Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 04 kwietnia 2018r. powód J. B. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego
w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej z dnia 12 lutego 2001 roku w sprawie o sygnaturze akt I NC 347/01 w całości. Jednocześnie wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

W uzasadnieniu pozwu powód powołał się na treść art. 118 KC, 125§1 KC i przedawnienie roszczenia. Wskazał, że w dniu 06 marca 2018 roku zostało wszczęte przeciwko powodowi postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy B. K.. Postawą wszczęcia egzekucji był nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym wydany przez Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej w dniu 12 lutego 2001 roku w sprawie o sygnaturze akt I NC 347/01, któremu postanowieniem z dnia 31 stycznia 2018 roku nadana została klauzula wykonalności na rzecz następcy prawnego (...) Dyrekcja Przewozów Pasażerskich – Giełdy Praw Majątkowych (...) S.A. Powód podniósł, że roszczenie z nakazu w oparciu o który wszczęte zostało postepowanie egzekucyjne jest przedawnione albowiem od dnia wydania nakazu zapłaty do marca 2018 roku nie nastąpiło wszczęcie postepowania egzekucyjnego ani nie skorzystano z uprawnień, o których mowa w art. 123 KC.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska strona pozwana zaprzeczyła, aby tytuł wykonawczy uległ przedawnieniu, albowiem nakaz zapłaty został wydany w dniu 12 lutego 2001 roku a następnie opatrzony klauzulą wykonalności na rzecz poprzedniego wierzyciela klauzulą wykonalności w dniu 27 sierpnia 2010 roku. Dalej podniesiono, że pozwany nabył wierzytelność wynikającą z przedmiotowego nakazu zapłaty w dniu 19 sierpnia 2010 roku i w dniu 10 stycznia 2018 roku wystąpił z wnioskiem do Sądu Rejonowego o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz nowego wierzyciela w trybie art. 788 §1 KPC. W dniu 31 stycznia 2018 roku zostało wydane postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności na rzecz pozwanego. Pozwany podkreślił, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przerywa bieg przedawnienia. Bieg terminu przedawnienia nakazu zapłaty został przerwany dwukrotnie: tj. w dniu 19 sierpnia 2010 roku z chwilą złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty na rzecz pierwotnego wierzyciela oraz w dniu 10 stycznia 2018 roku poprzez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz nowego wierzyciela.

W odpowiedzi na odpowiedź na pozew powód podtrzymał swe żądanie jednocześnie w razie nieuwzględnienia roszczenia w całości domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego wykonalności – nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 lutego 2001r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej w części – w zakresie zasądzonych odsetek ustawowych, które uległy przedawnieniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 lutego 2001 roku Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej wydał w sprawie I NC 347/01 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym i zasądził od pozwanego na rzecz (...) Dyrekcji Przewozów Pasażerskich Wydział P. B. w G. kwotę 163,18 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 31 lipca 2000 roku do dnia zapłaty wraz z kwotą 80 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Powyższy nakaz uprawomocnił się w dniu 15 marca 2001 roku, a tytuł wykonawczy wydano pełnomocnikowi wierzyciela w dniu 19 sierpnia 2010 roku

Dowód: nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym ( I NC 347/01) z dnia 12 lutego 2001 roku wraz klauzulą wykonalności

W dniu 10 stycznia 2018 roku następca prawny (...) Dyrekcji Przewozów Pasażerskich Wydział P. B. w G. – pozwany Giełda Praw Majątkowych (...) S.A. w W. złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności na rzecz następy prawnego w trybie art. 788 §1 KPC. Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2018 roku Referendarz sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bielsku-Białej nadał klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu w postaci prawomocnego nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej w dniu 12 lutego 2001 roku sygn. akt I NC 347/01 na rzecz wierzyciela Giełdy Praw Majątkowych (...) S.A. w W. jako następcy prawnemu (...) Państwowych S.A..

Dowód: wniosek z dnia 10 stycznia 2018 roku, postanowienie z dnia 31 stycznia 2018 roku (akta sprawy I Co 107/18)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Rozstrzygnięcie sprawy Sąd oparł na dokumentach znajdujących się w aktach niniejszej sprawy oraz sprawy I Co 107/18, oraz aktach egzekucyjnych Km516/18, których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron.

Zgodnie z 840 §1 pkt. 2 KPC dłużnik może wytoczyć powództwo w celu pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. To powództwo zwane przeciwegzekucyjnym jest środkiem obrony przed egzekucją, przysługującym dłużnikowi. Przedmiotem sporu w sprawie jest wykonalność tytułu wykonawczego. Zasadność roszczenia stwierdzonego orzeczeniem sądowym może być rozpatrywana tylko na podstawie zdarzeń, które nastąpiły po wydaniu orzeczenia sądowego. Tym samym nie mogą być to zdarzenia oparte na zarzutach poprzedzających wydanie tytułu egzekucyjnego. To powództwo może być wytoczone dopiero po nadaniu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności, chociażby egzekucja nie została jeszcze wszczęta.

Jak wskazuje się w literaturze przez „zdarzenia” należy rozumieć wyłącznie zdarzenia leżące u podstawy świadczenia wynikającego z zobowiązania dłużnika objętego tytułem egzekucyjnym. Zdarzeniami w oparciu, o które można żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego są okoliczności lub fakty, z którymi przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązań, albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego. Zauważyć należy, że w drodze postępowania o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności nie jest możliwym wzruszenie prawomocnego rozstrzygnięcia sądu stanowiącego tytuł egzekucyjny, a możliwe jest jedynie pozbawienie jego atrybutu wykonalności.

Zauważyć należy, że art. 840 §1 pkt. 2 KPC odnosi się jedynie do zdarzeń, które nastąpiły po powstaniu tytułu egzekucyjnego, a gdy tytułem jest orzeczenie sądowe - jedynie w okresie po zamknięciu rozprawy. Powództwo przewidziane w 840 §1 pkt. 2 KPC nie prowadzi i nie może prowadzić do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem sądu. W związku z tym nie jest dopuszczalna merytoryczna zmiana uprzednio wydanego prawomocnego orzeczenia w oparciu o przepis art. 840 KPC (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 1972 r., II PR 372/72, OSP 1973/11/222). Podważenie prawomocnego orzeczenia może bowiem nastąpić jedynie w trybie wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności orzeczenia lub kasacji, jako trybie wyłącznie właściwym do uchylenia prawomocnych orzeczeń.

Przesłanką zastosowania 840 §1 pkt. 2 KPC . jest stwierdzenie, że - pomimo prawomocności orzeczenia - orzeczenie to nie może być egzekwowane na skutek nowych zdarzeń, jakie nastąpiły po zamknięciu rozprawy. W wypadku powództwa opozycyjnego opartego na przepisie 840 §1 pkt. 2 KPC przedmiotem badania może być jedynie okoliczność, czy po powstaniu tytułu egzekucyjnego, nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Jeżeli tytułem jest orzeczenie sądu badanie dotyczyć będzie również zdarzeń, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy. Poza zakresem orzekania znajduje się badanie stosunku cywilnego, który łączył strony i który był podstawą wydania tytułu egzekucyjnego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2011 r., V CSK 199/10 LEX nr 786397).

Wskazać ponadto należy, że zgodnie z treścią art. 125 §1 KC roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu. Podkreślić należy, że zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2014 r. (I CSK 197/13, LEX nr 1438401), który Sąd orzekający w całej rozciągłości podziela, określony w art. 125 §1 KC dziesięcioletni termin przedawnienia ma zastosowanie do stwierdzonych wyrokiem roszczeń o odsetki za opóźnienie wymagalnych w chwili uprawomocnienia się wyroku. Trzyletniemu przedawnieniu ulegają stwierdzone wyrokiem roszczenia o odsetki za opóźnienie należne i wymagalne po dniu uprawomocnienia się wyroku.

Bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 §1 pkt.1 KPC). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo (art. 124 §1 KPC). W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone (art. 124 §2 KPC).

Bezsprzecznie w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej wydał nakaz zapłaty w dniu 12 lutego 2001 r., w którym zasądzono od J. B. na rzecz (...) Dyrekcji Przewozów Pasażerskich Wydział P. B. w G. kwotę 163,18 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 31 lipca 2000 r.. Następnie w dniu 19 sierpnia
2010 r. Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej wydał pełnomocnikowi wierzyciela tytuł wykonawczy po uprzednim złożeniu przez wierzyciela wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przedmiotowemu nakazowi, co oznaczało pierwsze przerwanie biegu przedawnienia wykonania orzeczenia wydanego przez Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej. Następnie w konsekwencji przelewu, wierzytelność stwierdzoną nakazem zapłaty z dnia 12 lutego 2001 roku nabył pozwany Giełda Praw Majątkowych (...) S. A. z siedzibą w W., który w dniu 10 stycznia 2018 roku wystąpił z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności temu tytułowi w trybie art. 788 §1 KPC. Złożenie przez pozwanego wniosku o nadanie klauzuli wykonalności po raz drugi przerwało bieg terminu przedawnienia. Termin przedawnienia roszczenia głównego określonego w nakazie zapłaty oraz zasądzonych w nim odsetek wymagalnych na dzień wydania rozstrzygnięcia, wynosił lat 10, a odsetek za opóźnienie stwierdzonych nakazem zapłaty, których termin wymagalności następował po dniu uprawomocnieniu się nakazu – 3 lata (art. 125§KC).

Zainicjowane przez pierwotnego wierzyciela postępowanie w przedmiocie uzyskania tytułu wykonawczego zakończone wydaniem tego tytułu w dniu 19 sierpnia 2010 roku przerwało bieg terminu przedawnienia. Tym samym nie doszło do przedawnienia roszczenia głównego oraz odsetek za opóźnienie zasądzonych od dnia 31 lipca 2000 roku do dnia uprawomocnienia się nakazu zapłaty tj. 15 marca 2001 r. W związku z podjęciem czynności zmierzającej bezpośrednio do wyegzekwowania roszczenia, przerwany został bieg przedawnienia w odniesieniu do odsetek wymagalnych po dniu uprawomocnienia się wydanego orzeczenia, a przed trzema latami od daty złożenia wniosku o wydanie tytułu wykonawczego. Złożenie wniosku o nadanie klauzuli na następcę przez pozwanego w dniu 10 stycznia 2018 r. doprowadziło do kolejnego przerwania przedawnienia Zatem odsetki za okres od dnia 16 marca 2001 r. do dnia 10 stycznia 2015 r. uległy przedawnieniu i wierzyciel nie może ich od dłużnika przymusowo egzekwować. Przedawnieniu uległy także odsetki nieprzedawnione w dacie wydania pierwotnemu wierzycielowi tytułu wykonawczego. w związku z upływem 3 lat od daty rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia, po jego przerwaniu , które nastąpiło w wyniku złożenia wniosku o wydanie tytułu wykonawczego. W pozostałym zakresie tj. w zakresie w jakim roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądowym nie uległo przedawnieniu powództwo zostało oddalone.

W zakresie kosztów Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 100 KPC, znosząc wzajemnie koszty procesu pomiędzy stronami w związku z tym, iż wartość przedmiotu sporu, w niniejszej sprawie - a to kwota należności głównej wynikającej z nakazu zapłaty, którego pozbawienia wykonalności domagał się powód wraz z kwotą nieprzedawnionych odsetek - w zasadzie równoważy się z wartością odsetek w zakresie, których tytuł wykonawczy pozbawiony został wykonalności.

SSR Anetta Maćkowiak

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w rep. C;

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda – bez pouczenia;

3.  kal. 14 dni od daty doręczenia lub z wpływem.

B., dn. 11 kwietnia 2018 roku

SSR Anetta Maćkowiak