Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 sierpnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w S. I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR del. Joanna Krzyżanowska
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Beata Cichosz

po rozpoznaniu w dniu 31 sierpnia 2020 r. w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko R. I., I. P. i M. P. (1)

o pozbawienie tytułów wykonawczych wykonalności

1.  oddala powództwa;

2.  zasądza od powoda T. P. na rzecz pozwanego I. P. kwotę 1.000 zł ( jeden tysiąc złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ;

3.  zasądza od powoda T. P. na rzecz pozwanego M. P. (1) kwotę 1.000 zł ( jeden tysiąc złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. I C 221/16

UZASADNIENIE

Powód – T. P. , w pozwie skierowanym przeciwko R. I., I. P. i M. P. (1) wniósł ostatecznie o pozbawienie wykonalności tytułów wykonawczych w postaci:

a) wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 18 października 2012 r., sygn. (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia12 kwietnia 2013 r.;

b) wyroku Sądu Apelacyjnego w G. z dnia 26 lutego 2013 r., sygn. akt (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 22 lipca 2013 r.

c) postanowienia Sądu Rejonowego w S. z dnia 3 grudnia 2013 r., sygn. akt (...), aktu notarialnego z 3 grudnia 2013 r. Rep. A Nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 7 marca 2014 r.;

d) wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 23 września 2015 r., sygn. (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 24 września 2015 r.;

e) wyroku Sądu Okręgowego w S. z 21 października 2014 r. sygn. (...).

Uzasadniając żądanie powód podał, że tytuły wykonawcze wskazane w pkt a, b, d, e zostały wydane w oparciu o wyroki, które zapadły w Sądzie Okręgowym w S. w dniu 18 października 2012 r., sygn. (...) oraz w Sądzie Apelacyjnym w G. w dniu 26 lutego 2013 r., sygn. (...) na podstawie sfałszowanego materiału dowodowego i w drodze przestępstwa. Sfałszowanie materiału dowodowego polegało m.in. na naniesieniu na zabezpieczony dowód rzeczowy – anonimowy list, należącego do powoda materiału biologicznego, usunięciu części materiału dowodowego oraz złożeniu w sprawie (...) fałszywych zeznań przez świadków. Uzyskane opinie z przeprowadzonych, w oparciu o wskazany wyżej dowód rzeczowy, badań genetycznych stanowiły podstawę wydania wyroku w procesie karnym (...), uznającym powoda winnym dokonania przestępstwa na osobie R. I.. Nadto w trakcie procesu karnego zostały sfałszowane przez przewodniczącego składu sędziowskiego protokoły rozprawy. W toku postępowania odwoławczego toczącego się pod sygn. (...) podjęte zostały zaś przez funkcjonariuszy publicznych bezprawne działania mające uniemożliwić potwierdzenie, że w postępowaniu przed sądem I instancji faktycznie został sfałszowany materiał dowodowy uniemożliwiając wyjaśnienie przestępstwa.

W zakresie żądania pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego opisanego w pkt. c powód podał, że wobec braku środków pieniężnych niezbędnych do utrzymania dzieci, zobowiązał się, działając pod presją wynikającą z sytuacji w której się znalazła rodzina i on (długotrwała izolacja penitencjarna), do zapłaty świadczenia alimentacyjnego, a zobowiązanie to podpisał w dniu 3 grudnia 2013 r. w formie aktu notarialnego. Poddanie się egzekucji wprost z aktu notarialnego było wynikiem rażącego naruszenia prawa – przestępstwa popełnionego przez funkcjonariuszy publicznych, którego następstwem jest postępowanie egzekucyjne (...).

Zdaniem powoda, skoro został uznany za winnego popełnienia przestępstwa którego nie jest sprawcą z naruszeniem prawa do którego doszło przy wydawaniu orzeczeń niezbędne jest pozbawienie wykonalności związanych z nimi tytułów wykonawczych. (k. 4-6, k.368, k. 270-270v.).

Pozwany- R. I. wniósł oddalenie powództwa podnosząc, że żądanie powoda jest całkowicie bezpodstawne oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu (k. 368). Podał, że pozwany od wielu lat bezskutecznie kwestionuje wydane przeciwko niemu wyroki.

Pozwani - I. P. i M. P. (1) w odpowiedzi na pozew wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda solidarnie na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwani podnosili, że argumentacja zawarta w pozwie nie może stanowić podstawy do pozbawienia w oparciu o art. 840 § 1 pkt. 1 kpc wykonalności tytułu wykonawczego obejmującego akt notarialny z 3 grudnia 2013 r., Rep. A nr (...), któremu Sąd Rejonowy w S. postanowieniem z dnia 7 marca 2014 r. nadał klauzulę wykonalności w zakresie obowiązku zapłaty przez dłużnika T. P. na rzecz wierzycieli I. i M. P. (1) alimentów w wysokości po 1500 zł miesięcznie. Nie ma ona bowiem żadnego związku z dobrowolnym podpisaniem umowy alimentacyjnej. Umowa alimentacyjna i oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji nie były czynnością bezprawną (k.369-370).

Sąd ustalił

Wyrokiem z 18 października 2012 r. Sąd Okręgowy w S., sygn. (...) uznał T. P. za winnego popełnienia przestępstw opisanych w pkt 1 i 2. tego wyroku; w pkt 6. wyroku Sąd uwzględnił powództwo cywilne i zasądził od T. P. na rzecz pokrzywdzonego R. I. kwotę 20.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę oraz w punkcie 8 zasądził od T. P. na rzecz oskarżyciela posiłkowego R. I. kwotę 2.214 tytułem zwrotu poniesionych przez niego wydatków.

Postanowieniem z 12 kwietnia 2013 r. Sąd Okręgowy w S. nadał powyższemu orzeczeniu klauzulę wykonalności w zakresie pkt. 6 i 8

Sąd Apelacyjny w G. w pkt III wyroku z 26 lutego 2013 r. sygn. (...) na skutek apelacji od wyroku Sądu Okręgowego w S. z 18 października 2012 r. wydanego w sprawie (...) zasądził od T. P. na rzecz R. I. kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów udziału pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym. Postanowieniem Sądu Okręgowego z 22 lipca 2013 r. orzeczeniu temu w zakresie pkt III nadana została klauzula wykonalności. Pozostałe rozstrzygnięcia wyroku nie odnosiły się do R. I..

dowód: odpisy z dokumentów akt (...) złożone w kopercie na k.93

Wyrokiem z dnia 23 września 2015 r., sygn. (...) Sąd Okręgowy w S. zasądził od T. P. na rzecz R. I. kwotę 236.526 zł wraz z ustawowymi odsetkami (pkt. 1. wyroku) oraz zasądził od T. P. na rzecz R. I. kwotę 19.194,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt. 4.). W pkt 6. wyrokowi w pkt 1. nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

dowód: wyrok k. 351-351v.

Wyrokiem z dnia 21 października 2014 r. Sąd Okręgowy w S. w sprawie z powództwa R. I. przeciwko M. P. (2) o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, sygn. (...) uznał za bezskuteczną w stosunku do powoda R. I., któremu przeciwko T. P. przysługują następujące wierzytelności:

- wierzytelność w kwocie 22.214 zł stwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w S. z dnia 18 października 2012 r. w sprawie (...) (pkt 6. i 8. wyroku),

- wierzytelność w kwocie 600 zł tytułem zwrotu kosztów pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego stwierdzona w pkt III prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego w G. z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie (...),

- wierzytelność do kwoty 189.093 zł wynikająca z pozwu powoda R. I. skierowanego przeciwko T. P. w S. w sprawie (...)

