Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 27 października 2015r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku Wydział XII Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Rojewska

Protokolant: Klaudia Kozak

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2015 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z wniosku Banku (...) S.A. w W.

z udziałem Gminy M. G., H. K., A. K. (1), D. K., H. K., K. K., Ł. K., J. S., D. W., T. W., Z. W., A. K. (2)

o stwierdzenie nabycia spadku po Ł. K.

1.  Stwierdza, że spadek po Ł. K. zmarłym dnia 14 marca 2011r. w C. ostatnio stale zamieszkałym w G. na podstawie ustawy nabyła:

Gmina M. G. w całości z dobrodziejstwem inwentarza.

2.  Oddalić wniosek o wezwanie do udziału w sprawie Gminy C..

Sygn. akt XII Ns 1538/14

UZASADNIENIE

(...) Bank (...) S.A. złożył wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po Ł. K., zasądzenie od uczestników na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 120 zł oraz kosztów opłaty skarbowej w wysokości 17 zł oraz kwoty 22 zł z tytułu uzyskania skróconego odpisu aktu zgonu spadkodawcy. Wnioskodawca wskazał, iż posiada wierzytelność wobec zmarłego.

Postanowieniem z dnia 9 maja 2014r. roku Sąd Rejonowy w Głogowie uznał się niewłaściwy miejscowo i przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku (k. 25).

Postanowieniem z dnia 17 września 2014r. Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku wezwał do udziału w sprawie J. S., T. W., Z. W., E. K., K. K., A. K. (2), D. W. i D. K.. (k. 29)

Uczestnik D. W. złożył pismo z dnia 1 czerwca 2015r., w którym wskazał, iż odrzucił spadek po spadkodawcy. (pismo k. 62-62v.)

Uczestniczka K. K. złożyła pismo z dnia 9 czerwca 2015r., w którym wskazała, iż uczestnik E. K. zmarł w dniu 4 maja 2014r. oraz dodała, iż ona i E. K. odrzucili spadek po spadkodawcy w dniu 25 czerwca 2012r., a o powołaniu do spadku dowiedzieli się w dniu 17 kwietnia 2012r. (k. 65-66).

Na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2015r. Sąd uchylił postanowienie o wezwaniu do udziału w sprawie E. K. (k. 93) oraz wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestnika Gminę M. G. (k.94).

Uczestnik Gmina M. G. wniosła o stwierdzenie, że spadek po Ł. K. nabyli na podstawie ustawy rodzice spadkodawcy H. K. i A. K. (1) oraz o oddalenie wniosku w stosunku do Gminy ewentualnie o wezwanie do udziału w sprawie Gminy C.. (pismo k. 118-119)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ł. K. zmarł w dniu 14 marca 2011r. w C., ostatnio stale zamieszkiwał w G.. Spadkodawca w chwili śmierci był kawalerem i nie miał dzieci pozamałżeńskich ani przysposobionych. Rodzice spadkodawcy H. K. i A. K. (1) żyli w chwili otwarcia spadku. Spadkodawca miał jedną siostrę J. S.. Spadkodawca miał dziadków, którzy żyli w chwili jego śmierci : T. W. i Z. W. oraz E. K. i K. K.. Ojciec spadkodawcy ma jednego brata –A. K. (2). Matka spadkodawcy ma jednego brata D. W.. Przedmiotowa sprawa jest pierwszą sprawą spadkową po spadkodawcy. Nie sporządzono po spadkodawcy aktów poświadczenia dziedziczenia. Spadkodawca nie pozostawił testamentu.

Dowód : zapewnienie spadkowe H. K. k. 24, odpis skrócony aktu zgonu Ł. K. k. 13, zapewnienie spadkowe A. K. (1) k. 24, zeznania H. K. k. 93-94 (nagranie rozprawy w dniu 20.08.2015r. od 00:03:23 do 00:07:44), zeznania A. K. (1) k. 94 (nagranie rozprawy w dniu 20.08.2015r. od 00:07:44 do 00:09:02).

Ojciec spadkodawcy H. K. i matka spadkodawcy A. K. (1) odrzucili spadek po spadkodawcy przed notariuszem w G. w dniu 21 lipca 2011r.

Dowód : protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez H. K. k. 2-2v. akta I Ns 866/11 Sądu Rejonowego w Głogowie; protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez A. K. (1) k. 2-2v. akta I Ns 865/11 Sądu Rejonowego w Głogowie.

Siostra spadkodawcy J. S. odrzuciła spadek po spadkodawcy przed notariuszem w W. w dniu 5 sierpnia 2011r.

Dowód : protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez J. S. k. 3-4. akta I Ns 1003/11 Sądu Rejonowego w Głogowie.

Babcia Z. W. i dziadek T. W. w dniu 9 września 2011r. odrzucili spadek po spadkodawcy przez notariuszem w G..

Dowód : protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez Z. W. k. 3—3v. akta I Ns 1141/11 Sądu Rejonowego w Głogowie; protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez T. W. k. 2-2v. akta I Ns 1140/11 Sądu Rejonowego w Głogowie.

Babcia K. K. i dziadek E. K. w dniu 25 czerwca 2012r. odrzucili spadek po spadkodawcy przez notariuszem w G.. O powołaniu do spadku E. K. i K. K. dowiedzieli się z pisma Sądu Rejonowego w Głogowie doręczonego im w dniu 27 kwietnia 2012r. w sprawie I Ns 1141/11. E. K. zmarł w dnu 4 maja 2014r. Nie było po nim przeprowadzonej sprawy spadkowej. E. K. w chwili śmierci był żonaty z K. K. i miał dwóch synów A. K. (2) i H. K..

Dowód : protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez K. K. k. 3—3v. akta I Ns 906/12 Sądu Rejonowego w Głogowie; protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez A. K. (2) k. 2-2v. akta I Ns 905/12 Sądu Rejonowego w Głogowie, k. 8 i 9 akt I Ns 1141/11, odpis skrócony aktu zgonu E. K. k. 70, wyjaśnienia H. K. k. 93.

Brat ojca spadkodawcy –A. K. (2) o podstawie powołania do spadku dowiedział się w dniu 26 września 2012 r. A. K. (2) odrzucił spadek w dniu 15 marca 2013r. przed notariuszem w G.. A. K. (2) ma jedno dziecko –D. K., która odrzuciła spadek po spadkodawcy w dniu 15 lipca 2013r. D. K. nie posiada dzieci.

Dowód : akta sprawy I Ns 906/12 Sądu Rejonowego w Głogowie, protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez A. K. (2) akta I Ns 395/13 Sądu Rejonowego w Głogowie; protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez D. K. k. akta I Ns 1093/13 Sądu Rejonowego w Głogowie.

Brat matki spadkodawcy –D. W. o powołaniu do spadku dowiedział się w dniu 6 maja 2013r. i w dniu 9 maja 2013r. odrzucił spadek po spadkodawcy. D. W. nie ma dzieci.

Dowód: zawiadomienie o odrzuceniu spadku przez A. K. (2) – ostatnia karta akt I ns 395/13 Sąd Rejonowego w Głogowie; protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez D. W.. akta I Ns 743/13 Sądu Rejonowego w Głogowie.

Wnioskodawca zawarł ze spadkodawcą Ł. K. umowę o kartę kredytową C., z mocy której spadkodawca pozostawał w zadłużenia na dzień swojej śmierci.

Dowód: umowa 21 grudnia 2007r. k. 11-12, zadłużenie – okoliczność przyznana.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawę ustaleń Sądu w niniejszej sprawie stanowiły dokumenty zgromadzone w niniejszych aktach oraz w aktach Sądu Rejonowego w Głogowie nr I Ns 743/13, I Ns 395/13, I Ns 1093/13, I Ns 906/12, I Ns 905/12, I Ns 1141/11, I Ns 866/11, I Ns 865/11, I Ns 1003/11, I Ns 1140/11. Sąd oparł się również na zapewnieniach spadkowych uczestników oraz na ich zeznaniach. W szczególności zapewnienia spadkowe uczestników stanowiły wiarygodne i zgodne ze sobą źródło informacji odnośnie okoliczności wskazującej krąg osób uprawnionych do dziedziczenia, informacje o tym kiedy osoby dowiedziały się o swoim powołaniu do spadku oraz o miejscu zamieszkania spadkodawcy w chwili śmierci.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku regulują przede wszystkim przepisy art. 669 k.p.c. do art. 677 k.p.c. Zgodnie z treścią pierwszego z tych przepisów Sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi. Wedle art. 670 § 1 k.p.c. sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkodawca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje. Jeżeli testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia.

Zgodnie z art. 926 § 1 i 2 k.c., powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu przy czym dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą. Art. 931 § 1 k.c. wskazuje, iż w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Spadkodawca nie posiadał dzieci, ani małżonka w związku z tym zgodnie z art. 932 § 3 k.c. cały spadek spadkodawcy przypada jego rodzicom w częściach równych. Rodzice spadkodawcy H. K. i A. K. (1) odrzucili spadek w terminie określonym w art. 1012 k.c. który wskazuje, iż spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 § 1 k.c.) i składa się je przed sądem lub przed notariuszem (por. art. 1018 § 3 k.c.).

Zgodnie z art. 932 § 4 k.c. jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. W niniejszej sprawie spadkodawca miał jedną siostrę J. S., która w dniu 5 sierpnia 2011r. odrzuciła spadek i nie ma dzieci.

W myśl art. 934 § 1 k.c. w braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych.

§ 2. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy.

§ 3. W braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.

Zaś zgodnie z art. 935 k.c. w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Dziadkowie spadkodawcy ze strony mamy odrzucili spadek w dniu 9 września 2011r., co wskazuje na to, iż zachowali termin do wykonania tej czynności skutecznie.

Matka spadkodawcy ma jednego brata D. W., który o powołaniu do spadku dowiedział się z pisma Sądu Rejonowego w Głogowie, które otrzymał w dniu 6 maja 2013r. i 9 maja 2013r. złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku oraz oświadczył, iż nie ma dzieci.

Dziadkowie spadkodawcy ze strony ojca dowiedzieli się o swoim powołaniu do spadku w dniu 27 kwietnia 2012r. i w dniu 25 czerwca 2012r. złożyli oświadczenie o odrzuceniu spadku.

Ojciec spadkodawcy ma również jednego brata A. K. (2), który dowiedział się o powołaniu do spadku w dniu 26 września 2012r. z pisma Sądu Rejonowego w Głogowie i odrzucił spadek w dniu 15 marca 2013r., a więc zachował termin 6 miesięcy na dokonanie tej czynności. A. K. (2) ma jedno dziecko D. K., która również odrzuciła spadek w terminie.

Skutecznie więc wskazani powyżej spadkobiercy ustawowi Ł. K. odrzucili po nim spadek i pozostała do dziedziczenia gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Ustalając ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy Sąd miał na względzie brzmienie art. 25 k.c., zgodnie z którym miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Pojęcie miejsca zamieszkania, przyjęte w art. 25 k.c., jest konstrukcją prawną, na którą składają się dwa elementy: fizyczne przebywanie w danej miejscowości ( corpus) i zamiar, wola stałego pobytu ( animus). Oba te elementy muszą występować łącznie. Dla ustalenia miejsca zamieszkania nie wystarczy zatem ani samo zamieszkiwanie w sensie fizycznym, jednak bez zamiaru stałego pobytu, choćby zamieszkiwanie trwało przez dłuższy czas, ani sam zamiar stałego pobytu w danej miejscowości niepołączony z przebywaniem w tej miejscowości. O „miejscu zamieszkania" rozstrzyga zawsze całokształt okoliczności wskazujących na zejście się stanu faktycznego przebywania z zamiarem takiego przebywania (por. m.in. S. Grzybowski (w:) System Prawa Cywilnego, t. 1, s. 333–334; W. Popiołek, glosa do uchwały SN z dnia 24 czerwca 1993 r., III CZP 76/93, PS 1995, nr 3, s. 86–87; wyroki SN z dnia 21 listopada 1966 r., II PR 512/66, OSNC 1967, nr 7–8, poz. 136, oraz z dnia 7 czerwca 1983 r., II UR 4/84, OSP 1984, z. 12, poz. 265).

Z zapewnienia spadkowego oraz z zeznań rodziców spadkodawcy, miejscem zamieszkania spadkodawcy był G.. W G. bowiem spadkodawca od 2006r. pracował, ostatnio w Krajowej Izbie Rozliczeniowej, w której pracował od 2 lat. G. stanowił dla Ł. K. jego centrum życiowe, w G. wynajmował on mieszkanie, miał tu swoje rzeczy, swoich znajomych, zaś w G. był jedynie zameldowany i przyjeżdżał w odwiedziny do rodziców.

W związku z powyższym w ocenie Sądu miejscem zamieszkania spadkodawcy był G.. Sąd oddalił wniosek i zawarte w nim twierdzenie, że ostatnim miejscem zamieszkania spadkodawcy były C., bowiem tam spadkodawca zmarł, ale nie przebywał tam na stałe. Okoliczność, że spadkodawca miał miejsce zamieszkania w C. nie była podniesiona przez osoby mu najbliższe, czyli rodziców, którzy w sposób jednoznaczny wskazywali na G. jako miejsce zamieszkania wynikające zarówno z faktycznego tu przebywaniem spadkodawcy jak i woli przebywania w G. wynikającej choćby z wykonywania tu stale przez wiele lat pracy.

Sąd uznał również, iż wnioskodawca posiadał interes składając wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po Ł. K.. Zgodnie z art . 1025 § 1 k.c. Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Wnioskodawca zaś podnosił, co nie zostało zakwestionowane przez strony, iż zawarł z Ł. K. umowę o kartę kredytową, z której to umowy wynikało zadłużenie spadkodawcy.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd stwierdził, że spadek po Ł. K., zmarłym dnia 14 marca 2011r., ostatnio stale zamieszkałym w G. na podstawie ustawy nabyła Gmina M. G. w całości z dobrodziejstwem inwentarza, o czym orzeczono w punkcie I postanowienia.