Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 11 grudnia 2012 roku po rozpoznaniu sprawy z powództwa S. R. przeciwko M. M. (2) o zapłatę;

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 14.310 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 14 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3133 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

S. R. wniósł pozew przeciwko M. M. (1) o zapłatę kwoty 14.310 zł z odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu podał, że dnia 7 stycznia 2010 r. zawarł z pozwanym przedwstępną umowę sprzedaży 3000 akcji imiennych (...) S.A. o wartości nominalnej 10,00 zł za sztukę za łączną cenę 81.600 zł, której odbiór pozwany pokwitował w dniu podpisania umowy. W tym samym dniu pozwany udzielił powodowi pełnomocnictwa szczególnego z podpisem notarialnie poświadczonym, na mocy którego powód został umocowany m.in. do: zawarcia i wykonania umowy sprzedaży akcji na dowolne podmioty i dowolnych warunkach wedle swobodnego uznania pełnomocnika (pkt 9,10), podejmowania wszelkich czynności natury faktycznej i prawnej dla zawarcia i wykonania umowy sprzedaży akcji (pkt 11) oraz do odbierania pożytków z akcji (odpowiednio akcji zamiennych (...)) w tym dywidendy przysługującej z akcji (odpowiednio akcji zamiennych (...))" (pkt 12 ). Pełnomocnictwo było nieodwołalne i nie wygasające z chwilą śmierci mocodawcy z prawem udzielenia dalszego pełnomocnictwa oraz bycia drugą stroną lub pełnomocnikiem drugiej strony czynności dokonywanej w imieniu mocodawcy (pozwanego).

W wykonaniu umowy przedwstępnej, w dniu 21.06.2010 r. strony zawarły umowę przyrzeczoną, na podstawie której powód nabył wyżej wymienione akcje. W tym samym dniu powód zawiadomił spółkę o zawarciu umowy przyrzeczonej poprzez przedłożenie jej w (...) SA, pełniącym obowiązki depozytariusza celem rejestracji faktu nabycia przez niego 5159 sztuk akcji imiennych spółki akcyjnej (...) serii (...) o numerach od (...) do (...) oraz wpisania do księgi akcyjnej spółki. Tym samym powód z dniem 21 czerwca 2010 r. stał się jedynym właścicielem akcji oraz uprawnionym do wszelkich pożytków z akcji w tym dywidendy.

Pozwany wykorzystując fakt, iż na dzień 26 czerwca 2010 r. (dzień dywidendy) był jeszcze ujęty w księdze udziałów spółki jako akcjonariusz, uprzedzając powoda, w pierwszych dniach stycznia 2012 r. w drodze złożonej dyspozycji dokonał wypłaty na swój rachunek dywidendy za rok 2009.

Powód pismem poleconym z dnia 09.01.2012 .r. wezwał pozwanego do zwrotu pobranej kwoty dywidendy w terminie do dnia 13 stycznia 2012 r. pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, co okazało się bezskuteczne.

W dniu 10 lipca 2012 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty sprzeciwem w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, iż na dzień ustalenia dywidendy tj. 26 czerwca 2010 r. powód nie był wpisany do księgi akcyjnej, więc nie przysługiwało mu prawo do dywidendy. Nadto wskazał, że dywidenda przysługiwała za 2009 r. zatem za okres, kiedy pozwany był właścicielem akcji. W piśmie z dnia 11 października 2012r. dodatkowo pozwany podniósł zarzut nieważności umowy zbycia akcji, bowiem zgodnie z §9 statutu (...) S.A. rozporządzanie akcjami imiennymi wymaga zgody Zarządu wyrażonej w formie uchwały, a o taką zgodę powód nie wystąpił. Podnosił też zarzut zużycia kwoty dywidendy w okolicznościach określonych w art. 409 k.c.

W dalszym toku procesu strony podtrzymywały swoje stanowisko.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 7 stycznia 2010 r. strony zawarły umowę przedwstępną sprzedaży 3000 akcji imiennych (...) SA o wartości nominalnej 10.00 zł za sztukę za łączną cenę 81.600 zł, której odbiór pozwany pokwitował w dniu podpisania umowy.

Pozwany udzielił powodowi pełnomocnictwa do pobierania pożytków z akcji w tym dywidendy przysługującej z akcji (pkt 12 pełnomocnictwa)

W dniu 21 czerwca 2010 r. strony zawarły umowę przyrzeczoną sprzedaży 3000 akcji imiennych (...) SA o wartości nominalnej 10,00 zł za sztukę za łączną cenę 81.600 zł. Zgodnie §3 ust. 1 umowy z chwilą podpisania umowy sprzedający wydaje depozytariuszowi dyspozycję, aby ten wydał akcje kupującemu oraz dokonał rejestracji przeniesienia posiadania akcji na kupującego w ewidencji instrumentów finansowych prowadzonych w ramach depozytu. Ust. 2 stanowił, iż z chwilą podpisania umowy kupujący wydaje depozytariuszowi dyspozycję, aby ten przyjął akcje od sprzedającego oraz dokonał rejestracji przeniesienia posiadania akcji na kupującego w ewidencji instrumentów finansowych prowadzonych w ramach depozytu. Zgodnie z ust. 3 przeniesienie akcji na kupującego następuje z chwilą wykonania przez depozytariusza dyspozycji, o których mowa w ust 1 i 2. W ust. 4 umowy ustalono, iż potwierdzeniem wykonania przez depozytariusza dyspozycji, o której mowa w ust. 1 i 2 jest wydanie przez depozytariusza imiennego zaświadczenia depozytowego dla kupującego potwierdzającego na moment jego wystawienia posiadanie przez kupującego akcji w depozycie.

W tym samym dniu, to jest 21 czerwca 2010r. o zawarciu umowy został zawiadomiony (...) SA

(...) SA poinformował pozwanego, iż dokonał odpowiednich wpisów w Księdze Akcyjnej spółki (...) S.A. o przeniesieniu własności akcji na rzecz kupującego w dniu 16 lipca 2010 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi w dniu 20 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. I ACa 909/11 oddalił apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi ustalającego, iż dniem dywidendy (...) SA jest dzień 26 czerwca 2010 r. a nie 17 sierpnia 2010 r.

Za 2009 r. została wypłacona dywidenda z akcji będących przedmiotem umowy. Pożytki z akcji w kwocie 14.310 zł w styczniu 2012 r. wypłacono M. M. (1).

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami bezsporny, a spór dotyczył ustalenia momentu, z którym prawo do pobierania dywidendy z akcji przysługiwało powodowi. Powód twierdził, iż prawo do pobierania dywidendy przysługiwało mu od dnia 21 czerwca 2010 r., a pozwany twierdził w pierwszej kolejności, że z powodu braku zgody Zarządu spółki na zbycie akcji umowa jest nieważna, a w dalszej kolejności, iż skoro dywidenda należy się za rok 2009, przysługuje pozwanemu, tym bardziej, że w dniu dywidendy nadal pozostawał wpisany do księgi akcyjnej.

Przystępując do oceny zasadności roszczenia zgłoszonego w pozwie Sąd Rejonowy w pierwszej kolejności stwierdził, że umowa zbycia akcji została ważnie zawarta, bowiem Zarząd spółki (...) S.A. w B., zgodnie ze statutem spółki, podjął uchwałę z dnia 13 stycznia 2010r. o wyrażeniu zgody na zbycie 3000 akcji na rzecz S. R., co potwierdza pismo tej spółki z dnia 29 października 2012r.

Jednocześnie Sąd zważył, że zgodnie z art. 339 k.s.h. przeniesienie akcji imiennej lub świadectwa tymczasowego następuje przez pisemne oświadczenie albo na samym dokumencie akcji, albo na świadectwie tymczasowym, albo w osobnym dokumencie oraz wymaga przeniesienia posiadania akcji lub świadectwa tymczasowego.

Sąd podkreślił, że akcje są papierami wartościowymi. W przypadku akcji imiennej lub świadectwa tymczasowego przeniesienie akcji odbywa się to przez pisemne oświadczenie zbywcy oraz przeniesienie posiadania akcji. Przeniesienie akcji imiennej może odbyć się w odrębnym dokumencie (umowa sprzedaży, darowizny itp.). Wówczas należy je zawrzeć w formie pisemnej do celów dowodowych. Przeniesienie może być również zaznaczone w samym dokumencie na przedniej lub odwrotnej stronie akcji. Treść oświadczenia może być ustalona dowolnie, byleby wynikało z niej przeniesienie akcji na inną osobę. W przepisie tym nie ma mowy o wręczeniu akcji, ale o przeniesieniu posiadania akcji. Potwierdza to, że czynność, o której mowa w art. 339 k.s.h., nie jest czynnością realna, lecz konsensualna.

W tym zakresie Sąd Rejonowy wskazał na stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 maja 2005 r. (V CK 583/04, Biul. SN 2005, nr 10, s. 12), że czynność prawna przeniesienia akcji imiennych wymaga obecnie między innymi przeniesienia ich posiadania (art. 339 k.s.h.), a nie wyłącznie wręczenia (art. 350 k.h,), a więc pod rządem przepisów kodeksu spółek handlowych utraciła ona charakter czynności realnej. Sąd Najwyższy podkreślił, że w przepisie art. 339 k.s.h. złagodzono wymaganie co do „realnego” elementu faktycznego czynności przeniesienia akcji, wskutek zastąpienia dotychczasowego wymogu "wręczenia akcji” przesłanką „przeniesienia posiadania akcji", co może nastąpić w jednym ze znanych prawu polskiemu sposobów przeniesienia posiadania (art. 348-351 k.c.), które obejmują przecież także inne sposoby poza prostym wręczeniem. Celem tej trafnej zmiany legislacyjnej było umożliwienie obrotu akcjami imiennymi znajdującymi się w posiadaniu zależnym lub dzierżeniu osoby trzeciej (np. spółki), bez konieczności wręczania nabywcy dokumentu akcji. Skoro więc przeniesienie akcji imiennej nie stanowi obecnie czynności realnej, to trafnie zwrócono uwagę w piśmiennictwie, że umowne przeniesienie posiadania może wchodzić w rachubę także wówczas, gdy nabywca akcji jest już jej posiadaczem, jako np. zastawnik czy użytkownik. Obecne rozwiązanie legislacyjne art. 339 k.s.h. ułatwia więc obrót prawami udziałowymi z akcji imiennych, znajdujących się w posiadaniu innych podmiotów niż sam akcjonariusz, które to podmioty przechowują często dokumenty akcji za zgodą akcjonariuszy.

Uwzględniając powyższe Sąd Rejonowy ustalił, że przeniesienie akcji nastąpiło w trybie art. 350 k.c., który stanowi, że jeżeli rzecz znajduje się w posiadaniu zależnym albo w dzierżeniu osoby trzeciej, przeniesienie posiadania samoistnego następuje przez umowę między stronami i przez zawiadomienie posiadacza zależnego albo dzierżyciela ze skutkiem zgodnie i jednoznacznie ustalonym w §3 ust. 3 umowy sprzedaży, iż przeniesienie akcji na kupującego następuje z chwilą wykonania przez depozytariusza dyspozycji, o których mowa w ust 1 i 2. W §3 ust. 4 umowy ustalono, iż potwierdzeniem wykonania przez depozytariusza dyspozycji o której mowa w ust. 1 i 2 jest wydanie przez depozytariusza imiennego zaświadczenia depozytowego dla kupującego potwierdzającego na moment jego wystawienia posiadanie przez kupującego akcji w depozycie. Sąd podkreślił, że ta okoliczność nie była przez pozwanego w sprzeciwie kwestionowana.

Na umowie zbycia akcji poczyniono adnotacje o złożeniu przez obie strony czynności prawnej stosownych dyspozycji w dniu 21 czerwca 2010r., które zostały przyjęte przez depozytariusza i żadna ze stron nie twierdziła nigdy, a tym bardziej pozwany w sprzeciwie, aby z tą datą nie zostało wydane imienne zaświadczenie depozytowe, co pozwala na przyjęcie, że z dniem 21 czerwca 2010r. doszło do prawidłowego w świetle art. 350 k.c. przeniesienia własności akcji.

Zdaniem Sąd analiza zapisów umownych w świetle faktu, iż z chwilą przeniesienia akcji na nabywcę nastąpiło przejście ogółu praw i obowiązków wskazuje na zgodną wolę stron, aby powód pobierał pożytki z akcji dopiero po przejściu na niego własności akcji. Zgodnie z §3 ust. 3 umowy przeniesienie akcji na kupującego następuje z chwilą rejestracji przeniesienia posiadania akcji na kupującego w ewidencji instrumentów finansowych prowadzonych w ramach depozytu przez depozytariusza, co nastąpiło bezspornie w dniu 21 czerwca 2010r.

W tym zakresie Sąd podkreślił, że powód słusznie powoływał się na okoliczność, iż art. 343 §1 k.s.h. wskazuje, że w stosunku do spółki za akcjonariusza uważa się w odniesieniu do akcji imiennych osobę, która jest wpisana do księgi akcyjnej, a wpis ten ma znaczenie jedynie legitymacyjno - dowodowe w zakresie stosunku pomiędzy spółką a akcjonariuszem, pomiędzy natomiast podmiotami dokonującymi obrotem akcjami wpis do księgi akcyjnej jest prawnie indyferentny, bowiem akcjonariusz, który nabył akcje i zawiadomił o tym spółkę nie może ponosić negatywnych konsekwencji opieszałości w dokonaniu zmian w księdze akcyjnej.

Dokonując oceny zasadności powództwa Sąd rozważał wyłącznie stosunki pomiędzy stronami umowy przeniesienia akcji i w konsekwencji uznał je za uzasadnione orzekł jak w punkcie 1.

O kosztach procesu Sad orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Ponieważ powód wygrał sprawę w całości, dlatego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3133 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, wynagrodzenia pełnomocnika oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Wyrok Sądu Rejonowego zaskarżył apelacją pozwany w całości zarzucając

- naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na
wynik sprawy - art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nie odniesienie się w treści uzasadnienia co do zarzutu wygaśnięcia obowiązku pozwanego do zwrotu wartości uzyskanej bez podstawy prawnej (art. 409 k.c.) oraz art. 227 k.p.c. poprzez nie przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków oraz dokumentów powoływanych przez pozwanego;

- sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym poprzez przyjęcie, iż została zawarta umowa sprzedaży, podczas gdy z materiału dowodowego wynika, iż powód nie podpisał umowy sprzedaży akcji z 21.06.10 r., natomiast podpisy złożyła inna nieustalona osoba;

- naruszenie art. 409 k.c. przez jego nie zastosowanie, podczas gdy bezpodstawnie wzbogacony (pozwany) zużył uzyskaną korzyść w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, a także zużywając korzyść nie powinien był liczyć się z obowiązkiem jej zwrotu;

- nieuwzględnienie faktu, że na dzień podjęcia uchwały w sprawie wypłaty dywidendy, pozwany figurował jako akcjonariusz w księdze akcyjnej spółki.

Z powołaniem na powyższe zarzuty pozwany wnosił o:

- zmianę zaskarżonego orzeczenia i oddalenie powództwa w całości,

ewentualnie

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji z uwagi na nie rozpoznanie istoty sprawy poprzez nie rozpatrzenie zasadności zarzutu wygaśnięcia obowiązku pozwanego do zwrotu wartości uzyskanej bez podstawy prawnej (art. 409
k.c.),

- przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego grafologa dla ustalenia, czy podpisy złożone na umowie sprzedaży akcji z 21.06.10 r. zostały złożone przez powoda. Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego grafologa w postępowaniu apelacyjnym jest uzasadnione tym, iż potrzeba przeprowadzenie tego dowodu wynikła dopiero w chwili obecnej;

- zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.

Powód w odpowiedzi na apelację wnosił o jej oddalenie i zasądzenie kosztów procesu. Ponadto wnosił o dopuszczenie dowodu z dokumentu udzielenia pełnomocnictwa innej osobie, na podstawie którego ta osoba podpisała za powoda umowę sprzedaży akcji w dniu 21 czerwca 2010 roku, wskazując, że potrzeba powołania tego dowodu powstała dopiero teraz, gdyż pozwany przed Sądem pierwszej instancji, nie podnosił okoliczności dotyczącej prawidłowości podpisu pod umową sprzedaży akcji.

S ą d O k r ę g o w y z w a ż y ł, c o n a s t ę p u j e :

Apelacja jest zasadna, aczkolwiek z innych przyczyn niż zostały w niej podniesione. Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne z rozważeniem całokształtu materiału dowodowego bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów, o jakiej mowa w art. 233 §1 k.p.c., które to ustalenia Sąd Okręgowy w całości podziela i przyjmuje za własne, poza ustaleniem, że w dniu 21 czerwca 2010 roku (w dniu podpisania umowy sprzedaży akcji) doszło do przeniesienia na powoda akcji imiennych.

W toku postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy z uwagi na podniesiony zarzut nieważności umowy sprzedaży akcji z dnia 21 czerwca 2010 roku dopuścił dowód z dokumentu pełnomocnictwa, udzielonego A. M., pod którym w dniu 10.6.2010 roku powód złożył przed notariuszem własnoręczny podpis, na okoliczność ustalenia, że umowa sprzedaży akcji z dnia 21.6.2010 roku została w imieniu powoda podpisana przez upoważnioną przez niego osobę.

Udzielenie tego pełnomocnictwa znajduje uzasadnienie w treści pełnomocnictwa udzielonego przez pozwanego powodowi w dniu 07.01.2010 roku, na mocy którego pozwany upoważnił powoda do ustanawiania dalszych pełnomocników (k. 9 v akt), co pozostaje w zgodności z art. 106 k.c.

Dopuszczenie powyższego dowodu w postępowaniu apelacyjnym znajdowało uzasadnienie w treści art. 381 k.p.c., gdyż dowód zmierzał do ustalenia ważności umowy, która miała zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), a pozwany podniósł zarzut nieważności umowy dopiero w apelacji.

W konsekwencji Sąd Okręgowy oddalił zgłoszony w apelacji pozwanego wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego grafologa, na okoliczność, czy podpis pod umową sprzedaży akcji z dnia 21 czerwca 2010 roku pochodzi od powoda, jako zbędny i nie przydatny dla rozstrzygnięcia sprawy. (art. 227 k.p.c.)

Przystępując do rozpoznania apelacji Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności zwraca uwagę, że Sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. (uchwała 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31.01.2008 roku w sprawie o sygn. III CZP 49/07- publ. OSNC 2008/6/55)

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy podziela ocenę wyrażoną w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego, że dla rozstrzygnięcia sprawy decydujące znaczenie miało ustalenie, komu w dniu podjęcia uchwały o podziale zysku i wypłacie dywidendy (26 czerwca 2010 roku) przysługiwały akcje.

Zgodnie bowiem z art. 348 §2 k.s.h. uprawionym do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku.

W tym zakresie Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że zgodnie z art. 339 k.s.h. przeniesienie akcji imiennej lub świadectwa tymczasowego następuje przez pisemne oświadczenie albo na samym dokumencie akcji, albo na świadectwie tymczasowym, albo w osobnym dokumencie oraz wymaga przeniesienia posiadania akcji lub świadectwa tymczasowego.

Jak podkreślił Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 27.4.2007 roku w sprawie sygn. I CSK 11/07 (publ. Lex nr 319609) ustawodawca w art. 339 k.s.h. używa określenia przeniesienia posiadania, a nie wydania dokumentu akcji, co oznacza, że władztwo nad dokumentem akcyjnym może zostać przeniesione w każdy prawnie dozwolony sposób. Innymi słowy dostrzegając, że pomiędzy zbywcą a nabywcą akcji mogą istnieć różne złożone sytuacje prawne i faktyczne, ustawodawca wyraźnie zezwala, aby przeniesienie posiadania akcji nastąpiło nie tylko w sposób określony w art. 348 k.c., ale dopuszcza również możliwość przeniesienie posiadania akcji w sposób określony w art. 349-351 k.c., czyli bez konieczności wręczenia dokumentu akcyjnego.

W tym miejscu wskazać należy, że z brzmienia §3 ust. 3 umowy sprzedaży akcji z dnia 21 czerwca 2010 roku wynika, że „przeniesienie akcji na kupującego następuje z chwilą wykonania przez depozytariusza dyspozycji, o których mowa w ust. 1 i 2.”

Zgodnie z ust. 4 „potwierdzeniem wykonania przez depozytariusza dyspozycji, o których mowa w ust. 1 i 2, jest wydanie przez depozytariusza imiennego zaświadczenia depozytowego dla kupującego potwierdzającego na moment jego wystawienia posiadanie przez kupującego akcji w depozycie”.

Powyższe zapisy są jednoznaczne i nie budzą wątpliwości, co do zamiaru przeniesienia akcji dopiero z chwilą wykonania przez depozytariusza dyspozycji wskazanych w ust. 1 i 2, co ma potwierdzać wydanie imiennego zaświadczenia depozytowego dla kupującego, na moment jego wystawienia o posiadaniu przez kupującego akcji w depozycie. Takie uregulowanie chwili przeniesienia akcji wprowadzone przez strony do umowy sprzedaży akcji odpowiada treści art. 339 k.s.h. i pozostaje w zgodności z możliwymi sposobami przeniesienia posiadania uregulowanymi w art. 349-351 k.c.

Uwzględniając powyższe Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że na umowie sprzedaży akcji z dnia 21.6.2010 roku znajdującej się na karcie 11 akt widnieje odcisk pieczęci (...) S.A. z siedzibą w W. oraz podpisy osoby przyjmującej zgłoszenie umowy i zaznaczenie daty 21.6.2010 roku pod podpisami stron umowy.

Tymczasem Sąd Rejonowy stwierdził, że skoro na umowie zbycia akcji poczyniono adnotacje o złożeniu przez obie strony czynności prawnej stosownych dyspozycji w dniu 21 czerwca 2010r., które zostały przyjęte przez depozytariusza i żadna ze stron nie twierdziła nigdy, a tym bardziej pozwany w sprzeciwie, aby z tą datą nie zostało wydane imienne zaświadczenie depozytowe, to powyższe pozwala na przyjęcie, że z dniem 21 czerwca 2010r. doszło do prawidłowego w świetle art. 350 k.c. przeniesienia własności akcji. (k. 6-7 uzasadnienia wyroku).

Wbrew temu, co przyjął Sąd Rejonowy, powód ani w pozwie ani w toku procesu nie twierdził, że na dzień 21.6.2010 roku takie zaświadczenie imienne posiadał, a jedynie wywodził, że samo zawarcie umowy i zawiadomienie depozytariusza akcji ( (...) S.A. z siedzibą w W.), spowodowało zgodnie z art. 339 k.s.h. w związku z art. 350 k.c. przejście na powoda wszelkich praw z akcji będących przedmiotem obrotu. (k. 3 akt sprawy).

Co więcej pełnomocnik powoda na rozprawie w dniu 16.10.2012 roku stwierdził, że „w dniu 21.6.2010 roku nastąpiło faktyczne przeniesienie własności na powoda, a 17.7. powód został ujęty w księdze akcyjnej i biuro maklerskie przeprowadziło odpowiednią procedurę.” (k. 38 akt).

Z pisma (...) S.A. w B. znajdującego się na karcie 45 akt sprawy wynika, że przeniesienie własności akcji w księdze (...) spółki prowadzonej przez (...) S.A. z siedzibą w W., nastąpiło w dniu 16.7.2010 roku, na podstawie umowy z dnia 21.6.2010 roku.

W tym miejscu Sąd Okręgowy podziela ocenę wyrażoną przez Sąd pierwszej instancji, że w świetle art. 343 §1 k.s.h. wpis do księgi akcyjnej ma znaczenie jedynie legitymacyjno-dowodowe, co znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 04.12.2009 roku, sygn. III CSK 85/09 (publ. OSNC 2010/7-8/113), ale nie przesądza, że strony w umowie mogą przyjąć za datę przejścia na kupującego uprawnień z akcji właśnie dzień wpisu do księgi akcyjnej nabywcy akcji, jako chwilę przeniesienia posiadania akcji (art. 350 k.c.), o czym w rozpoznawanej sprawie strony postanowiły w §3 umowy sprzedaży akcji

Skoro zatem dopiero w dniu 16.7.2010 roku zostały wykonane przez depozytariusza akcji dyspozycje określone w §3 ust. 1 i 2 umowy sprzedaży akcji, to zgodnie z wolą stron umowy sprzedaży akcji, w dniu 26 czerwca 2010 roku pozwany nadal był w posiadaniu akcji, dlatego według art. 348 §2 k.s.h. uprawionym do dywidendy za rok obrotowy 2009 był pozwany, skoro jemu przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku.

Podkreślić bowiem należy, że wbrew temu co twierdził powód, samo zawarcie umowy sprzedaży akcji w dniu 21.6.2010 roku nie wywołało skutku przeniesienia akcji na kupującego, czyli powoda, gdyż wymagane przez art. 339 k.s.h. dodatkowe przeniesienie posiadania akcji nastąpiło po dniu podjęcia uchwały o podziale zysku (26.6.2010 roku), czyli 16 lipca 2010 roku.

Pobranie przez pozwanego dywidendy za 2009 rok na podstawie uchwały o podziale zysku podjętej w dniu 26 czerwca 2010 roku było zatem zgodne z art. 348 §2 k.s.h., dlatego powodowi nie przysługuje względem pozwanego roszczenie o zwrot pobranej przez niego kwoty dywidendy, co czyni zbędnym dokonywanie oceny poszczególnych zarzutów apelacji.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 §1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że powództwo oddalił oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, przyjmujące że to pozwany wygrał sprawę w całości. (art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 §1 k.p.c.)

Na koszty poniesione przez pozwanego składa się wynagrodzenie zastępującego go adwokata w stawce minimalnej w kwocie 2400 zł (§6 pkt 5 w zw. z §2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, Dz. U. z 2002 roku, nr 163, poz. 1348 ze zm.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł.

Jednocześnie zgodnie z art. 108 §1 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. Sąd Okręgowy zasądził od powoda na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu za drugą instancję w wysokości 1200 zł według 50% stawki minimalnej wynagrodzenia adwokata zastępującego pozwanego w tym postępowaniu (§13 ust.1 pkt 1 i §6 pkt 5 w zw. z §2 ust. 2 powołanego Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie) oraz 716 zł tytułem opłaty od apelacji, czyli łącznie 1916 zł.