umowę darowizny zawartą w dniu 26 lipca 2013 r. w S. przed notariuszem A. W., nr aktu notarialnego Repertorium A numer (...) pomiędzy T. P. działającym przez pełnomocnika M. P. (2) a M. P. (2), prawa własności nieruchomości stanowiącej zabudowaną działkę gruntu o numerze (...), o powierzchni 0,1495 ha, położonej w K. przy ul. (...) i niezabudowanej działki gruntu o numerze (...), o powierzchni 0,1300 ha, położonej w K., dla których obecnie prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...) (pkt 1. sentencji). W punkcie 2 wyroku zasądzono od pozwanej na rzecz powoda R. I. koszty procesu.

dowód: wyrok k.352-352v.

W dniu 3 grudnia 2013 r. T. P. i M. P. (2) zawarli w formie aktu notarialnego Rep. A numer (...), sporządzonego w Z. Karnym w W. przed notariuszem W. O. prowadzącym Kancelarię Notarialną w Z. umowę o ustalenie obowiązku alimentacyjnego. T. P. zobowiązał się w wykonaniu obciążającego go obowiązku alimentacyjnego wobec małoletnich synów I. P. i B. P. do płacenia na ich rzecz kwoty po 1.500 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich, płatnych z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, począwszy od sierpnia 2013 r., płatnych do rąk matki małoletnich M. P. (2) (§ 2). Jednocześnie w § 3 tego aktu T. P. poddał się egzekucji, co do obowiązku wynikającego z § 2 aktu.

Postanowieniem z dnia 7 marca 2014 r. Sąd Rejonowy w S., sygn. (...) nadał klauzulę wykonalności powyżemu aktowi co do wynikającego z § 2 aktu obowiązku zapłaty przez dłużnika T. P. na rzecz wierzycieli małoletnich I. P. i M. P. (1) kwoty po 1.500 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich.

dowód: akt notarialny k. 374-375, postanowienie Sądu Rejonowego k. 366

Należności objęte powyższymi tytułami wykonawczymi nie zostały zaspokojone.

dowód: informacja Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w S. T. M., (...) k.434

Sąd zważył:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności, dla porządku wskazać należy, że warunkiem powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego jest istnienie tytułu wykonawczego. Zgodnie z przepisem art. 776 k.p.c. tytułem wykonawczym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Podstawą dochodzenia pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności jest przepis art. 840 k.p.c. stanowiący, że dłużnik w drodze procesu może żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub w części albo jego ograniczenia. Żądanie to może opierać się na trzech podstawach:

1)  na zaprzeczeniu zdarzeń, na których oparto nadanie klauzuli wykonalności (art. 840 § 1 pkt. 1 k.p.c.);

2)  na zaistniałym po powstaniu tytułu egzekucyjnego zdarzeniu, na skutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. );

3)  na wykazaniu przez małżonka dłużnika, przeciwko któremu sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 k.p.c., że egzekwowane świadczenie wierzycielowi się nie należy (art. 840 § 1 pkt 3 k.p.c.).

Jeśli tytułem egzekucyjnym jest orzeczenie sądu dłużnik może jedynie podnosić zarzuty oparte na zdarzeniach, które nastąpiły już po wydaniu tytułu egzekucyjnego albo po zamknięciu rozprawy, po której wydano tytuł. Nie może kwestionować jednak zasadności treści tego tytułu, albowiem korzysta on z powagi rzeczy osądzonej. Najczęstszymi zdarzeniami powodującymi wygaśnięcie zobowiązania lub niemożność egzekwowania są: wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia, przedawnienie roszczenia, zawarcie ugody, złożenie do depozytu, zwolnienie dłużnika z długu przez wierzyciela.

W sytuacji, w której dłużnik żąda pozbawienia wykonalności tytułu niepochodzącego od sądu dłużnik może kwestionować zasadność treści tego tytułu, to znaczy powoływać się także na zdarzenia zaszłe przed jego powstaniem, a skutkujące bezzasadnością roszczenia stwierdzonego tym tytułem.

Istotne znaczenie przy rozstrzyganiu o zasadności powództwa przeciwegzekucyjnego ma treść art. 843 § 3 k.p.c. ustanawiającego prekluzję zarzutów jakie zgłaszać może dłużnik. Ustawowy obowiązek przytoczenia wszystkich zarzutów należy rozumieć jako przedstawienie okoliczności uzasadniających podstawę powództwa przeciwegzekucyjnego.

W niniejszej sprawie T. P. domaga się pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych, jakimi są orzeczenia sądu jak i akt notarialny, któremu nadano klauzulę wykonalności.

Zarzuty powoda w odniesieniu do sądowych tytułów egzekucyjnych zawarte w uzasadnieniu pozwu jak i podnoszone w toku udzielania przez powoda wyjaśnień w trybie art. 212 k.p.c., dotyczyły okoliczności, które nie mogły stanowić podstawy pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Korzystnego rozstrzygnięcia powód upatrywał bowiem w uchybieniach formalno-prawnych, jakie miały miejsce – w ocenie powoda - przy procedowaniu w sprawach karnych (...) i (...) (sfałszowanie materiału dowodowego,) co nie może stanowić podstawy pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Podkreślić jeszcze raz należy, że powództwo z art. 840 k.p.c. ma na celu pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, a nie podważenie treści orzeczenia zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. W postępowaniu tym nie podlega ponownemu merytorycznemu rozpoznaniu sprawa zakończona prawomocnym wyrokiem sądowym. Powództwo z art. 840 k.p.c. nie jest nadzwyczajnym środkiem odwoławczym. Założeniem tego powództwa nie jest badanie wadliwości orzeczenia sądowego.

Broniąc się powództwem opozycyjnym przed egzekucją opartą na akcie notarialnym, dłużnik może podnosić wszelkie zarzuty, również kwestionujące istnienie roszczenia objętego aktem notarialnym.

Nie mniej także i w tym wypadku powód nie wskazał na istnienie przesłanek o jakich mowa art. 840 § 1 k.p.c. słuchany informacyjnie nie podał jakiego rodzaju naruszenie prawa i przez kogo nastąpiło przy poddaniu się przez niego egzekucji ze zwalczanego w niniejszym postępowaniu aktu. Co więcej - przyznał i podkreślał, że dobrowolnie zawarł umowę alimentacyjną jako zabezpieczenie finansowe dzieci i dobrowolnie poddał się egzekucji w zakresie tego obowiązku. Jak trafnie zauważyli pozwani, istnienie obowiązku alimentacyjnego względem dzieci nie budzi żadnych wątpliwości, a czynność prawna mająca za przedmiot realizację tego obowiązku jest jak najbardziej dopuszczalna. Twierdzenia powoda, że działał pod presją, że dzieci pozostaną bez środków do życia są niezrozumiałe. Niewątpliwie też, w sytuacji gdy dłużnik T. P. nie wywiązuje się z płatności alimentów na rzecz synów, mieli oni jako wierzyciele, prawo do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Wobec tego, że zarzuty powoda dotyczyły okoliczności, które nie mogły stanowić podstawy pozbawienia tytułów wykonawczych wykonalności Sąd pominął wnioski dowodowe powoda, jako bezprzedmiotowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 840 § 1 k.p.c. a contrario orzekł jak w pkt 1. sentencji

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. Na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanych I. P. i M. P. (1) ustalone w oparciu o Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pomimo, że koszty zastępstwa procesowego poniesione przez I. P. i M. P. (1) były wyższe (po 10.817 zł na podstawie § 2 pkt 7 cyt. Rozporządzenia), sąd zdecydował o obciążeniu powoda jedynie częścią tych kosztów z uwagi na fakt, iż przebywa w izolacji i ma ograniczone możliwości gromadzenia środków pieniężnych.

Na oryginale właściwy podpis.