raz pierwszy przerwało zatem bieg terminu przedawnienia, po czym rozpoczął się on na nowo od daty uprawomocnienia się tego tytułu. Po raz drugi bieg terminu przedawnienia z pewnością został przerwany złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego i nie rozpoczął swojego biegu na nowo ponieważ postępowanie egzekucyjne do chwili obecnej nie zostało zakończone. Należność dochodzona w przedmiotowym postępowaniu nie uległa zatem przedawnieniu.

Zarzut braku wezwania pozwanej do zapłaty zobowiązania ma znaczenie tylko w zakresie daty, od której powodowi należą się odsetki. Wezwanie do zapłaty nie ma bowiem wpływu na istnienie zobowiązania i nie warunkuje możliwości dochodzenia wierzytelności na drodze postępowania sądowego.

Wobec niezasadności zarzutów podniesionych przez pozwaną i niekwestionowaniu przez pozwaną wysokości zobowiązania i nabycia wierzytelności przez powoda, powództwo należało uznać za zasadne niemal w całości, z wyjątkiem kwoty, o której mowa poniżej.

Powództwo zostało oddalone jedynie w zakresie kwoty 1.017,64 zł, którą pozwana wpłaciła w toku procesu. Powód wprawdzie cofnął powództwo w tej części, ale już po zamknięciu rozprawy, więc cofnięcie to było bezskuteczne. Należało zatem uznać, że powód popierał powództwo w całości pomimo dokonania przez pozwaną częściowej zapłaty i oddalić powództwo w zakresie kwoty zapłaconej.

O odsetkach od zasądzonej kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 481 par. 1 k.c. Opóźnienie dłużnika w przypadku zobowiązań bezterminowych, do jakich zalicza się niniejsze zobowiązanie pozwanej do zapłaty, powstaje, jeżeli dłużnik nie spełni świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela (art. 455 k.c.). Powodowy fundusz nie dołączył do pozwu dowodu doręczenia pozwanej wezwania do zapłaty zobowiązania, dlatego też Sąd zasądził odsetki od dnia doręczenia pozwu, co miało miejsce w dniu 3.04.15 r. Niewątpliwie powód był także uprawniony do dochodzenia odsetek od zaległych odsetek, zgodnie z treścią art. 482 § 1 k.c. Stosownie do przywołanego przepisu zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek do dłużnej sumy. Powołany przepis art. 482 § 1 k.c. dawał powodowi możliwość domagania się zapłaty skapitalizowanych odsetek naliczonych za okres do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu (tak wyliczona kwota odsetek składała się na żądanie zapłaty), a następnie żądania odsetek od zaległych odsetek od momentu wytoczenia o nie powództwa.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zdanie drugie k.p.c., stosownie do wyniku sprawy. Pozwana jako przegrywająca sprawę niemal w całości (w 98%) jest obowiązana do zwrotu stronie powodowej całości poniesionych przez nią kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw. Do kosztów tych zaliczono: uiszczoną opłatę sądową od pozwu w wysokości 5.000 złotych, koszt zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 złotych oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.