Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 27 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędziowie: SO Magdalena Balion - Hajduk

SR (del.) Maryla Majewska-Lewandowska

Protokolant Agnieszka Wołoch

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2016 r. na rozprawie sprawy

z wniosku G. M.

z udziałem G. T. (T.)

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestnika postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 23 grudnia 2015 r., sygn. akt I Ns 833/10

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 3600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSR (del.) Maryla Majewska -Lewandowska SSO Andrzej Dyrda SSO Magdalena Balion - Hajduk

Sygn. akt III Ca 936/16

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni G. M. (uprzednio T.) wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego, w skład którego wchodzą:

a)  samochody osobowe: O. (...), rok produkcji (...), nr rej. (...), nr identyfikacyjny (...), w wysokości 600 zł, V. (...), rok produkcji 1989, nr rej. (...), nr identyfikacyjny (...), w wysokości 2.000 zł, K. (...), rok produkcji 2004, niezarejestrowany, nr identyfikacyjny (...), o wartości 48.000 zł, V. (...), nr rej. (...), o wartości 10.000 zł, K. (...), rok produkcji (...), nr rejestracyjny (...), o wartości 7.000 zł o łącznej wartości 67.600 zł,

b)  ruchomości w postaci wyposażenia warsztatu i sprzętu ogrodniczego: kosiarka spalinowa o wartości 1.000 zł, kosa spalinowa o wartości 1.000 zł, piła spalinowa o wartości 1.000 zł, płyta do naciągania i ustawiania karoserii o wartości 1.000 zł, kompresor o wartości 100 zł, karcher o wartości 2.000 zł, aparat do spawania o wartości 2.000 zł, narzędzia warsztatowe w postaci szlifierek i wiertarek o łącznej wartości 2.000 zł, piaskarka o wartości 20.000 zł, płyta do naciągania i ustawienia karoserii o wartości 10.000 zł o łącznej wartości 41.000 zł,

c)  ruchomości stanowiące wyposażenie mieszkania: garderoba o wartości 1.000 zł, kuchnia o wartości 2.500 zł, łóżko sosnowe/materac o wartości 2.500 zł, pościel (kołdra + cztery poduszki) o wartości 800 zł, ława metalowa (...) o wartości 700 zł, stół + cztery krzesła do kuchni o wartości 400 zł, stół + ława + dwa fotele sosnowe na taras o wartości 400 zł, stół + ławka + huśtawka drewniana o wartości 500 zł, komplet wypoczynkowy (kanapa + dwa fotele) o wartości 1.300 zł, telewizor (...) o wartości 2.500 zł, lodówko – zamrażarka (...) o wartości 700 zł, kuchnia gazowo – elektryczna o wartości 500 zł, okap kuchenny o wartości 100 zł, pralka (...) o wartości 600 zł, melakser, sokowirówka (...) o wartości 300 zł, ekspres ciśnieniowy do kawy o wartości 500 zł, kuchenka mikrofalowa o wartości 100 zł, rower (...) o wartości około 3.000 zł, narty ( (...)/carvingi) o wartości 1.000 zł, buty narciarskie + kask ochronny o wartości 500 zł o łącznej wartości 10.100 zł,

d)  nakłady poczynione na remont budynku mieszkalnego stanowiącego wyłączną własność uczestnika postępowania oraz na jego nadbudowę (warsztat i garaż), a na które składają się następujące wydatki na: koszty centralnego ogrzewania, koszty osuszenia domu oraz izolacji fundamentów, koszty wymiany stolarki okiennej i montażu drzwi balkonowych w kuchni, koszt wykonania podłogi, koszt wykonania instalacji elektrycznej, koszt wykonania nowej rozdzielni elektrycznej, koszt wymiany stolarki drzwiowej, koszt zakupu żaluzji i rolet, koszt wykonania tarasu, koszt wykonania łazienki o łącznej wartości 30.000 zł,

e)  nakłady na budowę warsztatu z garażem, wykonania ogrodzenia oraz urządzenia ogrodu o łącznej wartości 200.000 zł.

Wnioskodawczyni wniosła o przyznanie wyżej wymienionych składników majątkowych wraz z nakładami na wyłączną własność uczestnikowi postępowania z jednoczesnym zasądzeniem na jej rzecz spłaty w wysokości 174.000 złotych.

Wnioskodawczyni podała, że wspólność majątkowa małżeńska jej oraz uczestnika postępowania została zniesiona wyrokiem rozwodowym Sądu Okręgowego w Gliwicach – Ośrodek (...) w R. z dnia 9 marca 2009r., sygn. akt II RC 1556/08. Uczestnik postępowania samodzielnie dysponuje wszystkimi składnikami majątku w postaci ruchomości, z których znaczącą część stanowią nakłady na nieruchomość uczestnika postępowania, a także wyposażenie warsztatu, w którym prowadzi on działalność gospodarczą. Zamieszkuje także w lokalu przy ulicy (...) w W.. Wnioskodawczyni dysponuje pojazdem marki D. (...).

W odpowiedzi na wniosek uczestnik postępowania nie zgodził się z podanym składem majątku wspólnego zaproponowanym we wniosku i przyjętymi w nim wartościami poszczególnych jego składników, wnosząc o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wchodzą dodatkowo ruchomości w postaci roweru o wartości 800 zł, samochodu osobowego marki (...) o wartości 5.000 zł oraz aparat fotograficzny marki (...) o wartości 1.100 zł. Uczestnik postępowania wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego poprzez przyznanie ruchomości w postaci garderoby, kuchni, łóżka sosnowego z materacem, ławy metalowej (...), stołu z czterema krzesłami do kuchni, stołu, ławy i dwóch foteli sosnowych, kompletu wypoczynkowego (kanapy i dwóch foteli), telewizora marki (...), lodówko – zamrażarki marki (...), kuchni gazowo – elektrycznej, okapu kuchennego, pralki marki (...), ekspresu ciśnieniowego do kawy, kuchenki mikrofalowej, roweru marki (...), nart (S./carvingi), butów narciarskich i kasku ochronnego na wyłączną własność wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty na jego rzecz połowy ich wartości. Domagał się on także przyznania na wyłączną własność wnioskodawczyni ruchomości w postaci roweru, samochodu osobowego marki (...) i aparatu fotograficznego marki (...) na wyłączną własność wnioskodawczyni. Na jego rzecz natomiast miały zostać przyznane ruchomości w postaci samochodów osobowych marki (...) o nr rej. (...), (...) o nr rej. (...), (...) (nie zarejestrowanej), (...) o nr rej. (...), motocykla K. (...) o nr rej. (...), kosiarki spalinowej, kosy spalinowej, piły spalinowej, płyty do naciągania i ustawiania karoserii, karchera, aparatu do spawania, szlifierki i wiertarki z obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawczyni w kwocie 450 zł.

W uzasadnieniu wskazał, że samochody osobowe marki (...) o nr rej. (...), rok prod. (...) oraz (...) o nr rej. (...) zostały sprzedane za kwoty po 500 zł każdy. Samochód osobowy marki (...) został zakupiony za kwotę 48.000 tysięcy koron czeskich, co stanowi równowartość około 7.000 zł, choć w ocenie uczestnika, na dzień ustania wspólności majątkowej pojazd ten był warty około 500 zł. Wartość samochodu osobowego marki (...) o nr rej. (...), rok prod. (...) na dzień ustania wspólności majątkowej zawierała się w kwocie 3.000 zł, a wartość motocykla K. (...) o nr rej. (...) wynosiła 600 zł. Uczestnik zaznaczył przy tym, iż w dacie podziału motocykl ten był uszkodzony. W jego ocenie, wartość powyższych ruchomości oscylowała w kwocie 5.100 zł. Dodatkowo podniósł, iż na dzień ustania wspólności majątkowej nie posiadał on ruchomości w postaci kosy spalinowej i piaskarki. Uczestnik postępowania zakwestionował również podane przez wnioskodawczynię we wniosku wartości kosiarki spalinowej, piły spalinowej i aparatu do spawania, które, jego zdaniem, warte były po 100 zł każda. Podniósł nadto, że realna wartość płyty do naciągania i ustawiania karoserii ówcześnie wynosiła 2.000 zł. Uczestnik wskazał, że kompresor został zezłomowany, a nowy model zakupiony po rozwodzie. Podał także, iż karcher wskutek zużycia wart był około 200 zł. W jego ocenie, równie zużyte były szlifierki, wiertarki i pozostałe narzędzia, których łączna wartość wynosiła około 200 zł. Stąd też, w jego ocenie, ogólna wartość ruchomości wyszczególnionych w pkt b wynosiła 2.700 zł.

Odnośnie ruchomości stanowiących wyposażenie mieszkania uczestnik podniósł, iż ruchomości w postaci pościeli (kołdry i czterech poduszek) oraz melaksera i sokowirówki marki (...) uczestnik podniósł, że wnioskodawczyni zabrała ze sobą podczas przeprowadzki, natomiast, stół, ławka i drewniana huśtawka zostały zużyte.

Odnosząc się do nakładów poczynionych na remont budynku mieszkalnego stanowiącego wyłączną własność uczestnika oraz jego nadbudowę (warsztat i garaż) uczestnik zaznaczył, iż centralne ogrzewanie zostało założone jeszcze przed ślubem ze środków udzielonych przez jego babcię. Osuszenia budynku mieszkalnego oraz izolacji fundamentów dokonano w trakcie trwania wspólności majątkowej, jednakże nakłady te całkowicie się zużyły, skutkiem czego ponowił on je po rozwodzie. (...) stolarki okiennej dokonano jeszcze przed ślubem. Uczestnik zaznaczył, że koszty instalacji elektrycznej oraz nowej rozdzielni elektrycznej poniósł już po rozwodzie. Koszty wymiany stolarki drzwiowej oraz wykonania łazienki zostały przez niego poniesione jeszcze przed powstaniem wspólności. Dodatkowo podniósł, iż nakłady na budowę warsztatu z garażem, ogrodzenia oraz urządzenia ogrodu poczynił ze środków pochodzących z majątku odrębnego. Ponadto, dodał, że środki te przeznaczone zostały wyłącznie na zakup pustaków, więźby dachowej i płyt do pokrycia dachu. Pozostałe elementy konstrukcji otrzymał od babci, która między innymi nakazała rozebrać w tym celu budynek gospodarczy. Podniósł, że w posiadaniu wnioskodawczyni znajdują się należący do majątku wspólnego rower o wartości 800 zł oraz aparat fotograficzny marki (...) o wartości 1.100 zł. Nadto, otrzymała ona kwotę 5.000 zł pochodzącą ze sprzedaży wspólnego samochodu marki (...).

Zdaniem uczestnika postępowania, suma wartości ruchomości wyszczególnionych w pkt I podpkt A i B wniosku pod pozycjami 6, 8, 11, 13 – 15 zawierała się w kwocie 7.800 zł. Dlatego też, przy uwzględnieniu wzajemnych rozliczeń stron oraz wartości majątku wspólnego otrzymanego przez wnioskodawczynię w kwocie 6.900 zł, jego samego winien obciążać obowiązek spłaty w wysokości 450 zł.

Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim postanowieniem z dnia 23 grudnia 2015r. ustalił, że w skład majątku wspólnego G. T. i G. M. (uprzednio T.) wchodzą następujące składniki majątkowe:

- ruchomości w postaci pojazdów: a) roszczenie odszkodowawcze z tytułu sprzedaży samochodu osobowego marki O. (...), rok produkcji 1987, nr rej. (...), nr identyfikacyjny (...), w wysokości 500 zł, b) roszczenie odszkodowawcze z tytułu sprzedaży samochodu osobowego marki V. (...), rok produkcji 1989, nr rej. (...), nr identyfikacyjny (...), w wysokości 500 zł, c) samochód osobowy marki K. (...), rok produkcji 2004, niezarejestrowany, nr identyfikacyjny (...), o wartości 5.000 zł, d) samochód osobowy marki V. (...), nr rej. (...), o wartości 5.000 zł, e) motocykl K. (...), rok produkcji (...), nr rejestracyjny (...), o wartości 2.000 zł o łącznej wartości 13.000 zł,

- ruchomości w postaci wyposażenia warsztatu i sprzętu ogrodniczego: f) kosiarka spalinowa o wartości 100 zł, g) kosa spalinowa o wartości 300 zł, h) piła spalinowa o wartości 100 zł, i) płyta do naciągania i ustawiania karoserii o wartości 1.000 zł, j) kompresor o wartości 100 zł, k) karcher o wartości 200 zł, l) aparat do spawania o wartości 100 zł, m) narzędzia warsztatowe w postaci szlifierek i wiertarek o łącznej wartości 500 zł, o łącznej wartości 2.400 zł,

- ruchomości w postaci wyposażenia mieszkania: n) garderoba o wartości 200 zł, o) kuchnia o wartości 500 zł, p) łóżko sosnowe z materacem o wartości 200 zł, q) pościel (kołdra i cztery poduszki) o wartości 200 zł, r) ława metalowa (...) o wartości 200 zł, s) stół i cztery krzesła kuchenne o wartości 100 zł, t) stół, ława i dwa fotele sosnowe na taras o wartości 200 zł, u) komplet wypoczynkowy (kanapa i dwa fotele) o wartości 250 zł, v) telewizor marki (...) o wartości 100 zł, w) lodówko – zamrażarka marki (...) o wartości 150 zł, x) kuchnia gazowo – elektryczna o wartości 150 zł, y) okap kuchenny o wartości 50 zł, z) pralka marki (...) o wartości 200 zł, aa) melakser i sokowirówka marki (...) o wartości 150 zł, bb) ekspres ciśnieniowy do kawy o wartości 50 zł, cc) kuchenka mikrofalowa o wartości 50 zł, dd) rower marki (...) o wartości 500 zł, ee) narty marki (...) o wartości 200 zł, ff) buty narciarskie i kask ochronny o wartości 100 zł o łącznej wartości 3.550 zł, gg) środki w łącznej liczbie 332, (...) jednostek rozrachunkowych zgromadzone na rachunku G. M. (uprzednio T.) w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) z siedzibą w W. do dnia 18 kwietnia 2009r. o wartości 11.984,25 zł (z tego 51,5% jednostek rozrachunkowych z dniem 3 lutego 2014r. umorzono, a wartość umorzonych jednostek podlega zaewidencjonowaniu w ZUS na subkoncie), hh) środki w łącznej liczbie 606, (...) jednostek rozrachunkowych zgromadzone na rachunku G. T. w Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) z siedzibą w W. do dnia 18 kwietnia 2009r. o wartości 22.473,75 zł (z tego 51,5% jednostek rozrachunkowych z dniem 3 lutego 2014r. umorzono, a wartość umorzonych jednostek podlega zaewidencjonowaniu w ZUS na subkoncie), łącznie: 131.026 zł.

Sąd dokonał podziału majątku wspólnego G. M. (uprzednio T.) i G. T. w ten sposób, że składniki opisane w punkcie 1 podpunkt c – z, bb, cc, ee, ff, hh o wartości 39.773,75 zł (trzydzieści dziewięć tysięcy siedemset siedemdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt pięć groszy) przyznać G. T., natomiast składniki opisane w punkcie 1 podpunkt aa, dd i gg o wartości 12.634,25 zł (dwanaście tysięcy sześćset trzydzieści cztery złote dwadzieścia pięć groszy) przyznać G. M. (uprzednio T.).

Sąd zasądził od uczestnika postępowania G. T. na rzecz wnioskodawczyni G. M. (uprzednio T.) kwotę 500 zł tytułem roszczenia odszkodowawczego wynikającego ze sprzedaży pojazdów opisanych w punkcie 1 podpunkty a i b, płatną w terminie 14 dni od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności.

Sąd ustalił, że G. M. (uprzednio T.) i G. T. dokonali nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania G. T. – nieruchomość położoną w T. przy ulicy (...), zapisaną w księdze wieczystej Kw Nr (...) Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim w postaci budowy warsztatu z garażem, osuszenia budynku mieszkalnego (izolacja pionowa i drenaż), wykonania podłóg na parterze budynku mieszkalnego (wylewki w przedpokoju i łazience, cyklinowanie desek w pokojach i położenie paneli w pokojach na parterze), utwardzenia kamieniem dojazdu do warsztatu i placu przed warsztatem, okna kuchennego i drzwi balkonowych, zakupu rolet i żaluzji zewnętrznych, zamontowania pieca centralnego ogrzewania, ocieplenia budynku mieszkalnego (robocizna i materiały), bramy wjazdowej na posesję uczestnika postępowania w wysokości 104.662 zł oraz oddalił żądanie wnioskodawczyni z tytułu zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania w pozostałym zakresie.

Tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym Sąd zasądził od G. T. na rzecz G. M. (uprzednio T.) dopłatę w kwocie 13.569,75 zł, płatną w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności oraz zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 52.331 zł tytułem zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania, płatną w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności.

Sąd zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania oraz ustalił, że w pozostałym zakresie wnioskodawczyni i uczestnik ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie, a nadto nakazał pobrać od uczestnika postępowania na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim) kwoty 1.171,35 zł tytułem nieuiszczonej zaliczki na poczet pokrycia kosztów opinii biegłego.

Orzeczenie to poprzedził ustaleniem, że małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód mocą wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach – Ośrodek (...) w R. z dnia 9 marca 2009r., wydanym w sprawie o sygn. akt II RC 1556/08. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się z dniem 18 kwietnia 2009r. Z tym też dniem powstała pomiędzy wnioskodawczynią a uczestnikiem postępowania rozdzielność majątkowa. Wnioskodawczyni G. M. (uprzednio T.) i uczestnik postępowania G. T. byli małżeństwem od dnia 30 sierpnia 1997r.

W skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania na dzień ustania małżeńskiej wspólności majątkowej, tj. na dzień 18 kwietnia 2009r., wchodziły:

- ruchomości w postaci pojazdów: a) roszczenie odszkodowawcze z tytułu sprzedaży samochodu osobowego marki O. (...), rok produkcji (...), nr rej. (...), nr identyfikacyjny (...), w wysokości 500 zł, b) roszczenie odszkodowawcze z tytułu sprzedaży samochodu osobowego marki V. (...), rok produkcji (...), nr rej. (...), nr identyfikacyjny (...), w wysokości 500 zł, c) samochód osobowy marki K. (...), rok produkcji(...), niezarejestrowany, nr identyfikacyjny (...), o wartości 5.000 zł, d) samochód osobowy marki V. (...), nr rej. (...), o wartości 5.000 zł, e) motocykl K. (...), rok produkcji (...), nr rejestracyjny (...), o wartości 2.000 zł o łącznej wartości 13.000 zł,

- ruchomości w postaci wyposażenia warsztatu i sprzętu ogrodniczego: f) kosiarka spalinowa o wartości 100 zł, g) kosa spalinowa o wartości 300 zł, h) piła spalinowa o wartości 100 zł, i) płyta do naciągania i ustawiania karoserii o wartości 1.000 zł, j) kompresor o wartości 100 zł, k) karcher o wartości 200 zł, l) aparat do spawania o wartości 100 zł, m) narzędzia warsztatowe w postaci szlifierek i wiertarek o łącznej wartości 500 zł, o łącznej wartości 2.400 zł,

- ruchomości w postaci wyposażenia mieszkania: n) garderoba o wartości 200 zł, o) kuchnia o wartości 500 zł, p) łóżko sosnowe z materacem o wartości 200 zł, q) pościel (kołdra i cztery poduszki) o wartości 200 zł, r) ława metalowa (...) o wartości 200 zł, s) stół i cztery krzesła kuchenne o wartości 100 zł, t) stół, ława i dwa fotele sosnowe na taras o wartości 200 zł, u) komplet wypoczynkowy (kanapa i dwa fotele) o wartości 250 zł, v) telewizor marki (...) o wartości 100 zł, w) lodówko – zamrażarka marki (...) o wartości 150 zł, x) kuchnia gazowo – elektryczna o wartości 150 zł, y) okap kuchenny o wartości 50 zł, z) pralka marki (...) o wartości 200 zł, aa) melakser i sokowirówka marki (...) o wartości 150 zł, bb) ekspres ciśnieniowy do kawy o wartości 50 zł, cc) kuchenka mikrofalowa o wartości 50 zł, dd) rower marki (...) o wartości 500 zł, ee) narty marki (...) o wartości 200 zł, ff) buty narciarskie i kask ochronny o wartości 100 zł o łącznej wartości 3.550 zł, gg) środki w łącznej liczbie 332, (...) jednostek rozrachunkowych zgromadzone na rachunku G. M. (uprzednio T.) w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) z siedzibą w W. do dnia 18 kwietnia 2009r. o wartości 11.984,25 zł (z tego 51,5% jednostek rozrachunkowych z dniem 3 lutego 2014r. umorzono, a wartość umorzonych jednostek podlega zaewidencjonowaniu w ZUS na subkoncie), hh) środki w łącznej liczbie 606, (...) jednostek rozrachunkowych zgromadzone na rachunku G. T. w Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) z siedzibą w W. do dnia 18 kwietnia 2009r. o wartości 22.473,75 zł (z tego 51,5% jednostek rozrachunkowych z dniem 3 lutego 2014r. umorzono, a wartość umorzonych jednostek podlega zaewidencjonowaniu w ZUS na subkoncie), łącznie: 131.026,00 zł.

G. M. i G. T. w dniu 30 sierpnia 1997r. zawarli związek małżeński w Urzędzie Stanu Cywilnego w M.. Z małżeństwa tego nie pochodzą żadne dzieci. Małżeństwo wnioskodawczyni i uczestnika postępowania zostało rozwiązane przez rozwód bez orzekania o winie wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach – Ośrodek (...) w R. z dnia 9 marca 2009r. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 18 kwietnia 2009r. W czasie trwania małżeństwa pomiędzy małżonkami istniał ustrój majątkowej wspólności małżeńskiej. Strony od dnia 30 lipca 2008r. mieszkają oddzielnie. Wówczas to wnioskodawczyni wyprowadziła się z domu będącego własnością uczestnika postępowania, położonego w T., przy ulicy (...). Zabrała ze sobą jedynie odzież i osobiste rzeczy. Wszystkie ruchomości zostały w posiadaniu uczestnika postępowania. W chwili obecnej wnioskodawczyni wynajmuje kawalerkę w J., do którego to mieszkania zakupiła wszystkie niezbędne sprzęty. Na ten cel zaciągnęła pożyczkę w wysokości 7.000 zł, z którego to tytułu spłaca raty w kwotach po 200 zł miesięcznie. Nie zamieszkała ona po rozwodzie wspólnie ze swoją matką, gdyż zamieszkuje z nią jej młodszy brat z rodziną. Wnioskodawczyni przez cały okres trwania małżeństwa była zatrudniona w charakterze pracownika administracyjno – biurowego w spółdzielni mieszkaniowej. W dacie zawarcia związku małżeńskiego zarabiała około 1.000 zł miesięcznie. W chwili obecnej jest ona zatrudniona w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w J. w dziale windykacji, uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 1.500 zł netto miesięcznie. Wnioskodawczyni ponosi koszty utrzymania wynajmowanego mieszkania, w tym także koszt opłat czynszowych w wysokości 316 zł miesięcznie. Planuje ona wykup tego mieszkania na własność za kwotę uzgodnioną z właścicielami. Z kolei, uczestnik postępowania prowadził własną działalność gospodarczą w postaci warsztatu samochodowego. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmował się on blacharstwem samochodowym, kompleksowymi, powypadkowymi naprawami pojazdów, usługami parkingowymi oraz handlem częściami zamiennymi. Z tego tytułu uczestnik postępowania osiągał dochód w wysokości około 2.000 zł miesięcznie. Uzyskiwane przez uczestnika postępowania dochody z prowadzonej działalności gospodarczej były zmienne. Przykładowo, w 2010r. wykazał on stratę. Przed zawarciem związku małżeńskiego, uczestnik postępowania G. T., w latach 1991 – 1992 przez okres półroczny oraz w latach 1994 – 1997, pracował zagranicą, w Niemczech. W międzyczasie odbywał jeszcze służbę wojskową. Zarobione tam pieniądze stanowiły wartość 36.500 marek niemieckich (DEM). Ze środków pieniężnych zarobionych w trakcie pobytu za granicą sfinansował on zakup glazury i wyposażenia łazienki w postaci umywalki, baterii umywalkowej, muszli oraz kabiny prysznicowej z brodzikiem. Faktycznego zakupu przedmiotowego wyposażenia i urządzeń dokonywał ojciec uczestnika postępowania – B. T. z pieniędzy przekazanych mu przez uczestnika postępowania. Po zawarciu związku małżeńskiego wnioskodawczyni i uczestnik postępowania mieszkali początkowo u rodziców wnioskodawczyni w należącym do nich budynku mieszkalnym położonym w M. z uwagi na przeprowadzany remont budynku mieszkalnego stanowiącego wyłączną własność uczestnika postępowania, położonego w T. przy ulicy (...). Około dwa miesiące po ślubie wnioskodawczyni wraz z uczestnikiem postępowania przeprowadzili się do domu w T.. Budynek ten został wzniesiony w latach 40 – tych ubiegłego wieku i do lat 70 – tych ubiegłego wieku należał do babci uczestnika postępowania A. T., kiedy to został przekazany ojcu uczestnika postępowania B. T.. Od 1996r. nieruchomość ta w drodze umowy darowizny została przekazana na wyłączną własność uczestnikowi postępowania. Jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego w budynku mieszkalnym zostały wymienione okna z drewnianych na plastikowe, drzwi w całym budynku oprócz jednych drzwi na strychu i jednych w piwnicy, które zostały wymienione na nowe już po ślubie. W tym też okresie skuto ściany w całym budynku celem poprowadzenia nowej instalacji elektrycznej, położono płyty gipsowe na sufitach oraz osuszono i pogrubiono ściany na piętrze budynku. Ogrodzenie posesji z siatki na metalowych słupkach zostało wykonane również przed zawarciem związku małżeńskiego, jeszcze za życia babci uczestnika postępowania. Ogrodzenie to na ¼ długości zostało wymienione po zawarciu związku małżeńskiego przez wnioskodawczynię i uczestnika postępowania. Po orzeczeniu rozwodu tę część ogrodzenia uczestnik postępowania ponownie wymienił na nową, ponieważ starą rozszarpał pies. Z kolei, po zawarciu związku małżeńskiego została wykonana brama wjazdowa na jego posesję. Znacznej części remontu budynku mieszkalnego uczestnika postępowania dokonano już po ślubie. Był on przeprowadzany sukcesywnie na przestrzeni kilku lat. Z majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania poczyniono wówczas nakłady na przedmiotowy budynek polegające na jego osuszeniu poprzez wykonanie izolacji pionowej i drenażu, wykonaniu podłóg na parterze poprzez wylewki w przedpokoju i łazience, cyklinowanie desek w pokojach i położenie paneli w pokojach na parterze, utwardzeniu kamieniem dojazdu do warsztatu i placu przed warsztatem, wykonaniu okna kuchennego i drzwi balkonowych z tarasem, zakupu rolet i żaluzji wewnętrznych, zakupu i zamontowaniu pieca centralnego ogrzewania, ociepleniu i wykonaniu bramy wjazdowej na posesję. Założenie nowej rozdzielni elektrycznej, wymiana rur na miedziane oraz założenie ogrzewania podłogowego miały miejsce już po orzeczeniu rozwodu. Po ślubie rozpoczęto także budowę warsztatu z garażem. Pomieszczenie warsztatowe było przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej przez uczestnika postępowania. Do budowy pomieszczenia warsztatowego wraz z garażem wykorzystano cegły pochodzące z rozbiórki starej stodoły usytuowanej na działce należącej do uczestnika postępowania. Z kolei, do ocieplenia budynku warsztatu i garażu posłużyły styropian i panele zewnętrzne, które zostały zakupione jeszcze przez babcię uczestnika postępowania i miały pierwotnie być wykorzystane do ocieplenia budynku mieszkalnego, a składowane były w stodole. Zarówno remont budynku mieszkalnego, jak i budowa warsztatu z garażem zostały poczynione systemem gospodarczym. W pracach remontowych i budowlanych uczestniczyli członkowie rodziny wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, a to B. T., T. T. (2), A. P. i E. J.. Poczynione z majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania nakłady na remont budynku mieszkalnego oraz pomieszczenia warsztatowego z garażem zostały sfinansowane z oszczędności wnioskodawczyni i uczestnika postępowania oraz ze środków pieniężnych pochodzących z prezentów ślubnych. Przed zawarciem związku małżeńskiego matka i ojczym wnioskodawczyni uzgodnili z nią, iż zarobione przez nią pieniądze będzie oszczędzała i nie będzie tym samym się dokładała do kosztów ich utrzymania. W ten sposób zgromadziła ona oszczędności w kwocie około 10.000 zł. W prezentach ślubnych wnioskodawczyni i uczestnik postępowania otrzymali kwotę około 15.000 zł. Te środki pieniężne zostały przeznaczone na budowę warsztatu oraz na zakup paneli podłogowych i malowanie ścian. Inwestycja w postaci budowy warsztatu była również w części sfinansowana z pieniędzy pochodzących ze sprzedaży samochodu osobowego marki (...), który uczestnik postępowania zakupił jeszcze przed ślubem. Wartość nakładów poczynionych z majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania na majątek osobisty uczestnika postępowania w postaci remontu budynku mieszkalnego oraz budowy warsztatu wraz z garażem wyniosła 104.662 zł.

W okresie trwania wspólności ustawowej wnioskodawczyni G. M. i uczestnik postępowania G. T. posiadali również środki zgromadzone w otwartych funduszach emerytalnych. Na rachunku należącym do wnioskodawczyni G. M. w A. OFE (...) z/s w W. do dnia 18 kwietnia 2009r., tj. do daty uprawomocnienia się wyroku rozwodowego zostały zgromadzone środki w łącznej liczbie 332, (...) jednostek rozrachunkowych o wartości 11.984,25 zł. Z tego 51,5% jednostek rozrachunkowych z dniem 3 lutego 2014r. umorzono, a wartość umorzonych jednostek podlega zaewidencjonowaniu w ZUS na subkoncie. Natomiast, na rachunku należącym do uczestnika postępowania G. T. w OFE (...) z/s w W. do dnia 18 kwietnia 2009r., tj. do daty uprawomocnienia się wyroku rozwodowego zostały zgromadzone środki w łącznej liczbie 606, (...) jednostek rozrachunkowych o wartości 22.473,75 zł. Z tego 51,5% jednostek rozrachunkowych z dniem 3 lutego 2014r. umorzono, a wartość umorzonych jednostek podlega zaewidencjonowaniu w ZUS na subkoncie.

Pomiędzy wnioskodawczynią i uczestnikiem postępowania toczyły się rozmowy mające na celu dojście do porozumienia odnośnie spłaty przez G. T. na rzecz G. M. kwoty w wysokości 80.000,00 zł tytułem podziału majątku. Rozmowy te nie przyniosły jednak oczekiwanego rezultatu.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c. w sprawie o podział majątku wspólnego między byłymi małżonkami Sąd z urzędu ustala skład i wartość majątku wspólnego byłych małżonków. Wartość składników majątku podlegającego podziałowi ustala się według stanu na dzień ustania małżeńskiej wspólności majątkowej i według cen obowiązujących w chwili zamknięcia rozprawy.

W dalszej części sąd wskazał, że ustalenie składu majątku wspólnego małżonków następuje przy uwzględnieniu reguł zawartych w art. 31 § 1 i 3 k.r.o. oraz art. 43 § 1 i 2 k.r.o. Podział tego majątku następuje w sposób określony art. 46 k.r.o. w związku z art. 1035 k.c. oraz art. 195 – 221 k.c., z zachowaniem przepisów dotyczących wspólności majątku spadkowego i działu spadku.

Sąd nadto wskazał, ze zgodnie z art. 45 § 1 k.r.o. każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

Sąd ustalił, iż w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika postępowania, stosownie do art. 31 § 1 k.r.o., wchodzą ruchomości wyszczególnione w pkt 1 ppkt a – hh postanowienia z dnia 23 grudnia 2015r.

Sąd wskazał, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania w ostateczności wyrazili jednakowe stanowisko co do wartości wchodzących w skład majątku wspólnego ruchomości oraz sposobu podziału tego majątku. Obie strony zgodziły się, aby ruchomości wyszczególnione we wniosku w postaci pojazdów, wyposażenia mieszkania, warsztatu i sprzętu ogrodniczego, za wyjątkiem roweru marki (...), przypadły na własność uczestnikowi postępowania, z obowiązkiem dokonania stosownej spłaty na rzecz wnioskodawczyni.

Składniki majątkowe w postaci pojazdów wraz z roszczeniami odszkodowawczymi z tytułu sprzedaży samochodów osobowych marki (...) o nr rej. (...) oraz (...) o nr rej. (...) mają łączną wartość 13.000 zł. Ruchomości w postaci wyposażenia warsztatu i sprzętu ogrodniczego mają łączną wartość 2.400 zł, a wyposażenia mieszkania – 3.550 zł. Wartość jednostek uczestnictwa zgromadzonych na rachunku wnioskodawczyni w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) z/s w W. do dnia 18 kwietnia 2009r. wyniosła 11.984,25 zł, a na rachunku uczestnika postępowania w Otwartym Funduszu Emerytalnym (...) z/s w W. do dnia 18 kwietnia 2009r. wyniosła 22.473,75 zł.

Składniki majątkowe przyznane uczestnikowi postępowania mają wartość 39.773,75 zł, a te przyznane wnioskodawczyni mają wartość 12.634,25 zł.

Sąd zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 6 grudnia 2013r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych w dniu 3 lutego 2014r. umorzono 51,5% jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunkach w otwartych funduszach emerytalnych na dzień 31 stycznia 2014r. Wartość przekazanych środków zostanie zaewidencjonowana w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Sąd zwrócił uwagę, że z ustaleń faktycznych wynika, że samochody osobowe marki (...) i (...) o nr rej. (...) oraz motocykl K. (...) o nr rej. (...) strony nabyły wspólnie w trakcie trwania związku małżeńskiego. Odnosi się to również do wyposażenia mieszkania, warsztatu, sprzętu ogrodniczego oraz środków zgromadzonych w Otwartych Funduszach Emerytalnych.

Samochody osobowe marki (...) o nr rej. (...) oraz (...) o nr rej. (...) zostały sprzedane przez uczestnika postępowania już po orzeczeniu rozwodu, ale przed podziałem majątku wspólnego. Sąd przyjął, że rozliczeniu w ramach podziału majątku wspólnego podlega połowa wartości uzyskanej ze sprzedaży wyżej wymienionych pojazdów jako roszczenie odszkodowawcze, gdyż uczestnik postępowania wyzbył się wszakże tych składników majątku wspólnego ze szkodą dla wnioskodawczyni.

Odnosząc się do samochodu osobowego marki (...) o nr rej. (...), Sąd zwrócił uwagę, że został on sprzedany przed orzeczeniem rozwodu za kwotę 7.000 zł, z czego 2.000 zł zostało zapłacone w gotówce, a pozostała kwota w wysokości 5.000 zł przelana na konto wnioskodawczyni. Ze środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży tego pojazdu uczestnik postępowania zakupił części samochodowe, aparat fotograficzny marki (...) dla wnioskodawczyni oraz częściowo sfinansował zakup samochodu osobowego marki (...). Sąd uznał, że kwota pieniężna uzyskana z tytułu sprzedaży tego pojazdu została spożytkowana na inne, bieżące potrzeby.

Uwzględniając powyższe, Sąd zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę w wysokości 500 zł tytułem roszczenia odszkodowawczego, wynikającego ze sprzedaży pojazdów opisanych w punkcie 1 ppkt a i b niniejszego postanowienia, stanowiącą połowę ceny sprzedaży, płatną w terminie 14 dni od uprawomocnienia się niniejszego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności.

Sąd uznał, że nakłady w postaci kosztów instalacji elektrycznej, nowej rozdzielni elektrycznej, kosztów wymiany stolarki okiennej i drzwiowej, kosztów wykonania łazienki, zostały poczynione przez uczestnika postępowania przed zawarciem związku małżeńskiego. Sąd uznał, że również część materiałów budowlanych wykorzystanych do budowy warsztatu wraz z garażem (cegły pochodzącej z rozbiórki starej stodoły stanowiącej majątek osobisty uczestnika postępowania oraz styropianu i paneli zewnętrznych) nie stanowiła nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania. Nowa rozdzielnia elektryczna została wykonana przez uczestnika postępowania już po orzeczeniu rozwodu, w 2010r.

