Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ca 49/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy we Włocławku z 2014-07-03

Sygn. akt I Ca 49)14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2014 roku

Sąd Okręgowy we Włocławku Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSO Andrzej Witka-Jeżewski

Sędziowie: SO Aneta Sudomir-Koc

SO Mariusz Nazdrowicz (spraw.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Renata Szatkowska

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2014 roku we Włocławku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) (...) (...)1 z/s w W.

przeciwko U. R.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Aleksandrowie Kujawskim V Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Radziejowie

z dnia 27 stycznia 2014 roku - sygn. akt. V C 469/13

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Aleksandrowie Kujawskim V Zamiejscowemu Wydziałowi Cywilnemu z siedzibą w Radziejowie, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSO A.Sudomir-Koc SSO A.Witka – Jeżewski SSO M.Nazdrowicz

Sygn.akt I Ca 49/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Aleksandrowie Kujawskim V Zamiejscowy Wydział Cywilny z/s w Radziejowie oddalił powództwo (...) (...)1 w W. przeciwko U. R. o zapłatę kwoty 11 082,01 zł (wraz z bliżej określonymi odsetkami) i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 2417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia i ich ocena prawna:

W dniu 15 stycznia 2008 r. pozwana zawarła z(...)Bankiem S.A. w K. umowę o kredyt nr (...). Bank ten – w związku z niewywiązania się kredytobiorcy z obowiązku spłaty kredytu - wystawił w dniu 29 marca 2010 r. przeciwko U. R. tytuł egzekucyjny, któremu Sąd Rejonowy w Radziejowie w dniu 19 maja 2010 r. nadał klauzulę wykonalności (sygn. akt I Co 460/10). Następnie w oparciu o powyższy tytuł (...) Bank S.A. w K. wszczął egzekucję, umorzoną postanowieniem Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Radziejowie L. B. postanowieniem z dnia 23 marca 2012r. Umową cesji z 8 marca 2012 r. dotychczasowy wierzyciel przeniósł na rzecz powoda przysługującą mu wobec pozwanej wierzytelność.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd Rejonowy podkreślił, że istota sporu sprowadzała się do oceny zasadności zgłoszonego przez pozwaną zarzutu przedawnienia. Przedawnienie jednak biegnie w myśl art. 120 § 1 kc od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Powód w żaden sposób nie wykazał , by umowa łącząca jego poprzednika prawnego z pozwaną była wypowiedziana i tym samym, aby wymagalne stały się wynikające z niej roszczenia . Nawet gdyby hipotetycznie założyć – do czego brak było uzasadnionych podstaw- że umowa jednak została przez (...)Bank S.A. w K. wypowiedziana to nie wiadomo, kiedy to nastąpiło i tym samym od kiedy należy liczyć bieg 3- letniego w tym przypadku terminu przedawnienia. O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 kpc.

Apelację od tego wyroku wniósł powód zarzucając w pierwszej kolejności naruszenie prawa procesowego, polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 kpc) i sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek przyjęcia, że powód nie wykazał wymagalności dochodzonego roszczenia, gdy postanowienia umowy zawierają terminy spłaty kredytu. Ponadto apelujący zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego (art. 120 § 1 zad. 2 kc w zw. z art. 69 ust 1 ustawy „Prawo bankowe” wskutek błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania w/w przepisów poprzez uznanie, że roszczenie o zapłatę z tytułu umowy kredytu jest roszczeniem, którego wymagalność jest uzależniona od podjęcia przez bank określonej czynności, choć jako świadczenie jednorazowe (aczkolwiek płatne w ratach) staje się wymagalne z datą ostatecznej spłaty. Powołując się na powyższe skarżący wniósł o zmianę kwestionowanego wyroku i uwzględnienie żądania w całości przy zasądzeniu kosztów procesu za obie instancje względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji .Pozwana nie zajęła stanowiska odnośnie wniesionego środka odwoławczego.

Sąd okręgowy zważył co następuje:

Apelacji nie sposób odmówić słuszności .Sąd I instancji dokonał przydatnych do rozstrzygnięcia sprawy ustaleń faktycznych, które Sąd odwoławczy przyjął jako własne czyniąc podstawą orzekania w postępowaniu apelacyjnym. Wprawdzie odwołując się do naruszenia przepisu art. 233 § 1 kpc i sprzeczności ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego apelujący formalnie ustalenia te zakwestionował to jednak bliższa analiza treści tych zarzutów wskazuje, że za ich pomocą skarżący neguje prawidłowość przeprowadzonego przez Sąd procesu subsumpcji ustalonego stanu faktycznego pod właściwe przepisy, co należy do sfery stosowania prawa materialnego. W istocie zarzuty te są jedynie uzupełnieniem zarzutu naruszenia przepisów prawa materialnego . Niezależnie od wspomnianych ustaleń Sąd Okręgowy – w oparciu o umowę kredytu z 15 stycznia 2008 r., której wartość dowodowa nie była przez nikogo kwestionowana i nie budzi wątpliwości – ustalił, że (...)Bank S.A. w K. udzielił U. R. kredytu na okres od 15 stycznia 2008 r. ze spłatą do dnia 15 marca 2012 r. ( § 1 w/w umowy) z tym, że kredytobiorca miał dokonywać w okresie objętym umową spłaty kredytu w równych miesięcznych ratach płatnych do 15 każdego miesiąca w wysokości 170,12 zł każda ( § 3). W przypadku opóźnienia w terminie regulowania rat kredytu bank miał pobierać odsetki na warunkach określonych w § 2 w/w umowy.

Przechodząc do oceny zasadności apelacji należy przede wszystkim zwrócić uwagę, że przyjęcie braku wymagalności dochodzonego przez powoda roszczenia automatycznie oznacza jego przedwczesność . W sytuacji, gdy w umowie kredytowej określone zostały terminy spłaty kredytu, a bank wystawił tytuł egzekucyjny i uzyskał klauzulę wykonalności oraz prowadził na jego podstawie egzekucję już bez jakiejkolwiek analizy prawnej zapatrywanie Sądu a quo o niewymagalności (przedwczesności) roszczenia musi bardzo zaskakiwać . Nie zostały przy tym przedstawione argumenty na rzecz tego stanowiska, gdyż Sąd ten najwyraźniej przyjął – czego można się jednak jedynie domyślać - że tylko wypowiedzenie umowy kredytowej sprawia, że bank (jego następca prawny) może dochodzić od kredytodawcy spłaty udzielonego kredytu wraz z odsetkami i innymi należnościami . Pogląd ten jest oczywiście błędny i wręcz niezrozumiały.

Zobowiązania dzielą się na terminowe i bezterminowe. Z chwilą nadejścia terminu do spełnienia świadczenia roszczenie wierzyciela wobec dłużnika staje się wymagalne. Jedną z konsekwencji wymagalności jest min. rozpoczęcie biegu przedawnienia (art. 120 kc), Jeżeli zobowiązanie jest bezterminowe to o jego przekształcenie w zobowiązanie terminowe decyduje wierzyciel przez wezwanie dłużnika do jego wykonania (art. 455 kc). W umowie kredytu (art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. „Prawo bankowe”- tekst jedn. : Dz.U. 2012.1376 ze zm.) powinny zostać określone min. zasady i termin spłaty kredytu (ust. 2 pkt 4 w/w przepisu). Tak też się stało w rozpatrywanym przypadku (rozważania dotyczące sytuacji, gdy termin nie został mimo wskazanego wymogu określony jako niemające znaczenia dla przedmiotowej sprawy są zbędne). Nie ulega zatem jakiejkolwiek wątpliwości , że zobowiązanie pozwanej miało charakter terminowy ze wszystkimi płynącymi stąd konsekwencjami. O przedwczesności dochodowego roszczenia nie może więc być mowy. Wychodząc z odmiennego założenia Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy (art. 386 § 4 kpc), co mam miejsce wówczas , gdy Sąd nie odnosi się do tego, co było przedmiotem sprawy i gdy nie bada materialnej podstawy żądania albo merytorycznych zarzutów strony bezpodstawnie przyjmując, że istnieje przesłanka materialnoprawna lub procesowa unicestwiająca roszczenie. Ma to miejsce w szczególności wówczas , gdy Sąd uwzględnia zarzut przedawnienia roszczenia lub jego prekluzji jak też przyjmuje przedwczesność powództwa (uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2014 r. II CZ 117/13 nie publ., LEX nr 1458823).

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd meriti oceni zasadność zgłoszonego zarzutu przedawnienia przyjmując, że wymagalność świadczenia w rozumieniu art. 120 kc w zaistniałej sytuacji można liczyć albo od daty ostatecznej spłaty zadłużenia (określonej zgodnie z umową na 15 marca 2012 r.; w tym przypadku świadczenia z umową kredytu należy traktować jako świadczenie jednorazowe, choć płatne w ratach- uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z 2 października 1998 r. III CKN 578/98 nie publ., LEX nr 1214910, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 11 lipca 2012 r. I ACa 671/12 nie publ., LEX nr 1254561, uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego we Włocławku z 7 marca 2012 r. I ACa 97/12 nie publ., LEX nr 1130079, wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z 19 września 2013 r. II Ca 573/13 http://orzeczenia.ms.gov.pl) albo z upływem następnego dnia po dniu płatności każdej z poszczególnych rat (jak przy świadczeniach okresowych- art. 118 kc). W tym drugim przypadku Sąd I instancji będzie jednak miał na uwadze , że przerywa bieg przedawnienia wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (uchwała Sądu Najwyższego z 16 stycznia 2004 r. III CZP 101/03 OSNC 2005/4/58, wyrok Sądu Najwyższego z 12 stycznia 2012 r. III CSK 203/11 nie publ., LEX nr 1125087), po czym rozpoczyna on bieg na nowo od daty uprawomocnienia się tego tytułu. Taki sam skutek powoduje też złożenie wniosku o wszczęcie i prowadzenie egzekucji, a termin przedawnienia biegnie wówczas ponownie od prawomocnego umorzenia postępowania egzekucyjnego (wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5 września 2013 r. IACa 537/13 nie publ.. LEX nr 1378713 i z 8 lutego 2006 r. I ACa 1693/05 nie publ., LEX nr 189375, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 21 listopada 2012 r. I ACz 953/12 nie publ., LEX nr 137 8937).

Sąd Rejonowy przyjmie również, że roszczenie banku – a więc podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą – o spłatę kredytu przedawnia się z upływem 3 lat (art. 118 kc).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy we Włocławku na podstawie art. 386 § 4 kpc orzekł jak na wstępie. O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 2 kpc.

SSO A.Sudomir-Koc SSO A.Witka-Jeżewski SSO M.Nazdrowicz

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wiesława Wiwatowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy we Włocławku
Osoba, która wytworzyła informację:  Andrzej Witka-Jeżewski,  Aneta Sudomir-Koc
Data wytworzenia informacji: