Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 1930/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Białymstoku z 2013-11-22

Sygn. akt: I C 1930/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Joanna Dorota Toczydłowska

Protokolant: starszy protokolant Justyna Nowacka

po rozpoznaniu w dniu 08 listopada 2013 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa W. P.

przeciwko G. S.

o nakazanie opublikowania sprostowania

I.  Oddala powództwo;

II.  Zasądza od powódki W. P.na rzecz pozwanego G. S. kwotę 377 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

W. P. wniosła przeciwko T. K. pozew o nakazanie mu opublikowania na stronie internetowej (...) S.A. oddział w B. (http://www.(...)) oraz w programie (...) emitowanym w T. B., w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie, sprostowania o następującej treści:

„W odniesieniu do informacji podanych w programie (...) w dniu 16 maja 2011 roku oraz na stronie internetowej (...), dotyczących budowy Galerii (...) w Z., informuję, iż powierzchnia galerii wynosi 1.945,1 m2, nie zaś jak podano 11.000 m2. Ponadto budowa galerii nie wymaga zgody radnych miejskich i żaden przepis prawa nie przewiduje tego rodzaju wymogu. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w tym miejscu nie zakazuje wznoszenia obiektów handlowo - usługowych, co potwierdził również Wojewoda (...). Inwestor realizuje inwestycję w oparciu o ostateczną decyzję o pozwoleniu na budowę wydaną przez Starostę (...). Nie jest prawdą, iż władze miasta Z. dowiedziały się o budowie galerii z tablicy informacyjnej. Burmistrz miasta Z. wydał decyzję w przedmiocie uwarunkowań środowiskowych inwestycji znacznie wcześniej, niż rozpoczęły się prace budowlane. Organ nadzoru budowlanego dysponuje również dokumentacją przedłożoną przez inwestora, z której jednoznacznie wynika przeznaczenie poszczególnych powierzchni, w tym udziału powierzchni handlowej w stosunku do całej galerii. Budowa galerii jest realizowana zgodnie z prawem i na obecnym etapie nie wydano żadnej decyzji ani innego rozstrzygnięcia, które „stawiałyby ją pod znakiem zapytania".

W. P.

przy czym powyższy tekst sprostowania na stronie internetowej http://www. (...)powinien być dostępny przez okres nie krótszy niż 3 dni, natomiast w programie (...) powinien zostać wyświetlony na początku emisji programu przez okres nie krótszy niż 60 sekund oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

Roszczenie swoje opierała na treści art. 39 ust. 1 Prawa prasowego, podnosząc, że pozwany redaktor naczelny programu (...)S.A. Oddział w B. pt. (...), w którym wyemitowano materiał prasowy oraz zamieszczono go na jego stronie internetowej, nie opublikował przesłanego mu przez powódkę w terminie określonym w art. 31 Pr. prasowego sprostowania jego treści.

Pozwany T. K. wnosił o oddalenie powództwa, wskazując na brak po jego stronie legitymacji procesowej biernej, z uwagi na fakt, że nie jest on redaktorem naczelnym w/w programu, a ponadto ze względu na to, że w jego ocenie, brak było podstaw do publikacji tego prostowana, ponieważ nie odpowiadało ono wymogom formalnym art. 31 Pr. prasowego, to jest nie wskazywało konkretnie, które treści są nieprawdziwe i stanowiska powódki, co w jej ocenie jest zgodne z prawdą, było też nieuzasadnione pod względem merytorycznym, z uwagi na to, że informacje w nim podane były zgodne z prawdą, albo zawierały wypowiedzi konkretnych osób trzecich, które nie mogą podlegać prostowaniu w tym trybie.

Mając na względzie powyższe, Sąd postanowieniem z dnia 20 października 2011 r. (k. 77-78) na podstawie art. 194 § 1 k.p.c., wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego A. G., dyrektora oddziału regionalnego (...) S.A. w B., która zgodnie z § 12 pkt 2 Regulaminu Organizacyjnego Oddziału Terenowego (...)S.A. w B., stanowiącego załącznik do uchwały nr (...)Zarządu Spółki (...) S.A. z 19 października 2010 r. pełniła jednocześnie funkcję redaktora naczelnego w rozumieniu art. 25 Prawa prasowego (uchwała i regulamin k. 45-57).

Z uwagi na fakt, że w toku procesu nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora oddziału regionalnego (...) S.A. w B. i od dnia 26 listopada 2012 r. funkcję tę pełni G. S., postanowieniem z dnia 12 lipca 2013 r. (k. 342) Sąd, na podstawie art. 194 § 1 k.p.c., wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego G. S., zaś zwolnił dotychczasowych pozwanych T. K. i A. G.. Ostatecznie, zatem kwestia legitymacji biernej każdoczesnego redaktora naczelnego w rozumieniu art. 25 w zw. z 31 Prawa prasowego w zw. z § 12 pkt 2 Regulaminu Organizacyjnego Oddziału Terenowego Telewizji (...) S.A. w B., stanowiącego załącznik do uchwały nr (...)Zarządu Spółki (...) S.A. z 19 października 2010 r., którego funkcje w toku postępowania początkowo pełniła A. G., a następnie G. S., była pomiędzy stronami bezsporna, jak i – w świetle przedłożonych dokumentów i powołanych przepisów Prawa prasowego, nie budziła wątpliwości Sądu (por. też wyrok Sądu najwyższego z dnia 8 lutego 1990 r., II CR 1303/89, OSNC 1991, nr 8-9, poz. 108, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2008 r., III CZP 79/08, OSNC 2009, nr 5, poz. 69).

W tym miejscu należy wskazać, że zarówno pozwana A. G., jak i pozwany G. S., wnosili o oddalenie powództwa na koszt powódki, podtrzymując argumentację w zakresie braku podstaw do publikacji sprostowania z odpowiedzi na pozew T. K. i ją uzupełniając.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje.

W sprawie bezspornym było, że w dniu 16 maja 2011 r. w programie Obiektyw wyemitowanym przez (...) S.A. Oddział w B. oraz na stronach internetowych TVP B. (http://www.(...)) opublikowano materiał pt „Budowa galerii od znakiem zapytania”. Dotyczył on budowy Galerii (...) w Z., której inwestorem jest powódka W. P.prowadząca działalność gospodarcza pod nazwą (...), a właścicielem nieruchomości, na której prowadzona jest inwestycja, jest mąż powódki J. P.. Tekst artykułu zamieszczonego na stronie internetowej został złożony dla akt sprawy na k. 12, zaś materiał wyemitowany w telewizji – na płycie CD, na k. 193.

Z treści publikacji wynika, że nosi ona tytuł „Budowa galerii pod znakiem zapytania”, przedstawiono w niej stanowisko Zastępcy Burmistrza Z. B. K., który wskazał, że „O budowie galerii dowiedzieliśmy się z tablicy informacyjnej, gdy została postawiona po wydaniu pozwolenia na budowę.”, oraz, że „Miejscowy plan zagospodarowania nie przewiduje tam w ogóle obiektów handlowych, nie mówiąc już o sklepach wielkopowierzchniowych”, stanowisko Wicestarosty (...) S. R., który podał, że „Powierzchnia sprzedaży jest zgodna z miejscowym planem i nie przekracza 2 tysięcy metrów kwadratowych” oraz stanowisko (...), który oświadczył, że „To co robię, robię zgodnie z prawem obowiązującym w naszym kraju i tu nie mam się czego obawiać”. W materiale została też podana informacja, że budowana galeria handlowa ma powierzchnię 11.000 m2, na jej budowę inwestor nie dostał zgody miejskich radnych, a nawet o taką zgodę nie występował oraz, że o zbadanie jak doszło do wydania pozwolenia na budowę Burmistrz Z. poprosił CBA, a ponadto, że Burmistrz zaskarżył to pozwolenie na budowę i sprawa aktualnie toczy się przed Głównym Inspektorem Nadzoru Budowlanego. W kontekście pozyskanych i przedstawionych powyżej informacji i wypowiedzi przedstawicieli władz miejskich i powiatowych, autorka materiału E. S., postawiła w nim także pytania, czy w/w obiekt budowany jest wbrew prawu, czy na granicy prawa oraz jak udało się obejść przepisy i dlaczego w sprawę zaangażował się Starosta (...).

