III Cz 384/14 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Gliwicach z 2014-04-10
Sygn. akt III Cz 384/14
POSTANOWIENIE
Dnia 10 kwietnia 2014 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek
Sędziowie: SO Magdalena Balion - Hajduk
SR (del.) Roman Troll (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2014 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy
z powództwa P. R.
przeciwko A. P. i Z. P.
o obniżenie alimentów
na skutek zażalenia pozwanych
od postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach
z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. akt V RC 712/13
postanawia:
zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, iż oddalić wniosek powoda o zabezpieczenie.
SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion - Hajduk
Sygn. akt III Cz 384/14
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy w Gliwicach zabezpieczył powództwo powoda o obniżenie alimentów poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gliwicach w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt Kmp 6/11 w zakresie egzekwowanych alimentów do czasu zakończenia procesu.
W uzasadnieniu wskazał, że powód jest osobą zaliczoną do znacznego stopnia niepełnosprawności do 30 września 2017 r., utrzymywał się z zasiłku pielęgnacyjnego w wysokości 153 zł miesięcznie w okresie od 01.07.2012 r. do 31.08.2012 r., zasiłku stałego w wysokości 529 zł w okresie od 01.09.2012 r. do 31.08.2013 r., który został zmieniony co do kwoty w ten sposób, że w okresie od 01.11.2012 r. do 31.12.2012 r. przyznano 336 zł miesięcznie zasiłku stałego, a na czas od 01.01.2013 r. do 31.08.2013 r. zasiłek stały ustalono w kwocie 489 zł miesięcznie, natomiast od 01.11.2013 r. otrzymuje rentę z ZUS w wysokości 831,15 zł miesięcznie do 31.10.2016 r., do której przysługuje dodatek pielęgnacyjny w wysokości 203,50 zł miesięcznie, a od 01.01.2014 r. wysokość świadczenia rentowego z zasiłkiem do wypłaty wynosi 920,85 złotych miesięcznie, czyli mniej niż zasądzone alimenty w łącznej kwocie 1 000 zł (po 500 zł na każde dziecko), a prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23.11.2011 r. w sprawie V RC 609/10 zasądzono od babki ojczystej małoletnich A. i Z. R. obecnie P. – E. R. alimenty na rzecz tych małoletnich po 100 zł miesięcznie, łącznie 200 zł miesięcznie, za okres od 01.01.2011 do 22.11.2011 roku i po 200 zł miesięcznie, łącznie 400 zł miesięcznie, za okres od 23.11.2011 do nadal, a od dziadka ojczystego T. R. alimenty po 100 zł miesięcznie, łącznie 200 zł miesięcznie, poczynając od 01.10.2011 r.
Zażalenie na to postanowienie wnieśli pozwani wnosząc o jego uchylenie i zasądzenie kosztów postępowania, a zarzucili mu naruszenie bliżej nieskonkretyzowanych przepisów postępowania oraz dotyczących spraw rodzinnych (kpc i kro) wskazując, że sąd ograniczył się tylko do ustalenia dochodów powoda, a nie zbadał jakim majątkiem on dysponuje, ani nie zbadał jego możliwości zarobkowych, a także nie ustalił koszów utrzymania małoletnich, przyjmując, że kwota 600 zł (po 300 zł na każde) od dziadków jest wystarczająca. W uzasadnieniu wskazali, że powód jest właścicielem mieszkania położonego w centrum G. o powierzchni 100 m2, nie ustalono czy podejmował jakieś działania odnoście podjęcia pracy, a jego dochód (920 zł miesięcznie) jest wyższy niż alimenty na oboje dzieci.
W odpowiedzi na zażalenie powód wniósł o jego oddalanie i zasądzenie kosztów postępowania wskazując, że jest ono bezzasadne i stanowi jedynie polemikę z prawidłowym stanowiskiem sądu, a nadto podał, że istnieje tylko teoretyczna możliwość jego zatrudnienia w warunkach pracy chronionej z uwagi na stopień jego niepełnosprawności, zaś mieszkanie jest zadłużone i jest przedmiotem wielu postępowań egzekucyjnych. Poza tym wskazał, że jest niezdolny do realizacji obowiązku alimentacyjnego w dotychczasowym wymiarze.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie, pomimo tego, że nie wskazuje naruszenia konkretnych przepisów prawa, jest zasadne i dlatego zasługuje na uwzględnienie, zarzuca bowiem brak uprawdopodobnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.
Sąd Rejonowy w Gliwicach przyjął, iż jedyną przesłanką udzielenia zabezpieczenia powodowi w sprawie o obniżenie alimentów jest jest uprawdopodobnienie roszczenia z art. 753 § 1 kpc. Stanowisko to nie jest zasadne.
Zgodnie z treścią art. 7301 § 1 kpc udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Celem postępowania zabezpieczającego jest udzielenie tymczasowej ochrony prawnej osobom tej pomocy potrzebującym oraz w szerszej perspektywie umożliwienie wykonania zapadłego w sprawie orzeczenia. Zabezpieczenia udziela się wówczas, gdy podmiot żądający takiej ochrony uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, istniejący wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 7301 § 2 kpc). Przy udzielaniu zabezpieczenia należy także brać pod uwagę to, aby powodowi zapewnić należytą ochronę, a pozwanego nie obciążać ponad potrzebę (art. 7301 § 3 kpc).
Z kolei zgodnie z art. 755 § 1 pkt 3 kpc jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych do zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, w szczególności sąd może zawiesić postępowanie egzekucyjne.
W rozpoznawanej sprawie istotą jest to czy powód ma możliwość sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu, dlatego złożył on pozew o obniżenie alimentów. Natomiast z uwagi na fakt, że sprawa dotyczy powództwa o obniżenie alimentów, a sam wniosek o udzielenie zabezpieczenia zawiera żądanie zawieszenia prowadzonego postępowania egzekucyjnego do jej rozpoznania nie można zastosować art. 753 § 1 kpc. Przepis ten bowiem dotyczy udzielenia zabezpieczenia polegającego na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu określonej sumy pieniężnej i tylko w tego rodzaju sprawach konieczne jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia bez potrzeby uprawdopodobnienia interesu prawnego w zabezpieczeniu (por. uzasadnienie uchwały Sadu Najwyższego z dnia 23 lutego 1982 r., III CZP 3/82, opublik. w OSNC z 1982 r., nr 7, poz. 100, z którego wynika, że przepis ten ma zastosowanie tylko w sprawach o zasądzenie alimentów). Dlatego też do wniosku o zabezpieczenie poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego stosuje się art. 755 § 1 pkt 3 kpc, ale nie można poprzestać tylko na ustaleniu, że uprawdopodobniono interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, gdyż w tym przypadku nie obowiązują szczególne uregulowania dotyczące art. 753 § 1 kpc, należy więc także ustalić czy uprawdopodobniono interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia opisany w art. 7301 § 2 kpc {por. T. Ereciński: [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, pod red. T. Erecińskiego, Warszawa 2012 r., s. 711 i 724, J. Jagieła: [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom III. Postępowanie nieprocesowe, w razie zaginięcia lub zniszczenia akt, zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz do artykułów 506 – 1088, pod red. K. Piaseckiego i A. Marciniaka, Warszawa 2012, s. 659, E. Stefańska: [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, tom 2 (art. 506 – 1217) pod red. Małgorzaty Manowskiej, Warszawa 2011, s. 412}.
Od czasu rozwodu, gdy powód pracował i zarabiał ponad 3 000 zł /k. 38 akt Sądu Okręgowego w Gliwicach o sygn. I RC 731/08/, do chwili złożenia pozwu w rozpoznawanej sprawie uprawdopodobnione zostało, że doszło do zmiany stosunków, gdyż powód nie pracuje, jest osobą uznaną za niepełnosprawną w znacznym stopniu, utrzymuje się z renty i zasiłku w łącznej kwocie ok. 920 zł, a zasądzone łącznie alimenty przekraczają kwotę jego dochodów, dlatego też powód w tej części uprawdopodobnił swoje roszczenie. Nie ulega także wątpliwości, że powód ma szereg zobowiązań egzekwowanych z prawa własności należącego do niego lokalu mieszkalnego, co także uprawdopodobnił elektronicznym wydrukiem z księgi wieczystej (...). Z tego prawa jest egzekwowane także świadczenie pieniężne w postaci alimentów. Majątkiem tym powód dysponował także w chwili orzekania rozwodu /k. 38 akt Sądu Okręgowego w Gliwicach o sygn. I RC 731/08/.
Z akt Sądu Rejonowego w Gliwicach (wyrok z dnia 23 listopada 2011 r. w sprawie o sygn. akt V RC 609/10) wynika, że zasądzono na rzecz pozwanych alimenty od rodziców powoda, gdyż nie wywiązywał się on z obowiązku alimentacyjnego od około 2009 r., a egzekucja alimentów była bezskuteczna, ale wówczas przyjęto, iż nie było zainicjowane postępowanie w zakresie egzekucji z nieruchomości powoda, a Sąd Rejonowy ustalił, że małoletnie dzieci znajdują się w niedostatku, przy czym koszt utrzymania A. R. wynosi ok. 833 zł miesięcznie, zaś koszt utrzymania jej siostry – Z. ok. 1 042 zł miesięcznie.
Z powyższego wynika, że powód uprawdopodobnił swoje roszczenie. Natomiast w żaden sposób nie uprawdopodobnił interesu prawnego, który istnieje wówczas, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 7301 § 2 kpc). Powód w swoim wniosku o zabezpieczenie nawet nie wskazuje, iż komornik z jego świadczenia zajmuje jakąś kwotę tytułem alimentów, to zaś byłoby niezbędne do uprawdopodobnienia interesu prawnego, którego brak uzasadnia oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Koniecznym bowiem warunkiem udzielenia zabezpieczenia jest zaistnienie dwóch przesłanek, a to: uprawdopodobnia roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia (art. 7301 § 1 kpc). Co więcej powód wskazuje, że sam – nie przez komornika – przekazuje pozwanym alimenty w kwocie 100 zł miesięcznie. Poza tym we wniosku powód nie określił, który z komorników prowadzi postępowanie egzekucyjne wskazując jedynie sygnaturę akt sprawy egzekucyjnej i sąd, przy którym działa komornik. Jednocześnie z akt Sądu Rejonowego w Gliwicach o sygn. akt V RC 609/10 wynika, iż egzekucja alimentów wobec powoda była nieskuteczna.
Należy także zauważyć, iż pomimo niewysokich dochodów powód dysponuje majątkiem w postaci prawa własności odrębnego lokalu mieszkalnego, dlatego też również poprzez pryzmat tego prawa należy oceniać jego możliwości (por. wyrok Sądu Najwyższego z 12 grudnia 1975 r., III CRN 388/75, opublik. w OSP z 1977 r., nr 3, poz. 54).
Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 386 § 1 kpc w związku z art. 13 § 2 kpc, art. art. 7301 § 1 i 2 kpc, należało orzec jak w sentencji, albowiem we wniosku o zabezpieczenie powód nie uprawdopodobnił istnienia interesu prawnego w jego udzieleniu.
SSR (del.) Roman Troll SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion - Hajduk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Gliwicach
Osoba, która wytworzyła informację: Leszek Dąbek, Magdalena Balion-Hajduk
Data wytworzenia informacji: