Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 17 listopada 2016r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VI Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Hanna Morejska

Sędziowie: SSO Agnieszka Polak (spr)

SSO Jolanta Janas

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 listopada 2016r.

spraw egzekucyjnych wierzycieli: Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Z. oraz Banku (...) S.A. we W. Zespołu (...)w P.

z udziałem dłużników: M. F. i S. F.

skarga dłużników na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zawierciu P. M. w sprawach o sygn. akt Km (...) i Km (...)

na skutek zażalenia dłużników: M. F. i S. F.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Zawierciu z dnia 30 czerwca 2016r.

sygn. akt I Co 585/16

postanawia: oddalić zażalenie.

Sygn. akt VI Cz 1477/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2016r. sygn. akt I Co 585/16 Sąd Rejonowy w Zawierciu zwolnił dłużników S. i M. F. z obowiązku uiszczenia opłaty sądowej w kwocie 100 zł (pkt 1), oddalił skargę (pkt 2), oddalił wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego (pkt 3) i oddalił wniosek o zasądzenie na rzecz skarżących kosztów postępowania (pkt 4).

Sąd I instancji wskazał, że dłużnicy złożyli skargę na czynności Komornika przy Sądzie Rejonowym w Zawierciu P. M. w sprawie Km (...) i Km (...), w postaci wyznaczenia terminu pierwszej licytacji i podnosili, że zadłużenie dłużników nie jest wysokie i zachodzą inne możliwości egzekucji, a dłużnicy chcieliby spłacić zadłużenie. Sąd Rejonowy wskazał, iż nie złożono żadnych dokumentów potwierdzających twierdzenia zawarte w skardze.

Na podstawie akt postępowania egzekucyjnego Km (...) i Km (...) Sąd Rejonowy ustalił, że postępowanie w tej sprawie było prowadzone w celu egzekucji wierzytelności, o łącznej wysokości ok. 330.000 zł. Nawet jeśli egzekucja lokalu okaże się skuteczna to i tak nie wystarczy to na spłatę zadłużenia. W toku egzekucji podejmowano próbę sprzedaży ruchomości i próbowano dokonać egzekucji zgłoszonych wierzytelności, ale okazało się to bezskuteczne. Sytuacja materialna dłużników jest trudna, a z treści dokumentów dołączonych do akt egzekucyjnych nie wynika, aby twierdzenia skargi co do możliwości egzekucji z innych składników majątkowych były uzasadnione. Jeśli dłużnicy wskażą taki majątek to niewątpliwie będzie to mogło być uwzględnione przez wierzycieli.

Sąd Rejonowy odnosząc się do treści art. 767 k.p.c. podał, że na czynności komornika przysługuje skarga, ale w tym trybie można skutecznie zaskarżyć jedynie uchybienia w czynnościach egzekucyjnych, bądź bezczynność komornika. Zgodnie z art. 804 k.p.c. organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym. Komornik wszczął egzekucję w sprawie i prowadził ją zgodnie z wnioskiem wierzyciela, na podstawie złożonego do akt tytułu wykonawczego, dlatego w ocenie Sądu Rejonowego brak było podstaw do kwestionowania tych czynności.

Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia Sąd wskazał art. art. 767 k.p.c., art. 804 k.p.c. art. 942 k.p.c. i art. 945 k.p.c.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyli dłużnicy M. F. i S. F. wnosząc o jego zmianę i uwzględnienie skargi.

Skarżący zarzucili nienależytą interpretację art. 798 k.p.c. oraz art. 799 k.p.c.

W uzasadnieniu zażalenia wskazali, że wyrażają wolę polubownego uregulowania należności wobec wierzycieli. Natomiast zgodnie z treścią art. 799 § 1 k.p.c. chcą to zrobić w sposób najmniej uciążliwy, a zarazem najbardziej skuteczny dla wierzycieli. Niestety wierzyciele wybrali najbardziej uciążliwy i godzący w interes dłużników sposób tj. wskazując możliwość prowadzenia postępowania egzekucyjnego z ich nieruchomości.

Zdaniem skarżących wierzyciele mogli uzyskać zaspokojenie swoich należności z innych składników majątkowych dłużników. Nadto na podstawie art. 798 k.p.c. dłużnikom przysługuje wybór między świadczeniami, które mają spełnić, a jeśli jeszcze tego nie dokonali, komornik wszczynając egzekucję celem spełnienia tych świadczeń, na wniosek wierzyciela wyznacza dłużnikom odpowiedni termin do dokonania wyboru. Dopiero po upływie tego terminu wierzyciel wybiera świadczenie, które ma być spełnione. Według skarżących wierzyciel uzyskałby swoje należności, a dłużnicy bez zbędnego ciężaru spłaciliby je.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie jest uzasadnione.

Na wstępie należy zauważyć, że w uzasadnieniu Sądu Rejonowego wystąpiła zdaniem Sądu Okręgowego omyłka pisarska, która nie ma wpływu na trafność orzeczenia. Sąd ten wskazał, że dłużnicy złożyli skargę na czynności Komornika przy Sądzie Rejonowym w Zawierciu P. M. w sprawie Km (...) i Km (...), w postaci wyznaczenia terminu pierwszej licytacji, podczas, gdy skarga dotyczyła czynności polegającej na wyznaczeniu terminu opisu i oszacowania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Z. przy ulicy (...). Okoliczność ta jasno wynika z treści skargi i Sąd Rejonowy odnosi się do niej w dalszej części uzasadnienia powołując odpowiednie przepisy m.in. art. 942 k.p.c. i 945 k.p.c.

Rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego odpowiada prawu i nie narusza wskazanych przez skarżących przepisów art. 798 k.p.c. oraz art. 799 k.p.c..

Przepis art. 798 k.p.c. stanowi, że „ jeżeli dłużnikowi przysługuje wybór między świadczeniami, które ma spełnić, a wyboru jeszcze nie dokonał, komornik, wszczynając egzekucję celem spełnienia tych świadczeń, na wniosek wierzyciela wyznaczy dłużnikowi odpowiedni termin do dokonania wyboru. Po bezskutecznym upływie tego terminu wierzyciel wybierze świadczenie, które ma być spełnione”. Przepis ten dotyczy egzekucji, w której przedmiotem są świadczenia wynikające z zobowiązania przemiennego, a uprawnionym do wyboru świadczenia jest dłużnik. Jeżeli dłużnik takiego wyboru nie dokonał, wierzyciel we wniosku o wszczęcie egzekucji powinien wskazać wszystkie świadczenia objęte treścią tytułu wykonawczego, z zastrzeżeniem, że tylko jedno z nich – w zależności od wyboru dokonanego przez dłużnika, a jeżeli tego nie uczyni, wyboru dokonanego przez wierzyciela – będzie podlegać egzekucji. Z taką sytuacją nie ma mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Z tytułów wykonawczych będących podstawą egzekucji w sprawach Km (...) i Km (...) nie wynika, aby dłużnicy byli zobowiązani do spełnienia świadczenia przemiennego. Z zobowiązaniem przemiennym mamy do czynienia wówczas, gdy dłużnikowi przysługuje prawo wyboru świadczenia - art. 365 k.c. Wówczas w pozwach wskazywane są dwa świadczenia z żądaniem ich zasądzenia np. o wydanie określonej rzeczy albo zapłatę określonej kwoty pieniężnej. W sprawie Km (...) postępowanie egzekucyjne prowadzone jest w związku z zadłużeniem skarżących w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Z., a w sprawie Km (...) w związku z zadłużeniem z tytułu umowy kredytu, czyli dochodzone wierzytelności wynikają ze zobowiązań o charakterze stricte pieniężnym.

Nietrafny był również drugi z zarzutów, który dotyczył naruszenia art. art. 799 k.p.c. Wg tego przepisu „ wniosek o wszczęcie egzekucji lub żądanie przeprowadzenia egzekucji z urzędu umożliwia prowadzenie egzekucji według wszystkich dopuszczalnych sposobów, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości. Skierowanie egzekucji do nieruchomości dłużnika oraz składników jego majątku, do których przepisy o egzekucji z nieruchomości stosuje się odpowiednio, jest możliwe tylko na wniosek wierzyciela. Wierzyciel może wskazać wybrane przez siebie sposób albo sposoby egzekucji. Organ egzekucyjny stosuje sposób egzekucji najmniej uciążliwy dla dłużnika.(§ 1). Jeżeli egzekucja z jednej części majątku dłużnika oczywiście wystarcza na zaspokojenie wierzyciela, dłużnik może żądać zawieszenia egzekucji z pozostałej części majątku” (§ 2).

W obu sprawach przed wyznaczeniem terminu opisu i oszacowania dłużnicy zostali wezwani do uiszczania w terminie 14 dni należności w formie zapłaty wymaganej kwoty pieniężnej pod rygorem przystąpienia do opisu i oszacowania (w sprawie Km (...) k.60, w sprawie Km (...) k. 9). Dłużnicy nie uregulowali zadłużenia we wskazanym terminie, co spowodowało wyznaczenie terminu opisu i oszacowania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego opisanego w księdze wieczystej nr Kw (...).

Poza sporem pozostaje fakt, że lokal mieszkalny będący przedmiotem egzekucji, to miejsce zamieszkania dłużników, co jest dla nich szczególnie ważne. Dłużnicy nie przedstawili jednak żadnych argumentów, które skutkowałyby uwzględnieniem skargi. Nie wskazali żadnych innych składników majątkowych, z których wierzyciele mogliby się zaspokoić. Nadto z dokumentów zebranych w aktach spraw egzekucyjnych oraz stanowiska komornika (k.20- 21) wynika, ze zadłużenie skarżących na dzień 20 czerwca 2016r. wynosiło 389.477,88 zł, a przybliżona wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego opisanego w księdze wieczystej nr Kw (...), wynosi 177.000 zł.

Racje ma Sąd Rejonowy podnosząc, że wyjątkowo trudną sytuację materialną dłużników ilustruje także oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania złożone przez skarżących w związku z wnioskiem o zwolnienie ich od kosztów sądowych.

W tym stanie rzeczy należało uznać słuszność rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego, co skutkowało oddaleniem zażalenia na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c i art. 13 § 2 k.p.c.