Bezspornym było także, że w dniu 18 maja 2011 r. powódka sformułowała żądanie publikacji sprostowania w/w materiałów w sposób wskazany w pozwie i przesłała je za zwrotnym potwierdzeniem odbioru do siedziby Telewizji (...) S.A. w W. oraz na adres (...) S.A. Oddział w B. (k. 13-17). W Oddziale przesyłka ta została odebrana w dniu 23 maja 2011 r. (k. 13-17) Zgodnie z przyznanym przez świadka T. K. i pozwaną A. G., która w tej dacie pełniła funkcję redaktora naczelnego, faktem, treść powyższego żądania dotarła do niej i była przedmiotem analizy, która ostatecznie doprowadziła ją do podjęcia decyzji odmownej w tym zakresie, o czym powódka miała zostać poinformowana przez T. K.. Ten z kolei przesłał pełnomocnikowi powódki maila z dnia 12 sierpnia 2011 r., w którym informuje, że odpowiedź na żądanie publikacji zostało przygotowane już kilka dni po otrzymaniu pisma powódki, jednak przez przeoczenie nie zostało wysłane. Przy mailu tym miała być załączona „odpowiedź na żądanie sprostowania”, jednak omyłkowo, wysłano inny, niezwiązany ze sprawą tekst (e-mail wraz z załącznikiem k. 84 - 85).

Wobec powyższego, Sąd ustalił, że żądanie sprostowania doszło do wiadomości redaktora naczelnego A. G. w terminie określonym w art. 33 ust. 2 pkt 4 Pr. prasowego, to jest w terminie miesiąca od dnia opublikowania materiału prasowego. Jednocześnie redaktor naczelny nie dopełnił obowiązku określonego w art. 33 ust. 3 Pr. Prasowego i nie zawiadomił powódki, ani w terminie 7 dni od daty otrzymania sprostowania, ani faktycznie w terminie późniejszym o odmowie publikacji sprostowania i jej przyczynach.

Bezsporną była także okoliczność, że na stronie internetowej firmy (...) (www.(...).pl) ukazał się opis inwestycji Galeria (...) w Z., w którym wskazano m.in., że powierzchnia całkowita tego obiektu wynosi 12.000 m2, powierzchnia najmu 8.000 m2, głównymi najemcami mają być Supermarket (...) (1500 m2), (...)(1000 m2), (...) M. market budowlany. Pozostałe sklepy mają mieć powierzchnię od 200 do 400 m2 i mniejszą, zastrzeżoną także dla punktów usługowych, a nadto ma się w nim znajdować kompleks rozrywkowo – restauracyjny (k. 182-184).

Powyższe ustalenia faktyczne były pomiędzy stronami bezsporne, ponieważ zostały poczynione w oparciu o przedstawione przez nie dokumenty, których żadna z nich nie podważała, a ponadto w oparciu o ich zgodne w tym zakresie stanowiska.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Sporną była ocena prawna dochodzonego przez powódkę roszczenia, a spór ten dotyczył kilku kwestii:

1)  oceny, czy z uwagi na utratę mocy obowiązującej przez art. 31 Pr. prasowego w pierwotnym brzmieniu (Dz.U. z 1984 r., Nr 5, poz. 24) z dniem 14 czerwca 2012 r. na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 maja 2011 r., przepis ten ma zastosowanie w niniejszej sprawie, jeżeli tak, to

2)  oceny, czy sformułowane przez powódkę w piśmie z dnia 18 maja 2011 r. i w pozwie sprostowanie odpowiada wymogom z art. 31 Pr. prasowego,

3)  oceny, czy Sąd w postępowaniu w trybie art. 39 Pr. prasowego związany jest treścią sprostowania i o ile żądanie jego opublikowania przez redaktora naczelnego zostało zgłoszone w terminie z art. 33 ust. 2 pkt 4 tej ustawy, zgodnie z subiektywną teorią sprostowania, Sąd zobowiązany jest nakazać jego publikację bez względu na prawdziwość ujętych w nim treści.

