Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w P. wniósł pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym domagając się zasądzenia od pozwanego B. F. kwoty 5 833,81 zł z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 1 643,98 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 1 713,57 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 1 430,11 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

- 1 046,15 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

Nadto powód wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa zawarł z pozwanym umowę świadczenia usługi kompleksowej (...) z dnia 1 lutego 1996 r. Powód podniósł, że na podstawie przedmiotowej umowy zobowiązał się do sprzedaży energii elektrycznej i jej dystrybucji stronie pozwanej, zaś pozwany zobowiązany był do odbioru przedmiotowej energii oraz uiszczania powodowi należności za energię. Powód wywiązywał się ze swojego zobowiązania, a pozwany nie uregulował należnej powodowi kwoty wynikającej z poszczególnych faktur VAT w terminie, w związku z czym powód wystawiał również noty odsetkowe. Powód podał, że wobec powyższego skierował do pozwanego wezwanie do zapłaty, lecz pozwany nie uregulował wymagalnych należności.

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 16 listopada 2015 r., sygn. akt VI Nc-e 2099201/15 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany w sprzeciwie wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zaprzeczył twierdzeniom, dowodom oraz wnioskom zawartym w pozwie.

Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy.

Pozwany pismem z dnia 12 kwietnia 2016 r. uzupełnił sprzeciw oraz podniósł zarzut nieudowodnienia ani co do zasady ani co do wysokości roszczenia. W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż w związku z awarią układu pomiarowo-rozliczeniowego w dniu 12 marca 2015 r. został zobowiązany przez powoda do wymiany 3 przekładników, zaś w dniu 18 marca 2015 r. otrzymał informację na temat łącznej kwoty rozliczenia z uwzględnieniem zaistniałej awarii i brakiem prawidłowego pomiaru. Pozwany wskazał, iż w dniu 10 kwietnia 2015 r. po wymianie wszystkich przekładników stwierdzono, iż w dalszym ciągu brak jest przekazu informacji do układu pomiarowego i że przyczyną awarii jest nie przekładnik, a nieprawidłowe dokręcenie jednego ze złączy. Pozwany podał, iż w związku z powyższym wycofał swoją zgodę na obciążenie go jakimikolwiek kosztami będącymi następstwem awarii. Pozwany stwierdził, iż powód zobowiązał się pokryć koszty zakupu przekładników, co nie nastąpiło. Pozwany zakwestionował dokonane korekty faktur i wyliczenie poboru energii. Pozwany nie wyraził zgody na obciążenie go na podstawie szacunkowego zużycia energii.

Wyrokiem z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt VIII GC 145/16 Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.833,81 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 29 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2015r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty. Ponadto Sąd Rejonowy obciążył pozwanego kosztami procesu w kwocie 3 290,00 zł.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie. Strony w dniu 23 czerwca 2005 r. zawarły umowę nr (...) sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług przesyłowych. Powód w ramach umowy zobowiązał się do sprzedaży energii elektrycznej i jej dystrybucji stronie pozwanej, zaś pozwany zobowiązany był do odbioru przedmiotowej energii oraz uiszczania powodowi należności za energię (§ 1 umowy). Strony przyjęły, że podstawą do ustalania i realizacji warunków umowy stanowią: ustawa Prawo Energetyczne, Taryfa dla energii elektrycznej (...), (...), uzgodniona ze sprzedawcą (...). Strony oświadczyły, ze znana jest im treść dokumentów i będą stosowały się do postanowień określonych w tych dokumentach (§ 2 umowy). Zgodnie z treścią § 7 ust. 1 umowy postanowiono, że rozliczenia między stronami odbywać się będą na podstawie taryfy oraz odczytów układu pomiarowo-rozliczeniowego. W przypadku utraty, zniszczenia lub wadliwego działania układu pomiarowo-rozliczeniowego, rozliczenie dostarczonej energii następuje na zasadach określonych w przepisach prawa, a w szczególności w przepisach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne i w obowiązującej Taryfie (§ 7 ust. 7 umowy). Ponadto w treści § 7 ust. umowy wprost strony postanowiły, że Sprzedawca ma prawo do korygowania rozliczeń i wystawionych faktur. Sprzedawca dokonuje korekty uprzednio wystawionych faktur w przypadku stwierdzenia: nieprawidłowości w zainstalowaniu lub działaniu układu pomiarowo-rozliczeniowego, przyjęcia do rozliczeń błędnych odczytów wskazań układu pomiarowo- rozliczeniowego, przyjęcia do rozliczeń cen i stawek opłat innych niż określone dla grupy taryfowej, w której powinien być rozliczany odbiorca. Strony uzgodniły również, iż faktura za miniony miesiąc rozliczeniowy będzie płatna w terminie do 14-go dnia miesiąca następującego po miesiącu rozliczeniowym (§ 7 ust. 9 umowy). W przypadku przekroczenia terminów płatności określonych w § 7 ust. 9 sprzedawcy przysługiwały odsetki ustawowe. (§ 7 ust. 15 umowy). Umowa zawarta została na czas nieokreślony (§10 ust. 1 umowy). W dniu 12 marca 2015 r. pracownicy powoda dokonali sprawdzenia układu pomiarowego. W trakcie czynności stwierdzili uszkodzenie przekładnika prądowego (...) nr (...), co skutkować miało nie naliczeniem zużycia prądu na fazie L1. Pozwanemu zlecono wymianę przekładnika prądowego. Pozwany na swój koszt wymienił wszystkie przekładniki. Po wymianie przekładników okazało się, że przyczyną nie naliczania zużycia prądu na fazie L1 nie był uszkodzony przekładnik, lecz poluźniona śruba. Pracownicy powoda usunęli przyczynę awarii. W dniu 10 kwietnia 2015 r. stwierdzono, iż układ pomiarowy działa prawidłowo. Powód w związku z awarią układu pomiarowego i błędnego naliczenia należności z tytułu pobranej przez pozwanego energii w dniu 27 marca 2015 r. wystawił pozwanemu faktury VAT korekty:

