Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach XII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Wojciech Hajduk
Protokolant:	sekr. sądowy Mirela Słowik

po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2016 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa D. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - (...) w Z.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  przyznaje adw. J. F. wynagrodzenie w kwocie 8856 zł (osiem tysięcy osiemset pięćdziesiąt sześć złotych) łącznie z podatkiem VAT tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

SSO Wojciech Hajduk

Sygn. akt (...)

UZASADNIENIE

Powód D. S., po ostatecznym sprecyzowaniu żądania, wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa (...)w Z. kwoty 250 000 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych takich jak prawo do godności, zachowania intymności i odbywania kary pozbawienia wolności z poszanowaniem wszystkich dóbr osobistych osadzonego. W uzasadnieniu wskazał, iż w pozwanej placówce penitencjarnej występowało przeludnienie, brak wentylacji w celach mieszkalnych, brak cieplej wody, brak kącika sanitarnego odizolowanego od reszty pomieszczenia, cele były zgrzybiałe i zawilgocone. W Areszcie przebywał w okresach od (...) oraz (...) Nadto wskazał, iż był osadzany w celach z osobami palącymi, chociaż sam jest osobą niepalącą. W celi nr (...)w okresie zimowym panowała temperatura około 11 stopni C., a spowodowane to było nieszczelnością okien.

Pozwany Skarb Państwa w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazał, iż dochodzone roszczenie za okres (...)do (...)jest przedawnione. Podniósł, iż skoro powód złożył pozew w dniu (...), to biorąc pod uwagę trzyletni termin przedawnienia roszczeń należy uznać, że wszelkie roszczenia poprzedzające dzień (...)związane z odbywaniem kary pozbawienia wolności uległy przedawnieniu. Nadto podniósł, iż powód nie wykazał w żaden sposób, aby doszło do bezprawnego działania funkcjonariuszy służby więziennej wobec niego, oraz że takie działania doprowadziły do powstania u niego szkody, jak również nie wykazał na czym ta szkoda miałaby polegać. Pozwany zaprzeczył również aby w czasie pobytu powoda w (...) w Z. panowały urągające warunki bytowe, mogące uwłaczać jego godności. Wskazał, że wszystkie jednostki podlegają nadzorowi penitencjarnemu Sądu penitencjarnego. Zapewniają dostęp do zajęć kulturalno- oświatowych. Osoby osadzone mają dostęp do bezpłatnej służby zdrowia i leków w stopniu nie gorszym niż zapewnia się to osobom ubezpieczonym w NFZ. Pozwany zarzucił pozwowi brak twierdzeń i dowodów w zakresie rodzaju krzywdy, jakiej powód doznał przebywając w jednostkach penitencjarnych.

Ustalono następujący stan faktyczny:

Powód był osadzony w (...) w Z. od (...)., oraz następnie od (...)

W okresie pierwszego pobytu w niektórych cela Aresztu miało miejsce naruszenie normy 3m ^{( 2 )}powierzchni na osadzonego, jednakże odbywało się to w trybie określonym przepisem art. 248kkw. Od dnia 6 grudnia 2009r, tj od dnia uchylenia przepisu art. 248kkw osoby przebywające w warunkach przeludnienia otrzymywały decyzję dyrektora (...) w Z., która zawierała ścisłe oznaczenie na jaki okres dana osoba zostaje osadzona w warunkach przeludnienia, podstawę prawną umożliwiająca taki sposób osadzenia, oraz pouczenie o możliwości, terminie i organie właściwym do przyjęcia i rozpatrzenia ewentualnego zażalenia zgodnie z art. 110kkw. Podczas swojego drugiego pobytu w pozwanej jednostce penitencjarnej pozwany przebywał na terenie pawilonu (...)w różnych oddziałach (...)oraz w różnych celach, tj. (...). Zarówno podczas pierwszego jak i drugiego pobytu w (...) powód nie przebywał w warunkach zmniejszonej normy powierzchniowej, wszystkie cele posiadały wydzielony kącik sanitarny. Z uwagi na ograniczenia architektoniczne - budynek pochodzi z XIX w., nie we wszystkich celach zastosowano pełną zabudowę z zamykanymi drzwiami, toteż w niektórych wejście do kącika sanitarnego przesłonięte było zasłoną. Usytuowanie kącików sanitarnych, sposób ich wydzielenia zapewniało pełną intymność podczas korzystania. Kąciki te wyposażone były w wc, umywalkę, lustro i szafkę na przybory toaletowe. Każda cela mieszkalna wyposażona była w sprzęty kwaterunkowe - zgodnie z obowiązującym podczas pobytu powoda Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z 2003r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych (Dz.U.2003.186.1820). Dostęp do ciepłej wody osoby osadzone miały co najmniej raz w tygodniu w łaźni, zgodnie z §30 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 25.08.2003 w sprawie Regulaminu organizacyjno porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności, a nadto w celach osadzeni mogli posiadać za zgodą dyrektora aresztu własne czajniki i grzałki i w każdej chwili mogli podgrzać wodę do celów spożywczych czy higienicznych. W każdej celi mieszkalnej znajdowały się otwierane okna, przez które następowała wentylacja pomieszczenia.. Cele posiadały ogrzewanie z sieci miejskiej, temperatura panująca w celach jest tożsama z temperaturą panującą w domach mieszkalnych, a ponadto zgodna z zaleceniami zawartymi w załączniku 1.1 do Zarządzenia Nr 60/2010 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie ustalania metod gospodarowania paliwami i energią w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej. Każdy osadzony miał zapewniony dostęp do zajęć kulturalno - oświatowych, jeśli w jednostce pojawiało się zjawisko przeludnienia - zajęć tych było planowanych więcej. Powód miał zapewnioną możliwość kontaktowania się z rodziną, otrzymywania paczek, dostęp do codziennej prasy, biblioteki. Ponadto mógł korzystać z zajęć na świetlicy, spotkań grup wyznaniowych, spotkań terapeutycznych, brać udział w konkursach i audycjach ogłaszanych przez radiowęzeł. Pozwany zapewniał osadzonym dostęp do służby medycznej.

