Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III RC 696/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Toruniu z 2016-03-01

Sygn. akt III RC 696/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w. T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Lidia Lenartowicz

Protokolant sekr.sądowy Marta Szczepańska

Po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2016 r. w. T..

sprawy z powództwa: R. B.

przeciwko: mał. O. B. (1) działającemu przez matkę P. M. (1)

o: obniżenie alimentów

I.  Obniża z dniem 1.02.2016 r. rentę alimentacyjną R. B. względem mał. O. B. (1) z kwoty po 500 zł miesięcznie, ustalonej ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w. T. w dniu 26.03.2012 r. w sprawie (...), do kwoty po 400 zł (czterysta) miesięcznie, płatnej do rąk matki mał. pozwanego P. M. (1) do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat,

II.  Oddala powództwo w pozostałej części,

III.  Uznaje, iż powód uiścił opłatę w całości i nie obciąża go kosztami sądowymi w pozostałej części,

IV.  Nie obciąża strony pozwanej kosztami sądowymi w sprawie,

V.  Wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 696/15

UZASADNIENIE

W dniu 28 lipca 2015r. powód R. B. wniósł pozew przeciwko małoletniemu O. B. (1) działającemu przez matkę P. M. (1) o obniżenie alimentów z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 250 zł miesięcznie, poczynając od dnia wytoczenia powództwa.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że od czasu ustalenia obowiązku alimentacyjnego, mającego miejsce na podstawie ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w. T. w dniu 26 marca 2012 r. sygn. akt (...) zmniejszyły się jego możliwości zarobkowe i majątkowe. Powód podniósł, iż jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku, zaś matka małoletniego pracuje osiągając znaczne dochody ok. 2000 zł. Podał, że zawarł z matką dziecka porozumienie, na mocy którego sprawuje z nią naprzemienną opiekę nad małoletnim, łoży na jego utrzymanie w czasie kiedy przebywa pod jego dachem, naprzemiennie z matką opłaca także koszt przedszkola w kwocie 180 zł, zaś we wrześniu 2014r. poniósł koszt wyprawki przedszkolnej. Wskazał również, że łoży na utrzymanie swojej dorosłej córki A. B. (1) kwotę po 250 zł miesięcznie oraz spłaca zaległe alimenty względem Funduszu Alimentacyjnego, co również osłabia jego możliwości zarobkowe i majątkowe względem małoletniego O..

W odpowiedzi na pozew z dnia 1 września 2015r. P. M. (1) działająca na rzecz małoletniego O. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Swoje stanowisko strona pozwana uzasadniła tym, że faktycznie strony mają obowiązek naprzemiennie nocować małoletniego jednak z uwagi na nadużywanie alkoholu przez powoda, to matka sprawuje znaczną część opieki nad dzieckiem. Podała, że ojciec mimo zapewnień nie odbiera dziecka z przedszkola. Potwierdziła fakt poniesienia przez powoda kosztu wyprawki przedszkolnej dziecka, jednak była to tylko połowa kosztów związanych z pójściem O. do przedszkola – resztę kosztów poniosła matka. Potwierdziła, ze powód jest bezrobotny, jednak jest właścicielem działki budowlanej i dwóch działek rekreacyjnych, z których uczynił źródło dochodu wskutek ich wynajmu. Potwierdziła również fakt łożenia alimentów na córkę A. oraz spłacania zadłużenia względem Funduszu Alimentacyjnego. Podała, że przekazał córce kwotę 10.000 zł tytułem darowizny. Podała, że pracuje na umowę zlecenia z dochodem 1350 zł miesięcznie, zaś czynsz najmu zajmowanego przez nią mieszkania wynosi 800 zł.

Na rozprawie w dniu 28.01.2016r. powód zmienił powództwo i wniósł o obniżenie alimentów ustalonych ostatnio rzeczoną ugodą z kwoty po 500 zł m-cznie do kwoty po 300 zł m-cznie poczynając od 1.02.2016r.