- nr (...) na kwotę 1 582,92 zł, dot. faktury VAT nr (...) z dnia 4 grudnia 2014 r. z tytułu sprzedaż energii elektrycznej, data sprzedaży: 30.11.2014 r. wystawionej na kwotę 5 026,41 zł.

- nr (...) na kwotę 1 649,92 zł, dot. faktury VAT nr (...) z dnia 12 stycznia 2015 r. z tytułu sprzedaż energii elektrycznej, data sprzedaży: 31.12.2014 r. wystawionej na kwotę 5 134,70 zł.

- nr (...) na kwotę 1 366,04 zł, dot. faktury VAT nr (...) z dnia 6 lutego 2015 r. z tytułu sprzedaż energii elektrycznej, data sprzedaży: 31.01.2015 r. wystawionej na kwotę 5 603,18 zł.

- nr (...) na kwotę 1 467,87 zł, dot. faktury VAT nr (...) z dnia 9 marca 2015 r. z tytułu sprzedaż energii elektrycznej, data sprzedaży: 28.02.2015 r. wystawionej na kwotę 4 853,81 zł.

Kwotę faktur korygujących powód obliczył w oparciu o treść pkt 3.3.15 Taryfy Dystrybucji dla usług energii elektrycznej stanowiący, że w przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo-rozliczeniowego będącego własnością odbiorcy, która skutkuje niewłaściwym rejestrowaniem zużycia energii elektrycznej trwającym dłużej niż trzy miesiące, do rozliczeń przyjmuje się średniodobowe zużycie energii w porównywalnym okresie rozliczeniowym, pomnożone przez liczbę dni, w których ten element układu był niesprawny oraz stawki opłat z grupy taryfowej, do której był zakwalifikowany odbiorca, o ule umowa nie stanowi inaczej. Pozwany nie zgodził się na obciążanie go kosztami wynikającymi z różnicy wskazań licznika. Powód kilkukrotnie wzywał pozwanego do zapłaty należności za zaległe faktury VAT oraz informował pozwanego, iż zgodnie z umową, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zainstalowaniu lub działaniu układu pomiarowo-rozliczeniowego powód ma prawo do korygowania rozliczeń i w związku z powyższym brak jest podstaw do anulowania faktur korygujących. Przerwa w obwodzie wtórnym przekładnika prądowego zainstalowanego w którejkolwiek z faz, stanowiącego integralną część trójfazowego układu pomiarowo-rozliczeniowego półpośredniego ma bezpośredni wpływ na prawidłowy pomiar energii elektrycznej, zarówno czynnej, jak i biernej. Licznik energii elektrycznej mierzył tylko część energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej przez odbiorniki elektryczne, nie zaś faktycznie pobraną energię. Wobec udowodnionej awarii powodującej brak pomiaru faktycznie pobranej energii elektrycznej w fazie L1 przez odbiorniki pozwanego zasadna jest korekta faktur dokonana przez powoda w wyniku, której za okres od dnia 31 października 2014 r. do dnia 28 lutego 2015 r. została podwyższona należność główna brutto o kwotę 6 066,75 zł. Przerwa nastąpiła wyłącznie w pomiarach, prąd był pobierany przez pozwanego cały czas. Przerwa w pomiarach miała miejsce co najmniej od sierpnia 2014 r. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów, zeznań pozwanego oraz na podstawie pisemnej i ustnej uzupełniającej opinii biegłego sądowego z zakresu instalacji elektrycznych I. Z. (1). Wskazane dokumenty Sąd uznał za wiarygodne i niebudzące wątpliwości. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego w zakresie, iż pozwany nie został poinformowany przez powoda, że w przypadku awarii może być obciążony fakturami korygującymi. W powyższym zakresie zeznania nie zasługiwały na uwzględnienie, gdyż powyższa okoliczność wynika z umowy łączącej strony, której treść pozwany potwierdził swoim własnoręcznym podpisem. W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom powoda, jako rzeczowym, logicznym oraz korespondującym z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Sąd w całości zaaprobował pisemną i ustną opinię sporządzoną przez biegłego sądowego z zakresu instalacji elektrycznych I. Z. (1). Wydana opinia została sporządzona w sposób rzetelny i pełny. Biegły w jasny i logiczny sposób dokonał odpowiedzi na zadaną tezę dowodową. Biegły wydał opinię na podstawie swojej szerokiej wiedzy i doświadczenia zawodowego, w oparciu o materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy, jak również dane uzyskane z programu S. wykorzystywanego przez powoda do rejestracji wskazań parametrów licznika pozwanego. Biegły dokonał analizy wskazań parametrów licznika, załączył wydruki tych wskazań i szczegółowo, zarówno w pisemnej jak i w ustnej opinii, dokonał analizy zawartych danych oraz udzielił wyczerpujących odpowiedzi na zadane pytania. Sąd nie znalazł podstaw do zanegowania wniosków opinii biegłego.

Sąd na podstawie art. 217 § 3 k.p.c. pominął dowód z uzupełniającej opinii biegłego sądowego na pozostałe okoliczności zawarte w piśmie procesowym pozwanego, albowiem przeprowadzenie tego dowodu zmierzało jedynie do przedłużenia postępowania i w świetle powyższych ustaleń nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, że bezspornym w sprawie jest, iż strony łączyła umowa sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej. Zgodnie z art. 555 k.c. przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody. Umowa sprzedaży energii elektrycznej należy do umów o charakterze cywilnoprawnym, o czym przesądza artykuł 555 k.c. Cechą wyróżniającą tę umowę jest ekwiwalentność świadczeń, gdyż za dostarczoną przez przedsiębiorstwo energetyczne energię lub paliwa odbiorca zobowiązuje się zapłacić odpowiednią cenę. A co za tym idzie, do umowy sprzedaży energii elektrycznej mają zastosowanie – obok przepisów prawa energetycznego – także przepisy kodeksu cywilnego dotyczące – jak wyżej wspomniano – skutków niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. Jeżeli odbiorca energii nie uiszcza we właściwym terminie należności za dostarczoną zgodnie z umową energię, dopuszcza się on zwłoki w spełnieniu świadczenia jako dłużnik z umowy sprzedaży energii elektrycznej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2004 r., III SK 8/04, OSNP 2005, nr 1, poz. 14).

Mając na względzie, że rozstrzygnięcie sprawy wymagało uzyskania wiadomości specjalnych, w związku z kwestionowaniem przez pozwanego prawidłowego wyliczenia kwoty wskazanej w fakturach korygujących, Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny energetyki i elektroniki I. Z. (1) na okoliczność prawidłowości wartości wyliczonych korekt faktur VAT objętych niniejszym powództwem w świetle obowiązującej strony umowy i taryfy dla usług dystrybucji energii elektrycznej.

W/w biegły sądowy ustalił, że przerwa w obwodzie wtórnym przekładnika prądowego zainstalowanego w którejkolwiek z faz, stanowiącego integralną część trójfazowego układu pomiarowo-rozliczeniowego półpośredniego ma bezpośredni wpływ na prawidłowy pomiar energii elektrycznej, zarówno czynnej, jak i biernej. Licznik energii elektrycznej mierzył tylko część energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej przez odbiorniki elektryczne. Biegły wskazywał również, iż wobec udowodnionej awarii powodującej brak pomiaru faktycznie pobranej energii elektrycznej w fazie L1 przez odbiorniki pozwanego, zasadna jest korekta faktur dokonana przez powoda w wyniku, której za okres od dnia 31 października 2014 r. do dnia 28 lutego 2015 r. została podwyższona należność główna brutto o kwotę 6 066,75 zł, przy czym należność ta mogła być, zdaniem biegłego, podwyższona o kwotę 6 719,89 zł.

Sąd Rejonowy zważył, że w sprawie bezspornym jest, iż przyczyna awarii leżała po stronie dystrybutora- powoda, jednakże sam fakt jej wystąpienia nie wpłynął na ilość pobranej przez pozwanego energii, a co za tym idzie pozwany nawet, gdyby awaria nie wystąpiła, miałby obowiązek zapłaty równowartości należności za pobraną energię. Jak wynika z analizy danych przeprowadzonej przez biegłego powód poprawnie wyliczył koszt pobranej energii w oparciu o zapisy łączącej strony umowy i obowiązujących przepisów. Pozwany bezzasadnie w toku postępowania podnosił, iż nie był poinformowany, że powód ma prawo wystawiać faktury korekty w przypadku powstania awarii, której przyczyna leżała po stronie powoda oraz że nie znał treści dokumentu (...) Sąd Rejonowy podkreślił, że pozwany podpisał umowę sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług przesyłowych z dnia 23 czerwca 2005 r., a tym samym potwierdził, iż zapoznał się z jej treścią i wyraził zgodę na obowiązywanie wszystkich jej zapisów.

Tymczasem na podstawie § 2 umowy strony postępowania przyjęły, że podstawą do ustalania i realizacji warunków umowy stanowią: ustawa Prawo Energetyczne, Taryfa dla energii elektrycznej (...), (...), uzgodniona ze sprzedawcą (...)oraz, że znana jest im treść dokumentów powołanych powyżej i będą stosowały się do postanowień określonych w tych dokumentach. W związku z powyższym pozwany miał obowiązek zapoznania się z Taryfą, a jeżeli nawet tego nie uczynił, to zrobił to na własne ryzyko.

Ponadto zgodnie z § 7 ust. 7 umowy w przypadku utraty, zniszczenia lub wadliwego działania układu pomiarowo-rozliczeniowego, rozliczenie dostarczonej energii następuje na zasadach określonych w przepisach prawa, a w szczególności w przepisach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne i w obowiązującej Taryfie, zaś zgodnie z § 7 ust. 8 umowy sprzedawca ma prawo do korygowania rozliczeń i wystawionych faktur.

W umowie strony określiły, iż korekty uprzednio wystawionych faktur będą wystawiane m. in. w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zainstalowaniu lub działaniu układu pomiarowo-rozliczeniowego. Przy czym w umowie nie zostało wskazane z czyjej winy te nieprawidłowości powstały. W związku z czym, niezależnie od tego czy wina w pomiarach powstała z przyczyn leżących po stronie powoda czy po stronie pozwanego, to powód był uprawniony do wystawienia faktur korygujących, a pozwany podpisując umowę, wyraził na powyższe zgodę.

Sąd Rejonowy zważył, że w myśl art. 555 k.c. w zw. z art. 535 k.c. podstawowym obowiązkiem kupującego jest zapłata świadczenia pieniężnego – ceny, a spełnienie tego obowiązku powoduje wygaśnięcie zobowiązania dopiero wówczas, gdy sprzedawca otrzymał gotówkę, lub też uznany został jego rachunek bankowy albo obciążony został rachunek kupującego. Przy czym w przypadku poboru energii, odbiorca ma obowiązek zapłaty ceny za całą pobraną energię. W związku z faktem, iż pozwany bezsprzecznie pobrał więcej energii niż wykazana przez układ pomiarowy, to powód miał prawo do wyliczenia średniego miesięcznego zużycia energii zgodnie z Taryfą dla usług dystrybucji energii elektrycznej pkt. 3.3.15, która stanowi, iż w przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo-rozliczeniowego będącego własnością odbiorcy, która skutkuje niewłaściwym rejestrowaniem zużycia energii elektrycznej trwającym dłużej niż trzy miesiące, do rozliczeń przyjmuje się średniodobowe zużycie energii w porównywalnym okresie rozliczeniowym, pomnożone przez liczbę dni, w których ten element układu był niesprawny oraz stawki opłat z grupy taryfowej, do której był zakwalifikowany odbiorca, o ile umowa nie stanowi inaczej. Biegły potwierdził przy tym prawidłowość wyliczeń dokonanych przez powoda, podkreślił, iż powód mógł żądać wyższej kwoty oraz za dłuższy okres, gdyż awaria miała miejsce przynajmniej od sierpnia 2014 r.

Pozwany podnosił ponadto, iż powód zobowiązał się zwrócić mu koszt zakupu przekładników oraz, że płacił on każdorazowo za przyjazd pracowników powoda, a ci w odpowiednio szybkim terminie nie wykryli awarii. Powód powyższego nie kwestionował, jednakże pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie dokonał materialnoprawnej czynności potrącenia, a następnie nie zgłosił takiego zarzutu potrącenia w toku postępowania. Wobec braku oświadczenia o potraceniu i podniesionego zarzutu potrącenia Sąd Rejonowy nie mógł rozstrzygać o ewentualnych kosztach pozwanego w niniejszej sprawie.

Wobec powyższego Sąd Rejonowy w punkcie 1 wyroku na podstawie art. 555 k.c. w związku z art.535 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5 833,81 zł.

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c.

Mając na uwadze, iż od dnia 1 stycznia 2016 r. nastąpiła nowelizacja art. 481 § 2 k.c. Sąd Rejonowy zasądził odsetki w wysokości ustawowej od dnia 29 października 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. zgodnie z żądaniem pozwu oraz treścią art. 481 § 2 k.c. obowiązującym do dnia 31 grudnia 2015 r. i odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty ( Dz. U. 2015.1830).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Pozwany w apelacji zaskarżył w/w wyrok w całości, zarzucając mu:

1/ naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

- naruszenie przepisu art. 217 § 3 k.p.c. w zw z art. 233 § 1 k.p.c poprzez błędne jego zastosowanie i przyjęcie, iż zgłoszony przez pozwanego dowód z uzupełniającej opinii biegłego sądowego zawarty w piśmie procesowym zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania i nie miał znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie;

- naruszenie przepisu art. 207 k.p.c. w zw z art. 6 k.c. poprzez dopuszczenie dowodów zawnioskowanych przez powoda w toku postępowania mimo, że powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika miał możliwość zgłoszenia dowodów (w postaci: faktur korygujących, załączników do umowy 23 czerwca 2005 roku, protokołów jak również dowodu z opinii biegłego) już w pozwie;

- naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny materiału dowodowego poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego w szczególności Sąd w sposób wybiórczy dokonał oceny poszczególnych zapisów Umowy z 23 rwca 2005 roku; pominął zapisy (...) zwłaszcza par. 3.4 Taryfy, który określa zasady korygowania wystawionych faktur, to że strony ustaliły, że podstawą do ustalenia i realizacji warunków umowy będą m.in. zapisy Taryfy;

- poprzez błędne uznanie, że opinia biegłego sądowego I. Z. (1) jest pełna, rzeczowa, logiczna mimo że biegły nie potrafił sformułować kategorycznych wniosków, nie potrafił udzielić odpowiedzi na pytania co do przyczyn powstałej awarii, poprawności podejmowanych działań przez pracowników powoda w zakresie zgrywania danych, ich wprowadzania do systemu oraz kiedy powód miał możliwość ustalenia, że brak prądu w jednej fazie;

2/ naruszenie prawa materialnego, a mianowicie przepisu art. 362 k.c. poprzez jego niezastosowanie w niniejszej sprawie mimo, że powód był stroną wyłącznie odpowiedzialną za powstałą awarię układu pomiarowo- rozliczeniowego i co winno skutkować wyłączeniem lub też ograniczeniem odpowiedzialności pozwanego.

W tych okolicznościach skarżący domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w całości i oddalenia powództwa w całości; ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny i ocenił dowody zgodnie z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy przyjmuje te ustalenia faktyczne za własne. Sąd Rejonowy dokonał również prawidłowej oceny prawnej ustalonego stanu faktycznego, którą Sąd Okręgowy podziela i zbędne jest jej powtarzanie.

Odnosząc się do zarzutów apelacji należy stwierdzić, że skuteczne zgłoszenie przez stronę zarzutu naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 233 § 1 k.p.c. , tj. przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, jedynie bowiem to może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Jeżeli wnioski wyprowadzone przez sąd orzekający z zebranego materiału dowodowego są logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, ocena tego sądu nie narusza przepisu art. 233 § 1 k.p.c. i musi się ostać, choćby z materiału tego dawały się wysnuć również wnioski odmienne. Tylko wówczas, gdy brakuje logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych związków przyczynowo skutkowych, przeprowadzona przez sąd orzekający ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2005 roku, sygn. IV CK 122/05, Lex nr 187124).

W ocenie Sądu Okręgowego, ocena dowodów dokonana przez Sąd I instancji odpowiada kryteriom wskazanym w art. 233 § 1 k.p.c. Ocena materiału dowodowego dokonana została przez Sąd Rejonowy w sposób obiektywny, rzetelny i wszechstronny. Wszystkie przeprowadzone dowody zostały przez Sąd Okręgowy przywołane i omówione. Ich ocena nie ogranicza się tylko do niektórych przesłanek, lecz opiera się na zestawieniu ich treści z pozostałymi, przeciwnymi dowodami naświetlającymi okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy w sposób odmienny. Nie można też zarzucić, by Sąd I instancji na tle przeprowadzonych dowodów budował wnioski, które z nich nie wynikają.

W przedmiotowej sprawie powódka niewątpliwie wywiodła objęte żądaniem pozwu roszczenie z umowy kompleksowej na sprzedaż i dostarczanie energii elektrycznej. Roszczenie to określić można jako skonsumowaną w spornym okresie energię elektryczną. Z faktem "skonsumowania energii" powódka wiąże obowiązek dopłaty po stronie pozwanej, w związku z tym wystawione zostały faktury korekty, z których powódka dochodzi łącznej kwoty 5.833,81 zł. Dochodzone przez powódkę kwoty wynikają z ustalenia z opóźnieniem przez kontrolerów poprawnych odczytów faktycznego zużycia energii.

Nieuzasadniony jednakże jest, w ocenie Sądu Okręgowego, zarzut pozwanego co do tego, że Sąd Rejonowy w sposób wybiórczy ocenił zapisy umowy stron z dnia 23 czerwca 2005 r. sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług przesyłowych.

W ocenie Sądu Okręgowego, brak na gruncie sprawy niniejszej podstaw do przyjęcia, że Sąd Rejonowy nie potraktował zawartej przez strony umowy z dnia 23 czerwca 2005 r. jako „całości”, a jedynie wybiórczo odniósł się do jej poszczególnych postanowień z pominięciem stanu faktycznego sprawy i celu umowy. Fakt, iż w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy zacytował treść jedynie § 2 i 7 ust. 7 umowy, nie oznacza, że dla oceny zasadności przedmiotowego roszczenia pominął istotne z punktu widzenia przedmiotowego rozstrzygnięcia, kwestie.

Sąd Rejonowy odwołując się do treści § 2 umowy stron wskazał, że strony zgodnie postanowiły, że podstawą do ustalania i realizacji warunków umowy jest: ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne, (...), (...), uzgodniona ze sprzedawcą (...)

Sąd Rejonowy zacytował w szczególności § 7 ust. 7 umowy, zgodnie z którym w przypadku utraty, zniszczenia lub wadliwego działania układu pomiarowo-rozliczeniowego, rozliczenie dostarczonej energii następuje na zasadach określonych w przepisach prawa, a w szczególności w przepisach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne i w obowiązującej Taryfie, zaś zgodnie z § 7 ust. 8 lit. a umowy sprzedawca ma prawo do korygowania rozliczeń i wystawionych faktur. Sprzedawca dokonuje korekty uprzednio wystawionych faktur, w szczególności w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zainstalowaniu lub działaniu układu pomiarowo-rozliczeniowego.

W umowie strony przewidziały zatem możliwość wystąpienia sytuacji, w których pomiar pobranej energii elektrycznej będzie nieprawidłowy, np. w razie wadliwego działania układu pomiarowo-rozliczeniowego, a co za tym idzie może zostać zaniżona należność za pobraną energię elektryczną i przyjęły, że stwierdzone nieprawidłowości lub błędy upoważniać będą sprzedawcę do dokonania korekty wystawionych faktur.

Fakt, że strony w umowie nie wskazały sposobu obliczenia rzeczywiście pobranej energii elektrycznej w razie zaniżonych wskazań licznika (odwołały się do zasad określonych w taryfie oraz odczytów), nie oznacza, w ocenie Sądu Okręgowego, iż powód nie jest uprawniony do dokonania korekty wystawionych faktur.

Zgodnie z zastosowanym przez Sąd Rejonowy art. 535 k.c., przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący (w przedmiotowej sprawie pozwany) zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Stwierdzić przy tym należy, że do umowy sprzedaży energii elektrycznej – w przypadku jej sprzedaży w ramach umowy o świadczenie usługi kompleksowej – stosuje się przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059 ze zm.) – w szczególności jej art. 5 oraz art. 5a – a także odpowiednio przepisy k.c. o sprzedaży, tj. art. 535 k.c. i nast., na podstawie art. 555 k.c., zgodnie z którym przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody.

Umowa sprzedaży energii elektrycznej jest umową wzajemną i odpłatną. Ekwiwalentem energii będącej przedmiotem sprzedaży jest cena należna sprzedawcy ( art. 487 § 2 k.c. ), wynikająca z ilości sprzedanych jednostek i ceny za jednostkę. Dokonanie obliczeń ilości dostarczonej energii elektrycznej i należnej za to ceny powinno więc nastąpić w taki sposób, aby zapewnić ekwiwalentność świadczeń obu stron.

Z opinii biegłego I. Z. (1) wynika, że przy symetrycznym zasilaniu i obciążeniu poszczególnych faz, przerwa w jednej z nich powoduje, że licznik energii elektrycznej mierzy tylko 2/3 faktycznie pobranej energii elektrycznej.

W przedmiotowej sprawie licznik energii elektrycznej u pozwanego mierzył właśnie tylko część energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej przez odbiorniki elektryczne, nie zaś faktycznie pobraną energię. Faktyczna ilość zużytej energii nie jest jednak możliwa do ustalenia, gdyż nie została zmierzona, dlatego ilość tę można określić jedynie szacunkowo.

Według biegłego I. Z., zastosowana przez powoda korekta jest optymalna ze względu na wykorzystanie do korekty prawidłowych wskazań licznika zarejestrowanych dla jednej fazy oraz przyjęcie symetrycznego obciążenia w trzech fazach ( k.250).

Wobec udowodnionej awarii powodującej brak pomiaru faktycznie pobranej energii elektrycznej w fazie L1 przez odbiorniki pozwanego zasadna jest, według biegłego sądowego, korekta faktur dokonana przez powoda, w wyniku której w okresie od dnia 31 października 2014 r. do dnia 28 lutego 2015 r. została podwyższona należność główna o kwotę 6.066,75 zł brutto. W wyjaśnieniach ustnych biegły dodatkowo podkreślił, że przerwa nastąpiła wyłącznie w pomiarach, energia elektryczna była bowiem pobierana przez pozwanego cały czas.

Opinia biegłego I. Z. jest, w ocenie Sądu Okręgowego, rzetelna i fachowa i nie ma podstaw do jej kwestionowania. Pozwany jakkolwiek złożył zastrzeżenia do opinii pisemnej biegłego w piśmie z dnia 23 stycznia 2017 r., to jednak nie zaoferował dowodów, które mogłyby podważyć prawidłowość metody zastosowanej dla szacunkowego wyliczenia ilości energii rzeczywiście zużytej w jego zakładzie. Nie wykazał, że występowały przerwy w działalności zakładu, nie wskazał ilości i mocy odbiorników energii elektrycznej wykorzystywanych w prowadzonej przez niego działalności ani przybliżonego czasu ich podłączenia. Nie wykazał, że korzysta z urządzeń które mogą pracować z jedną fazą. Dlatego Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, że korekta przeprowadzona przez powoda jest adekwatna do danej sytuacji. Zastosowana metoda obliczeń ilości dostarczonej energii pozwala na określenie ilości energii pobranej a nie zmierzonej w sposób uwzględniający rodzaj uszkodzenia układu pomiarowego.

Podkreślić przy tym należy, że biegły złożył dodatkowo ustne wyjaśnienia uzupełniające na rozprawie w dniu 4 kwietnia 2017 r., na której byli obecni pozwany i jego pełnomocnik, którzy mieli możliwość zadawania biegłemu szczegółowych pytań, na które biegły wyczerpująco, w ocenie Sądu Okręgowego, odpowiedział, wyjaśniając ewentualne wątpliwości. Po złożeniu wyjaśnień przez biegłego pozwany nie ponowił zaś wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego sądowego.

Ponadto, podniesione przez pozwanego zarzuty dotyczące błędów, których miałby się dopuścić Sąd Rejonowy na etapie gromadzenia materiału dowodowego, w tym odnoszące się do naruszenia art. 217 k.p.c., nie mogą odnieść zamierzonego przez skarżącego skutku. Apelujący nie zachował uprawnienia do powoływania się w postępowaniu apelacyjnym na ewentualne uchybienia przepisom postępowania, gdyż sposób zgłoszenia przez fachowego pełnomocnika zastrzeżeń do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. nie odpowiadał wymogom tego przepisu.

W judykaturze Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że dla zachowania uprawnienia do powoływania się na uchybienia przepisom postępowania, z wyjątkiem przewidzianym w art. 162 zd. 2 k.p.c., nie jest wystarczające zwrócenie się o zaprotokołowanie, że strona zgłasza i wnosi o wpisanie zastrzeżenia do protokołu i dochowanie terminu zgłoszenia zastrzeżenia. Zastrzeżenie będzie skuteczne, jeżeli strona w sposób wyczerpujący przytoczy przepisy postępowania, które sąd jej zdaniem naruszył, i taka treść zastrzeżenia zostanie wpisana do protokołu rozprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2013 r., V CSK 544/12, LEX nr 1438426 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2006 r., V CSK 237/06, Biul. SN 2006/11/17).

W wyroku z dnia 27 listopada 2013 r., sygn. akt V CSK 544/12, Sąd Najwyższy wyraził ponadto pogląd, że jeżeli strona jest w procesie reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, zastrzeżenie złożone przez niego do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. jest skuteczne tylko wówczas, gdy wskazuje, jakie przepisy postępowania zostały naruszone. Jak zaznaczono, zastrzeżenia zgłoszone przez pełnomocnika pozwanego do protokołu rozprawy w dniu 4 kwietnia 2017 r., na których doszło do oddalenia wniosków dowodowych zgłoszonych przez pozwanego nie spełniają tych wymogów. Z tego względu pozwany utracił prawo do kwestionowania w postępowaniu apelacyjnym - niezasadnego w jego odczuciu - oddalenia wniosków dowodowych.

Ponadto, wskazać należy, że w orzecznictwie przyjmuje się, że w przypadku umowy sprzedaży energii elektrycznej, we wzorcu umownym mogą być umieszczone postanowienia przewidujące dokonywanie obliczeń ilości dostarczonej energii i należnej za to ceny w taki sposób, aby zapewnić ekwiwalentność rzeczywistych świadczeń obu stron (np. wyrok SN z 15.09.2016r. I CSK 617/15).

W przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo-rozliczeniowego będącego własnością odbiorcy, która skutkuje niewłaściwym rejestrowaniem zużycia energii elektrycznej, kwestę rozliczeń reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną z 18.08.2011r. ( Dz. U. z 18.08.2011r. nr 189, poz. 1126), które weszło w życie 27.09.2011r.

W przedmiotowej sprawie układ pomiarowo-rozliczeniowy jest własnością odbiorcy (pozwanego), co wynika z treści § 1 pkt 7 Załącznika nr 1 do umowy z dnia 2 czerwca 2005 r. (k. 27). Przyczyną nieprawidłowości była awaria układu pomiarowego. Przepisy w/w rozporządzenia mają zatem zastosowanie do należności objętych przedmiotowym pozwem.

Zgodnie z brzmieniem § 36 ust. 1 wskazanego wyżej rozporządzenia rozliczenia za dostarczoną energię elektryczną są dokonywane na podstawie wskazań układów pomiarowo-rozliczeniowych dla miejsc dostarczenia tej energii, określonych w umowie sprzedaży albo umowie o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, albo w umowie

kompleksowej.

W § 37 rozporządzenia uregulowano postępowanie w sytuacji, w której stwierdzono takie błędy w pomiarze lub odczycie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego lub takie nieprawidłowości, które spowodowały zawyżenie należności za pobraną energię elektryczną. W takiej sytuacji, przedsiębiorstwo energetyczne dokonuje korekty uprzednio wystawionych faktur. Korekta, o której mowa w ust. 1, obejmuje cały okres rozliczeniowy lub okres, w którym występowały stwierdzone błędy lub nieprawidłowości. Nadpłatę wynikającą z wyliczonej korekty, o której mowa w ust. 1, zalicza się na poczet płatności ustalonych na najbliższy okres rozliczeniowy, o ile odbiorca nie zażąda jej zwrotu. Z taką sytuacją nie mamy jednakże do czynienia w sprawie niniejszej, powód twierdzi bowiem, że należności za pobraną energię elektryczną zostały zaniżone.

W § 39 rozporządzenia uregulowano postępowanie w przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo-rozliczeniowego będącego własnością odbiorcy, która skutkuje niewłaściwym rejestrowaniem zużycia energii trwającym dłużej niż trzy miesiące. Z taką zaś sytuacją mamy w sprawie do czynienia, nieprawidłowy pomiar energii elektrycznej miał bowiem miejsce po stronie pozwanego w okresie od sierpnia 2014 r. do dnia 10 kwietnia 2015 r. , a zatem w okresie przekraczającym trzy miesiące. W takim zatem razie, zgodnie z § 39 ust. 1 powołanego artykułu, do rozliczeń przyjmuje się średniodobowe zużycie energii w porównywalnym okresie rozliczeniowym, pomnożone przez liczbę dni, w których ten element układu był niesprawny, oraz stawki opłat z grupy taryfowej, do której był zakwalifikowany odbiorca, o ile umowa nie stanowi inaczej.

W przypadku trwającej dłużej niż jeden okres rozliczeniowy niesprawności elementu układu pomiarowo-rozliczeniowego, będącego własnością odbiorcy, uniemożliwiającej określenie ilości pobranej energii w strefach, do rozliczenia stosuje się stawki opłat z grupy taryfowej, według której możliwe jest dokonywanie rozliczeń w oparciu o sprawne urządzenia pomiarowo-rozliczeniowe (§ 39 ust. 3)

Powołany wyżej przepis § 39 ust. 1 rozporządzenia jest analogiczny z zapisem 3.3.15 (...)(k. 144, 176). Prawo dokonywania stosownych korekt przez powoda wynika zaś wprost z treści zapisu 3.4 Taryfy.

W ocenie Sądu Okręgowego, skarżący błędnie przy tym zarzucił Sądowi Rejonowemu, że ten pominął zapisy (...), podczas gdy Sąd ten przeprowadził dowód z tego dokumentu, czemu dał wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (k.4 uzasadnienia).

Na koniec podkreślić zaś należy, że należności wynikające z wystawionych przez powoda faktur korygujących obejmują wyłącznie opłatę za nieopomiarowaną (a pobraną przez pozwanego) energię elektryczną. Nie są to w szczególności należności z tytułu kosztów awarii, jak zdaje się pozwany twierdzić w sprzeciwie od nakazu zapłaty.

Trzeba wreszcie zauważyć, że – jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – pozwany po wykryciu nieprawidłowości w działaniu układu pomiarowo-rozliczeniowego, nie kwestionował zasadności przeprowadzenia korekty rozliczenia, a wręcz przeciwnie, podzielił ustalenia pracowników powoda i wyraził wolę spłaty należności w ratach. Pozwany zakwestionował w istocie zasadność przeprowadzonej korekty dopiero po doręczeniu mu faktur korygujących, podnosząc, że usterka w działaniu układu powinna zostać zdiagnozowana wcześniej.

Mając powyższe okoliczności na względzie, z przyczyn, o których mowa powyżej, Sąd Okręgowy oddalił apelację pozwanego, jako nieuzasadnioną, o czym orzekł na podstawie art. 385 k.p.c. jak w pkt I wyroku.

O kosztach postępowania odwoławczego postanowiono stosownie do treści 98 § 1 kpc w związku z art. 99 kpc i na podstawie § 2 pkt 4 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz.U.2015.1804.

Artur Fornal Marek Tauer Wojciech Wołoszyk