Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 19 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gorlicach Wydział I Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Magdalena Penar

Protokolant: Radosław Wędrychowicz

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2016 r. w Gorlicach

na rozprawie

sprawy z wniosku M. B.

przy uczestnictwie T. M., M. Ł., E. W., E. G., D. B.

o stwierdzenie nabycia spadku po L. B.

postanawia:

I.  stwierdzić, że spadek po L. B. c. M. i B. zmarłej dnia (...). w Ł., ostatnio stale zamieszkałej w Ł. na podstawie ustawy wraz z wchodzącym w skład spadku gospodarstwem rolnym nabyły wprost dzieci: M. B. s. S. i L., M. Ł. c. S. i L., J. B. s. S. i L., H. M. c. S. i L. po ¼ części,

II.  orzec, że wnioskodawca i uczestnicy we własnym zakresie ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSR Magdalena Penar

sygn. akt I Ns 425/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawca M. B. domagał się stwierdzenia praw do spadku po L. B., zmarłej w dniu (...)r. ostatnio zamieszkałej przed śmiercią w Ł. ma podstawie ustawowego porządku dziedziczenia, wskazując, iż przedmiotem spadku jest gospodarstwo rolne.

Wniosek poparła uczestniczka E. W..

Pozostali uczestnicy nie składali w sprawie żadnych oświadczeń.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawczyni L. B. zmarła w dniu 4.10.1998 r. w Ł., gdzie ostatnio mieszkała na stałe przed śmiercią.

/ dowód: odpis skrócony aktu zgonu L. B. k.2, zapewnienia wnioskodawcy M. B. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:02:36-00:12:01, zapewnienia uczestniczki E. W. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:12:01-00:13:40 /

Spadkodawczyni był raz mężatką ze S. B., który zmarł przed nią. Z małżeństwa tego posiadała czworo dzieci: H. M. urodzoną (...), J. B. urodzonego (...), M. Ł. urodzoną (...), M. B. urodzonego (...) Spadkodawczyni nie miała dzieci pozamałżeńskich i przysposobionych. H. M. zmarła w dniu (...)r. pozostawiwszy troje dzieci: E. W., E. G. i T. M.. J. B. zmarł w dniu (...)r. pozostawiwszy jedno dziecko: D. B..

/dowód: odpisy skrócone aktów urodzenia M. Ł. i M. B. oraz aktów zgonu H. M. i J. B. k.2, zapewnienia wnioskodawcy M. B. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:02:36-00:12:01, zapewnienia uczestniczki E. W. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:12:01-00:13:40/

L. B. nie sporządziła testamentu.

/dowód: zapewnienia wnioskodawcy M. B. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:02:36-00:12:01, zapewnienia uczestniczki E. W. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:12:01-00:13:40/

Nikt ze spadkobierców nie składał oświadczeń spadkowych oraz nie zrzekał się dziedziczenia po L. B..

/dowód: zapewnienia wnioskodawcy M. B. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:02:36-00:12:01, zapewnienia uczestniczki E. W. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:12:01-00:13:40 /

Spadkodawczyni L. B. była współwłaścicielką w ¾ części nieruchomości położnej w Ł. oznaczonej jako działki (...) o pow. 2,58 ha oraz właścicielką nieruchomości położonej w Ł. oznaczonej jako działka (...) o pow. 0,47 ha.

/dowód: odpis z KW (...) i (...) k.2/

W dacie otwarcia spadku po L. B. bezpośrednio przy produkcji rolnej na spadkowym gospodarstwie rolnym pracował M. B.. Pozostałe dzieci spadkodawczyni: H. M., M. Ł. i J. B. mieszkały już wówczas poza domem rodzinnym, przy czym do chwili jego opuszczenia, co miało miejsce w przypadku H. M. na początku lat 60 – tych ubiegłego wieku, J. B. w (...) r., M. Ł. w (...) r., wspólnie z rodzicami i resztą rodzeństwa pracowały na spadkowym gospodarstwie rolnym bezpośrednio przy produkcji rolnej, uczestnicząc we wszystkich ważniejszych pracach polowych. H. M. po opuszczeniu domu rodzinnego, także w dacie otwarcia spadku po matce, niezależnie od pracy zawodowej, pracowała na gospodarstwie rolnym swojego męża o pow. około 5 ha. J. B. i M. Ł. w dacie otwarcia spadku po matce nie pracowali na żadnym gospodarstwie rolnym, pracowali zawodowo. Nie mają też ukończonej szkoły rolniczej, ani kursu przysposobienia rolniczego.

/dowód: zeznania wnioskodawcy M. B. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:02:36-00:12:01, zeznania uczestniczki E. W. protokół rozprawy z dnia 19.07.2016 r. 00:12:01-00:13:40 /

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentów, których treść nie budzi zastrzeżeń i nie była kwestionowana przez uczestników, a także zgodnych zapewnień i zeznań wnioskodawcy M. B. i uczestniczki E. W..

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 926 § 1 i 2 k.c. powołanie do spadku może wynikać z testamentu, bądź ustawy, przy czym dziedziczenie ustawowe następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Spadkodawczyni L. B. nie sporządziła testamentu, a zatem zgodnie z art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności do spadku z ustawy powołani są jej małżonek oraz dzieci, którzy dziedziczą w częściach równych, jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż ¼ całości spadku. Zdolność do dziedziczenia mają przy tym spadkobiercy, którzy żyją w chwili otwarcia spadku (art. 927 § 1 k.c.).

Ponieważ L. B. zmarła jako wdowa i wszystkie dzieci ją przeżyły, stąd spadek po niej dziedziczą M. B., H. M., M. Ł. i J. B. po ¼ części.

Odnośnie dziedziczenia należącego do spadku gospodarstwa rolnego, to skoro spadek otworzył się w dniu (...)r., zgodnie z przepisami wprowadzającymi kodeks cywilny (art. LI) odwołać się należy do przepisów obowiązujących w chwili śmierci spadkodawczyni.

Według art. 1059 k.c. w brzmieniu obowiązującym w dacie otwarcia spadku, spadkobiercy dziedziczą z mocy ustawy gospodarstwo rolne, jeśli w dacie otwarcia spadku:

1.  stale pracują bezpośrednio przy produkcji rolnej,

2.  mają przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolnej, przy czym zgodnie z § 1 pkt. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12.12.1990 r. w sprawie warunków dziedziczenia ustawowego gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 89, poz. 519 ze zm.) spadkobierca ma przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolnej, uprawniające do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, jeśeli wykaże się stałą pracą w gospodarstwie rolnym bezpośrednio prz produkcji rolnej przez okres co najmniej roku,

3.  są małoletni bądź też pobierają naukę zawodu, lub uczęszczają do szkół,

4.  są trwale niezdolne do pracy.

Ustawowe kryteria do dziedziczenia gospodarstwa rolnego mając na uwadze brzmienie powołanych przepisów spełniali wszyscy spadkobiercy L. B.: M. B. – z racji stałej bezpośredniej pracy na spadkowym gospodarstwie rolnym przy produkcji rolnej w chwili otwarcia spadku (art. 1059 pkt. 1 k.c.), H. M. – z racji stałej bezpośredniej pracy na gospodarstwie rolnym swojego męża przy produkcji rolnej w chwili otwarcia spadku (art. 1059 pkt. 1 k.c.), J. B. i M. Ł. – jako osoby mające przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolniczej (art. 1059 pkt.2 k.c.), bowiem jako dzieci spadkodawczyni wychowane w rodzinnym gospodarstwie rolnym, wykonujące wraz z pozostałymi członkami rodziny prace przy produkcji rolnej, mają umiejętności praktyczne potrzebne do prowadzenia gospodarstwa rolnego, nawet jeśli jednocześnie pobierały naukę czy następnie pracowały poza rolnictwem, a później wyprowadziły się z gospodarstwa i w chwili otwarcia spadku nie pracowały już w żadnym gospodarstwie rolnym (pogląd taki wyraził SN w orzeczeniu z 4.10.2002 r. III CKN 135/01, LEX 57229).

Dlatego orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie powołanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.

SSR Magdalena Penar