Pozwana natomiast wniosła o oddalenie powództwa.

Na kolejnych rozprawach strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany małoletni O. B. (1) urodzony (...) pochodzi z nieformalnego związku powoda R. B. i P. M. (1).

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

odpis zupełny aktu urodzenia – k. 4 akt sprawy (...) Sądu Rejonowego w. T./

Dotychczas stosunek alimentacyjny uregulowany był w drodze ugody zawartej przed Sądem Rejonowym w. T. w dniu 26 marca 2012 r. sygn. akt (...), mocą której powód zobowiązał się płacić na rzecz małoletniego alimenty w kwocie po 300 zł miesięcznie poczynając od dnia 23.09.2011r. do dnia 31.03.2012r., zaś od 01.04.2012r. w kwocie po 500 zł miesięcznie płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk matki P. M. (1), niezależnie od zasiłki rodzinnego, do pobierania którego jest uprawniona matka dziecka wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat.

/okoliczność bezsporna, a ponadto dowód:

Protokół ugody k. 46 akt sprawy (...) Sądu Rejonowego w. T./

Powód R. B. miał wówczas wykształcenie średnie tech. ekonomista. Studiował na (...) w T. – opłata wynosiła 300 zł miesięcznie. Posiadał też umiejętności budowlane. Prowadził wówczas nieformalnie działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych, której nie zarejestrował. Wynajmował także swój samochód marki V. (...) m.in. do przewożenia drewna oraz pracował dorywczo. Miesięczne dochody powoda wynosiły ok. 1500zł m-cznie. Przez krótki czas był zatrudniony na umowę na okres próbny na pół etatu, ale umowa została rozwiązana. Był właścicielem domu w P. o pow. 100 m2, który nie był wówczas niewykończony, jednak media były tam doprowadzone, dom był ogrzewany kominkiem i można było w nim mieszkać. Był także właścicielem działki o pow. 3000 m2. Wcześniej miał dom w W.. Ponadto, budował dwie altany w ogródkach działkowych, które sprzedał za 20.000zł. Wydawał czasem na dziecko 400 zł miesięcznie, nadto kilka razy kupił dziecku zabawki i pampersy. Prowadzone było wówczas przeciwko niemu postępowanie karne przygotowawcze w sprawie o nękanie. Miał długi m.in. względem Towarzystwa (...) w kwocie 1195,80zł, zaległości względem Funduszu Alimentacyjnego z tytułu nieregulowania alimentów na córkę A. B. (1) oraz grzywnę do spłacenia, jak również dług 5000zł za usługi adwokata.

Małoletni pozwany O. miał wówczas 1,5 roku. Koszt utrzymania w zakresie usprawiedliwionych potrzeb dziecka w skali miesiąca wynosił co najmniej około 800zł i obejmował m.in. żywność i mleko (dziecko wówczas już mogło jeść stałe posiłki), pampersy - ok. 100zł m-cznie. Matka kupiła dziecku w październiku 2011r. obuwie. Generalnie dziecko było zdrowe, czasami tylko chorowało i było leczone antybiotykami. W grudniu dziecko miało zapalenie płuc a potem zapalenie oskrzeli. Wówczas na leki wydala ok. 100zł. Ojciec dziecka nie brał wówczas udziału w wychowaniu dziecka.

Matka małoletniego O. miała wówczas 27 lat. Osiągała średni dochód w kwocie około 1200zł netto m-cznie pracując jako sprzedawca w sklepie (...). Oprócz O. miała jeszcze na utrzymaniu syna P. M. (2) ze związku nieformalnego - ojcostwo nie było ustalone.