Niniejszy stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów pozwanego: pisma (...) z dnia (...) roku skierowanego do (...) k. 35-40, notatki kierownika działu penitencjarnego(...) w Z. skierowanego do (...) z (...) dot. okresu osadzenia powoda w (...) w Z. z uwzględnieniem cel, w których był osadzonych, z której wynika, że powód nie był osadzony w warunkach „przeludnienia” k. 41, notatki służbowej k. 42-43, zeznań świadków K. G. i P. D. funkcjonariuszy Aresztu. Sąd pominął dowód z przesłuchania powoda w charakterze strony bowiem jak wynika z pisma (...) w O. z (...) r. (k.126) powód od (...) r. przebywa na niepowrocie z 30 godzinnego widzenia poza (...) w O. i nie ustalono miejsca jego przebywania. Sąd pominął dowód z zeznań świadków zawnioskowanych przez powoda: B. P., E. K., M. K., P. K., M. S., D. C. i K. K., gdyż pomimo wezwania nie pełn. powoda wskazał adresów tych świadków.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód wnosił o zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 250 000 zł za naruszenie jego dóbr osobistych w szczególności godności osobistej i prawa do godziwych warunków odbywania kary pozbawienia wolności, na skutek warunków panujących w (...) w Z.. Podstawę prawną roszczenia powoda stanowi przepis art. art. 448 k.c w zw. z art 23 k.c.. Wiąże naruszenie swojego dobra osobistego –godności oraz prawa osób pozbawionych wolności do humanitarnego traktowania z warunkami bytowymi panującymi w pozwanej jednostce penitencjarnej, zarzucając niewłaściwe warunki techniczne, sanitarne, bytowe oraz konieczność przebywania w przeludnionych celach z osobami palącymi. Treść art. 23 k.c. wskazuje na to, że dobra osobiste człowieka pozostają pod ochroną prawa cywilnego i to niezależnie od ochrony przewidzianej przez inne przepisy. W przepisie tym podano otwarty katalog chronionych dóbr osobistych, do których niewątpliwie należą również godność i prawo do humanitarnego traktowania. Ocena, czy nastąpiło naruszenie dobra osobistego, nie może być dokonana według miary indywidualnej wrażliwości osoby, która czuje się dotknięta zachowaniem innej osoby, ale musi być dokonana przy stosowaniu kryteriów obiektywnych (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia (...), (...),(...)). (...)).

Dochodząc zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych obowiązkiem powoda jest wykazanie naruszenia jego dobra, a na pozwanym spoczywa obowiązek wykazania, że jego działania nie były bezprawne. W sprawie o zadośćuczynienie z tytułu naruszenia dobra osobistego w postaci prawa do godnego odbywania kary pozbawienia wolności powód winien wykazać, że odbywał karę pozbawienia wolności w określonych warunkach, zaś ciężar dowodu, iż owe warunki odpowiadały obowiązującym normom i na skutek tych warunków nie doszło do naruszenia dóbr osobistych spoczywa na pozwanym.

Powód nie wykazał okoliczności uzasadniających roszczenie, uniemożliwił przeprowadzenie dowodu z przesłuchania go w charakterze strony oraz nie wskazał adresów zawnioskowanych świadków co uniemożliwiło przeprowadzenie tych dowodów. Należy również podnieść, że pozwany nie dysponuje dokumentami potwierdzającymi pobyt powoda w warunkach przeludnienia, co dodatkowo wskazuje na bezzasadność twierdzeń powoda. W tych okolicznościach, wobec bezzasadności żądania, rozważania na temat przedawnienia roszczenia związanego z pierwszym pobytem w Areszcie stają się bezprzedmiotowe. Pozwany zeznaniami świadków i przedłożonymi dokumentami wykazał, że pobyt powoda w (...) w objętym sporem okresie odbywał się w warunkach, które nie naruszały dóbr osobistych powoda.

Mając na uwadze powyższe, wobec niewykazania przesłanek z art. 448kc w zw. z art. 23kc powództwo oddalono.

O kosztach na rzecz adwokata z urzędu dla powoda orzeczono w pkt. na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.). Wynagrodzenie zostało powiększone o należny podatek VAT.

SSO Wojciech Hajduk

Sygn. akt (...)

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować uzasadnienie;

2.  (...)

3.  kal. 21 dni.

SSO Wojciech Hajduk