Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 03 października 2019 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku

Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SR Joanna Krata

po rozpoznaniu w dniu 03 października 2019 roku w Gdańsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela P. Z. (1) z siedzibą we W.

przeciwko dłużnikowi J. R.

w sprawie ze skargi wierzyciela na czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym G. (...) A. P. w sprawie Km (...)

p o s t a n a w i a:

1. oddalić skargę;

2. kosztami postępowania obciążyć wierzyciela, uznając je za uiszczone w całości.

UZASADNIENIE

Wierzyciel P. Z. (1) z siedzibą we W. złożył skargę na czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym G. (...) A. P. w sprawie Km (...) tj. na postanowienie z dnia 24 kwietnia 2019 roku, w zakresie punktu czwartego tego postanowienia.

Skarżący podniósł, iż Komornik postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2019 roku, w związku z umorzeniem postępowania egzekucyjnego, w punkcie 4 sentencji ustalił opłatę egzekucyjną w kwocie 200 zł, na podstawie art. 29 ust. 1 u.k.k. w zw. z art. 28 ust. 4 u.k.k. Jak wskazuje skarżący, do postępowania wszczętego w dniu 1 grudnia 2016 roku zastosowanie powinna mieć regulacja z art. 29 ust. 1 u.k.k., jednakże bez regulacji zawartej w art. 28 ust. 4 u.k.k., a zatem bez regulacji wskazującej kwotę minimalną, gdzie w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela winna być określona w kwocie równej 5% pozostałego roszczenia do wyegzekwowania. Skarżący powołuje się również na regulację wskazaną w art. 770 k.p.c., która stanowi o obowiązku zwrotu przez dłużnika poniesionych kosztów na rzecz wierzyciela.

W świetle powyższych unormowań, wierzyciel wskazuje, że Komornik powinien pobrać opłatę stosunkową do wierzyciela, jednak obciążyć tą opłatą dłużnika. W związku z tym wniósł o uchylenie postanowienia w zakresie ustalenia opłaty stosunkowej, zobowiązanie Komornika do ponownego rozliczenia opłaty stosunkowej oraz zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez wskazanie, że dłużnik ma obowiązek zwrócić na rzecz wierzyciela koszty postępowania w całości. Jednocześnie skarżący wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania związanych z wniesieniem skargi.

Komornik przekazał uzasadnienie dokonania zaskarżonej czynności wraz z aktami egzekucyjnymi Km (...), wnosząc o oddalenie skargi dłużnika w całości jako bezzasadnej.

W odpowiedzi na skargę Komornik wskazał, że w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela obciąża go opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. Stosownie natomiast do przepisu art. 28 ust 4 u.k.k. w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 1, opłata minimalna wynosi 200 zł. Opłata obciąża wierzyciela, co oznacza, że obowiązek jej poniesienia ma charakter bezwzględny. Powołując się na doktrynę, Komornik wskazuje, że wierzyciel nie tylko zobowiązany jest ją podnieść, lecz także nie ma prawa domagać się jej zwrotu na postawie art. 770 k.p.c.

Sąd ustalił, co następuje:

Postępowanie egzekucyjne w sprawie Km (...) zostało wszczęte na wniosek wierzyciela P. Z. (1) z siedzibą we W. z datą 21 listopada 2016 roku przeciwko dłużnikowi J. R. w oparciu o tytuł wykonawczy stanowiący nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 6 listopada 2015 roku wydanym przez Sąd Rejonowy G. (...) w sprawie o sygnaturze akt IX Nc (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 2 lutego 2016 roku (k. 2 akt Km). W toku postępowania egzekucyjnego nie doszło do upadku przedmiotowego tytułu wykonawczego.

W dniu 3 stycznia 2017 roku doręczono dłużnikowi zawiadomienie o wszczęciu przeciwko niemu egzekucji (k. 13 w zw. z k.15 akt Km).

Pismem z dnia 9 kwietnia 2019 roku wierzyciel wniósł o umorzenie postępowania egzekucyjnego w całości i obciążenie wierzyciela kosztami przeprowadzonej egzekucji (k. 18 akt Km).

Postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2019 roku Komornik umorzył postępowanie egzekucyjne. Komornik ustalił koszty postępowania obciążające wierzyciela w kwocie 200 zł na podstawie art. 29 ust. 1 u.k.k. (k. 19 akt sprawy Km).

Sąd zważył, co następuje:

Skarga wierzyciela nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie, zasadnym wydaje się przypomnienie, iż sam wierzyciel składając wniosek o umorzenie postępowania, wnioskował o obciążenie go kosztami przeprowadzonej egzekucji.

Przepis art. 770 k.p.c., na który powołuje się wierzyciel stanowi, iż dłużnik zwraca wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Przepis powyższy zawiera prawną regulację kosztów postępowania egzekucyjnego, wprowadzając zasadę odpowiedzialności dłużnika za koszty egzekucji, połączoną z zasadą kosztów celowych. Należy jednak mieć na uwadze, iż powyższa regulacja nie ma charakteru wyłącznego, albowiem w obowiązującym obecnie (i mającym zastosowanie w sprawie niniejszej) stanie prawnym uzupełniona jest o obszerną regulację zawartą w ustawie o kosztach komorniczych z dnia 28 lutego 2018 roku.

Zgodnie z przepisem art. 29 ust. 1 u.k.k., który w sposób modelowy traktuje o sytuacji, gdy umorzenie postępowania egzekucyjnego jest następstwem bezczynności wierzyciela (art. 824 § 1 pkt 4 k.p.c.), względnie cofnięcia wniosku przez wierzyciela (art. 824 § 1 pkt 1 k.p.c.), w takich przypadkach wierzyciela obciąża opłata stosunkowa w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania.

Opłata pobierana na podstawie art. 29 ust. 1 u.k.k. „obciąża” wierzyciela, co oznacza, że obowiązek jej poniesienia ma charakter bezwzględny. Wierzyciel nie tylko zobowiązany jest ją ponieść, lecz także nie ma prawa domagać się jej zwrotu na podstawie art. 770 k.p.c. Zaprezentowana wykładnia art. 29 ust. 1 zd. 1 u.k.k. nakazuje zresztą przyjąć, że egzekucji umorzonej na wniosek wierzyciela lub z powodu jego bezczynności nie sposób uznać – co do zasady – za prowadzoną w sposób „celowy” (art. 770 § 1 k.p.c.) (tak R. Reiwer (red.), Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz (w:) R. Reiwer (red.), Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, Warszawa 2019).

Przepis art. 28 ust. 4 u.k.k. wskazuje natomiast, że w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 1, opłata minimalna wynosi 200 złotych. Nie budzi wątpliwości Sądu, że także ten przepis ma zastosowanie w niniejszej sprawie, w której postępowanie zostało wszczęte przed dniem 1 stycznia 2019r.

Nie jest trafne powoływanie się w tym zakresie przez wierzyciela na przepis art. 52 ust. 2 ustawy o kosztach komorniczych.

Orzekając o kosztach postępowania egzekucyjnego po dniu 1 stycznia 2019 roku, zarówno Komornik jak i Sąd zobligowany jest do stosowania nowych rozwiązań wprowadzonych ustawą o kosztach komorniczych, albowiem poprzednia ustawa regulująca tę problematykę (ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji) została przez ustawodawcę wyeliminowana z dniem 01 stycznia 2019 roku z porządku prawnego i nie może stanowić podstawy prawnej żadnych orzeczeń wydanych po tym dniu, w tym także w toku postępowań zainicjowanych wniesieniem środków zaskarżenia.

Zgodnie z przepisem art. 305 ustawy o komornikach sądowych z dnia 22 marca 2018 roku, traci moc ustawa o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku. Jednocześnie z treści przepisu art. 306 ustawy o komornikach sądowych z dnia 22 marca 2018 roku wynika, że ustawa ta wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2019 roku.

Ustawa nie zawiera regulacji pozwalających na ustalenie, że przepisy ustawy o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku nadal obowiązują w jakimkolwiek zakresie.

Oceny tej nie zmienia treść przepisu art. 52 ustawy o kosztach komorniczych, uchwalonej w dniu 28 lutego 2018 roku, w którym ustawodawca jeszcze odwoływał się do przepisów ustawy o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku, utrzymując jej obowiązywanie w porządku prawnym. Jak wskazano wyżej, w późniejszej ustawie o komornikach sądowych, uchwalonej w dniu 22 marca 2018 roku ustawodawca uchylił jednak w całości jej obowiązywanie z dniem 1 stycznia 2019 roku, nie przewidując w tym zakresie żadnych ograniczeń w postaci przepisów intertemporalnych. Wobec treści przepisu art. 305 ustawy o komornikach sądowych, nie jest możliwe zastosowanie rozwiązań przyjętych w art. 52 wcześniejszej ustawy o kosztach komorniczych. Normy prawne, do których odwołuje się przepis art. 52 u.k.k. (przepisy ustawy o komornikach sądowych i egzekucji) nie obowiązują już w porządku prawnym, przepis ten w rezultacie ma charakter normy pustej.

Wskazać należy, iż wyeliminowanie przez ustawodawcę rozwiązania przyjętego w przepisie art. 52 u.k.k. jest racjonalne i konsekwentne z punktu widzenia przyjętej przez niego w późniejszej ustawie o komornikach sądowych zasadniczej zmianie odnośnie zasady wynagradzania komorników sądowych, ukształtowanej jako wynagrodzenie prowizyjne proporcjonalne do wysokości uzyskanych opłat egzekucyjnych, stanowiących należność budżetową o charakterze publicznoprawnym i przyjętej w tym zakresie regule intertemporalnej (art. 283 ust.1 w zw. z art. 143 ust. 3 u.k.s.). Zgodnie z rozumowaniem a contrario, na mocy art. 283 ust. 1 u.k.s. - do opłat egzekucyjnych, które nie zostały prawomocnie ustalone przed dniem wejścia w życie ustawy (niezależnie od daty wszczęcia postępowania egzekucyjnego), stosuje się przepisy art. 149-151 u.k.s., zatem także przepis art. 143 ust. 3 u.k.s., który stanowi, iż przez uzyskane opłaty egzekucyjne rozumie się opłaty faktycznie pobrane lub ściągnięte na podstawie przepisów ustawy z dnia 28.02.2018r. o kosztach komorniczych. Ustawodawca konsekwentnie nie przewiduje zatem możliwości, aby w sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy opłaty egzekucyjne nie zostały prawomocnie ustalone, możliwe było orzekanie o tych opłatach na podstawie przepisów innej ustawy niż ustawa z dnia 28 lutego 2018 roku o kosztach komorniczych, tj. wyeliminowanej z porządku prawnego ustawy o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku.

Omawianym zagadnieniem prawnym zajmował się Sąd Okręgowy w. G., który w uzasadnieniu postanowienia z dnia 6 maja 2019 roku (sygn. akt XVI Cz (...)), przeprowadził także szczegółową analizę przepisów regulujących zasady techniki prawodawczej, dochodząc do tożsamego wniosku. Sąd ten podkreślił, że gdyby wolą ustawodawcy było pozostawienie w obowiązującym porządku prawnym przepisów ustawy o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku, w zakresie regulacji odnoszących się do kosztów komorniczych, do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2019 roku, ustawa zawierałaby stosowne przepisy. Ustawa o komornikach sądowych w sposób wyraźny uchyla w całości moc obowiązującą ustawy o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 roku; milczenie ustawodawcy co do reguły intertemporalnej należy uznać za przejaw jego woli bezpośredniego działania nowego prawa.

Zasadnym wydaje się również wskazanie, iż konkluzja ta przyjmowana jest niezależnie w orzecznictwie innych Sądów, tytułem przykładu wymienić można choćby postanowienie Sądu Rejonowego w T. (...) z dnia 22 marca 2019 roku w sprawie sygn. akt I Co (...).

W konsekwencji powyższych rozważań Sąd uznał, iż w sprawie niniejszej podstawą orzeczenia o kosztach postępowania winna być cała ustawa o kosztach komorniczych z dnia 28 lutego 2018 roku w związku z czym uznać należy, że Komornik zasadnie obciążył wierzyciela opłatą minimalną w kwocie 200 zł na podstawie art. 29 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 28 lutego 2018 roku o kosztach komorniczych.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji postanowienia, na podstawie przepisów art. 767 k.p.c. w zw. z art. 29 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 28 lutego 2018 roku o kosztach komorniczych.

O kosztach postępowania wywołanych wniesieniem skargi na czynności komornika, Sąd orzekł w punkcie 2. sentencji postanowienia, na podstawie przepisów art. 98 k.p.c. i art. 108 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., mając na uwadze wynik postępowania – fakt oddalenia skargi wierzyciela. Na koszty sądowe w sprawie niniejszej złożyła się opłata stała w kwocie 50 zł, uiszczona przez skarżącego.

ZARZĄDZENIE

1. odnotować i zakreślić w rep. Co;

2. odpis postanowienia doręczyć:

- pełnomocnikowi wierzyciela,

- dłużnikowi z pouczeniem o zażaleniu i odpisem skargi,

- Komornikowi, zwracając akta Km;

3. akta przedłożyć Asystentowi z wpływem lub za 21 dni z epo i zpo.

G., dnia 3 października 2019 roku

SSR Joanna Krata