/dowód:

zeznania powoda

akta sprawy (...) Sądu Rejonowego w. T. k. 2-48/

Aktualnie powód R. B. ma 45 lat. Oprócz wykształcenia technika ekonomisty zrobił w PUP kurs operatora koparki, ale nie pracuje w tym zawodzie. Od dnia 10.08.2015r. powód był zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do zasiłku w PUP dla Powiatu (...) w T., jednak obecnie został skreślony. Wykonuje prace dorywcze budowlane i remontowe, z których miesięczny wynosi ok. 1500 zł, czasem nawet 2000 zł. Prowadzi w tym zakresie niezarejestrowaną działalność gospodarczą przy wykorzystaniu samochodu wyposażonego w hak holowniczy marki B. (...), który jest zarejestrowany na jego matkę, o wartości ok. 20.000 zł. Potencjalnych klientów wskazuje mu kolega.

Wiosną sprzedał dom położony jednorodzinny w P., który budował przez 5 lat. Otrzymał za niego cenę 360.000 zł. W kwietniu 2015r. kupił 2-pokojowe mieszkanie w T. przy ul. (...) za cenę 210.000 zł. Nadto, w 2015r. kupił również działkę położoną w(...) na R. w T. za cenę 5.000 zł, którą zamierza sprzedać. Działkę tę wynajmuje rodzinie O. w zamian za czynsz na rzecz powoda, który jednak nie jest uiszczany regularnie. Powód ma jeszcze działkę budowlaną w P. o powierzchni 1500 m2, którą wynajmuje.

Miesięczne wydatki powoda obejmują: fundusz remontowy za mieszkanie - 50zł, ogrzewanie i woda - 150zł zimą, prąd - ok. 100zł, nie ma czynszu bo jest to kamienica, koszty użytkowania samochodu matki – 500 zł.

Część długów powoda została spłacona. Ma jednak jeszcze zaległości: względem FA – ok. 20.000 zł odnośnie córki, w ZUS – ok. 4000zł, z tytułu niespłaconej pożyczki zaciągniętej w P. w 2011r. - 2500zł. Komornik prowadzi egzekucję na tej podstawie - ostatnio wpłacił komornikowi kwotę 500zł. Zarówno mieszkanie przy ul. (...) w T., jak i wierzytelności względem K. O. z tytułu najmu działki w (...), są obciążone zajęciem przez komornika.

Nie ma oszczędności ani lokat bankowych.

Oprócz mał. O. powód ma jeszcze na utrzymaniu córkę, tj. 23-letnią A. B. (1) ze związku małżeńskiego z E. B.. Alimenty zasądzone na córkę wynoszą po 250zł. Córka jest studentką 3 roku studiów na kierunku marketing. Zadłużenie w związku z nieregularną płatnością alimentów z tego tytułu wynosi ok. 40.000 zł.

Powód nieregularnie płaci alimenty. Komornik sądowy prowadzi przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne na tej podstawie.

Jest uzależniony od alkoholu, jednak nie podjął leczenia odwykowego.

/dowód:

dokumentacja fotograficzna k. 10-12, 30

dowód wpłaty składki na ubezp. NW k. 24

dowód wpłaty alimentów na A. B. k. 27-29, 37

decyzja Starosty (...) k. 32

zawiadomienia komornika k. 33-34

zajęcie komornicze wierzytelności k. 36-36v.

kserokopia dowodu rejestracyjnego samochodu B. (...) k. 38

zeznania powoda z dnia 17.12.2015r. od 00:02:06 do 00:36:03 k. 40-42

zeznania pozwanej z dnia 17.12.2015r. od 00:19:52 do 00:37:05 k. 41-42/

Z informacji PUP dla Miasta T. wynika, że aktualnie powód R. B. nie figuruje w ewidencji (...). Ostatnio zarejestrowany był w okresie od 07.05.2010r. do 20.07.2011r. jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku, jednak wyłączenie z ewidencji nastąpiło na skutek nieuzasadnionej odmowy przyjęcia propozycji pracy. Podano, że propozycje szkoleń i ofert pracy zależą od indywidualnych predyspozycji zarejestrowanego oraz od aktualnych potrzeb rynku pracy. Informacje o kursach pojawiają się na bieżąco na stronie internetowej (...) lub bezpośrednio w Urzędzie. Koszty kursów i szkoleń ponosi Urząd.