Z tych też względów Sąd oddalił żądanie wnioskodawczyni z tytułu zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania.

Sąd stwierdził, że wnioskodawczyni i uczestnik postępowania dokonali z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania nakładów w łącznej wysokości 104.662 zł. Tytułem rozliczenia nakładów należało zasądzić od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 52.331 zł, stanowiącą połowę poniesionych przez nią nakładów.

Sąd stwierdził, że łączna wartość majątku wspólnego G. M. (uprzednio T.) i G. T. wyniosła kwotę 52.408 zł.

Dokonując podziału majątku wspólnego Sąd przyznał uczestnikowi postępowania G. T. na wyłączną własność składniki majątkowe szczegółowo opisane w punkcie 1 ppkt c – z, bb, cc, ee, ff, hh niniejszego postanowienia – o wartości 39.773,75 zł. Natomiast, wnioskodawczyni G. M. (uprzednio T.) Sąd przyznał na wyłączną własność składniki majątkowe szczegółowo opisane w punkcie 1 ppkt aa, dd i gg niniejszego postanowienia – ogółem majątek o wartości 12.634,25 zł. Sąd dokonując podziału majątku wspólnego w ten sposób miał na względzie aktualny stan posiadania, natomiast co do środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych uwzględnił stanowisko wyrażonym na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2015r.

Wartość udziałów byłych małżonków w majątku wspólnym w stosunku do wartości przyznanych im składników została zgodnie z art. 212 § 2 k.c. i art. 623 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c. i art. 688 k.p.c. wyrównana przez dopłatę. Wobec faktu, iż to na rzecz uczestnika postępowania przyznano dwadzieścia dziewięć z trzydziestu dwóch składników majątku wspólnego z uwagi na brak możliwości ich fizycznego podziału, to jest on zobowiązany do uiszczenia dopłaty na rzecz wnioskodawczyni.

Uwzględniając, że wartość całego majątku wspólnego stron to kwota 52.408 zł, a udział każdego z małżonków w majątku wspólnym jest równy i wynosi 26.204 zł oraz przy uwzględnieniu wartości składników przyznanych uczestniczce, Sąd uznał, że należna wnioskodawczyni dopłata wynosi 13.569,75 zł.

Wobec powyższego tytułem dopłaty Sąd zasądził od uczestnika postępowania G. T. na rzecz wnioskodawczyni G. M. (uprzednio T.) kwotę 13.569,75 zł płatną w terminie 3 miesięcy od prawomocności niniejszego postanowienia z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności tejże kwoty.

Termin uiszczenia dopłaty oraz wysokość i termin uiszczenia odsetek Sąd oznaczył zgodnie z art. 212 § 3 k.c. Po dokonanej dopłacie i uiszczeniu połowy wartości nakładów wnioskodawczyni będzie w stanie zakupić mieszkanie, które aktualnie wynajmuje, dysponując kwotą na pierwszy czynsz i ewentualnie inne koszty. Jednocześnie, rozłożenie w czasie dopłaty pozwoli uczestnikowi postępowania na zaoszczędzenie środków finansowych na ten cel. Obciążony spłatą uczestnik postępowania wprawdzie od 2008r. sam ponosi koszty utrzymania budynku mieszkalnego, nie wychowuje jednak małoletnich dzieci, nie posiada na utrzymaniu osoby bezrobotnej, a jego sytuacja materialna pozwala mu na uzyskanie środków niezbędnych na wykonanie zobowiązania uiszczenia dopłaty i połowy wartości nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty na rzecz wnioskodawczyni.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. Sąd zasądził jednak od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni kwotę 500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania (połowy opłaty od wniosku) z uwagi na fakt, iż wnioskodawczyni i uczestnik postępowania odnośnie rodzaju i wartości nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania byli w różnym stopniu zainteresowani wynikiem przedmiotowego postępowania.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od uczestnika postępowania na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim) kwoty 1.171,35 zł tytułem nieuiszczonej zaliczki na poczet pokrycia kosztów opinii biegłego.

Apelację od tego orzeczenia wniósł uczestnik postępowania.

Zarzucił naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj.: 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. polegającą na dowolnej ocenie materiału dowodowego zebranego w przedmiotowej sprawie, co skutkuje błędnym ustaleniem stanu faktycznego polegającego na uznaniu, iż wnioskodawca i uczestnik dokonali nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania G. T.- nieruchomość położoną w T. przy ulicy 8, zapisaną w księdze wieczystej KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim- w wysokości 104.662 złotych, co powoduje, iż uczestnik został zobowiązany do zapłaty na rzecz wnioskodawcy kwoty 52.331 złotych w terminie 6 miesięcy od uprawomocnienia się zaskarżonego postanowienia wraz z odsetkami ustawowymi oraz uznaniu, iż uczestnik jest w stanie uiścić na rzecz G. M. (dawniej T.) kwotę 13.569,75 złotych tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się zaskarżonego postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności podczas gdy: prawidłowa ocena stanu faktycznego prowadzi do wniosku, iż nakłady poczynione na wskazaną nieruchomość pochodzą z majątku odrębnego uczestnika oraz, że sytuacja majątkowa uczestnika nie pozwala mu na zapłatę kwoty 13.569, 75 złotych tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym w terminie 3 miesięcy uprawomocnienia się wydanego w sprawie postanowienia.

Na tych podstawach wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie żądania wnioskodawcy dotyczącego zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika oraz odroczenie terminu płatności kwoty 13.569,75 złotych tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym na rzecz G. M. (uprzednio T.) na okres 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności, ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawcy kwoty 52 331 złotych tytułem zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika postępowania, płatną w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia wydanego w sprawie wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności oraz zasądzenie od uczestnika postępowania na rzecz uczestniczki kwoty 13 569, 75 złotych tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym, płatną w terminie 6 miesięcy od uprawomocnia się postanowienia wydanego w sprawie wraz z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności, lub uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawczyni wniosła o oddalenia apelacji oraz zasądzenie od uczestnika na jej rzecz kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenie wnioskodawczyni przyjmując za podstawę prawną swego rozstrzygnięcia regulacje prawne zawarte w art. 567 k.p.c. oraz art. 688 k.p.c. w związku z art. 618 - 625 k.p.c., a nadto art. 43 i 45 k.r.o., a następnie prawidłowo ustalił wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Poczynione ustalenia dotyczące okoliczności faktycznych mają podstawę w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, który w zakresie dokonanych ustaleń jest logiczny i wzajemnie spójny, natomiast informacje zawarte w poszczególnych źródłach dowodowych nawzajem się uzupełniają i potwierdzają, przez co są w pełni wiarygodne.

Ustalenia te Sąd Okręgowy przyjmuje za własne.

Przepis art. 233 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. odnosi się wprost do oceny dowodów wskazując, według jakich kryteriów winna być ona przeprowadzona. Wyraża zasadę swobodnej oceny dowodów stanowiąc w § 1, że Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Skuteczne naruszenie zasady z art. 233 § 1 k.p.c. następuje w sytuacji uchybienia przez Sąd zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, które wyłącznie mogą zostać przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Oznacza to, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Z tego wynika, że tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002r., II CKN 817/00).

Sąd Okręgowy wskazanych powyżej uchybień nie stwierdził. Zarzuty podniesione w apelacji stanowią wyłącznie polemikę ze sposobem oceny dowodów jak również ich doborem. Wbrew ocenie uczestnika postępowania, przeprowadzone postępowanie dowodowe nie daje podstaw do przyjęcia, aby ustalenia faktyczne na nich poczynione były nieprawidłowe. Wskazać bowiem należy, że uczestnik postępowania jako okoliczność przemawiającą za niezasadnością ustalenia zakresu poczynionych przez wnioskodawczynię nakładów, wskazuje, że dokumenty potwierdzające zakup materiałów wykorzystanych do remontu domu uczestnika postępowania zostały wystawione na niego, jednak, co istotne, wnioskodawczyni w sposób jasny i logiczny wskazała, że materiały te nie zostały wykorzystane do remontu przedmiotowej nieruchomości (k. 175-176). Niezależnie od powyższego, sama ta okoliczność nie może dowodzić i prowadzić do wniosków zgoła odmiennych, tym bardziej, że jak wynika z zeznań świadków, prace remontowo-budowlane były prowadzone po zawarciu związku małżeńskiego, a zakres tych prac został prawidłowo ustalony na podstawie zeznań świadków.

Ze zgromadzonego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że środki przeznaczone na remont domu, pochodziły z prezentów ślubnych oraz oszczędności wnioskodawczyni poczynionych przed powstaniem ustawowej wspólności majątkowej.

Nie bez znaczenia, dla prawidłowość ustalenia, iż nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika zostały poczynione, jest również okoliczność, że strony przed wszczęciem postępowania podejmowały próby zawarcia ugody w przedmiocie podziału majątku wspólnego, na podstawie której uczestnik postępowania zobowiązał się do zapłaty wnioskodawczyni kwoty 80.000 zł, a więc znacznie przenoszące wartość należnego jej udziału wynikającą z odpowiedzi na wniosek.

Uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy, w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy prawidłowo i w sposób szczegółowy zanalizował zarówno zakres tych nakładów jak również ich wysokość.

Wysokość tych nakładów ustalono na kwotę 104.662 zł na podstawie opinii biegłego (k. 431), a po uwzględnieniu równych udziałów w majątku wspólnym, Sąd zasadnie zasądził od uczestnika postępowania na rzecz wnioskodawczyni połowę wartości poczynionych nakładów.

Następnie Sąd Rejonowy, przy uwzględnieniu wartości przyznanych składników majątku wspólnego zarówno uczestnikowi jak i wnioskodawczyni, prawidłowo ustalił wysokość różnicy i na tej podstawie ustalił wysokość należnej wnioskodawczyni spłaty.

Powyższe ustalenia, jak również obliczenia były zatem prawidłowe.

Sąd Rejonowy również zasadnie ustalił termin spłaty zarówno wyrównania udziałów w majątku wspólnym i zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika.

Zgodnie z art. 212 § 3 k.c., jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 stycznia 2013r. (V CSK 79/12) sąd stosując art. 212 § 3 k.c. powinien uwzględnić nie tylko składniki majątkowe, które są przedmiotem postępowania […], ale całościowo stan majątkowy uczestników postępowania […], w szczególności czy inne, nieobjęte postępowaniem, składniki majątku współwłaściciela zobowiązanego do spłat mogą mieć znaczenie dla możliwości i terminu wywiązania się przez niego z obowiązku spłat, w tym poprzez ewentualną możliwość zaciągnięcia odpowiedniego kredytu. Ochrona sytuacji majątkowej współwłaściciela, któremu przyznano przedmiot objęty postępowaniem podziałowym powinna nastąpić z jak najmniejszym uszczerbkiem dla ochrony interesów majątkowych pozostałych współwłaścicieli uprawnionych do stosownych spłat.

Sąd Okręgowy uwzględniając zarówno czas trwania postępowania (pięć lat), jak również okoliczność potrzeby zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wnioskodawczyni, doszedł do przekonania, że ustalony przez Sąd Rejonowy termin spłaty, jest odpowiedni w świetle przesłanek z art. 212 § 3 k.c., w szczególności uwzględnia również interes wnioskodawczyni, czemu Sąd jest obowiązany dochować. Wskazać bowiem należy, również wobec treści wniosków i proponowanego sposobu podziału majątku wspólnego, że uczestnik postępowania winien liczyć się z koniecznością poniesienia określonych spłat na rzecz wnioskodawczyni. Nadto nie można pominąć, że przyznana mu wartość składników majątku wspólnego, jak również jego majątek osobisty znacznie przenosi wartość ciążących na nim zobowiązań. Ustalenie zatem terminów, trzy i sześciomiesięcznego, jest adekwatne zarówno do jego możliwości majątkowych, jak również interesu wnioskodawczyni, który przejawia się w konieczności zapewnienia jej środków pieniężnych na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, a zatem przesłanek regulacji z art. 212 § 3 k.c.

Z tych względów apelacja podlegała oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 520 § 2 k.p.c. Koszty te ustalono przy uwzględnieniu § 4 ust. 1 pkt 8 w związku z § 2 pkt 6 i § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r. poz. 1800) .

SSR (del.) Maryla Majewska – Lewandowska SSO Andrzej Dyrda SSO Magdalena Balion - Hajduk