Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powód – (...) sp. z o.o. żądał zasądzenia od pozwanej M. K. kwoty 4.429,36 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 10 listopada 2012r. do dnia zapłaty. Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 października 2013 r., wydanym w sprawie VIII GNc 5105/13 Sąd Rejonowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Od powyższego nakazu zapłaty pozwana wniosła sprzeciw żądając oddalenia powództwa w całości.

Wyrokiem z dnia 1 października 2014 r. w sprawie o sygn. akt 1958/13 upr. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.429,36 zł z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 10 listopada 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 717 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Od powyższego wyroku pozwana wniosła apelację. Wyrokiem z dnia 3 lipca 2015 r. w sprawie o sygn. akt VIII Ga 123/15 Sąd Okręgowy w Bydgoszczy uchylił zaskarżony wyrok, zniósł postępowanie w sprawie w zakresie czynności podjętych na rozprawach przed Sądem Rejonowym w Bydgoszczy z dnia 24 września 2014 r. i 1 października 2014 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając sprawę ustalił, iż powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej sprzedawał pozwanej pompy, zawory mieszające i pozostałą armaturę oferowaną przez powoda. W dniu 2 stycznia 2012 r. strony zawarły umowę, która regulowała zasady współpracy. W większości przypadków zamówienia były składane telefonicznie przez K. Z. (1) albo przez pozwaną. Po otrzymaniu zamówienia J. R. (1) wysyłał list elektroniczny do kierownika P. K.. On przygotowywał towar, wystawiał faktury następnie towar był wysyłany. Towar był wysyłany zawsze firmą spedycyjną (...). Wystawiano zlecenie do firmy spedycyjnej, która odbierała towar, do towaru była dołączona faktura. Był to list przewozowy. Faktury zawsze dołączano do towaru. Zdarzało się, że towar był dostarczany do innej firmy a faktura była wstawiana na inną, wówczas do towaru dołączano odręcznie sporządzony dokument X, a fakturę wysyłano pocztą. Towar albo jechał do firmy, która go zamówiła, ale jeżeli dostawa dotyczyła kilku firm, to towar przyjeżdżał do J. R. (1) i on rozdzielałem ten towar i rozwoził po firmach. Towar, który przyjechał do firmy pozwanej był wprowadzano do systemu po sprawdzeniu. Powstawał dokument PZ a jeżeli faktura była wyjęta z opakowania, to od razu PZ był łączony z numerem faktury. Zdarzało się, że faktura przychodziła z firmy trzeciej. Wówczas powstawał sam dokument PZ, który potem był łączony z fakturą otrzymana z trzeciej firmy. Do przedsiębiorstwa powoda wracały tylko listy przewozowe, nie zwracano tam podpisanych faktur. Pozwana wskazała J. R. (2) w systemie PZ dokument potwierdzający przyjęcie tego towaru, numer PZ (...) z 12 września 2012 r. K. Z. (2) przyjął sporny towar dokumentem PZ (...). Towar był zgodny. W ostatnim kwartale 2012 r. powód dostarczyła pozwanej towary o łącznej wartości 7.487,12 zł. Towar był dostarczany za pośrednictwem firmy kurierskiej – (...) S.A. Z tego tytułu powód obciążył pozwaną następującymi fakturami VAT : nr (...) z dnia 5 września 2012 r. na kwotę 3.057,76 zł z oznaczeniem terminu płatności na 60 dni oraz nr (...) z dnia 10 września 2012r. na kwotę 4.429,36 zł z oznaczeniem terminu płatności na 60 dni. Przesyłkę obejmującą towar wskazany na fakturze nr (...) dostarczono do firmy pozwanej w dniu 11 września 2012r. Odebrał ją pracownik pozwanej – R. S., który potwierdził na liście przewozowym fakt odbioru przesyłki swoim podpisem i pieczątką pozwanej. W dniu 9 października 2012 r. powódka naliczyła pozwanej rabat w wysokości 5% w związku ze zrealizowaniem w trzecim kwartale 2012r. zakupów o wartości przekraczającej 20.000 zł. Z tego tytułu powódka wystawiła pozwanej fakturę korygującą nr (...) na kwotę 557,36 zł. Pozwana nie zakwestionowała wysokości przyznanego jej rabatu a w późniejszym czasie, dokonując płatności za zaległą fakturę nr (...), pomniejszyła swój dług o 557,36 zł. W dniu 31 grudnia 2012 r. powód przesłał pozwanej potwierdzenie salda, z którego wynikało, ze do zapłaty pozostaje należność za fakturę (...) w wysokości 4.429,36 zł. Pozwana nie zakwestionowała prawidłowości salda. W dniu 11 kwietnia 2013 r. powód skierował do pozwanej e-maila przypominającego o płatności za fakturę nr (...) z 19.09.2012r. W odpowiedzi z dnia 14 maja 2013 r. pracownik pozwanej poinformował, że nie otrzymali faktury VAT nr (...) oraz towaru, którego dotyczy. Wskazał że za towar, którego dotyczy ta faktura pozwana została już obciążona przez spółkę (...).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów prywatnych, których prawdziwość, autentyczność i moc dowodowa nie budziły jego wątpliwości. Sąd w całości dał również wiarę zeznaniom świadków oraz pozwanej. W ocenie Sądu brak było jakichkolwiek podstaw, aby kwestionować ich wiarygodność, ich prawdziwość potwierdzają dokumenty przełożone do akt niniejszej sprawy. Wskazać należy zwłaszcza, że z treści zeznań złożonych przez pracowników pozwanej oraz przez pozwaną nie wynikało, że pozwana nie zamawiała towaru objętego fakturą nr (...) oraz, aby go nie dostarczono. Z tych zeznań wynikało jedynie, że pozwana nie posiadała w swej dokumentacji przedmiotowej faktury. Brak było przy tym jakichkolwiek informacji co do przyczyn tego stanu rzeczy.

Sąd na podstawie art. 503 § 1 zd. 3 k.p.c. w zw. z art. 217 § 3 k.p.c. pominął wnioski dowodowe zgłoszone przez pozwanego w piśmie procesowym z 15 października 2015 r. oraz na rozprawie w dniu 23 października 2015 r. Sąd uznał wskazane wnioski dowodowe za spóźnione. W sprzeciwie pozwany miał w oparciu o art. 503 § 1 k.p.c. obowiązek przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Niepodniesienie w sprzeciwie zarzutów lub niewskazanie środków dowodowych, czy określonych okoliczności faktycznych podlega ogólnym regułom obowiązującym w postępowaniu zwykłym m.in. wynikającym z art. 207 § 2, i 6 k.p.c. lub art. 217 § 2 i 3 k.p.c. W przedmiotowej sprawie pozwana była zobowiązana przedstawić w sprzeciwie od nakazu zapłaty wszystkie dowody na podnoszoną przez siebie okoliczność dotyczącą braku istnienia pomiędzy stronami stosunku obligacyjnego. Potrzeba powołania dowodów wskazanych w piśmie pozwanej z dnia 15 października 2015 r. oraz zgłoszonych na rozprawie w dniu 23 października 2015 r. nie powstała po przeprowadzeniu przez Sąd wyżej opisanego materiału dowodowego, dlatego też Sąd uznał te wnioski za spóźnione.

Sąd Rejonowy zważył, iż powód domagał się zapłaty za towar dostarczony na podstawie faktury o nr (...). Przeciwko żądaniu pozwu pozwana podniosła zarzut, iż nie zamawiała towaru, którego dotyczy faktura oraz nie otrzymała ani towaru ani przedmiotowej faktury. W tej sytuacji powódka winna była udowodnić, że pozwana zamówiła towar objęty fakturą (...), że został on jej dostarczony oraz , że nie otrzymała ustalonej ceny. Wszystkie te okoliczności powódka skutecznie wykazała w toku procesu. W szczególności nie może budzić wątpliwości okoliczność, że pozwana złożyła zamówienie dotyczące tego towaru. Fakt ten wynika z zeznań złożonych przez J. R. (1), który podał, że pracownik pozwanej K. Z. (1) w dniu 6 lub 7 września 2012 r. złożył zamówienie, któremu nadano numer (...). Nadto z treści zeznań P. K. wynikało, że towar jest wysyłany do klientów jedynie na podstawie zamówień, które są przekazywane przez handlowców. Poza tym w toku procesu udało się ustalić, że towar, którego dotyczy faktura (...) został przyjęty na stan magazynu i nadano mu numer PZ (...). Oczywistym jest, że pozwana nie przyjęłaby tych materiałów, gdyby nie zostały one zamówione. Na gruncie tej sprawy niewątpliwym jest, że powód dostarczył pozwanej towary wymienione w treści faktury (...). Okoliczność tę potwierdza przede wszystkim list przewozowy z dnia 10.09.2012r. (k. 26-28). Wynika z niego, że w dniu 11.09.2012r. towar ten odebrał pracownik pozwanej R. S.. W treści listu przewozowego w rubryce „uwagi/opis zawartości” wymieniono fakturę nr (...). Nadto z treści zeznań pozwanej oraz J. R. (1) wynika, że towar ten został przyjęty na magazyn pozwanej i nadano mu numer (...). W tych okolicznościach sąd uznał, że powód wykazał, iż pozwana zamówiła towary wymienione w fakturze (...) i odebrała je w dniu 11.09.2012r. Strony zawarły zatem umowę sprzedaży, która została prawidłowo wykonana przez powódkę.

Zgodnie z treścią 535 § 1 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Skoro powód wykonał umowę, to pozwana jest zobowiązana do zapłaty ceny za dostarczony towar. Podkreślić należy przy tym, że pozwana nie kwestionowała ceny oznaczonej w treści faktury. Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.429,36 złotych. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. i 482 § 1 k.c. Na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc i art. 99 kpc , zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd zasądził w nakazie zapłaty od pozwanej na rzecz powódki kwotę 717 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy wyrok zaskarżyła pozwana zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego, w postaci art. 535 k.c. i art. 6 k.c. poprzez uznanie, że strony łączyła umowa sprzedaży w zakresie towarów objętych fakturą (...), która została prawidłowo wykonana przez powoda, art. 471 k.c. poprzez niezastosowanie wskutek pominięcia przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustalenia, że powód niejednokrotnie nie był w stanie określić podmiotu od jakiego przyjmował poszczególne zamówienia, art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 482 k.c. poprzez uznanie, że dłużnikiem powoda w niniejszej sprawy była pozwana, a tym samym obowiązana jest do zapłaty należności głównej oraz odsetek za czas opóźnienia.

Pozwana zarzuciła także naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik postępowania, a to: art. 207 § 6 k.p.c. w zw. z art. 503 § 1 k.p.c. poprzez ich błędną wykładnie i niewłaściwe zastosowanie, polegające na dokonanym wbrew dyspozycji tych przepisów pominięciu dowodów z dokumentów pisemnych, zgłoszonych przez pełnomocnika pozwanej na rozprawie w dniu 23 października 2015 roku, pominięciu wniosków dowodowych zgłoszonych przez pełnomocnika pozwanej w piśmie procesowym z dnia 15 października 2015 roku, art. 233 § 1 i § 2 k.p.c. w związku z art. 232 k.p.c. i art. 129 § 1 i 2 k.p.c. polegające na braku wszechstronnego zbadania zgromadzonych dowodów, dowolnej ocenie zebranego materiału dowodowego, przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów oraz czynienie istotnych ustaleń wbrew temu materiałowi przez uznanie, że pozwana nie zakwestionowała prawidłowości salda przesłanego przez powoda w dniu 31 grudnia 2012 roku, uznanie, że pozwana odebrała od powoda towary w dniu 11.09.2012 a także poprzez przyznanie przez Sąd I instancji wiarygodności przedstawionym wraz z pozwem nie poświadczonym kopiom dokumentów prywatnych.

Pozwana wniosła o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości, jako nieudowodnionego, orzeczenie o kosztach postępowania za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie na wypadek nieuwzględnienia żądania wniosła o uchylenie wyroku i przekazanie Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy do ponownego jej rozpoznania wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania apelacyjnego.

Powód wniósł o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja podlegała oddaleniu.

Nieuzasadniony okazał się przede wszystkim zarzut naruszenia art. 207 § 6 k.p.c. w zw. z art. 503 § 1 k.p.c. przez pominięcie dowodów z dokumentów przedłożonych na rozprawie w dniu 23.10.2015 r., jak również wniosków dowodowych zgłoszonych w piśmie z dnia 15.10.2015 r. Należy zważyć , iż postępowanie toczyło się od 2013 r. i nie było żadnych przeszkód aby pozwana przedstawiła stosowne zarzuty i dowody na ich poparcie już w sprzeciwie , zgodnie z art. 503 § 1 k.p.c. Słusznie powód podnosi , iż pozwana przedstawiła owe wnioski dowodowe i zarzuty dopiero w 2015 r. mimo że była wcześniej w ich posiadaniu. Prawidłowo zatem Sąd uznał owe wnioski i dowody za spóźnione , tym bardziej że ich uwzględnienie spowodowałoby niewątpliwie przedłużenie postępowania , co wynika chociażby z wniosku o odroczenie rozprawy zawartego w piśmie pełnomocnika pozwanej z dnia 15 października 2015 r. Pełnomocnik pozwanej nie zgłosił przy tym zastrzeżenia w trybie art. 162 k.p.c. co do dokonanego przez Sąd I instancji oddalenia owych wniosków dowodowych na rozprawie w dniu 23.10.2015 r., nie może zatem skutecznie podnosić w apelacji uchybień procesowych wyżej wskazanych.

Nie można także uznać za zasadne zarzutów w zakresie naruszenia zasad swobodnej oceny dowodów. Przede wszystkim Sąd Rejonowy prawidłowo uznał za wiarygodne zeznania świadka J. R. (1) , gdyż niewątpliwie korespondują z nimi dołączone do pozwu : faktura VAT nr (...) z 10.09.2012 r. oraz list przewozowy nr (...), z którego wynika, że powód za pośrednictwem firmy kurierskiej (...) dostarczył zakupiony przez pozwaną towar wraz ze wspomnianą fakturą w dniu 11.09.2012 r. do pozwanej. Znajduje się tam podpis R. S. , który w owym okresie pracował u pozwanej. Słusznie powód podnosi, mając na względzie ocenę wiarygodności zeznań świadka J. R. (1) , iż w związku ze sprzedażą powyżej 20.000 zł w danym kwartale , która pozwoliła na udzielenie bonusu pozwanej, powód wystawił fakturę korygującą nr (...), a pozwana w dalszych rozliczeniach z powodem uwzględniała ów bonus, potwierdzając w pośredni sposób , iż doszło do sprzedaży towarów objętych fakturą nr (...) z 10.09.2012 r. Nie ma przy tym znaczenia , iż była to jednostronna czynność powoda , gdyż pozwana kwestionując udzielenie bonusu , podważyłaby niewątpliwie wersję powoda. Pozwana nie przedłożyła też dokumentu ,z którego wynikałoby , iż rzeczywiście wskazuje na niezgodność salda. Zeznania świadka J. F. wskazują co prawda na to , iż pozwana miała uznać saldo za niezgodne , brak jest jednak jakichkolwiek dowodów , iż ta informacja trafiła do powoda. Niezależnie zatem od wskazanych przez pozwaną przepisów z zakresu ustawy o rachunkowości , również ta okoliczność przemawia za prawidłowością oceny dowodów dokonaną przez sąd I instancji.

Odnośnie zaś podnoszonej przez pozwaną okoliczności , iż sąd I instancji oparł się wyłącznie na kserokopiach dokumentów nie potwierdzonych za zgodność z oryginałem , należy wskazać co następuje. Zgodnie z art. 129 § 1 kpc , strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie przeciwnika złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą. Słusznie przy tym twierdzi pozwana , iż obowiązek złożenia w sądzie oryginału dokumentu powstaje automatycznie z chwilą zgłoszenia przez stronę przeciwną takiego żądania, a więc bez potrzeby wydawania przez sąd jakichkolwiek rozstrzygnięć w tym przedmiocie. Jednakże z owego przepisu wynika , iż konieczne jest w tym celu zgłoszenie stosownego żądania przez stronę przeciwną. Pozwana takie żądanie zgłosiła zaś dopiero w piśmie z dnia 15 października 2015 r. , w toku postępowania już po uchyleniu pierwszego wyroku zapadłego w sprawie i żądanie to zostało prawidłowo pominięte przez sąd zgodnie z art. 207 § 6 kpc , okazało się zatem procesowo bezskuteczne. Jak słusznie przy tym wskazał SA w Białymstoku w wyroku z dnia 5 czerwca 2014 r. , sygn. akt I ACa 150/14, ewentualne niedostarczenie oryginału dokumentu nie jest obwarowane żadnymi sankcjami. W doktrynie wskazuje się ( por. T. Żyznowski , komentarz do art. 129 kpc , LEX 2013 ) , iż jeżeli strona przeciwna nie wystąpi z żądaniem przedstawienia dokumentów zgłoszonych w pozwie jako środki dowodowe, to nie powstał obowiązek procesowy ich przedłożenia i należy przyjąć, że twierdzenia w nim zawarte są bezsporne. Sąd I instancji prawidłowo zatem oparł się orzekając na odpisach dokumentów dołączonych do pozwu.

W konsekwencji Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął , iż w myśl art. 535 kpc pozwana jest zobowiązana do uregulowania należności za dostarczony przez powoda towar. Powód udowodnił bowiem , że strony skutecznie zawarły umowę sprzedaży towarów wskazanych w fakturze VAT nr (...) z 10.09.2012 r. Powód wykazał, iż pozwana zamówiła towary wymienione w fakturze (...) i odebrała je w dniu 11.09.2012r. Tak więc umowa sprzedaży została prawidłowo wykonana przez powoda. Nie mają w takiej sytuacji znaczenia zdarzające się wcześniej pomyłki w dostawach , gdyż przedmiotowa sprawa dotyczyła konkretnej dostawy i faktury. Nie można z wcześniejszych okoliczności wywodzić , iż do takiej omyłki doszło również w sprawie niniejszej. Bezskuteczne okazały się zatem zarzuty naruszenia art. 471 kc oraz art. 481 kc.

Apelację zatem oddalono w myśl art. 385 kpc , o kosztach postępowania odwoławczego orzekając na podstawie art. 98 kpc.