/dowód:

Informacja PUP dla Miasta T. k. 44/

Pozwany małoletni O. ma obecnie lat 5, chodzi do przedszkola publicznego w (...). O. jest zdrowym chłopcem, choruje jak każde dziecko.

Miesięczny koszt utrzymania dziecka, który pokrywa jego matka, wynosi to ok 700zł i obejmuje: czesne za przedszkole wraz z wyżywieniem – ok. 180zł, komitet rodzicielski - 20zł, wydatki dodatkowe związane z przedszkolem - ok 40zł, wyżywienie – ok. 300zł, wyjścia z dzieckiem – ok. 150zł. Do tego dochodzą wydatki związane z imprezami okolicznościowymi jak np. zakup kostiumu i owoców na jasełka. Matka kupuje dziecku używaną lub nową odzież i obuwie.

W lipcu (...) syn chodził do przedszkola ale nie było stołówki i był catering – miesięczna opłata za przedszkole wyniosła wówczas 380zł. We wrześniu 2015r. matka pokryła koszt wyprawki przedszkolnej dziecka – ok. 100zł.

/dowód:

dokumentacja fotograficzna k. 31

zeznania pozwanej z dnia 17.12.2015r. od 00:19:52 do 00:37:05 k. 41-42 /

Matka małoletniego O. M. obecnie ma 30 lat. Do czerwca 2015r. pracowała jako konsultant ds. sprzedaży ze średnim wynagrodzeniem 1031 zł. Od lipca do grudnia 2015r. pracowała w firmie pośredniczącej w zatrudnieniu dla firmy (...) na stanowisku doradcy klienta na umowę zlecenie z wynagrodzeniem ok. 1260zł netto w zależności od ilości godzin. Premia była uzależniona od wyników w pracy. Ostatni raz premię miała w maju 2015r. natomiast od 18 stycznia 2016 pracuje na (...) jako sprzedawca z wynagrodzeniem 2000zł brutto, czyli netto ok 1450zł. Umowa zawarta jest na okres próbny do 17 kwietnia 2016r.

Oprócz O. ma jeszcze na utrzymaniu 10-letniego syna P. M. (2) ze związku nieformalnego - ojcostwo nie było ustalone. Obaj chłopcy mieszkają z matką.

Matka małoletniego najmuje mieszkanie przy ul. (...) w T.. Opłaty lokalowe i związane z utrzymaniem mieszkania obejmują: odstępne - 500zł, czynsz - 500zł, prąd – ok. 120zł, (...) 60zł.

Nie ma żadnego wartościowego majątku w postaci ruchomości lub nieruchomości.

Nie ma długów.

/dowód:

Zaświadczenie pracodawcy k. 18

Zaświadczenie pracodawcy o dochodach k. 10, 35

zeznania pozwanej z dnia 17.12.2015r. od 00:19:52 do 00:37:05 k. 41-42/

Kontakty powoda z synem uregulowano ugodą zawartą przed mediatorem. Zgodnie z ugodą powód opiekuje się dzieckiem naprzemiennie z matką. Widuje syna co 2 dzień, tj. w poniedziałek, środę i piątek. Odbiera wówczas dziecko z przedszkola i dziecko u niego nocuje, a z rana jest odprowadzane do przedszkola. W sobotę natomiast odwozi dziecko do matki, przy czym przekazanie dziecka odbywa się albo o godz. 17:30 albo o godz. 12:30, w zależności od godzin pracy matki małoletniego. Podczas pobytu dziecka u ojca, to powód łoży wówczas na jego utrzymanie, przygotowuje mu posiłki, a nadto zapewnia wtedy synowi rozrywkę – chodzą razem do kina, na basen. Miesięczne koszty pobytu dziecka u ojca wynoszą 300 zł plus wskazane dodatkowe wydatki 100-200 zł. O. ma u ojca własny pokój. W wakacje dziecko nie chodziło do przedszkola i było u ojca przez cały tydzień, potem tydzień u matki, a przez pozostałe tygodnie letnie sprawowali opiekę naprzemiennie. W okresie ferii zimowych w 2016r. małoletni przebywał z powodem przez tydzień – pojechał z ojcem w góry. Koszt pobytu, który pokrył powód, wyniósł ok. 600zł łącznie z noclegami. W ostatnim czasie, z uwagi na zmianę pracy przez matkę małoletniego, powód również opiekował się O. przez cały tydzień.

/ okoliczność bezsporna, a nadto dowód:

oświadczenie o odebraniu dziecka k. 5

rachunki k. 25-26

zeznania powoda z dnia 17.12.2015r. od 00:02:06 do 00:36:03 k. 40-42

zeznania pozwanej z dnia 17.12.2015r. od 00:19:52 do 00:37:05 k. 41-42

wyliczenia powoda k. 45/

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, aktach sprawy (...) Sądu Rejonowego w. T., a także uzupełniająco o zeznania powoda i matki małoletniego pozwanego.

Sąd w pełni dał wiarę dowodom w postaci dokumentów zgromadzonych w toku procesu, albowiem ich prawdziwość nie budziła w ocenie Sądu jakichkolwiek wątpliwości. Były one opatrzone wymaganymi pieczęciami i podpisami. Co więcej, wiarygodność przedłożonych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Zeznania powoda i matki mał. pozwanego kłóciły się ze sobą w zakresie kwoty alimentów należnych dziecku. Różnicę stanowiła subiektywna ocena pewnych faktów, które strony interpretowały z własnego punktu widzenia. Dotyczyło to przede wszystkim twierdzeń powoda, iż jego możliwości zarobkowe i majątkowe uległy obniżeniu i obecnie nie jest on w stanie płacić na rzecz dziecka alimentów w dotychczasowej kwocie. Sąd miał na uwadze fakt, że każda ze stron przedstawiała wiele okoliczności w sposób jak najbardziej korzystny dla siebie.

Sąd dał wiarę co do zasady zeznaniom matki mał. pozwanego w części dotyczącej ustalenia aktualnej sytuacji rodzinnej i materialnej matki i dziecka, uzasadnionych potrzeb małoletniego O. B., ponieważ były one logiczne i spójne i w przeważającym zakresie znalazły odbicie w całokształcie zebranego materiału dowodowego. Natomiast Sąd nie dał wiary zeznaniom matki pozwanego w pozostałej ich części, która dotyczyła kwestii braku podstaw do obniżenia alimentów względem mał. O. B. (1) do kwoty 400 zł miesięcznie, gdyż powyższe nie znalazło potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym.

Natomiast zeznania powoda należało uznać za wiarygodne jedynie co do ustalenia jego aktualnej sytuacji rodzinnej i materialnej oraz istnienia podstaw do częściowego obniżenia alimentów względem mał. O. B. (1) do kwoty 400 zł miesięcznie. Natomiast Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w pozostałej ich części, która dotyczyła potrzeby obniżenia zasądzonych alimentów poniżej kwoty 400 zł w związku ze zmniejszonymi możliwościami zarobkowymi i majątkowymi powoda, gdyż nie znalazło to potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie i odpowiedzi na pozew, w pismach procesowych i podanych w ramach informacyjnego wysłuchania, a którym strona przeciwna nie zaprzeczała, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale zgromadzonym w sprawie.

Na rozprawie w dniu 17.12.2015r. Sąd postanowił oddalić wniosek matki mał. pozwanego o zwrócenie się do Wojewódzkiego Szpitala (...) przy ul. (...) przy ul. (...) o przesłanie kart informacyjnych powoda, albowiem dowód ten nie był istotny dla sprawy.

Na rozprawie w dniu 11.02.2016r. Sąd postanowił zamkniętą rozprawę otworzyć na nowo, albowiem w myśl art. 225 kpc, Sąd może zamkniętą rozprawę otworzyć na nowo.

Powód R. B. wniósł pozew przeciwko swojemu synowi małoletniemu O. B. (1) o obniżenie wysokości świadczenia alimentacyjnego z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 250 zł miesięcznie, przy czym roszczenie swoje zmodyfikował na rozprawie domagając się obniżenia alimentów do kwoty po 300 zł m-cznie poczynając od 1.02.2016r. Jako podstawę swojego roszczenia powołał fakt, iż jego możliwości zarobkowe i majątkowe zmniejszyły się w porównaniu z okresem, kiedy ustalana była kwota alimentów, oraz, że dodatkowo łoży na utrzymanie dziecka oraz zwiększył się jego wkład w jego wychowanie.

Zgodnie z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie także wtedy, gdy nie znajduje się w niedostatku. W myśl § 1 art. 135 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Rodzice, w zależności od swych możliwości, są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Usprawiedliwione potrzeby dziecka winny być ocenione nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych osób zobowiązanych do jego utrzymania oraz całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustalaniu przez sąd wysokości alimentów (por. wyrok SN- Izba Cywilna z 21 maja 1975r., III CRN 72/75).

Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 138 kro, w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Przy orzekaniu w tym przedmiocie Sąd bierze więc pod uwagę czy do takiej zmiany rzeczywiście doszło.

Przez zmianę stosunków, o której mowa w art. 138 kro rozumie się istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (por. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, pod red. K. Piaseckiego, Warszawa 2006).

W sprawie ustalono, że powód jest ojcem mał. pozwanego (okoliczność bezsporna). Jego ustawowym obowiązkiem jest zatem współuczestniczenie w kosztach utrzymania dziecka, jeżeli nie jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie.

Żądając natomiast obniżenia alimentów winien udowodnić fakty, z których wywodzone jest dochodzone roszczenie, opierając się właśnie o przepisy art. 138 kro w zw. z art. 133 § 1 i art. 135 kro, tj. że obecne możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego zmniejszyły się, albo że usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów uległy zmniejszeniu.

W ocenie Sądu, przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, doszło do zmiany stosunków określonej w art. 138 kro jedynie częściowo, jednak nie w takim zakresie, jakiego żąda strona powodowa. Zdaniem Sądu, istniały podstawy do obniżenia alimentów z kwoty po 500 zł miesięcznie do kwoty po 400 zł miesięcznie, poczynając od dnia 01.02.2016r r. Brak było natomiast podstaw do obniżenia alimentów poniżej kwoty 400 zł miesięcznie.

Przede wszystkim, istotne jest, iż powód domagał się obniżenia wysokości obowiązku alimentacyjnego po 4 latach. Zauważyć należy, że od chwili prawomocnego zakończenia poprzedniej sprawy zakończonej zawarciem ugody, w której ustalono wysokość alimentów, do momentu wniesienia sprawy niniejszej, upłynął właśnie dłuższy okres czasu i inflacja w tym okresie wyniosła kilka procent – sam więc upływ czasu stanowił już wystarczającą podstawę do obniżenia kwoty alimentów. Dłuższy upływ czasu bowiem, a przez to ewentualne zmniejszenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego lub zmniejszenie się potrzeb uprawnionego, dostatecznie udowodnione, może stwarzać wystarczającą podstawę do obniżenia alimentów.

Wbrew twierdzeniom powoda, w okresie tym nie uległa pogorszeniu jego sytuacja majątkowa i zarobkowa. Powód co prawda obecnie nie pracuje, to jednak jego dochód w dalszym ciągu utrzymuje się na stałym poziomie 1500 zł miesięcznie. Zarówno bowiem w czasie orzekania o obowiązku alimentacyjnym jak i w trakcie niniejszej sprawy pracował dorywczo oraz świadczył usługi budowlane i remontowe. Fakt, że powód nie jest nigdzie oficjalnie zatrudniony i pracuje zazwyczaj „na czarno” nie wpływa na zmniejszenie jego możliwości zarobkowych i majątkowych. W ocenie Sądu powód nie wykorzystuje bowiem w pełni swoich możliwości i nie podejmuje efektywnych kroków ku znalezieniu stałej pracy. Tymczasem zgodnie z art. 135 § 1 krio, wysokość świadczenia alimentacyjnego zobowiązanego uzależnia się nie tylko od jego możliwości zarobkowych, ale także i majątkowych. Przez ustawowe określenie "możliwości majątkowe" rozumieć należy nie tylko dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Powód ma szeroki zakres umiejętności i duże doświadczenie zawodowe w branży budowlanej. Nie powinien mieć zatem większych problemów ze znalezieniem stałej pracy. Zdaniem Sądu, powód ma zatem możliwość podjęcia pracy, a tym samym uzyskiwania wysokich dochodów. Fakt przejściowych trudności nie uzasadnia jednak, w ocenie Sądu, obniżenia alimentów na rzecz dziecka. Nie jest to bowiem stan trwały. Co więcej, jedynie wskutek własnych zaniedbań nie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna, przez co pozbawia się dostępu do dodatkowych kursów i szkoleń podnoszących jego kwalifikacje zawodowe oraz do ofert na rynku pracy.

Analizując natomiast jego majątek podać należy, że wprawdzie sprzedał dom w P., to jednak nabył mieszkanie w T. i jest również właścicielem dwóch działek, z których czerpie dochody w postaci czynszu najmu. Ma więc dodatkowe źródło dochodu. Co więcej - jego wydatki nieco zmniejszyły się z uwagi na nieponoszenie opłat związanych ze studiami na (...) w T. oraz z uwagi na uzyskiwany dochód z najmu działek.

Zaznaczenia wymaga również, że powód nie może powoływać się na pogorszenie własnej sytuacji majątkowej spowodowanej łożeniem na utrzymanie córki A. B. (1), albowiem już w trakcie poprzedniej sprawy alimentacyjnej powoływał się na tę okoliczność.

Fakt, że powód ma zadłużenia, nie może stanowić podstawy do zadania obniżenia alimentów względem dziecka. Zarówno bowiem w czasie orzekania o alimentach na podstawie ugody, jak i obecnie, ciążyły i nadal ciążą na nim zobowiązania kredytowe oraz zadłużenia, w tym także wobec tych samych wierzycieli (np. FA). Niektóre zobowiązania zostały zdaniem Sądu przez powoda zaciągnięte zbyt lekkomyślnie (np. w P.) - ich wartość bowiem przekraczała jego możliwości finansowe. Tym samym, w ocenie Sądu, zadłużenia te nie mogą być przeszkodą w regularnej spłacie alimentów na rzecz syna, gdyż rolą ojca jest dążenie z całych sił, przy maksymalnym wykorzystaniu możliwości zarobkowych i majątkowych, do zaspokojenia potrzeb małoletniego dziecka. Alimenty względem małoletniego dziecka muszą bowiem zostać zaspokojone w pierwszej kolejności, przed wszelkimi kredytami i zaległościami. Pozwany wiedząc, że ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec dziecka winien brać go pod uwagę oceniając własną zdolność kredytową i zaciągając kolejne zobowiązania. W ocenie Sądu, sam fakt zadłużenia, które go obciąża, nie powinien zatem wpływać na zaspokajanie potrzeb małoletniego O..

Jednakże Sąd wziął pod uwagę zwiększony wkład powoda w wychowanie małoletniego pozwanego, sprawowanie naprzemiennie opieki nad dzieckiem z matką, pokrywanie kosztów jego utrzymania w trakcie pobytu dziecka u ojca, zapewniania dziecku rozrywek, wyjazdów m.in. w góry, których koszt pokrył z własnych środków finansowych, kupowanie dziecku odzieży, obuwia, co średnio mieści się w dodatkowej poza kwotą 500 zł tytułem alimentów, które winien łożyć na syna, kwocie od 300 do 500 zł miesięcznie.

Znamiennym jest fakt, że strony zawarły w tym zakresie ugodę przed mediatorem, co świadczy o dobrej woli powoda, istnienia po jego stronie potrzeby zmniejszenia konfliktu między stronami oraz chęci angażowania się w utrzymanie i wychowanie syna O..

Mając więc na uwadze aktualną sytuację materialną powoda, Sąd uznał, iż nie jest w stanie płacić alimentów w zasądzonej wcześniej kwocie, natomiast jest on w stanie płacić alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie.

Sąd miał również na uwadze, iż sytuacja małoletniego pozwanego uległa pewnym zmianom. Dziecko dorasta, z całą pewnością zmieniły się jego potrzeby. Znajduje się ono w fazie intensywnego rozwoju fizycznego i intelektualnego, wobec tego jego potrzeby wzrastają a nie maleją, jednakże biorąc pod uwagę wyliczenia matki małoletniego - miesięczne koszty utrzymania dziecka nie wzrosły, lecz trochę zmniejszyły się. Małoletni O. co prawda uczęszcza aktualnie do przedszkola, co wiąże się z opłatami oraz ma dodatkowe wyjścia w ramach zajęć. Jednakże jak wskazano, ojciec dziecka czyni nie tylko dodatkowe osobiste starania o wychowanie dziecka, ale również dodatkowo łoży na jego utrzymanie średnio przez okres 3-4 dni w tygodniu. W tym zakresie więc usprawiedliwione potrzeby dziecka są zaspokajane, co zmniejsza zakres potrzeb niezaspokojonych. Dziecko jest zdrowe i rzadko choruje, a zatem nie zwiększają się koszty jego utrzymania w tym zakresie.

Sytuacja majątkowa i zarobkowa matki pozwanego P. M. (1) trochę się polepszyła, gdyż aktualnie dochody matki wzrosły o ok. 200 zł miesięcznie. W pozostałym zakresie sytuacja matki O. nie zmieniła się. Koszty utrzymania oraz opłaty mieszkaniowe pozostają na podobnym poziomie. Matka małoletniego pozwanego w dalszym ciągu ma na utrzymaniu także drugiego syna P. M. (2).

Reasumując, od zakończenia poprzedniego postępowania doszło do istotnej zmiany stosunków stanowiącej warunek zmiany wysokości alimentów, jednakże jedynie częściowej. W związku z powyższym, Sąd doszedł do wniosku, iż powód obecnie jest w stanie płacić kwotę po 400 zł miesięcznie na syna, ponieważ mieści się ona w jego możliwościach zarobkowych i majątkowych.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 138 kro, Sąd Rejonowy w. T. uwzględnił powództwo w części i obniżył z dniem 1.02.2016 r. rentę alimentacyjną R. B. względem mał. O. B. (1) z kwoty po 500 zł miesięcznie, ustalonej ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w. T. w dniu 26.03.2012 r. w sprawie (...), do kwoty po 400 zł (czterysta) miesięcznie, płatnej do rąk matki mał. pozwanego P. M. (1) do dnia 15-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat, o czym orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku. Natomiast w pozostałej części powództwo oddalił, o czym orzeczono jak w punkcie II wyroku.

W punkcie III sentencji wyroku Sąd uznał, iż powód uiścił opłatę w całości i na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nie obciążył go kosztami sądowymi w pozostałej części

W punkcie IV sentencji wyroku Sąd nie obciążył matki mał. pozwanego kosztami sądowymi w sprawie na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, z uwagi na fakt, iż była ona zwolniona od ich poniesienia.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano wyrokowi z urzędu w trybie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, o czym orzeczono w punkcie V sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Chyłek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Lidia Lenartowicz
Data wytworzenia informacji: