Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 1968/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim z 2014-12-30

Sygn. akt I C 1968/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2014 roku

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim I Wydział Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR Anatol Ławrynowicz

Protokolant: Monika Kosobko - Derehajło

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2014 roku w Bielsku Podlaskim

na rozprawie

sprawy z powództwa W. T. i E. B.

przeciwko Gminie Miejskiej H.

o zapłatę

I Powództwo oddala.

II Zasądza od W. T. i E. B. solidarnie na rzecz Gminy Miejskiej H. 3600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

I C 1968/14

UZASADNIENIE

E. Z. i W. T. wnosili o zasądzenie od Gminy Miejskiej H. 52. 500 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lipca 2014 roku do dnia zapłaty i nadto o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu. Z uzasadnienia pozwu wynikało iż powodowie uchylają się od skutków prawnych oświadczenia w umowie z dnia 20 stycznia 2004 roku podnosząc iż zostali wprowadzenie w błąd przez Gminę Miejską w H. jakoby umowa sprzedaży miała dotyczyć własności budynków a nie nakładów na nieruchomości. W części uzasadnienia nazwanego w podtytule,, ewentualna podstawa prawna” powodowie wskazują iż na wypadek dokonania przez sąd innej oceny prawnej zaistniałej sytuacji jako ewentualną podstawę prawną dochodzonego roszczenia wskazują rękojmię za wady prawne sprzedanej rzeczy na podstawie art 556 § 2 kc podnosząc z kolei że pozwana nie była właścicielem nakładów opisanych w umowie z dnia 20 stycznia 2004 roku wobec czego spełniona została przesłanka odpowiedzialności sprzedawcy za wady prawne rzeczy ponieważ rzecz sprzedana stanowiła własność osoby trzeciej. Jako kolejną ewentualną podstawę prawna dochodzonego roszczenia powodowie wskazali art 471 kc podnosząc, iż szkoda powstała z winy Gminy, która zapewniała ich o przysługującym jej prawie własności a do przeniesienia własności nigdy nie doszło. Na koniec powodowie zastrzegli w związku z uchyleniem się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli, iż uważają umowę za niezawartą tak więc strony są zobowiązane do zwrotu tego co wzajemnie świadczyły i z tego tytułu powodowie domagają się zwrotu tego co zapłacili za przedmiot ujęty umową z dnia 20 stycznia 2004 roku tj. 52.000 złotych.

Gmina Miejska H. wnosiła o oddalenie powództwa i obciążenie powodów kosztami zastępstwa procesowego. Pozwany w całości zakwestionował twierdzenia powodów w zakresie podstaw uchylenia się od błędu w związku z podjętą czynnością prawną, podnosząc iż powodowie nie zostali wprowadzeni w błąd, wiedzieli co jest przedmiotem zbycia, zaś termin do uchylenia od hipotetycznego ich zdaniem błędu minął podobnie jak roczny termin przewidziany art 575 § 1 kc. Kwestionowali podstawy roszczenia z art 471 kc podając, że powodowie nie wykazali jakakolwiek szkody nadto zgłosili zarzut przedawnienia roszczeń zarówno z art 471 kc i z art. 405 kc.. Nawiązując zaś do podanej wartości przedmiotu sporu pozwana podniosła iż część zakupionej przez powodów infrastruktury technicznej znajdująca się aktualnie w obrębie kupionej przez powodów od Gminy N. działki stanowi ich własność, zważywszy na to cena uiszczona przez powodów obejmuje także wartość tych urządzeń.

Sąd ustalił i zważył, co następuje :

Powtórzyć należy za ustaleniami poczynionymi w rozpatrywanych przed tut. Sądem sprawach I(...)że teren działki aktualnie oznaczony numerem geodezyjnym (...)w obrębie R.został zabudowany na przełomie lat 70 –tych i 80 –tych XX stulecia nakładem Skarbu Państwa na gruntach Skarbu Państwa w postaci budynku murowanego z pokojami i stołówką o powierzchni użytkowej 334 m 2, pawilonu sanitarnego, studni głębinowej. Obiekty te wraz z gruntem określane były jako ośrodek (...). Inwestycja była realizowana przez Ośrodek Sportu i Rekreacji w H.–zakład budżetowy terenowego organu administracji rządowej. Na skutek zmian organizacyjnych na mocy decyzji Wojewody B.nr (...)z dnia 24 marca 1982 roku ( k 138 akt sprawy (...)) na bazie majątku tegoż zakładu budżetowego utworzono Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w H., który przejął zarząd wspomnianego wyżej ośrodka.

Dla nieruchomości Skarbu Państwa oznaczonych numerami (...)( po podziale utworzono mniejsze działki) Sąd Rejonowy w B. prowadzi księgę wieczystą Kw (...).

Po utworzeniu jednostek administracji samorządowej administrowanie nad ośrodkiem przejęła Gmina Miejska H.. W roku 2003 Gmina rozpisała przetarg na sprzedaż ,, własności nakładów” w wyniku którego wyłoniono wnioskodawców jako kupujących. Na mocy umowy zawartej dnia 20 stycznia 2004 roku między wnioskodawcami a Gminą Miejską H., Gmina uznając siebie za właściciela nakładów znajdujących się w ośrodku (...) we wsi R. sprzedała je za cenę 52500 złotych, a kupujący oświadczyli że nabywają ,, w udziałach po ½ na współwłasność”. Nabywcy zostali poinformowani o konieczności uregulowania stanu prawnego gruntu pod budynkiem poprzez zawarcie umowy z Nadleśnictwem B., zaś pod obiektami infrastruktury technicznej z Gminą N..

Wnioskodawcy zawarli następnie dnia 1 maja 2004 roku ze Skarbem Państwa- Nadleśnictwem B. w G. umowę dzierżawy gruntów na cele wypoczynkowe. Umowa wskazywała zakres możliwej działalności wnioskodawców i zastrzegała dla Nadleśnictwa prowadzenie gospodarki leśnej na wydzierżawionym terenie. Umowa ta została wypowiedziana przez Nadleśnictwo B. w G. 2 stycznia 2008 roku z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia. Proponowana następnie przez Nadleśnictwo B. umowa najmu gruntów nie została przez wnioskodawców podpisana.

Prowadzone w latach 2008 -2011 rozmowy pomiędzy wnioskodawcami i Nadleśnictwem B.a także przedstawicielami Gminy N.koncentrowały się wokół możliwej do przyjęcia formuły przeniesienia prawa własności nieruchomości zabudowanej ośrodkiem wypoczynkowym. W rezultacie powodowie nabyli formalnie własność gruntu na którym znajdowały się nabyte umowa z dnia 20 stycznia 2004 roku obiekty infrastruktury technicznej ze studnią głębinową i pawilonem sanitarnym. Pomimo podjętych prób porozumienia nie doszło do przeniesienia prawa własności na rzecz powodów przez Nadleśnictwo B.reprezentujące Skarb Państwa działki wydzielonej pod numerem (...) o powierzchni 0,0852 ha na której usytuowany jest budynek gastronomiczno- administracyjny stanowiący zasadniczą część nakładów nabytych umową dnia 20 stycznia 2004 roku. Zwrócić należy uwagę iż samo wydzielenie tej działki jako czynność poprzedzającą ew. zbycie dokonało się na wniosek Nadleśnictwa B..

Wszystkie obiekty opisane w umowie z dnia 20 stycznia 2004 roku i obwieszczeniu nr (...) Burmistrza Miasta H. w przedmiocie przetargu ustnego nieograniczonego ( k 11 nie licząc jedynie domków kempingowych nie związanych trwale z gruntem) sytuowane na działkach Skarbu Państwa stanowią jego część składową ( art 48 kc).

Sąd Rejonowy w B.wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2013 roku oddalił powództwo W. T.i E. B.o wykup nieruchomości pod budynkami w trybie art 231 § 1 kc. Tenże Sąd postanowieniem z dnia 15 maja 2014 roku ( sygn akt (...)) uznał za niedopuszczalną próbę ugody w celu zawarcia w przepisanej formie umowy w przedmiocie przeniesienia na rzecz powodów własności nakładów określonych w umowie z dnia 20 stycznia 2004 roku.

Powyższe ustalenia znajdują potwierdzenie w dokumentach: k 9 – 26 ( umowa kupna – sprzedaży z dnia 20 stycznia 2004 roku, dowody uiszczenia ceny nabycia na nakłady na nieruchomości, kopia ogłoszenia o przetargu, wypisy orzeczeń i uzasadnień z akt sądowych, oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli), k 45- 62 ( wyciąg z protokołu obrad Rady Miasta H., informacja o utworzeniu (...) Ośrodka (...)w H., informacje o zarządzeniach i decyzjach Wojewody B.w przedmiocie zmian organizacyjnych i przeniesieniu majątku Ośrodka Sportu i Rekreacji w H., decyzja Kierownika Urzędu Rejonowego w H.z dnia 24 maja 1998 roku w przedmiocie zmian w rejestrze ewidencji gruntów, odpowiedź Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej dot. odpłatnego korzystania z gruntów leśnych, decyzja Wojewody B.o lokalizacji inwestycji i przekazania obiektów w użytkowanie Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w B., protokół zdawczo – odbiorczy, karty środka trwałego prowadzone dla przedmiotowych obiektów przez Miasto H.), k 85-105, k 113-127 ( odpisy dokumentów dotyczących postępowania nieodpłatny nabycia mienia ogólnonarodowego przez Gminę N.), aktach spraw (...)Sądu Rejonowego w B., w zeznaniach świadków M. Z.i A. O.( k 107-108), w wyjaśnieniach W. T.( k 108-109).

Sam pozew jest skonstruowany trochę na zasadzie wzajemnie wykluczających się podstaw prawnych. Powodowie raz zakładają iż umowa zawarta przez nich 20 stycznia 2004 roku jest bezwzględnie nieważna ex nunc ( zatem należy założyć stan jakby nie została zawarta) a innym razem że umowa jest ważna ale wskutek jej nienależytego wykonania ( art 471 kc) bądź wad prawnych przedmiotu obrotu rodzi po stronie powodów negatywne skutki majątkowe.

Na datę rozstrzygnięcia powództwa o wykup gruntów w trybie art 231 § 1 kc sąd I instancji - nie dysponując w istocie żadnym materiałem dowodowym dotyczącym budowy obiektów na gruntach Skarbu Państwa, administrowania majątkiem Skarbu Państwa, nakładów na tenże majątek w tym przez jednostki samorządu terytorialnego, wreszcie podziału mienia ogólnonarodowego – snuł rozważania co do legalności owego przeniesienia nakładów. Okazało się iż w sprawie dotyczącej Gminy Miejskiej bezpośrednio w jej posiadaniu są istotne dokumenty ( których w toku sprawy (...)nie ujawniono, czy może raczej ich nie szukano) dla wykazania po stronie pozwanego wierzytelności z tytułu nakładów. Dokumenty te ( k 45- 62 ) dotyczą informacji o utworzeniu (...) Ośrodka (...)w H., zarządzeń i decyzji Wojewody B.w przedmiocie zmian organizacyjnych i przeniesieniu majątku Ośrodka Sportu i Rekreacji w H., zmian w rejestrze ewidencji gruntów, zezwolenia Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej na odpłatne korzystanie z gruntów leśnych a także lokalizacji inwestycji i przekazania obiektów w użytkowanie Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w B.i wykazania środka trwałego prowadzonego dla przedmiotowych obiektów dokumentacji inwentaryzacyjnej przez Miasto H..

W tym kontekście na podstawie tych dokumentów i zeznań świadków M. Z.i A. O.( k 107-108), ustaleń sądu poczynionych w sprawie (...)zaznaczyć należy, iż przedmiotowe obiekty nigdy nie były powiązane z prowadzoną przez Nadleśnictwo B.gospodarka leśną, nie były związane organizacyjnie i majątkowo z działalnością, którą Nadleśnictwo prowadziło i prowadzi aktualnie a obiekty nie były wykazane jako środki trwałe administrowane przez lasy państwowe. W oficjalnej korespondencji z powodami Nadleśniczy Nadleśnictwa B.informuje ich o wydzieleniu działki nr (...),, na którym posadowiony jest budynek będący własnością E. B.i W. T.i na tym tle proponuje zawarciu umowy najmu gruntu pod tymi budynkami ( k 24, 27-28, k 31 - akt (...)). Umowa dzierżawy zawarta dnia 1 maja 2004 roku pomiędzy Nadleśnictwem B.a powodami jest tak skonstruowana, że czynsz został skalkulowany wyłącznie przez wzgląd na użytkowanie nieruchomości gruntowej ( k 11-12 akt (...)). W § 1 tejże umowy ( w zdaniu ,, oddaje w dzierżawę wraz z zabudową nabytą od Gminy Miejskiej H.( pismo Urzędu Miasta H.znak (...)”) jest wyraźne nawiązanie do uzgodnień dotyczących budynków sytuowanych na działce o której wzmiankę znajdujemy w § 5 umowy z dnia 20 stycznia 2004 roku. Stanowi to jednoznaczne przyznanie iż budynki są poza sfera administracyjna- majątkową Skarbu Państwa Nadleśnictwa B., w tym sensie że nie są wykorzystywane przez Lasy Państwowe, nie były budowane z budżetu państwowego wydzielonego Lasom Państwowych, nie są przez nie ubezpieczane , administrowane, wreszcie nie był w nich zatrudniany personel Nadleśnictwa. W pełni korespondują z tymi ustaleniami zeznania świadków M. Z.i A. O.i dokumenty wyżej opisane na k 45- 62. Wynika z nich iz inicjatywa budowy ośrodka wypoczynkowego umownie nazwanego R.z funduszy państwowych była obliczona ,, na potrzeby kluczowych zakładów przemysłowych i mieszkańców H.i okolic” ( k 55) a nieruchomość, która była zabudowana ,, zgodnie z planem przestrzennym zagospodarowania gminy N.przeznaczona była pod cele rekreacyjne ( k 56 uzasadnienie decyzji Wojewody B.z dnia 22 grudnia 1977 roku w przedmiocie przekazania w użytkowanie Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w B.cele rolnicze i na czas nieokreślony nieruchomości nr (...) we wsi R.stanowiącej własność Skarbu państwa Państwowego Funduszu Ziemi). Zbliżoną treść ma decyzja tego organu z 4 listopada 1978 roku dotycząca sąsiedniej działki nr (...)( k 57058). Protokół zdawczo odbiorczy ( k 53) jest technicznym wykonaniem wspomnianej decyzji ( k 52-53). W dokumentach tych brak jest wzmianek o gospodarce leśnej prowadzonej w obrębie tych działek . Wspomniane dokumenty dotyczą części nieruchomości zajętej pod ośrodek wypoczynkowy. Z wystąpienia Wojewody B.do Ministra Rolnictwa Leśnictwa i (...)Żywnościowej z dnia 28 marca 1986 roku ( k 48) wnosić należy, że część gruntów zajętych pod wspomniany ośrodek ( w kompleksie którego znajdowały się zarówno obiekty trwale związane z gruntem jak też domki kempingowe nie osadzone na typowych fundamentach) była objęta umową dzierżawy zawartą dnia 1 kwietnia 1976 roku na okres 10 lat i na wydzierżawionych gruntach na obszarze 1,80 ha Ośrodek Sportu i Rekreacji w H.wybudował domki wypoczynkowe oraz w oparciu o aneks do umowy dzierżawnej Z-2-(...)z dnia 1 kwietnia 1976 roku zezwalający na budowę pawilonu gastronomiczno noclegowego wartości 15 mln złotych. Z treści dokumentu wynika jednoznacznie iż dysponentem obiektu był wspomniany Ośrodek, że ,, jest on organizatorem wypoczynku oraz wczasów dla załóg robotniczych H.jak też z terenu kraju a budowa była realizowana ,, na wniosek radnych, aktywu politycznego oraz klasy robotniczej H.” . Nie zważając na nieco wyblakłą frazeologię tego dokumentu budowa, która pochłonęła część funduszy ogólnonarodowego majątku była powiązana pod względem organizacyjno - majątkowym z Ośrodkiem Sportu i Rekreacji w H.i miała służyć głównie mieszkańcom tego miasta. Zeznania M. Z.dowodzą, iż domki kampingowe były budowane przez zakłady (...)a całość majątku był ewidencjonowana jako majątek trwały Ośrodka Sportu i Rekreacji w H.( dalej w tekście OSiR w H.), wspomniany pawilon był administrowany przez tenże Ośrodek, , była tam kierownik, działała kuchnia a nadleśnictwo nie zgłaszało roszczeń do tych obiektów. W tym samym tonie są utrzymane zeznania świadka A. O.( k 108) i treść dokumentu (k 49) decyzji w przedmiocie ustalenia lokalizacji inwestycji.

W odpowiedzi na wspomniane wystąpienie Wojewody z dnia 28 marca 1986 roku Minister Rolnictwa Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej zezwolił na odpłatne korzystanie do 31 grudnia 1996 roku przez OSiR w H.na obszarze 1,80 ha ,, pod dalsze utrzymanie nietrwałego ośrodka wypoczynkowego bez prawa jego rozbudowy i modernizacji. W zezwoleniu jest wzmianka iż umowę na wskazany okres spisze z korzystającym z gruntów Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych ustalając warunki korzystania z gruntów w tym wysokość związanej z tym opłaty. Całokształt okoliczności zaistniałych do tego momentu i zaistniałych po upływie okresu zezwolenia na korzystania ( patrz umowa z dnia 1 maja 2004 roku - k 11 akt (...)) uzasadnia wniosek iz miało być ono realizowane w formule umowy dzierżawy.

W ślad za zmianami w zakresie funkcjonowania terenowych organów administracji rządowej dokonywały się zmiany organizacyjne z przypisaniem określonej części majątku ogólnonarodowego. Ilustruje to dokument k 45. Zarządzeniem Wojewody B.nr (...)z dnia 27 stycznia 1977 roku dawny OSiR w H.( funkcjonujący w strukturze zniesionych w roku 1975 powiatów) został włączony do Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w B.i pozbawiony samodzielnych uprawnień w zakresie finansowym, inwestycyjnym i kadrowym i przekształcony w Oddział w H.. Decyzją Wojewody z dnia 24 marca 1982 roku rozwiązano (...)i powołania (...)w H.z dniem 1 lipca 1982 roku . Ośrodek przejął majątek poprzednio przekazany, inwestycje oraz wszystkie zobowiązania dotyczące terenu działania ośrodka. W tym kontekście raz jeszcze podkreślenia wymaga fakt iż nieprzerwanie obiekty ośrodka wypoczynkowego były niejako przypisane pod względem organizacyjnym i majątkowym terenowym jednostkom administracji rządowej z siedzibą w H., bez związku z administracją leśną i bez jakiejkolwiek służebnej funkcji w zakresie gospodarki prowadzonej przez Lasy Państwowe.

Zniesienia zasady jednolitej własności państwowej nastąpiło w wyniku zmiany kodeksu cywilnego ustawa z dnia 31 stycznia 1989 roku ( Dz. U. z 1989 r Nr 3. Poz. 11). Art. 5 ust 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 roku Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych stanowił iż mienie ogólnonarodowe ( państwowe) należące do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego, zakładów i innych jednostek organizacyjnych podporządkowanych organom określonym w ust 1 staje się z dniem życia niniejszej ustawy z mocy prawa mieniem właściwych gmin. Gminie na jej wniosek może być przekazane mienie ogólnonarodowe inne niż wymienione w ust 1-3 art. 5 jeżeli jest ono związane z realizacje jej zadań. Zgodnie z art. 18 ustawy wojewoda wydaje decyzje w sprawie stwierdzenia nabycia mienia z mocy prawa w sprawie jego przekazania – w zakresie unormowanym ustawą. Z dokumentów przedłożonych ( k 112- 126 ) należy wnosić iz wszczęto tzw procedurę komunalizacją w odniesieniu do części gruntów na których był sytuowany ośrodek wypoczynkowy a mianowicie do działki nr (...)o powierzchni 7,35 ha na którym znajdowało się pole namiotowe, boisko sportowe, tereny rekreacyjne i drogi dojazdowe( w jej obrębie nie mieści się wspomniany pawilon gastronomiczno –administracyjny widoczny na zdjęciu k 126 akt sprawy(...)). Na mocy decyzji Wojewody w trybie wspomnianej ustawy stwierdzono nabycie z mocy samego prawa własności tejże działki przez Gminę N.. Została ona utrzymana w mocy decyzją Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia 28 stycznia 1993 roku. Nic nie wskazuje ażeby postępowanie komunalizacje dotyczyły wszystkich nieruchomości gruntowych wchodzących w skład ośrodka wypoczynkowego bądź innych praw majątkowych aniżeli prawo własności do działki nr (...). Nic tez nie wskazuje iż w zmienionym systemie ekonomiczno – ustrojowym po roku 1989 ktokolwiek kwestionował iż Gmina Miejska H.zachowuje wspomniane wyżej nakłady na nieruchomości Skarbu Państwa albowiem ta część majątku ogólnonarodowego miała ścisły związek z działalnością ustawowa ( w sensie zadań określonych ustawa o samorządzie terytorialnym) realizowaną przez jej jednostki budżetowe

A tymczasem pojęcie mienia uregulowane w art. 44 kc stanowi iż mieniem jest własność i inne prawa majątkowe. Jeżeli chodzi o cywilne prawa majątkowe, to tworzą one mienie bez względu na swój charakter. I tak mieniem są zarówno prawa o charakterze bezwzględnym (prawa rzeczowe), jak i względnym (wierzytelności), przy czym nie ma znaczenia, czy mają one charakter zbywalny, czy niezbywalny, np. użytkowanie, służebności osobiste, nie ma też znaczenia ich wartość jako przedmiotu obrotu. W literaturze przyjmuje się, że obok praw podmiotowych w skład mienia może wchodzić posiadanie oraz ekspektatywy. Oba te dobra mają określoną wartość ekonomiczną i w obrocie są traktowane tak samo jak prawa podmiotowe.

Jeśli przyjąć założenie iż w relacji między Gminą a powodami nastąpiło przeniesienie wierzytelności z tytułu poczynionych nakładów to po ustaleniu na bazie czyich środków budżetowych wspomniane obiekty zostały pobudowane i z czyją działalnością się wiązały pod względem organizacyjnym, administracyjnym ( kadrowym) i majątkowym to należy uznać za udowodnione iż Gminie H.taka wierzytelność z tytułu nakładów w obrębie działki (...)położonej w R.i sąsiednich działkach przysługiwała. W umowie z dnia 20 stycznia 2004 roku Gmina uprzedza kupujących o konieczność uregulowania stanu prawnego gruntu pod budynkiem poprzez zawarcie umowy z Nadleśnictwem. Nawiązaniem do tego zapisu jest wzmianka zawarta w § 1 umowy dzierżawy z dnia 1 maja 2004 roku ( k 11 akt (...)

Zgodnie z art. 697 kodeksu cywilnego dzierżawca ma obowiązek dokonywania napraw niezbędnych do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie niepogorszonym. Norma ta powinna być analizowana łącznie z dyspozycją art. 696 kodeksu cywilnego, który nakazuje dzierżawcy wykonywanie swojego prawa zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki. Dzierżawca nie może zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego.
Istotnym zagadnieniem związanym z wykonywaniem umowy dzierżawy jest kwestia zwrotu nakładów, jakie czyni dzierżawca w trakcie wykonywania przysługujących mu uprawnień.
Umowa, którą strony zawierają, powinna dokładnie określać, czy dzierżawcy wolno ulepszać rzecz dzierżawioną oraz czy wymaga to uprzedniej zgody wydzierżawiającego. W interesie dzierżawcy jest również, żeby wcześniej ustalić zasady i tryb zwrotu poniesionych przez niego wydatków, które wykraczają poza zakres niezbędnych napraw. Zgodnie z przepisem art. 191 kodeksu cywilnego własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową. Definicja części składowej nieruchomości gruntowej została zawarta w art. 48 kodeksu cywilnego. Do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane.

Budowla w postaci pawilonu gastronomiczno administracyjnego posadowiona na dzierżawionym gruncie stanowi własność właściciela gruntu. Dzierżawca nie będzie mógł korzystać z możliwości wystąpienia przeciwko właścicielowi gruntu z roszczeniem o przeniesienie na niego za wynagrodzeniem działki zajętej pod budowę ( czego dowodzi postępowanie w sprawie (...)) ponieważ nie jest on samoistnym posiadaczem tego gruntu.
Dowody zebrane w sprawie przekonują, że budowa pawilonu gastronomiczno –administracyjnego odbyła się za wiedzą i zgodą Ministra Rolnictwa Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej i Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych jako wydzierżawiającego. Jeżeli zatem po zakończeniu stosunku dzierżawy w układzie między powodami a Nadleśnictwem B.po uprzednim skutecznym w ocenie sądu przeniesieniu wierzytelności z tytułu poczynionych nakładów dokonanych przez Gminę Miejska H.nabytych z mocy samego prawa w trybie art. 5 ust 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 roku Przepisów wprowadzających ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych nieruchomość będąca przedmiotem umowy zyskała na wartości, a było to spowodowane inwestycjami poprzednika prawnego dzierżawcy w ścisłym związku z zadaniami byłego terenowego organu administracji rządowej i jej jednostek budżetowych , przysługuje mu roszczenie o zwrot nakładów. Wniosek taki należy wysnuć na bazie poszerzonego materiału dowodowego.

Nawiązując do żądania z jakimi wstąpili powodowie należy w pierwszej kolejności podzielić zapatrywania pozwanego iż roszczenia powoda są przedawnione zgłoszone je bowiem po upływie 10 letniego okresu, o którym mowa w art 118 kc. Wezwanie Miasta H. do próby ugodowej nie stanowi w okolicznościach sprawy o przerwaniu biegu przedawniania ( art 123 § 1 pkt 1 kc) jako że czynności nie była podjęta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczeń. Wnioskodawcy nie sygnalizowali w toku tego postepowania jakichkolwiek punktów spornych w relacjach z Gmina Miejska H., które mogłyby być osnową rozstrzygnięcia sądowego.

Jak wyżej wspomniano uzasadnienie pozwu przywołujące sprzeczne podstawy prawne roszczeń zakładające raz nieistnienia zobowiązania innym razem jego istnienie nie zawiera omówienia tych sprzeczności. Skoro ktoś został wprowadzony celowo w istotny błąd co skutkuje bezwzględną nieważnością zobowiązania od momentu gdy zostało on o zawarte nie może jednocześnie utrzymywać iż samo zobowiązanie choć ważne nie zostało należycie wykonane. Pomimo tego że treść umowy z dnia 20 stycznia 2004 roku i poprzedzającego obwieszczenia o przetargu zawierają pewne nieścisłości na tle określenia przedmiotu obrotu prawnego ( brak klarownego rozróżnienia domków niezwiązanych trwale z gruntem i wierzytelności na tle nakładów) to jednak w odniesienie do przedmiotu nabytego przez powodów były one dostatecznie jasne by pojąc iz Gmina Miejska H.zbywa swoje nakłady ( wierzytelność na tym tle) z tytułu wzniesienia na gruntach dzierżawionych pawilonu gastronomiczno administracyjnego i pawilonu sanitarnego ze studnią głębinową. Potwierdzenie powyższego są zeznania słuchanych w sprawie świadków , treść umowy zawartej dnia 20 stycznia 2004 roku , dokumenty w aktach sprawy (...)i przyznanie w toku tego procesu przez powodów iz byli oni świadomi że kupują nakłady a zatem wierzytelność na tym tle. Nabycie było poprzedzone długimi konsultacjami, w tym także w relacjach miedzy Gminą Miejską H.a Nadleśnictwem B.. To zaś oznacza iż powodowie nie zostali wprowadzeni w błąd, nie było zamierzonych działań by skłonić powodów do takich czynności prawnych , których by nie dokonywali gdyby nie działali pod wpływem błędu i oceniali sprawy rozsądnie ( art 84 § 2 kc). Termin roczny o którym mowa wart 88 § 1 kc został przekroczony albowiem zakładając hipotetycznie że błąd wystąpił to co najmniej od momentu zawarcia umowy dzierżawy powodowie powinni byli wiedzieć że nie stali się właścicielami budynków.

W ocenie sądu rozważania powodów oparte na kanwie przepisów art 556 § 2 kc i art 471 kc choćby w kontekście wartości obiektu gastronomiczno administracyjnego ( k 112- 126 akt (...)) wynikają z błędnego rozumienia stanu prawno majątkowego w oparciu ustalenia poczynionych na wspomnianej wyżej poszerzonej podstawie dowodowej. Z treści orzeczeń Sądu I instancji w sprawie (...)było wszak wyraźne zastrzeżenie że sąd nie dysponując materiałami źródłowymi nie może jednoznacznie wyrokować odnośnie tego komu przysługuje wierzytelność na tle nakładów do wspomnianych obiektów.

Nawiązując do zarzutów niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy i praw dochodzony w oparciu rękojmię za wady prawne rzecz sprzedanej zwrócić należy uwagę iż obszar działki nabytej przez powodów od Gminy N. obejmuje obiekty pawilonu sanitarnego i studni głębinowej stanowiące część nakładów sprzedanych przez Gminę Miejską w H. ( obiekty te stanowią określoną wartość majątkową, która mieści się w dochodzonej przez powodów kwocie). Trudno na tym tle wspomniane zarzuty podzielić skoro skuteczne zbycie owych nakładów dawało podstawy do nabycia pełni praw własnościowych.

Na podstawie art.98§ 1 kpc i § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu sąd orzekł o kosztach procesu

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Pleskowicz-Olędzka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim
Osoba, która wytworzyła informację:  Anatol Ławrynowicz
Data wytworzenia informacji: