Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 10 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Danuta Pacześniowska

Sędziowie: SO Aleksandra Janas

SO Lucyna Morys - Magiera (spr.)

Protokolant Wioletta Matysiok

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2014 r. na rozprawie sprawy

z wniosku A. W.

z udziałem D. W.

o stwierdzenie nabycia spadku

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od postanowienia Sądu Rejonowego w Gliwicach

z 3 września 2013 r., sygn. akt I Ns 1706/13

postanawia:

odrzucić apelację.

SSO Lucyna Morys - Magiera SSO Danuta Pacześniowska SSO Aleksandra Janas

Sygn. akt III Ca 1907/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni A. W. domagała się stwierdzenia z mocy ustawy nabycia spadku po ojcu M. W. zmarłym 22 grudnia 2012r., na rzecz swoją i jego żony D. W., po ½ części. We wniosku podpisanym przez wykwalifikowanego pełnomocnika, podano, że wnioskodawczyni oświadcza, iż przyjmuje spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Sąd Rejonowy zaskarżonym postanowieniem z dnia 3 września 2013r. stwierdził, że spadek po M. W., synu A. i J., zmarłym dnia 22 grudnia 2012r. w T., ostatnio zamieszkałym w G., nabyły z mocy ustawy jego żona D. W. zd. S., córka T. i M. oraz jego córka A. W. zd. W., córka D., po ½ części każda z nich oraz obciążył kosztami postępowania uczestników w zakresie przez nich poniesionym.

Zostało ustalone, że spadkodawca zmarł dnia 22 grudnia 2012r. w T., ostatnio zamieszkiwał w G.. Był żonaty jeden raz. Pozostawił żonę D. W. zd. S., córkę T. i M. oraz córkę A. W., córkę D.. Spadkodawca nie miał innych dzieci własnych ani przysposobionych. Nie sporządził testamentu. Nikt nie składał oświadczeń o przyjęciu ani odrzuceniu spadku, postępowanie o niegodność dziedziczenia nie toczyło się i nie toczy. Stwierdzono, że w skład spadku nie wchodzi gospodarstwo rolne ani nieruchomość.

W tym stanie rzeczy wskazał Sąd Rejonowy, iż skoro zmarły nie sporządził testamentu, zgodnie z art. 931 § 1 kc w pierwszej kolejności do spadku powołane są dzieci spadkodawcy i jego małżonek w częściach równych. Do spadku po nim doszły zatem z mocy ustawy żona i córka, każda z nich po połowie.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 520 § 1 kpc.

Apelację od tego orzeczenia w całości złożyła wnioskodawczyni, domagając się jego zmiany poprzez stwierdzenie, że obie powyższe spadkobierczynie M. W. nabyły spadek po nim z dobrodziejstwem inwentarza.

Zarzucała naruszenie prawa materialnego w postaci art. 1012kc poprzez brak orzeczenia, iż spadkobierczynie ustawowe nabyły spadek z dobrodziejstwem inwentarza, podczas gdy w treści wniosku imieniem wnioskodawczyni zostało złożone przez jej pełnomocnika oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, które jednak Sąd Rejonowy bezpodstawnie pominął.

Uczestniczka nie zajęła stanowiska odnośnie apelacji wnioskodawczyni.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni musiała zostać odrzucona z przyczyn formalnych,

bez jej merytorycznego rozpoznania.

Sąd Odwoławczy zważył, iż apelacja wnioskodawczyni skierowana była przeciwko postanowieniu Sądu pierwszej instancji w zakresie, w jakim nie zawarto w nim wzmianki o nabyciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Wskazać należy, iż wyrzeczenie w przedmiocie dobrodziejstwa inwentarza w tym wypadku winno być zamieszczone w sentencji postanowienia zgodnie z treścią § 145 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. Nr 38, poz. 249), zgodnie z którym w przypadku nabycia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, należy to "zaznaczyć" w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Norma ta ma charakter porządkowy i organizacyjny, nie wyznacza natomiast zakresu kognicji Sądu w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, zwłaszcza wobec stwierdzenia, iż dobrodziejstwo inwentarza winno być zaznaczone wzmianką, a nie orzeczone.

Brak takiego zaznaczenia nie stanowi jednak uchybienia procesowego i powinno być ocenione jedynie w sensie techniczno-organizacyjnym, związanym z redakcją sentencji postanowienia.

W razie więc zaniechania dokonania w postanowieniu wzmianki o nabyciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, apelacja w tym zakresie nie jest dopuszczalna ze względu na brak substratu zaskarżenia, zwłaszcza, że nie sposób uznać, że skoro Sąd nie zawarł odpowiedniego rozstrzygnięcia, to tym samym rozstrzygnął tę kwestię negatywnie.

Należało zatem uznać za Sądem Najwyższym, iż nie jest dopuszczalna apelacja co do braku w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku wzmianki, że przyjęcie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza (tak: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2010 r., III CZP 64/10, OSNC 2011/3/26, Biuletyn Sądu Najwyższego 2010,10, 6).

Sąd pierwszej instancji winien zatem był apelację wnioskodawczyni odrzucić, jednakże skoro przedstawił akta Sądowi drugiej instancji, jemu to pozostało.

Wobec powyższego niedopuszczalną apelację wnioskodawczyni odrzucono, jako pozbawioną substratu zaskarżenia na zasadzie art. 373 zd. 1 kpc w zw. z art. 370 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc.

SSO Lucyna Morys – Magiera SSO Danuta Pacześniowska SSO Aleksandra Janas