Analizując zatem kolejno zasygnalizowane powyżej problemy, należy wskazać, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 1 grudnia 2010 r., sygn. akt K 41/2007 orzekł, że m.in. art. 31 ustawy Prawo prasowe jest niezgodny z art. 2 i art. 42 ust. 1 Konstytucji, przy czym przepis ten traci moc obowiązującą z upływem 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok ten został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2010 r., Nr 235, poz. 1551 z dnia 13 grudnia 2010 r. i wszedł w życie z dniem 14 czerwca 2012 r.

W świetle jednolitego orzecznictwa Sądu Najwyższego w tym zakresie, w razie odroczenia przez Trybunał Konstytucyjny mocy obowiązującej przepisu uznanego za niezgodny z Konstytucją, sąd winien stosować wadliwą normę prawną w toku postępowania, przy podejmowaniu rozstrzygnięć, które zapadają po utracie mocy obowiązującej przepisu, dla oceny zdarzeń, które nastąpiły przed tą datą (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 28/06, OSNC 2007 nr 2, poz. 31, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2003 r., III CZP 45/03, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2000 r., III RN 96/98, OSNAPiUS 2000, nr 13, poz. 500). A zatem, w przypadku orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego z odroczonym skutkiem utraty mocy obowiązującej, orzeczenia takie nie mają skutku retroaktywnego. Reasumując, skoro zdarzenie będące źródłem roszczeń powódki z art. 31 w zw. z art. 39 Pr. prasowego, to jest publikacja materiału prasowego w telewizji i na stronie internetowej (...) miała miejsce 16 maja 2011 r., a zatem pod rządami art. 31 Pr. Prasowego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją, to dla oceny ich zasadności, należy stosować te przepisy, mimo utraty mocy obowiązującej przez art. 31 Pr. Prasowego z dniem 14 czerwca 2012 r.

Pozostałe kwestie są powiązane ze sobą nawzajem i wymagają łącznego omówienia.

Zgodnie z art. 31 Pr. Prasowego, na wniosek zainteresowanej osoby fizycznej, prawnej lub innej jednostki organizacyjnej redaktor naczelny redakcji właściwego dziennika lub czasopisma jest obowiązany opublikować bezpłatnie: 1) rzeczowe i odnoszące się do faktów sprostowanie wiadomości nieprawdziwej lub nieścisłej, 2) rzeczową odpowiedź na stwierdzenie zagrażające dobrom osobistym”.

W orzecznictwie wydanym na gruncie powyższego przepisu wyrażono stanowisko, że „Sprostowanie odnosi się wyłącznie do faktów (…). Wypowiedzi, które nie są sprostowaniami (…), lecz przeczą tezom lub argumentacji materiału prasowego, mają charakter polemiki (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2003 r., III KK 13/03, OSNK 2003 nr 11-12, poz. 98)”. W ocenie Sądu sformułowane przez powódkę sprostowanie w części nie odnosi się do faktów podanych w materiale przez jego autorkę E. S., lecz stanowi właśnie polemikę. Odnosi się bowiem do kwestii, które w materiale prasowym nie zostały poruszone, albo zmierza do prostowania: cytowanych wypowiedzi osób wskazanych w materiale z imienia i nazwiska - odnośnie artykułu zamieszczonego na stronie internetowej), tudzież wypowiedzi tych osób nagranych kamerą i zamieszczonych w materiale audiowizualnym włączonym do programu nadanego w (...).

I tak, w materiale nie został poruszony wątek decyzji środowiskowej, o którym mowa w sprostowaniu, gdyż jak wyjaśniła jego autorka E. S., a co było bezsporne pomiędzy stronami, i co potwierdził także świadek B. D. – zastępca Burmistrza Z., w decyzji tej nie ma w ogóle mowy o powierzchni sklepu. Dlatego też, w jej ocenie nie mogła ona stanowić punktu podniesienia dla czynionych przez nią ustaleń. Ponadto, sprostowanie w zakresie, w jakim kwestionuje, że władze miejskie Z. o budowie galerii dowiedziały się z tablicy informacyjnej, gdy została postawiona po wydaniu postanowienia na budowę, oraz podnosi, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w tym miejscu zakazuje wznoszenia obiektów handlowo – usługowych, odnosi się do wypowiedzi B. K., które nie mogą być prostowane w trybie art. 31 Pr. Prasowego, gdyż nie pochodzą od autora materiału, podlegającego redaktorowi naczelnemu, lecz od konkretnej osoby trzeciej, niezwiązanej z redakcją programu, czy jego strony internetowej.

Niezależnie od powyższych argumentów, należy wskazać, że treść sprostowania sformułowana przez powódkę zawiera także informacje w części nieprawdziwe. Tymczasem przedmiotem ochrony, któremu służy nakaz publikacji sprostowania jest prawda materialna (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 maja 2004 r., P 2/03, OTK-A 2004, nr 5, poz. 39).

Niewątpliwie nieprawdziwą jest wskazana w sprostowaniu informacja, że „powierzchnia galerii wynosi 1.945,1 m2, nie zaś jak podano 11.000 m2”. Fakt ten został potwierdzony przez samą powódkę, która zeznała w charakterze strony, że niecałe 2.000 m2 zajmuje powierzchnia sprzedażowa galerii, zaś pozostałe 11.000 m2 zajmuje powierzchnia przynależna, pomocnicza do powyższej i części wspólne, takie jak korytarze, itp. (e-protokół z dnia 8 listopada 2013 r., cza s od 01:17:41, k. 395). Skoro zatem w sprostowaniu nie wyróżniono tych dwóch rodzajów powierzchni skategoryzowanych przez powódkę, to generalne stwierdzenie, że „powierzchnia galerii wynosi 1.945,1 m2” nie jest prawdziwe.

Ponadto istotnym i poddającym w wątpliwość zeznania powódki co do rzeczywistej powierzchni użytkowej obiektu, jest bezspornie ustalony powyżej fakt, że w ofercie wynajmu sporządzonej przez firmę (...) podano precyzyjnie wraz z odzwierciedleniem na planie obiektu (k. 182-184), że powierzchnia całkowita galerii wynosi 12.000 m2, zaś sama powierzchnia najmu 8.000 m2. Skoro wyodrębnione w nim sklepy mają mieć powierzchnię 1500 m2 ( Supermarket (...)), 1000 m2 ((...)), zaś pozostałe od 200 do 400 m2 i mniejszą, przy czym nieznana jest powierzchnia zarezerwowana dla trzeciego pod względem wielkości najemcy (...) M. market budowlany (k. 182-184), to także na tej podstawie nie można zaakceptować treści sprostowania, że „powierzchnia galerii wynosi 1.945 m2”, ani zeznań powódki, która uściślała, że 11.000 m2 stanowi powierzchnię przynależną, niezwiązaną z handlem, która nie ma znaczenia dla oceny stawianej pod znakiem zapytania legalności budowy galerii.

Nieprawdziwymi są także zamieszczone w sprostowaniu informacje, że „budowa galerii nie wymaga zgody radnych miejskich i żaden przepis prawa nie przewiduje tego rodzaju wymogu” oraz, że „Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w tym miejscu nie zakazuje wznoszenia obiektów handlowo - usługowych”. Zgodnie z zeznaniami A. M.Zastępcy Dyrektora (...) Biura (...) w Ł., budowa galerii jest niezgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, ponieważ w tym planie teren, na którym jest budowana został przeznaczony na przemysł, tereny składowe i usługi z zakresu obsługi gospodarki komunalnej i inne usługi komercyjne. Jak podał świadek B. Z. Burmistrza Z., zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, możliwa jest w tym miejscu lokalizacja sklepu o powierzchni użytkowej nie przekraczającej 2.000 m2. Do wybudowania sklepu przekraczającego tę wielkość konieczna jest zmiana w zakresie planu zagospodarowania przestrzennego, który zgodnie z art. 14 ust. 8 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 ze zm.) stanowi akt prawa miejscowego, uchwalany, w oparciu o art. 20 ust. 1 tej ustawy przez radę danej gminy – w tym przepadku Radę Miasta Z., a jego zmiana wymaga zgody tego organu na mocy art. 27. Sąd dał wiarę zeznaniom w/w świadków, ponieważ świadczyli oni na okoliczności znane im w związku z pełnionymi funkcjami publicznymi, a ponadto powódka nie kwestionowała, że plan zagospodarowania przestrzennego nie pozwala na budowę sklepu o powierzchni użytkowej większej niż 2.000 m2, lecz twierdziła, że budowany przez nią obiekt tej powierzchni nie przekracza.

W tym miejscu należy wskazać na oczywistą matematyczną nieścisłość, która wyłania się z treści powyższych rozważań, a dotyczy rzeczywistej powierzchni galerii. Z jednej strony bowiem ustalono, że galeria ma 12.000 m2 powierzchni całkowitej, w tym niespełna 2000 m2 powierzchni użytkowej zgodnie z twierdzeniami powódki i treścią pozwolenia na budowę, jednocześnie jednak powódka wskazywała, że pozostałe 11.000 m2 to powierzchnie przynależne i części wspólne. Nieścisłość ta nie ma jednak istotnego znaczenia w kontekście przywołanych powyżej konkretnych danych dotyczących powierzchni najmu przeznaczonych w galerii wskazanym z nazwy trzem największym najemcom i pozostałych.

W spornym sprostowaniu powódka wskazała także, że „Budowa galerii jest realizowana zgodnie z prawem i na obecnym etapie nie wydano żadnej decyzji ani innego rozstrzygnięcia, które „stawiałoby ją pod znakiem zapytania”””. Także i z tym twierdzeniem na datę wyrokowania nie można było się zgodzić. Bezspornym bowiem jest, a wynika to zarówno z zeznań świadka B. K. (e-protokół 8 listopada 2013 r., czas od 00:51:32, k. 394), jak i z zeznań powódki przesłuchanej w charakterze strony (tamże, czas od 01:17:41), że powódka prowadzi z Gminą Z. spór w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji Starosty (...) o pozwoleniu na budowę, z uwagi na fakt, że Gmina nie brała udziału w tym postępowaniu w charakterze strony – nie została poinformowana o wszczęciu postepowania w tym zakresie, ani o wydaniu decyzji, który dotychczas nie został rozstrzygnięty, a budowa obiektu na zaawansowanym jego etapie została wstrzymana.

Zgodnie z eksponowaną przez powódkę i w istocie dominującą w doktrynie i orzecznictwie subiektywną teorią sprostowania w rozumieniu art. 31 Pr. prasowego, o ile sprostowanie odpowiada wymogom określonym w w/w przepisie, redaktor naczelny nie jest uprawniony do badania zgodności zawartych w nim treści z prawdą, lecz opublikowania go zgodnie ze zgłoszonym w terminie kształcie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2003 r., III KK 13/03, OSNK 2003, nr 11-12, poz. 98). W ocenie Sądu, sytuacja inaczej przedstawia się w przypadku rozpoznawania zasadności roszczenia o opublikowanie sprostowania dochodzonego w trybie art. 3 Pr. prasowego na drodze powództwa cywilnego, ponieważ w tym przypadku treść sprostowania podlega ocenie także pod kątem jej zgodności z prawdą. Sprzeczne z ratio legis art. 31 Pr. prasowego oraz zasadami współżycia społecznego – art. 5 k.c., byłoby przyjęcie, że Sąd zobowiązany jest do nakazania pozwanemu redaktorowi naczelnemu danej redakcji opublikowania sprostowania, które zawiera treści ewidentnie nieprawdziwe. Jak wskazano już bowiem powyżej z powołaniem się na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, celem instytucji sprostowania, zgodnie z literalnym brzmieniem art. 31 pkt 1 Pr. prasowego, jest skorygowanie twierdzeń nieprawdziwych za pomocą twierdzeń prawdziwych, przy czym chodzi tu o prawdę materialną i obiektywną. A zatem w przypadku powstałego sporu, zagadnienie prawdziwości rozstrzyga ostatecznie sąd (por. także B. Michalski, Podstawowe problemy prawa prasowego, Warszawa 1998, s. 63-64, M. Zaremba, Prawo prasowe. Ujęcie praktyczne, Warszawa 2007, s. 98). Za tym, że Sąd rozpoznający sprawę w trybie art. 39 Pr. prasowego władny jest badać prawdziwość podanych w materiale prasowym treści, stąd także merytoryczną zasadność żądania publikacji odnoszącego się do niej sprostowania, opowiedział się również Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 25 maja 2006 r., I ACa 156/06, LEX nr 196068, wskazując, że „żądanie sprostowania, o jakim mowa w art. 31 Pr. prasowego odnosi się także do takiej sytuacji, gdy poszczególnym fragmentom tekstu, analizowanym w oderwaniu od innych fragmentów, nie można postawić zarzutu nieprawdziwości, ale fragmenty te zestawione w całość w określonej konfiguracji przekazują czytelnikowi informację nieprawdziwą lub co najmniej nieścisłą. Sprostowanie może dotyczyć więc nie tylko przeinaczenia powodującego nieprawdziwość informacji, ale także pominięcia istotnej okoliczności mającej znaczenie dla oceny, czy przekazywana informacja jest prawdziwa i ścisła”. W toku postępowania sądowego dochodzi zatem do badania kwestii prawdziwości informacji podanych w materiale prasowym, a tym samym treści sprostowania odnoszącego się do tego materiału.

Postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie i ustalone- w większości bezspornie - fakty, w przekonaniu Sądu jednoznacznie prowadzą do wniosku, że sporny materiał prasowy zawierał informacje prawdziwe (odnośnie powierzchni galerii, niezgodności budowy z projektem zagospodarowania przestrzennego, braku zgody radnych Miasta Z. na budowę tego obiektu), względnie treści, które nie mogły zostać sprostowane w trybie art. 31 Pr. prasowego, gdyż stanowiły one wypowiedzi konkretnych, wskazanych w imienia i nazwiska osób występujących w tym materiale (filmowym), lub cytowane (w artykule pisanym, zamieszczonym na stronie internetowej) przez jego autorkę. Kwestia, czy materiał ten został sporządzony w sposób rzetelny, czy też nie ma drugorzędne znaczenie, gdyż na gruncie art. 31 pkt 1 w zw. z art. 39 Pr. prasowego ważne jest przede wszystkim, by materiał nie zawierał treści odbiegających od prawdy. Niemniej jednak, przeprowadzone w sprawie dowody z zeznań świadków E. S. (autorki materiału), B. K., T. K. oraz dowodów z dokumentów w postaci samego tekstu publikacji oraz treści sprostowania i wydruku ze strony internetowej (...), potwierdzają, że także rzetelność dziennikarska polegająca na dążeniu do prawdy i przedstawieniu sprawy z punktu widzenia każdego z zainteresowanych, została zachowana.

Mając na względzie powyższe, Sad Okręgowy oddalił powództwo jako nieuzasadnione na podstawie art. 31 pkt 1 w zw. z art. 39 Pr. prasowego. O kosztach postepowania orzekł zaś w oparciu o art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, ustalając wysokość kosztów zastępstwa procesowego na podstawie § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2003 r., Nr 97, poz. 887 ze zm.).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Borowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Białymstoku
Osoba, która wytworzyła informację:  Joanna Dorota Toczydłowska
Data wytworzenia informacji: