Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 19 kwietnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Lisowska

Protokolant: sekretarka Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2018 w Piszu r. na rozprawie

sprawy z wniosku B. C.

z udziałem D. C.

o podział majątku wspólnego

p o s t a n a w i a :

I.  Ustalić, że w skład majątku wspólnego B. C. i D. C. wchodzą:

1)nieruchomości gruntowa zabudowana składająca się z działkę gruntu o nr geod. (...),(...), (...), położona w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 75 400 zł,

2) udziału 1/57 części w nieruchomości stanowiącej działkę gruntu o nr geod. (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw. Nr (...) o wartości 100 zł,

II.  Dokonać podziału majątku wspólnego B. C. i D. C. w ten sposób, że opisane w pkt. I ppkt. 1) i 2) nieruchomości przyznać uczestnikowi D. C..

III.  Ustalić , że uczestnik D. C. poniósł z majątku odrębnego na majątek wspólny nakład w kwocie 15 000 zł.

IV.  Zasądzić od uczestnika D. C. na rzecz wnioskodawczyni B. C. tytułem spłaty kwotę 30 250 zł (trzydzieści tysięcy dwieście pięćdziesiąt złotych) płatną w terminie 4 (czterech) miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności tej kwoty.

V.  Nakazać ściągnąć od uczestnika D. C. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 260,91 zł tytułem części zaliczek pokrytych tymczasowo ze środków Skarbu Państwa.

VI.  Zasądzić od uczestnika D. C. na rzecz wnioskodawczyni B. C. kwotę 869,55 zł tytułem połowu opłaty od pozwu i części nadpłaconej przez wnioskodawczynię zaliczki.

VII.  Orzec, iż zainteresowani ponoszą pozostałe koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 330/16

UZASADNIENIE

B. C. wystąpiła z wnioskiem o podział majątku wspólnego byłych małżonków wskazując jako uczestnika postępowania D. C..

We wniosku podała, że związek małżeński zainteresowanych został rozwiązany przez rozwód prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z 27 listopada 2002 roku wydanym w sprawie I C 330/01, z winy uczestnika postępowania. W czasie trwania związku małżeńskiego zainteresowani nie zawierali żadnych umów wyłączających wspólność majątkowych.

Wnioskodawczyni wskazała, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych mającego ulec podziałowi wchodzi:

- nieruchomość stanowiąca działki gruntu o nr geod. (...), (...) i (...), zabudowana budynkiem mieszkalnym i gospodarczym, położona w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...),

- udział 1/57 części w nieruchomości – drodze dojazdowej – stanowiącej działkę gruntu o nr geod. (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...),

- nieruchomość lokalowa nr (...) położona w C. w budynku wielolokalowym nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...),

o łącznej wartości 100 000 złotych.

Wnioskodawczyni wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego zainteresowanych w ten sposób, aby opisane wyżej nieruchomości przyznać uczestnikowi postępowania i zasądzić od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni tytułem spłaty kwotę 50 000 złotych.

W uzasadnieniu wnioskodawczyni podniosła, że od daty ustania wspólności majątkowej małżeńskiej przedmiotowe nieruchomości znajdują się w wyłącznym posiadaniu uczestnika.

Uczestnik postępowania D. C. co do zasady przychylił się do wniosku o podział majątku wspólnego. Zgodził się na zaproponowany przez wnioskodawczynię sposób podziału. Zakwestionował podaną przez wnioskodawczynię łączną wartość przedmiotowych nieruchomości, podnosząc, iż wynosi ona 60 000 złotych. Wniósł o rozłożenie zasądzonej na rzecz wnioskodawczyni spłaty na raty na okres dwóch lat.

Nadto uczestnik wniósł o rozliczenie nakładów poniesionych z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny, tj. remont i modernizację budynku mieszkalnego posadowionego na działce nr (...), w kwocie co najmniej 20 000 złotych.

Wnioskodawczyni B. C. zakwestionowała wartość wskazanych przez uczestnika do rozliczenia nakładów na majątek wspólny. Podtrzymała również swoje stanowisko w przedmiocie wartości składników majątku wspólnego. Przychyliła się do wniosku uczestnika o rozłożenie na raty zasądzonej na jej rzecz spłaty, przy czym zgodziła się na termin 2-3 miesięcy.

Sąd ustalił, co następuje:

B. C. i D. C. związek małżeński zawarli 12 maja 1984 roku w O.. Małżonków łączył system małżeńskiej wspólności ustawowej.

Małżeństwo zainteresowanych zostało rozwiązane przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 27 listopada 2002 roku wydanym w sprawie I C 330/01, z winy D. C.. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się 26 marca 2003 roku.

(okoliczności bezsporne, dowód: odpis prawomocnego wyroku rozwodowego k. 11-11v)

W czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej B. C. i D. C. nabyli:

1.  nieruchomość stanowiącą działki gruntu o nr geod. (...), (...)i (...), zabudowaną budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym, położoną w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 75 400 złotych,

2.  udział 1/57 części w nieruchomości – drodze dojazdowej – stanowiącej działkę gruntu o nr geod. (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 100 złotych.

D. C. po ustaniu wspólności majątkowej poniósł nakłady z majątku osobistego na budynek mieszkalny posadowiony na działce nr (...), o łącznej wartości 15 000 złotych, w postaci: wymiany poszycia dachu, budowy nowego komina, wykonania ocieplenia budynku, dobudowania werandy, wymiany okien, remontu ścian wewnętrznych, wymiany pieca centralnego ogrzewania, wykonania nowych podłóg, wymiany drzwi wewnętrznych.

(okoliczności bezsporne, dowód: akta księgi wieczystej (...) oraz (...) Sądu Rejonowego w Piszu; umowa sprzedaży k. 77; zeznania świadków: I. M. k. 78v-79, M. B. (1) k. 79v i M. B. (2) k. 79v-80; opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości k. 95-154; opinia uzupełniająca biegłego z zakresu szacowania nieruchomości k. 186-189)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przepis art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z art. 46 k.r.o. od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku w sprawach nie unormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku. Podobne odesłanie w kwestiach proceduralnych do przepisów o dziale spadku zawiera przepis art. 567 § 3 k.p.c.

Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.

W niniejszej sprawie bezspornie ustalono, że w skład majątku wspólnego zainteresowanych mającego ulec podziałowi wchodzi:

1.  nieruchomość stanowiąca działki gruntu o nr geod. (...), (...)i (...), zabudowana budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym, położona w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 75 400 złotych,

2.  udział 1/57 części w nieruchomości – drodze dojazdowej – stanowiącej działkę gruntu o nr geod. (...) położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), o wartości 100 złotych.

Wartość nieruchomości opisanej w pkt 1. Sąd ustalił na kwotę 75 400 złotych, zaś udziału w nieruchomości opisanego w pkt 2. na kwotę 100 złotych, w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości A. K. (k. 95-154), którą to opinię w pełni podzielił. W opinii uzupełniającej biegły rzeczowo odniósł się do zarzutów wnioskodawczyni (k. 186-189). Opinia uzupełniająca biegłego nie była kwestionowana przez zainteresowanych.

W ocenie Sądu zarówno opinia podstawowa jak i uzupełniająca opinia biegłego to opinia jasna i pełna, w przejrzysty sposób wyjaśniająca wszystkie istotne okoliczności oraz uzasadniająca przedstawione w niej wnioski i dokonane wyliczenia, a równocześnie jest poparta wiedzą i doświadczeniem zawodowym biegłego.

Wbrew twierdzeniom zainteresowanych, w skład ich majątku wspólnego mającego ulec podziałowi nie wchodzi nieruchomość lokalowa nr (...) położona w C. w budynku wielolokalowym nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...). Z załączonego do akt tejże księgi wieczystej postanowienia Sądu Rejonowego w Piszu z 29 czerwca 2005 roku wydanego w sprawie I Ns 74/05 (k. 36), wynika jednoznacznie, iż prawo własności do tej nieruchomości nabyła wnioskodawczyni przez dziedziczenie. W konsekwencji, stosownie do treści art. 33 pkt 2) kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nieruchomość ta należy do majątku osobistego wnioskodawczyni.

Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału majątku. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).

Zgodnie z art. 211 k.c. każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zgodnie z art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

W niniejszej sprawie zainteresowani zgodnie wnieśli o przyznanie przedmiotowej nieruchomości uczestnikowi powstępowania.

W myśl art. 622 § 2 k.p.c., gdy współwłaściciele złożą zgodny wniosek co do sposobu zniesienia współwłasności, sąd wydaje postanowienie odpowiadające treści wniosku, jeżeli projekt podziału nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego, ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych.

W niniejszym postępowaniu złożony zgodny wniosek o podział majątku wspólnego odpowiadał wytycznym wskazanym w treści art. 622 § 2 k.p.c. Zaproponowany sposób podziału był umocowany w przepisie prawnym art. 212 § 2 k.c. Zasady współżycia społecznego i interes uczestników również nie były sprzeczne z treścią wniosku.

Wobec powyższego, zgodnie ze stanowiskiem zainteresowanych, Sąd dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni B. C. i uczestnika postępowania D. C. w ten sposób, że przedmiotową nieruchomość i udział w nieruchomości przyznał uczestnikowi postępowania.

Uczestnik postępowania wniósł o rozliczenie poniesionych przez niego w okresie od ustania wspólności majątkowej nakładów z majątku osobistego na remont i modernizację budynku mieszkalnego posadowionego na działce nr (...).

Zgodnie z art. 618 § 1 k.p.c., który znajduje zastosowanie w sprawach o podział majątku wspólnego, przy podziale majątku sąd rozstrzyga także wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Roszczenia o których mowa w tym przepisie, to przede wszystkim roszczenia związane z korzystaniem z rzeczy wspólnej, pobieraniem z niej pożytków i przychodów oraz dokonanych nakładów.

W oparciu o zeznania świadków I. M. (k. 78v-79), M. B. (1) (k. 79v) i M. B. (2) (k. 79v-80) Sąd ustalił, że po ustaniu wspólności majątkowej uczestnik postępowania przeprowadził prace remontowe i modernizacyjne w budynku mieszkalnym posadowionym na działce nr (...), polegające na: wymianie poszycia dachu, budowie nowego komina, wykonaniu ocieplenia budynku, dobudowaniu werandy, wymianie okien, remoncie ścian wewnętrznych, wymianie pieca centralnego ogrzewania, wykonaniu nowych podłóg, wymianie drzwi wewnętrznych.

Wnioskodawczyni nie kwestionowała zakresu przeprowadzonych przez uczestnika prac remontowych i modernizacyjnych, natomiast zakwestionowała ich wartość podaną przez uczestnika.

Wobec powyższego wartość wymienionych wyżej nakładów na majątek wspólny poczynionych przez uczestnika Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości A. K. (k. 95-154), którą to opinię w pełni podzielił i która w zakresie nakładów nie była kwestionowana przez zainteresowanych, na kwotę 15 000 złotych.

Konsekwencją powyższego jest ustalenie, że wartość nieruchomość stanowiącej działki gruntu o nr geod. (...), (...)i (...), dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą nr (...), według stanu na dzień ustania wspólności majątkowej zainteresowanych, to jest według stanu na dzień uprawomocnienia się wyroku rozwodowego, wynosi 60 400 złotych (75 400 zł – 15 000 zł = 60 400 zł).

Reasumując, łączna wartość majątku wspólnego zainteresowanych podlegającego podziałowi wynosi 60 500 złotych (60 400 zł + 100 zł = 60 500 zł).

Ponieważ udziały zainteresowanych w majątku wspólnym są równe, zaszła konieczność zasądzenia spłaty od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni. Kwota spłaty wyniosła 30 250 złotych i wynika z podziału na dwie równe części wartości składników majątku wspólnego przyznanych uczestnikowi (60 500 zł : 2 = 30 250 zł).

O spłacie na rzecz wnioskodawczyni Sąd orzekł zgodnie z art. 212 § 3 k.c. oznaczając termin oraz sposób jej uiszczenia oraz wysokość odsetek należnych w przypadku zwłoki w płatności. W ocenie Sądu cztery równe miesięczne raty, począwszy od uprawomocnienia się orzeczenia, to czas odpowiedni, który pozwoli uczestnikowi na zgromadzenie kwoty zasądzonej na rzecz wnioskodawczyni tytułem spłaty.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepis art. 520 § 2 k.p.c. oraz art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2005r., Nr 167, poz. 1398 ze zm.), uznając, iż ze względu na charakter sprawy i rozbieżne interesy zainteresowani winni w równym stopniu partycypować w powstałych kosztach postępowania, które były niezbędne do wydania orzeczenia. Są to: opłata sądowa od wniosku w kwocie 1000 zł (uiszczona przez wnioskodawczynię) oraz koszty opinii i wynagrodzeń biegłego w łącznej kwocie 3 260,91 zł, które do wysokości 1 260,91 zł pokryte zostały tymczasowo ze środków Skarbu Państwa. Razem koszty niniejszego postępowania wyniosły 4 260,91 zł, a zatem od każdego z zainteresowanych przypada kwota 2 130,46 zł. Sąd uwzględnił zaliczkę wpłaconą przez wnioskodawczynię w toku postępowania na poczet wynagrodzenia biegłego. Wobec powyższego Sąd zasądził od uczestnika na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 1 260,91 zł tytułem zwrotu części wydatków na opinie biegłego, które tymczasowo wyłożone zostały przez Skarb Państwa i zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 869,55 zł tytułem zwrotu połowy opłaty sądowej od wniosku i części kosztów na opinie biegłego.

O pozostałych kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.